Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 865/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący

:

SSA Jarosław Marek Kamiński

Sędziowie

:

SA Magdalena Pankowiec

SO del. Elżbieta Siergiej (spr.)

Protokolant

:

Sylwia Radek - Łuksza

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2013 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa Stowarzyszenia (...) w Ł.

przeciwko Miastu Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Łomży

z dnia 9 października 2012 r. sygn. akt I C 810/11

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I ppkt a) o tyle, że odsetki ustawowe zasądza od dnia 1 stycznia 2009 r. oraz w ppkt b) o tyle, że odsetki ustawowe zasądza od 1 stycznia 2010 r.;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda 8.996 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

Powód Stowarzyszenie (...) na (...) w Ł. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego Miasta Ł. z tytułu wyrównania należnej dotacji oświatowej za lata 2008 i 2009 kwot: 163.965,50 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 1 stycznia 2009 roku i 245.510,71 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 1 stycznia 2010 roku oraz kosztów procesu.

Pozwany Miasto Ł. wniósł o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 9 października 2012 roku Sąd Okręgowy w Łomży zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 163.964,87 złotych oraz kwotę 245.080,80 złotych, obie z ustawowymi odsetkami od dnia 20 grudnia 2011 roku do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałej części i obciążył pozwanego częścią kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, że Stowarzyszenie (...) na (...) w Ł., które prowadzi na terenie Ł. szkoły niepubliczne: Gimnazjum, (...) Szkołę Zawodową, Technikum i Liceum Profilowane, z mocy art. 90 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (tj. Dz. U. z 2004 roku, Nr 256, poz. 2572 ze zm.), jest uprawnione do dotacji z budżetu gminy (gimnazja) i z budżetu powiatu (szkoły ponadgimnazjalne), w wysokości zależnej m.in. od liczby uczniów danej szkoły. Zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w Ł. Nr (...) z dnia 27 czerwca 2007 roku w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji na zadania oświatowe gminy i powiatu realizowane w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych na terenie Miasta Ł. przez osoby prawne i fizyczne, dotacja przekazywana była w 12 częściach, do 15-go dnia miesiąca, za który była naliczona, na podstawie informacji o aktualnej liczbie uczniów, według stanu na pierwszy dzień miesiąca. Wypłacana w każdym miesiącu z tego tytułu kwota miała charakter zaliczkowy, a jej ostateczne rozliczenie następowało w ostatniej, grudniowej transzy. Łączna kwota dotacji w danym roku nie mogła być wyższa od kwoty przewidzianej na ten cel w budżecie, obliczonej w oparciu o planowaną liczbę uczniów, określoną we wniosku o przyznanie dotacji, który organ prowadzący szkołę składał do 30 września roku poprzedniego. Wymieniona uchwała została zastąpiona uchwałą Rady Miejskiej Nr (...)z dnia 30 września 2009 roku, która nie przewidywała już ograniczenia wysokości dotacji za dany rok ze względu na zakładaną we wniosku o jej przyznanie liczbę uczniów, a informacje o liczbie uczniów według stanu na pierwszy dzień miesiąca składane być miały na początku następnego miesiąca. Od dnia 1 września 2009 roku brak więc było podstaw do przyjęcia, jak chciał pozwany, że łączna kwota dotacji wypłaconych w danym roku nadal nie może być wyższa od kwoty przewidzianej na ten cel w oparciu o planowaną liczbę uczniów określoną we wniosku o przyznanie dotacji. Za nieuzasadniony w obowiązującym stanie prawnym uznał Sąd Okręgowy również pogląd pozwanego, że dotacja nie przysługuje na absolwentów kończących naukę w czerwcu. Mając powyższe na uwadze oraz w oparciu o opinię biegłego z zakresu rachunkowości ustalił, że różnica pomiędzy kwotą wypłaconą stronie powodowej przez Miasto Ł. a kwotą należną tytułem dotacji za 2008 rok wyniosła 163.964,87 złotych a za 2009 rok – 245.080,80 złotych.

Sąd Okręgowy ustalił ponadto, że strona powodowa wezwała pozwanego do wyrównania dotacji za lata 2008 i 2009 w pismach, które wpłynęły do pozwanego w dniu 12 grudnia 2011 roku, wyznaczając mu 7-dniowy termin od daty otrzymania wezwania. W związku z tym uznał, że odsetki ustawowe od zasądzonych kwot należy wiązać z upływem tego terminu i zasądzić od dnia 20 grudnia 2011 roku. W pozostałym zakresie, tak w zakresie kwoty głównej jak i odsetek powództwo oddalił, jako bezzasadne.

