Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 maja 2013 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2013 r. w Gdańsku

sprawy J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 września 2012 r., sygn. akt VII U 794/11

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 1910/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 listopada 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w G. odmówił J. M. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach, wskazując, że nie udowodnił on wymaganych 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych a jedynie 22 lata, 7 miesięcy i 29 dni oraz 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

J. M. wywiódł odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o ponowne przeliczenie stażu pracy i przyznanie mu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Decyzją z dnia 5 lipca 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. ponownie odmówił J. M. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach, z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, przewidzianych w art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.). W uzasadnieniu decyzji pozwany wskazał, iż wnioskodawca legitymuje się ogólnym stażem pracy w wymiarze 25 lat, 9 miesięcy i 22 dni ale nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od tej decyzji wnioskodawca wniósł o przyznanie mu prawa do emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Zarządzeniem z dnia 20.09.2011 r. Sąd połączył niniejszą sprawę ze sprawą o sygn. VII U 794/11 celem łącznego prowadzenia i rozstrzygnięcia.

Wyrokiem z dnia 4 września 2012 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał J. M.prawo do emerytury z dniem ukończenia 60 roku życia. Uzasadniając swoje stanowisko Sąd wskazał, iż J. M.urodził się (...).

W okresie od 02.09.1974r. do 31.12.1976r. oraz od 01.03.1980r do 03.05.1989r. był zatrudniony w K. B. C.w P. i w okresie tegoż zatrudnienia wykonywał pracę na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Jeździł samochodem marki S. 28 o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Woził materiał na budowę kurii. Przywoził z terenu całej Polski materiały budowlane. Pomocnikiem wnioskodawcy był A. R., który jeździł z nim po towar tj. po cement, cegły, pustaki, szyby, szkło, parkiet, terakotę oraz inne materiały potrzebne do budowy. Wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W okresie od 10.01.1977r. do 14.03.1980r. ubezpieczony był zatrudniony w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w P., na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

W okresie od 01.09.1993r. do 27.09.1996r., od 01.07.1997r. do 31.03.2003r. i od 01.04.2003r do 16.08.2006r. wnioskodawca był zatrudniony w Zakładach (...) Sp. z o.o. P i A M. z siedzibą w P., na stanowisku kierowcy. W okresie tegoż zatrudnienia jeździł samochodem marki M., M., S., S. z przyczepą, były to samochody o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Praca wnioskodawcy polegała na rozwożeniu mięsa po zakładach i hurtowniach na terenie całej Polski (Z. K., S., Z.) oraz do K.. W zakładach było zatrudnionych około 10 kierowców, praca odbywała się na jedną zmianę. Wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

J. M. nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, nie pozostaje w zatrudnieniu. Wnioskodawca wykazał okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze: 25 lat, 9 miesięcy i 22 dni.

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy oparł się na zgromadzonej dokumentacji, w tym aktach osobowych ubezpieczonego, jak również zeznaniach świadków A. G. i A. R., co do okresu zatrudnienia w K. B. C.w P. oraz zeznaniach świadków M. L. i T. K. co do okresu zatrudnienia w Zakładach (...).zo.o. P i A M. z siedzibą w P..

Wnioskodawca wykazywał, że w okresie od 02.09.1974 r. do 31.12.1976 r., oraz od 01.03.1980 r. do 03.05.1989 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach, będąc zatrudnionym w K. B. C. w P. w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i na potwierdzenie tych okoliczności przedłożył świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych wystawione przez K. a także powołał dowód z zeznań świadków A. O. i A. R..

