Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 144/15

POSTANOWIENIE

Dnia 6 lutego 2015 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Zbigniew Ciechanowicz

Sędziowie:

SO Małgorzata Grzesik

SO Tomasz Szaj (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 lutego 2015 roku w S.

sprawy z powództwa Z. K.

przeciwko(...) B.

o wydanie nieruchomości

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Rejonowego w Myśliborzu z dnia 5 czerwca 2013 roku, sygn. akt I C 91/10

oddala zażalenie.

SSO Tomasz Szaj SSO Zbigniew Ciechanowicz SSO Małgorzata Grzesik

Sygn. akt II Cz 144/15

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 5 czerwca (...). Sąd Rejonowy w Myśliborzu przyznał biegłemu sądowemu P. I. kwotę 1 559,79 zł za sporządzoną opinię w sprawie.

Uzasadniając powyższe postanowienie Sąd Rejonowy wskazał, że w dniu 26 kwietnia 2013 roku biegły P. I. złożył opinię zgodnie ze zleceniem Sądu wraz z fakturą oraz kartą pracy biegłego i ewidencją pojazdu. Zostały one poddane weryfikacji przez księgowość Sądu, która nie złożyła zastrzeżeń.

Sąd Rejonowy wskazał, że karta pracy biegłego zawiera szczegółowe rozliczenie godzin pracy biegłego, wskazując iż dokonał badania ksiąg wieczystych oraz akt w archiwach państwowych w zakresie nieruchomości, ponadto podjął czynności zmierzające do uzyskania wyciągów danych z operatu ewidencji gruntów i sporządzenia wypisów za pierwszą działkę, uzyskał niezbędne dane z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego do 4 punktów, ustalenia granic nieruchomości do 4 punktów granicznych, za pomiar i sporządzenie szkicu sytuacyjnego do projektu ustalenia w zakresie ryczałtu czynności. W ocenie Sądu Rejonowego powyższe czynności oraz dokonane wyliczenia są zgodne z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia(...) roku zmieniające rozporządzenie w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych…

Opracowanie i napisanie opinii reprodukcji zajęło biegłemu 6 godzin, co w ocenie Sądu Rejonowego było czasem dużym, lecz w ocenie Sądu biegły zawarł w tej pozycji również zapoznanie się z aktami sprawy, czego nie podnosił. Biegły z aktami sprawy się zapoznał, gdyż opinia zawiera dane z akt. Również wyliczenie kosztów dojazdu było prawidłowe.

Z tych względów na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 roku w sprawie kosztów przeprowadzania dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym (Dz.U. nr 46, poz. 245 ze zm.) - § 2, 5 i 14 oraz na podstawie art. 288 k.p.c. i art. 9 oraz 10 dekretu z dnia 26 października 1950 roku o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu cywilnym Sąd Rejonowy przyznał żądane wynagrodzenie.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył pozwany, zarzucając, że zostało wydane z naruszeniem prawa, bez podstawy prawnej oraz przy braku spełnienia przez biegłego wymogów formalnych. Wskazał, że:

1.  biegły nie wykonał opinii na okoliczność, do której ustalenia został powołany postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku,

2.  w opinii z dnia 25 kwietnia 2013 roku biegły rozminął się z prawdą i swoją własną opinią w sprawie I C 78/05, a zatem opinia zawiera fałszywą treść,

3.  biegły nie przedłożył do dnia 25 września 2014 roku karty pracy.

Wniósł o zmianę postanowienia i odmowę przyznania biegłemu wynagrodzenia.

Uzasadniając zażalenie podniósł, że postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego na okoliczność ustalenia czy w wyniku wykonania wyroku Sądu z dnia 15 września 1994 roku pozwana(...) B. dokonała wydzielenia działki o powierzchni 0,9219 ha, jaki numer działki o tej powierzchni został określony, kiedy według dokumentacji geodezyjnej grunt został przekazany, w przeciwnym razie wskazanie i określenie na mapie geodezyjnej terenu tej działki o obszarze 0,9219 ha.

Wskazał, że w opinii z dnia 2 października 2006 roku w sprawie I C 78/05 biegły P. I. wskazał, że karta 19 akt to kopia mapy z graficznym opracowaniem projektu podziału działki nr (...). Miary odczytane metodą graficzną. Odcinki granic zwymiarowano jako 12,5 m. Biegły wskazał, że przy założeniu, że wartości odczytane graficznie są poprawne, to działka wydzielona jest niezgodnie z postanowieniem Sądu, poczym podaje, które punkty graniczne i o ile należałoby przesunąć. Nadto na rozprawie w dniu 29 lutego 2008 roku biegły oświadczył, że aby doprowadzić sprawę do końca musiałby opracować projekt podziału działki nr (...). Część wydzielona zostanie zaś włączona do działki nr (...). Następnie Sąd odroczył rozprawę w celu opracowania projektu podziału działki nr (...) i włączenia wydzielonej części do spornej działki nr (...). Powód wskazał, że na skutek braku legitymacji procesowej strony powodowej do opracowania projektu podziału działki nr (...) nie doszło. W ocenie powoda gdyby w sprawie I C 78/05 posiadał legitymację procesową to na podstawie opinii pisemnej i ustnej biegłego sprawę by wygrał.