Powyższy wyrok zaskarżył apelacją powód, w części oddalającej roszczenie o odsetki:

1.  od kwoty 163.964,87 złotych, za okres od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 19 grudnia 2011 roku,

2.  od kwoty 245.080,80 złotych, za okres od dnia 1 stycznia 2010 roku do dnia 19 grudnia 2011 roku.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

1.  art. 455 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie polegające na uznaniu, że świadczenie polegające na wypłacie dotacji oświatowej jest zobowiązaniem bezterminowym w sytuacji gdy termin spełnienia świadczenia jest oznaczony w art. 90 ust. 3c ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 roku, Nr 256, poz. 2572 ze zm.),

2.  art. 90 ust. 2a i ust. 3c ustawy o systemie oświaty poprzez jego niezastosowanie,

3.  art. 481 § 1 i 2 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie polegające na błędnym przyjęciu przez Sąd I instancji, że termin zapłaty odsetek za zwłokę od objętych pozwem należności uzależniony jest od wezwania do zapłaty, a nie od terminu płatności określonego zgodnie z art. 90 ust. 3c ustawy o systemie oświaty.

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie o odsetkach zgodnie z żądaniem pozwu oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, z uwzględnieniem kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

Przepis art. 455 k.c. rozróżnia zobowiązania terminowe oraz bezterminowe. O terminie spełnienia świadczenia w zasadzie decyduje treść zobowiązania albo jego właściwość. Niekiedy o terminie może przesądzać treść orzeczenia sądu lub innego uprawnionego organu. Jeżeli ustalenie terminu wykonania zobowiązania przy wykorzystaniu tych sposobów nie jest możliwie jest to zobowiązanie bezterminowe i w takim wypadku, stosownie do powołanego przepisu, dłużnik powinien spełnić świadczenie niezwłocznie po wezwaniu go przez wierzyciela.

Dotacja oświatowa, wbrew odmiennemu stanowisku pozwanego zaprezentowanym w odpowiedzi na apelację, jest zobowiązaniem terminowym. Termin spełnienia tego świadczenia wyznacza treść zobowiązania wynikająca z art. 90 ust. 3c ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 roku, Nr 256, poz. 2572 ze zm.). Stosownie do tego przepisu dotacje oświatowe są przekazywane w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca na rachunek bankowy szkoły lub placówki.

Zgodzić się należy więc ze skarżącym, że nie było podstaw do określenia terminu wymagalności zasądzonego od pozwanego świadczenia w oparciu o art. 455 k.c.

W myśl powołanego wyżej art. 90 ust. 3c ustawy o systemie oświaty ostatnią część dotacji oświatowej za 2008 rok pozwany winien był przekazać do dnia 31 grudnia 2008 roku, zaś ostatnią część dotacji oświatowej za 2009 rok – do dnia 31 grudnia 2009 roku. Tak więc w dniu 1 stycznia 2009 roku pozwany pozostawał w opóźnieniu w zapłacie dotacji oświatowej za 2008 rok, zaś w dniu 1 stycznia 2010 roku pozwany pozostawał w opóźnieniu w zapłacie dotacji oświatowej za 2009 rok. Na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 90 ust. 3c ustawy o systemie oświaty należało zatem zasądzić odsetki ustawowe od kwoty 163.965,50 złotych od dnia 1 stycznia 2009 roku i od kwoty 245.510,71 złotych od dnia 1 stycznia 2010 roku.

Z tych względów na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzeczono reformatoryjnie jak w punkcie I sentencji.

O kosztach procesu za drugą instancję orzeczono mając na uwadze wynik postępowania odwoławczego oraz treść art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. i art. 109 k.p.c. Apelacja powoda została uwzględniona w całości i dlatego pozwany, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., jest zobowiązany ponieść w całości koszty procesu za drugą instancję. Pozwany winien zatem zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty postępowania odwoławczego, na które składa się opłata od apelacji i wynagrodzenie pełnomocnika, określone w stawce minimalnej wskazanej w § 6 pkt 6 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 roku, Nr 163, poz. 1349 ze zm.).