Sąd zważył, iż przeprowadzone we wskazanym wyżej zakresie postępowanie dowodowe ponad wszelką wątpliwość wykazało, iż J. M. w spornym okresie czasu wykonywał pracę na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony a prace te wykonywane były stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odnosząc się do okresu zatrudnienia od 01.09.1993 r. do 27.09.1996 r., od 01.07.1997 r. do 31.03.2003 r. i od 01.04.2003 r. do 16.08.2006 r. (z ograniczeniem na potrzeby rozpatrywanej sprawy okresu do dnia 31.12.1998r.) w Zakładach (...) Sp. z o.o. P i A M. z siedzibą w P., Sąd wskazał, iż przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że J. M. również w tych okresach wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Sąd zaznaczył, że świadkowie powołani na okoliczność charakteru wykonywanej pracy w sposób precyzjny wskazali, na czym polegała praca wnioskodawcy. Zeznania świadków w połączeniu z aktami osobowymi przedłożonymi za ten okres pracy wykazały, iż pracę tę należy zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach.

Prace wykonywane przez ubezpieczonego zostały ujęte w wykazie A dziale VIII w transporcie i łączności, poz. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., nr 8, poz. 43) i opisane jako prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych, balastowych, autobusów o liczbie powyżej 15 miejsc, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów.

Przedmiotem sporu pozostawało także ustalenie, czy za zatrudnienie w szczególnych warunkach może zostać uznany okres pracy wnioskodawcy od dnia 10.01.1977 r. do 14.03.1980 r. z tytułu zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w P. na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, albowiem organ rentowy zarzucił, iż wnioskodawca był członkiem Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w P. a nie jej pracownikiem.

W ocenie Sądu Okręgowego, stanowisko pozwanego było chybione i nie zasługiwało na uwzględnienie, gdyż wnioskodawca z całą pewnością w spornym okresie miał status pracownika, co wynika przede wszystkim z samego charakteru zatrudnienia.

Sąd zważył, przy uwzględnieniu rozważań dotyczących stosunku pracy, o którym mowa w art. 22 k.p., że oczywistym jest, iż osoba wykonująca zatrudnienie jako kierowca samochodu ciężarowego jak nikt inny podlega podporządkowaniu i nadzorowi ze strony bezpośredniego przełożonego (kierownika działu transportu). Mało tego wykonuje ona pracę w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę i nie możliwym jest jego zmiana, co wynika już z samego zakresu czynności i zadań do wykonania. Dodatkowo wszelkie zaniechania ze strony pracownika nie wykonania obowiązków zleconych przez pracodawcę skutkowałyby rozwiązaniem umowy, a takowe nie miało miejsca w przedmiotowej sprawie.

W ocenie Sądu, przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe pozwalało na jednoznaczne ustalenie, że był on był pracownikiem spółdzielni.

Zaliczeniu do okresów tzw. „szczególnych” podlegał również okres od 01.09.1993r. do 27.09.1996r. oraz od 01.07.1997r. do 31.12.1998r. z tytułu zatrudnienia w Zakładach (...). zo.o. P i A M. z siedzibą w P. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, a skoro tak to uznać należało, że wnioskodawca wykazał, iż spełnił kumulatywnie wszystkie przesłanki niezbędne do przyznania mu prawa do emerytury, w tym warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Mając na względzie powyższe, Sąd przy zastosowaniu art. 184 w zw. z art. 32 oraz art. 100 ust. 1 w zw. z art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227 ze zm.), na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

Apelację od wyroku wywiódł organ rentowy zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

1)  naruszenie prawa materialnego, tj.

•

art. 184 w zw. z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, § 2 ust.l i § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury począwszy od dnia ukończenia 60 roku życia, w sytuacji gdy ubezpieczony nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze pracy w warunkach szczególnych;

2)  naruszenie prawa procesowego, tj.:

•

art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, a w konsekwencji poczynienie błędnych ustaleń faktycznych co do wykonywania przez ubezpieczonego pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze,