W konsekwencji gdyby w opinii z dnia 25 kwietnia 2013 roku w sprawie I C 91/10 biegły bezprawnie nie uchylił się od wykonania pomiarów, które wykonał w sprawie I C 78/05 z mapy stanowiącej dokumentację graficzną wykonaną przez biegłego J. K. i bez wykonania jakiegokolwiek pomiaru fałszywie napisał i fałszywie zeznał, że gmina wydzieliła działkę zgodnie z wyrokiem, to po uzyskaniu legitymacji procesowej sprawę by wygrał.

Wskazał, że brak doręczenia mu karty pracy biegłego uniemożliwia odniesienie się do kwoty wyliczonej przez biegłego. Wskazał, że biegły wykonał opinię w sprawie I C 31/10, która jest o wiele bardziej trudna i złożona ponieważ zawiera wiele wyliczeń i wyrysów graficznych na kopiach map, a otrzymał za nią 1 077,94 zł wynagrodzenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się niezasadne i jako takie podlegało oddaleniu.

W pierwszym rzędzie wskazać należy, że zgodnie z art. 288 k.p.c. biegły ma prawo żądać wynagrodzenia za stawiennictwo do sądu i wykonaną pracę. Wysokość i zasady przyznawania wynagrodzenia są regulowane ustawą z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach w sprawach cywilnych (tj.(...) (...) zwanej dalej: u.k.s.c. oraz rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia(...) w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym ((...) Przy czym z uwagi na fakt, że opinia biegłego w sprawie została złożona w dniu 26 kwietnia 2013 roku przy ustalaniu wysokości należnego biegłemu wynagrodzenia zastosowanie znajdują przepisy uprzednio obowiązującego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia(...)roku w sprawie kosztów przeprowadzania dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym(...). Wysokość wynagrodzenia za typowe czynności biegłych z zakresu geodezji określa załącznik nr(...)do powyższego rozporządzenia, który przewidywał ryczałtowe stawki za wykonanie pewnych czynności.

Zgodnie z art. 89 ust. 2 u.k.s.c., wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę ustala się, uwzględniając wymagane od biegłego kwalifikacje, potrzebny do wydania opinii czas i nakład pracy, a wysokość wydatków na podstawie złożonego rachunku. Stosownie z kolei do treści art. 89 ust. 3 u.k.s.c., wynagrodzenie biegłych oblicza się według stawki wynagrodzenia za godzinę pracy albo według taryfy zryczałtowanej określonej dla poszczególnych kategorii biegłych. Z dyspozycji § 2 Rozporządzenia wynika, że jeżeli przepisy przedmiotowego rozporządzenia nie stanowią inaczej, wynagrodzenie biegłych za wykonaną pracę wynosi za godzinę pracy od 1,2% do 1,7% podstawy obliczania. Zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia podstawę obliczania stanowi kwota bazowa dla osób, o których mowa w art. 5 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw ((...) (...) której wysokość, ustaloną według odrębnych zasad, określa ustawa budżetowa. Za 2013 roku kwota bazowa wynikająca z ww. przepisów wynosi 1766,46 zł. Przy czym zastrzeżono, iż w razie złożonego charakteru problemu będącego przedmiotem opinii, stawka może być podwyższona do 50%, jeżeli biegły ma dyplom ukończenia studiów wyższych lub dyplom mistrzowski oraz pełni funkcję biegłego sądowego nie krócej niż jedną kadencję lub funkcję rzeczoznawcy przez okres co najmniej pięciu lat (§ 4 Rozporządzenia).

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż prawidłowo Sąd I instancji przyznał biegłemu sądowemu kwotę 1 559,79 zł tytułem wynagrodzenia za sporządzenie opinii i zwrotu kosztów z nią związanych.

