Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 339/10

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2012 r.

Sąd Rejonowy w Kłodzku, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Ewa Karp

Protokolant: Ewelina Świrta

po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2012 r. w Kłodzku

sprawy z powództwa K. B.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę 12.078,00 zł

I. zasądza od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki K. B. kwotę 9.948,92 zł (dziewięć tysięcy dziewięćset czterdzieści osiem złotych 92/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2010 r. od kwoty 9.548,92 zł (dziewięć tysięcy pięćset czterdzieści osiem złotych 92/100) i od kwoty 400,00 zł (czterysta złotych 00/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 7 czerwca 2010 r. oraz tytułem zwrotu części kosztów procesu kwotę 1.821,00 zł (tysiąc osiemset dwadzieścia jeden złotych 00/100);

II. dalej idące powództwo oddala.

UZASADNIENIE

Powódka K. K. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 12 078,00 zł z odsetkami ustawowymi od kwoty 11 677, 68 zł od dnia 1 kwietnia 2010 roku , zasądzenie kwoty 400 zł stanowiącej należność za sporządzenie w systemie A. kalkulacji szkody oraz wyceny, z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu żądania wskazała, ze w wyniku kolizji z dnia 25 lutego 2010 roku, uszkodzeniu uległ należący do powódki samochód m. (...) , a odpowiedzialność za skutki zdarzenia ponosi (...) , w którym ubezpieczony był w zakresie o c pojazd sprawcy szkody. Wskazała nadto, ze przyznane jej odszkodowanie w kwocie 20 408, 72 Zł absolutnie uniemożliwia przeprowadzenie naprawy w jakimkolwiek warsztacie i [pozwana nie mając wiedzy fachowej zwróciła się do Biura (...) i na podstawie dokumentacji uszkodzonego pojazdu oraz kosztorysu sporządzono kalkulacje naprawy oraz wycenę z dnia 23 kwietnia 2010 roku i wyliczone według systemu A. koszty naprawy pojazdu wynoszą 32086, 40 zł, a koszt kalkulacji 400 zł.

Strona pozwana (...) S.A. w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazała, że powódka otrzymała już 20 408,72 zł i jest to kwota wyliczona obiektywnie i z należyta starannością, a powódka nie przedstawiła faktur dokumentujących koszty naprawy, a zatem dochodzi naprawienia szkody hipotetycznej, czyli takiej, której nie poniosła, a którą poniosłaby zlecając naprawę według cen, metody i z użyciem części wskazanych w kalkulacji załączonej do pozwu. Nadto strona pozwana wniosła o zobowiązanie powódki do złożenia oświadczenia czy naprawiła pojazd, w związku ze szkodą z dnia 25 lutego 2010 roku, a jeśli tak w jakim warsztacie i by przedłożyła rachunki dotyczące naprawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Biuro (...) w S. w dniu 23 kwietnia 2010 roku sporządziło wycenę nr (...), dotycząca pojazdu powódki K. K. / obecnie B./ - M. B., rok produkcji 2007, wyposażonego w światła przeciwmgielne, z wnętrzem wykończonym elementami chromowanymi, którego wartość, wraz z wyposażeniem dodatkowym wyceniono na 49 000 zł wraz z VAT, na dzień 15 lutego 2010 roku.

Dowód:

- wycena K- 8-9

Biuro (...)w S. sporządziło także, posługując się kalkulacją strony pozwanej nr (...), kalkulację szkody nr (...), wyliczając koszty naprawy na kwotę 32 086, 40 zł./ z podatkiem VAT 22%/. Kalkulacja strony pozwanej zawierała kwotę wypłacona powódce w toku likwidacji szkody przez (...) w wysokości 20 408, 72 zł

Dowód:

- kalkulacje k- 8-16

W dniu 19 listopada 2010 roku biegły sadowy powołany w sprawie, sporządził opinie pisemną na podstawie dokumentacji fotograficznej, akt szkody i akt sprawy i stwierdził , że w pojeździe marki M. (...) o nr rej (...) wystąpiła szkoda częściowa na skutek kolizji z dnia 25 lutego 2010 roku, a wartość rynkowa pojazdu przed szkoda wynosi 49 000 zł. Koszt naprawy pojazdu wyliczył biegły w trzech wariantach- z użyciem części zamiennych z logo producenta na 32 110, 39 zł, z użyciem części zamiennych oznaczonych znakiem (...)29 296, 97 zł oraz części alternatywnych o porównywalnej jakości na 28 871, 37 zł. Zdaniem biegłego do naprawy pojazdu powódki, o okresie eksploatacji 3-ch lat , do naprawy powinny być użyte części dobrej jakości - części pierwszomontażowe producenta, bowiem pojazd był sprawny technicznie, w opisie uszkodzeń nie stwierdzono , by był naprawiany.

Dowód:

- opinia biegłego J. Z. K- 85-109

Pojazd powódki był naprawiany przed kolizją z 25 lutego 2010 roku.

Dowód:

- akta szkody

Powódka sprzedała pojazd 21 listopada 2010 roku A. J. za kwotę 40 000 zł, po dokonaniu naprawy we własnym zakresie. Pojazd nie został doprowadzony do stanu sprzed wypadku. Powódka nie posiada faktur ani rachunków za naprawę, która zajmował się jej mąż przez około 2- 3 miesiące..Przed kolizją 25 lutego 2010 roku powódka użytkowała pojazd około miesiąca, a samochód nie wyglądał na naprawiany.