• art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu przyczyn, dla których sąd odmówił wiarygodności i mocy dowodowej dowodom w postaci zaświadczeń wystawionych przez K. D.w dniu 5.12.2011 r. oraz oświadczenia ubezpieczonego o przyjęciu odpowiedzialności materialnej z dnia 1.09.1993r.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości, tj. o oddalenie odwołania, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany podniósł, iż z akt osobowych ubezpieczonego za okres zatrudnienia w K. D., a w szczególności z zaświadczeń z dnia 5.12.2011 r. wynika, iż ubezpieczony w w/w okresach pracował w charakterze palacza oraz pracownika fizycznego. Zawnioskowani w sprawie świadkowie zeznali, iż ubezpieczony w całym okresie zatrudnienia jeździł samochodem ciężarowym wożąc materiały budowlane niezbędne do budowy kurii. Sąd I instancji nie ustalił w jakich latach odbywała się budowa K. P. i czy okres ten pokrywa się z okresem zatrudnienia ubezpieczonego. Nadto pozwany zaznaczył, że wykonywanie czynności opisanych przez świadków w okresie zimowym kiedy to prace budowlane są zazwyczaj wstrzymywane również dowodzi braku poczynienia wystarczających ustaleń we wskazanym wyżej zakresie.

Pozwany nie uznał również okresu od 10.01.1977 r. do 14.03.1980 r. z tytułu zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w P. wskazując, iż ubezpieczony nie był pracownikiem spółdzielni, lecz jej członkiem. Zdaniem pozwanego nieuzasadnionym jest uznanie wyłącznie na podstawie świadectwa pracy oraz świadectwa pracy w warunkach szczególnych, iż ubezpieczony wykonywał czynności w ramach stosunku pracy, nie będąc członkiem spółdzielni. Z doświadczenia życiowego, a w szczególności z analizy analogicznych stanów faktycznych wiadomo, iż osoby wykonujące czynności na rzecz spółdzielni legitymowały się wystawianymi przez spółdzielnię świadectwami pracy pomimo, iż byli członkami tych spółdzielni. Zatem samo wystawienie świadectw pracy nie przesądza, iż ubezpieczony był pracownikiem.

Okres zatrudnienia w Zakładach (...) Sąd I instancji uwzględnił na podstawie zeznań świadków oraz dokumentacji osobowej ubezpieczonego. Pozwany zaznaczył, iż świadek L. nie pracował z ubezpieczonym w okresie przypadającym przed 1999 rokiem, zaś świadek K. w swych zeznaniach nie przedstawił zakresu obowiązków ubezpieczonego wskazując jedynie, iż zajmował stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego. Z akt osobowych wynika, iż ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku kierowcy – konwojenta, o czym świadczy deklaracja o przyjęciu odpowiedzialności materialnej z dnia 1.09.1993 r.

Mając na uwadze powyższe pozwany wniósł o uwzględnienie apelacji.

W odpowiedzi na apelację organu rentowego wnioskodawca wniósł o jej oddalenie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego, w świetle uzupełnionego materiału dowodowego nie zasługiwała na uwzględnienie. Apelacja - zdaniem instancji odwoławczej - nie zawiera bowiem argumentów, które mogłyby prowadzić do podważenia przeprowadzonej przez Sąd I instancji oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, poczynionych przez ten Sąd ustaleń w zakresie okoliczności stanu faktycznego sprawy, czy też dokonanej subsumcji prawnej.

Sąd Apelacyjny zaakceptował co do zasady ustalenia faktyczne sądu pierwszej instancji, traktując je jak własne, nie widząc w związku z tym konieczności ich ponownego przytaczania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05 listopada 1998 r., sygn. I PKN 339/98, opubl. OSNAPiUS z 1999 r., z. 24, poz. 776).

Zdaniem Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy w przeważającej mierze w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zaś w swych ustaleniach i wnioskach nie wykroczył poza ramy swobodnej oceny wiarygodności i mocy dowodów wynikające z przepisu art. 233 k.p.c., nie popełnił on też w zasadzie błędów w rozumowaniu w zakresie zarówno ustalonych faktów, jak też ich kwalifikacji prawnej, albowiem prawidłowo zinterpretował i zastosował odpowiednie przepisy prawa.