Odnosząc się do zażalenia pozwanego Sąd Odwoławczy wskazuje, iż postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 r. Sąd I instancji dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego na okoliczność ustalenia czy w wyniku wykonania wyroku Sądu Rejonowego w Myśliborzu z dnia 15 września 1994 roku pkt I pozwana(...) B. dokonała wydzielenia działki o powierzchni 0,9219 ha, jaki nr działki o tej powierzchni został określony, kiedy według dokumentacji geodezyjnej grunt został przekazany i określenie na mapie geodezyjnej terenu tej działki o obszarze 0,9219 ha.. Biegły sporządził i złożył opinię, zaś opinia ta stała się podstawą ustaleń faktycznych i rozstrzygnięcia w sprawie. Do powyższej opinii odniósł się r również obszernie Sąd Okręgowy w uzasadnieniu wyroku z dnia 13 czerwca 2014 roku, sygn. akt II Ca 1027/13 – str. 8-9 (k – 329 – 330), ostatecznie ją podzielając. Powyższe skutkować musi przyjęciem przez Sąd II instancji, iż biegłemu za sporządzenie przedmiotowej opinii należy się wynagrodzenie. Przy tym podkreślić należy, iż zarzuty powoda co do sprzeczności z inną opinią biegłego, w żaden sposób nie wpływają na ocenę zasadności przyznania biegłemu sądowemu wynagrodzenia za sporządzoną opinię. Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie, prawo biegłego do wynagrodzenia za wykonaną przez niego na zlecenie sądu pracę nie jest uzależnione od uznania sporządzonej przez biegłego opinii za prawidłową. Wynika z to z tego, iż przyznanie biegłemu wynagrodzenia uzależnione jest wyłącznie od faktu skorzystania z usług biegłego ( vide: postanowienie SN z dnia (...). W konsekwencji zarzut nie wykonania opinii zgodnie z postanowieniem Sądu oraz jej fałszywości jest chybiony.

Jednocześnie niewątpliwie Sąd I instancji prawidłowo ustalił, iż stawka godzinowa zastosowana przez biegłego na kwotę 24,73 zł uwzględnia wytyczne ujęte w u.k.s.c. oraz Rozporządzeniu i mieści się w granicach prawem dopuszczalnych. Podkreślić przy tym należy, że stawka ta została określona w najniższych granicach przewidzianych przez rozporządzenie.

Sąd Odwoławczy odnosząc się do kwestii przyjęcia 6 godzin na „opracowanie i napisanie opinii, reprodukcja” podkreśla, iż ustalenie wynagrodzenia biegłego zakłada ocenę, czy okres sporządzania opinii był rzeczywisty, potrzebny, celowy, niezbędny, przy uwzględnieniu wymaganych kwalifikacji. Kryteria te, z natury swej ocenne, powinny pozwolić na ustalenie, czy prawdopodobnym jest wykonywanie konkretnej opinii przez biegłego w czasie wynikającym z karty pracy. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia(...) ((...) (...)) wyraził słuszny pogląd, że ilość czasu, którą trzeba zużyć na określoną czynność, jest zależna także od indywidualnych cech wykonawcy i czynności, że podany w rachunku czas na wykonanie czynności może być z natury rzeczy skontrolowany tylko w przybliżeniu, kwestionowanie rachunku może być skuteczne tylko wtedy, gdy podane w ilości zużytego czasu są tak jaskrawo wygórowane, opierając się na zwykłym doświadczeniu życiowym można od razu stwierdzić, że biegły niewątpliwie zużył znacznie mniej czasu, niż podaje w rachunku.

Zdaniem Sądu Okręgowego słusznie Sąd I instancji uznał, iż biegły ustalając wysokość należnego wynagrodzenia w sposób adekwatny do rzeczywistego określił nakład swojej pracy koniecznej do opracowania opinii.

Dokonując takiej oceny Sąd Odwoławczy miał przede wszystkim na względzie, iż przedmiotowa opinia sądowa jest opinią skomplikowaną, wymagającą odniesienia do wcześniejszych orzeczeń, tym samym biegły sądowy musiał zaznajomić się z okolicznościami faktycznymi sprawy i zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym i co najmniej w ogólnym zarysie wiedzieć czego ona dotyczy.

W zakresie pozostałych składników wynagrodzenia wynikają one z tabeli ryczałtowej opłat za czynności geodetów. Ich wykonanie zaś jest niewątpliwe. W szczególności niewątpliwe jest dokonywanie czynności w terenie przez biegłego, co sam powód przyznaje w zażaleniu. Chybione jest odnoszenie się do wynagrodzenia w innej sprawie, albowiem ocenie podlega zgodność przyznanego wynagrodzenia z przepisami, nie zaś stosunek do innego przyznanego wynagrodzenia.

Sąd Odwoławczy, podzielając stanowisko Sądu I instancji, nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego postanowienia, co zaś skutkowało oddaleniem zażalenia powoda, o czym na mocy art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.

(...)

(...)

(...)

1.  (...)

2.  (...)

-(...)

(...)

(...)

3.  (...)

4.  (...)

(...)