W pierwszej kolejności wyjaśnić trzeba, że prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze przewidziane jest w art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jedn. tekst Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), zawartym w rozdziale 2 działu II ustawy dotyczącym urodzonych przed 1 stycznia 1949r. Przepis ten w ust. 4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Przepisy dotychczasowe to rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 1 i 3 powyższego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli (łącznie) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Stosownie do art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli: (1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz (2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (tj. co najmniej 25 lat dla mężczyzn). W myśl ust. 2 emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. Przepis ten ma charakter przejściowy, bowiem zawarty został w rozdziale 2 działu X ustawy zawierającym przepisy intertemporalne. Dotyczy on wyłącznie tych ubezpieczonych, którzy w dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, tj. 1 stycznia 1999r., już legitymowali się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym - w tym wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, lecz nie osiągnęli wieku emerytalnego.

Podstawę prawną ustalenia uprawnień J. M. do wcześniejszej emerytury stanowi przepis art. 184 w zw. z art. 32 ustawy emerytalnej. Zatem ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999r. musi legitymować się ponad 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym, w tym 15 latami pracy w warunkach szczególnych.

W sprawie bezsporne jest, iż wnioskodawca (...)ukończył 60 rok życia, nie przystąpił do OFE oraz rozwiązał stosunek pracy.

Sporną w analizowanej sprawie pozostawała ocena okresu zatrudnienia wnioskodawcy w K. D. w P. od 2 września 1974 r. do 31 grudnia 1976 r. oraz od 1 marca 1980 r. do 3 maja 1989 r. na stanowisku kierowcy, okresu pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w P. od 10 stycznia 1977 r. do 14 marca 1980 r. także na stanowisku kierowcy, jak również w Zakładach (...) Sp. z o.o. (...) M. z siedzibą w P. od 1 września 1993 r. do 27 września 1996 r. i od 1 lipca 1997 r. do 31 grudnia 1998 r. na stanowisku kierowcy, w kontekście możliwości zaliczenia wskazanych wyżej okresów do stażu pracy ubezpieczonego świadczonej w warunkach szczególnych.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, co powinno być stwierdzone przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze lub w świadectwie pracy (por. wyrok SA w Katowicach z 30 stycznia 2001 r., III AUa 1887/00, PP 2002, nr 9, oraz wyroki SN: z dnia 15 grudnia 1997 r., II UKN 417/97, OSNAPiUS 1998, nr 21, poz. 638 i z dnia 21 listopada 2001 r., II UKN 598/00, OSNPUSiSP 2003, nr 17, poz. 419). W sytuacji, kiedy brak wymaganego świadectwa pracy w warunkach szczególnych wystawionego przez pracodawcę - na co zasadnie zwrócił uwagę Sąd Apelacyjny w Katowicach w uzasadnieniu wyroku z dnia 4 listopada 2008r.(III AUa 3113/08, Lex nr 552003) - Sąd może prowadzić postępowanie dowodowe zmierzające do ustalenia, czy praca wykonywana przez stronę, była wykonywana w warunkach wymaganych przepisami rozporządzenia, czy ubezpieczony zajmował któreś ze stanowisk pracy wymienionych w załącznikach nr 1 lub 2 do rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43).

Mając na względzie powyższe, Sąd I instancji przeprowadził szczegółowe i wyczerpujące postępowanie dowodowe, na okoliczność rodzaju oraz zakresu prac wykonywanych przez ubezpieczonego w zakwestionowanych przez organ rentowy okresach.

Zdaniem instancji odwoławczej z zeznań powołanych w sprawie świadków, wyjaśnień ubezpieczonego - uzupełnionych dodatkowo w toku postępowania odwoławczego - oraz zgromadzonej dokumentacji, w tym akt osobowych wnioskodawcy wynika wprost, że ubezpieczony w okresie od 2 września 1974 r. do 31 grudnia 1976 r. oraz od 1 marca 1980 r. do 3 maja 1989 r. będąc zatrudnionym w K. D. w P. na stanowisku kierowcy, oraz w okresie od 1 września 1993 r. do 27 września 1996 r. i od 1 lipca 1997 r. do 31 grudnia 1998 r. będąc zatrudnionym w Zakładach (...) Sp. z o.o. (...) M. z siedzibą w P. także na stanowisku kierowcy wykonywał zatrudnienie w warunkach szczególnych, o którym mowa w wykazie A, dział VIII pkt 2 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43).

Zajmując stanowisko w przedmiocie zaliczenia do stażu „szczególnego” wnioskodawcy okresu zatrudnienia w K. D. w P. od 2 września 1974 r. do 31 grudnia 1976 r. oraz od 1 marca 1980 r. do 3 maja 1989 r. na stanowisku kierowcy, wskazać należy, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w całej rozciągłości pozwalał na wyprowadzenie jednoznacznego wniosku, że ubezpieczony we wskazanym okresie świadczył pracę, o której mowa w wykazie A, dział VIII poz. 2 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Jak wynika bowiem z zeznań powołanych w sprawie świadków A. G. oraz A. R. ubezpieczony w okresie zatrudnienia w K. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał zatrudnienie w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze dopuszczalnym pow. 3,5 tony przywożąc z obszaru, w zasadzie całej Polski materiały budowlane niezbędne do budowy kurii. Świadek A. G. zaznaczył, że w K. był tylko jeden samochód ciężarowy, którym jeździł właśnie ubezpieczony. Nie inaczej we wskazanym zakresie zeznał świadek A. R. podając, że pracował razem z wnioskodawcą w K. – był pomocnikiem ubezpieczonego. Świadek wskazał, że jeździł razem z J. M. po cement, cegły, pustaki, szyby, szkło, parkiet, terakotę oraz inne materiały konieczne do budowy kurii. Powyższe potwierdził również sam ubezpieczony wskazując - w toku postępowania odwoławczego - że przez cały okres zatrudnienia w K. Diecezjalnej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy świadczył pracę w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego. Wskazał wprawdzie, że zdarzyło się kilkukrotnie, że prowadził minibusa, np. gdy trzeba było zawieść dzieci na oazę albo gdy przyjeżdżał do kurii Ojciec Św., niemniej jednak były to sytuacje wyjątkowe. Nadto wnioskodawca wyjaśnił – odnosząc się tym samym do zarzutów apelacyjnych pozwanego – że nigdy w trakcie zatrudnienia w K. nie wykonywał prac palacza. Ubezpieczony podniósł, że na stanowisku palacza zatrudniony był jego kolega, zaś przypisanie jemu faktu świadczenia pracy w charakterze palacza było wyłącznie wynikiem błędu. Zważyć należy, że poczynione na podstawie zeznań świadków oraz wyjaśnień ubezpieczonego ustalenia znajdują dodatkowo potwierdzenie w zgromadzonej dokumentacji, w tym w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych wystawionym przez K. D. P. w dniu 24 września 2010 r., z którego jednoznacznie wynika, że ubezpieczony w okresie zatrudnienia w K. od 2 września 1974 r. do 31 grudnia 1976 r. (2 lata 3 miesiące 28 dni) oraz od 1 marca 1980 r. do 3 maja 1989 r. (9 lat 2 miesiące i 3 dni) był zatrudniony na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony (łącznie 11 lat 6 miesięcy i 1 dni).

Nie inaczej należało ocenić okres zatrudnienia ubezpieczonego w Zakładach (...) Sp. z o.o. (...) M. z siedzibą w P. od 1 września 1993 r. do 27 września 1996 r. oraz od 1 lipca 1997 r. do 31 grudnia 1998 r., kiedy to ubezpieczony będąc zatrudnionym na stanowisku kierowcy prowadził samochody ciężarowe o ciężarze całkowitym pow. 3,5 tony, tj. M., S., M., S. z przyczepą, którymi przemieszczał się zarówno na terenie kraju, jak i poza nim dowożąc półtusze do P.. Na powyższą okoliczność zeznali również powołani w sprawie świadkowie M. L. oraz T. K. wskazując, że wnioskodawca w Zakładach (...) - przez cały sporny okres - był zatrudniony na stanowisku kierowcy. Świadek M. L. - na co uwagę zwrócił pozwany w apelacji – był zatrudniony z ubezpieczonym w latach 1999-2008, tj. w okresie, który nie jest objęty sporem, niemniej jednak z całą stanowczością wskazał, że wnioskodawca we wskazanym zakładzie był zatrudniony już w okresie poprzedzającym rok 1999, właśnie na stanowisku kierowcy. W tożsamy sposób stanowisko ubezpieczonego określił świadek T. K. zeznając, że ubezpieczony, od 1993 roku przez okres około 10 lat pracował w Zakładach (...) w charakterze kierowcy w pełnym wymiarze czasu pracy. Również J. M. składając wyjaśnienia w toku postępowania odwoławczego podniósł, że w okresie zatrudnienia w Zakładach (...) w P. cały czas pracował na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych, a do jego obowiązków należało przewożenie półtusz z obszaru Europy na teren Polski. Powyższe znajduje również potwierdzenie w zgromadzonej dokumentacji, w tym w aktach osobowych wnioskodawcy, z których w sposób jednoznaczny wynika, że przez cały wskazany wyżej okres ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku kierowcy. Dysponując tak zgromadzonym materiałem dowodowym, pomimo nie posiadania przez ubezpieczonego świadectwa wykonywania zatrudnienia w warunkach szczególnych za wskazany okres (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 21 lutego 2013 r., III AUa 1783/12, LEX nr 1293622), przy jednoczesnym braku wątpliwości, że stanowisko kierowcy samochodów ciężarowych zostało wymienione w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r., nr 8, poz. 43), w wykazie A, dział VIII pod poz. 2, Sąd Apelacyjny uznał, że J. M. bezsprzecznie w okresach od 1 września 1993 r. do 27 września 1996 r. oraz od 1 lipca 1997 r. do 31 grudnia 1998 r., tj. przez okres 3 lat 6 miesięcy i 27 dni zatrudniony był w warunkach szczególnych.

Odnosząc się do okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w P. od 10 stycznia 1977 r. do 14 marca 1980 r. wyjaśnić należy, że wskazany okres nie mógł zostać zaliczony do „stażu szczególnego”, albowiem jak trafnie wskazał pozwany w apelacji, wnioskodawca miał wówczas status członka spółdzielni, to zaś uniemożliwia uwzględnienie go do okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych. Podkreślić bowiem trzeba, że zgodnie z ugruntowanym we wskazanym zakresie stanowiskiem judykatury okres zatrudnienia w rolniczej spółdzielni produkcyjnej nie jest zaliczany do pracy w szczególnych warunkach wymaganych do uzyskania wcześniejszej emerytury. Jej członek nie jest bowiem pracownikiem, a tylko on ma prawo do takiego świadczenia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 16 stycznia 2013 r., III AUa 752/12, LEX nr 1271807). Tożsame stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 kwietnia 2012 r. (I UK 384/11, LEX nr 1212661). Podkreślić jednak należy, że wyłączenie okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej z okresów „szczególnych” pozostaje bez wpływu na prawo wnioskodawcy do żądanego świadczenia, albowiem - jak wykazało przeprowadzone postępowanie dowodowe - wykazał on łącznie 15 lat i 28 dni okresów „szczególnych”, co pozwala – przy jednoczesnym ustaleniu, że spełnił wszystkie pozostałe warunki określone w art. 184 w zw. z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS na przyznanie mu prawa do emerytury w wieku obniżonym.

Wobec tak dokonanych ustaleń uznać za bezprzedmiotowy należało, podniesiony przez pozwanego w apelacji, zarzut naruszenia prawa materialnego, który de facto sprowadzał się do zastosowania przez Sąd Okręgowy art. 184 ust. 1 w zw. z art. 27, 32 ust. 1 ustawy emerytalnej i § 4 rozporządzenia w konsekwencji błędnego ustalenia okoliczności faktycznych, a konkretniej tego, że ubezpieczony legitymuje się 15 letnim stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. W ocenie Sądu Apelacyjnego – co wynika z zaprezentowanych wyżej rozważań - zarzut ten nie zasługiwał na uwzględnienie, albowiem wnioskodawca bezsprzecznie wykazał 15 lat pracy w warunkach szczególnych, a tym samym spełnił podstawową przesłankę prawa do emerytury z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Ze względów wskazanych powyżej, Sąd Apelacyjny uznał, że wywiedziona przez organ rentowy apelacja, a także zaprezentowane w niej zarzuty, nie podważyły skutecznie prawidłowości dokonanych przez Sąd Okręgowy, jego ustaleń, jak również oceny mocy dowodowej i wiarygodności zebranego w sprawie materiału dowodowego, a także prawidłowo przeprowadzonej subsumcji prawnej. Sąd Okręgowy – zdaniem instancji odwoławczej – zgromadził bowiem odpowiedni materiał dowodowy w postaci zarówno zeznań ubezpieczonego jak i korespondujących z nimi dokumentów i zeznań świadków, którego ocena pozwoliła na nie budzące wątpliwości ustalenie, że okresy od 2 września 1974 r. do 31 grudnia 1976 r. oraz od 1 marca 1980 r. do 3 maja 1989 r. oraz od 1 września 1993 r. do 27 września 1996 r. i od 1 lipca 1997 r. do 31 grudnia 1998 r., których zaliczenia wnioskodawca domagał się w toku postępowania były w istocie okresami zatrudnienia w warunkach szczególnych. Tak dokonanej oceny w żadnej mierze nie zmienia również treść deklaracji ubezpieczonego z dnia 1 września 1993 r. - na którą powoływał się pozwany w apelacji - w zakresie wyrażenia zgody na ponoszenie odpowiedzialności materialnej w związku z powierzeniem wnioskodawcy stanowiska kierowcy – konwojenta. Podkreślić bowiem należy, że jedno pismo wobec całości zgromadzonej w aktach dokumentacji w żadnej mierze nie wpływa na zmianę stanowiska Sądu, co do charakteru zatrudnienia ubezpieczonego. Mało tego, zgodnie ze stanowiskiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach wyrażonym w wyroku z dnia 21 marca 2013 r. - które Sąd meriti w całej rozciągłości podziela i przyjmuje za własne - dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach nie ma znaczenia nazwa zajmowanego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy, rzeczywiście wykonywanych zadań (III AUa 1613/12, LEX nr 1305951), a ten – jak wykazało przeprowadzone postępowanie dowodowe – z całą pewnością wskazywał na to, że ubezpieczony był zatrudniony i faktycznie wykonywał obowiązki kierowcy.

Mając na uwadze powyższe uznać należało, że ubezpieczony wykazał wymagany 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, przy niekwestionowanej przez pozwanego okoliczności wykazania pozostałych przesłanek potrzebnych do przyznania mu emerytury w wieku obniżonym z tytułu pracy w szczególnych warunkach, takich jak wymagany wiek 60 lat oraz okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 25 lat. Wobec powyższego, Sąd Odwoławczy doszedł do przekonania, że wywiedziona przez organ rentowy apelacja, a także zaprezentowane w niej zarzuty, w żadnej mierze nie podważyły prawidłowości dokonanych przez Sąd Okręgowy ustaleń, oceny mocy dowodowej i wiarygodności zebranego w sprawie materiału dowodowego, a także prawidłowo przeprowadzonej subsumcji prawnej, dlatego też - na mocy art. 385 k.p.c. - orzekł, jak w sentencji.