Dowód:

- umowa K- 177

- przesłuchanie powódki k- 301

- oświadczenie K- 178

Biegły sadowy J. Z. w dniu 30 maja 2011 roku i 12 września 2011 roku wydał opinie uzupełniające, w których wskazał, że jego zadaniem było wyliczenie rzeczywistej szkody w pojeździe oraz wskazanie czy ustalone koszty naprawy przewyższają wartość rynkowa pojazdu i potwierdził opinie główną.

Dowód:

- opinia uzupełniająca biegłego J. Z. K- 215-218, 244- 245

Sąd powołał nowego biegłego zlecając sporządzenie opinii po dokonaniu oględzin pojazdu u nowego właściciela celem ustalenia rzeczywistej szkody w pojeździe m. (...), należącym obecnie do A. J. zamieszkałego w P.. Opinię w dniu 17 marca 2012 roku sporządził biegły P. K. z okręgu Sądu Okręgowego w Katowicach. Powołany biegły SO w Katowicach dokonał oględzin pojazdu w dniu 3 marca 2012 roku. Na podstawie oględzin i zebranego materiału dowodowego, stwierdził, że rzeczywistą wartość szkody powstałą w wyniku zdarzenia z dnia 25 lutego 2010 roku w samochodzie M. (...) nr rej. (...), określa na miesiąc luty 2010 roku na 30 357, 64 zł brutto.

Biegły wskazał, że ustalone koszty naprawy nie przekraczają wartości rynkowej pojazdu, która na miesiąc luty 2010 roku wynosiła 45 800 zł brutto. Biegły w toku oględzin pojazdu, u nowego właściciela, stwierdził, że pojazd został naprawiony, poprawy wymaga montaż zderzaka tylnego, a ewentualnej kontroli w warunkach specjalistycznego warsztatu może podlegać system kontroli poduszek gazowych i napinaczy pasów. Z uwagi na to, że w trakcie oględzin przez przedstawiciela (...) stwierdzono wady lakiernicze na częściach przodu samochodu, w kalkulacjach naprawy biegły uwzględnił amortyzacje 30 % kosztów lakieru zderzaka przedniego, pokrywy silnika, słupków 'A" i błotników przednich. Wartość pojazdu została obniżona z uwagi na to, że na przedmiotowym samochodzie przed zdarzeniem z 25 lutego 2010 roku wystąpiły inne szkody o charakterze kolizyjnym, które wymagały napraw blacharsko lakierniczych. Obniżenie dotyczyło kwoty 2589 zł stanowiącej korektę ujemna w wysokości 5 %. Nadto biegły obniżył wartość pojazdu o 3366 zł brutto z uwagi na datę importu pojazdu z zagranicy oraz o kwotę 1275 zł z uwagi na datę pierwszej rejestracji i podwyższył jego wartość o kwotę 2001 zł z uwagi na wyposażenie pojazdu w fotele przednie podgrzewane, lusterko wewnętrzne ściemniane automatycznie, radio (...), szybę przednią z pasem przeciwsłonecznym, światła przeciwmgielne przednie, wycieraczki z czujnikiem deszczu, wykończenie pojazdu elementami chromowanymi .

Dowód:

- opinia biegłego P. K. k- 351

W opinii uzupełniającej, sporządzonej na wniosek strony pozwanej, biegły wyjaśnił ponownie, że jego zadaniem było ustalenie rzeczywistej szkody w pojeździe i na podstawie oględzin pojazdu biegły sporządził kalkulacje kosztów naprawy, które pozwalały na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody , a nie kosztów , które wynikałyby z rzeczywistego zakresu naprawy samochodu. Zgodnie z Instrukcją Określania Rynkowego Ubytku Wartości pojazdów , rynkowy ubytek wartości pojazdu jest to utrata wartości pojazdu z tytułu wystąpienia szkody o charakterze kolizyjnym i określa go różnica pomiędzy wartością rynkową pojazdu przed uszkodzeniem, a jego wartością ustalona w tym samym stanie warunków rynkowych po naprawie, przy założeniu, ze naprawa jest lub będzie wykonana prawidłowo i starannie, zgodnie z technologią zalecaną przez producenta pojazdu, oraz przy zastosowaniu części zamiennych oryginalnych oznakowanych symbolami jakości (...) lub (...)w stacji napraw spełniającej wymogi techniczne i kadrowe do wykonania takich prac. W instrukcji tej, metody szacowania ubytku wartości dotyczą pierwszego uszkodzenia pojazdu o charakterze kolizyjnym. Ponieważ z akt sprawy wynikało, że na przedmiotowym pojeździe wystąpiły trzy szkody o charakterze kolizyjnym o podobnym zakresie , mając to na uwadze pojazd stracił na wartości już w wyniku wcześniejszych napraw, tym samym nie ma podstaw szacowania ubytku wartości przedmiotowego pojazdu po szkodzie 25 lutego 2010 roku.

Dowód:

- opinia uzupełniająca biegłego P. K. k- 410-411

W tak ustalonym stanie faktycznym Sad zważył:

Nie jest sporne w sprawie, że powódka była właścicielką pojazdu uszkodzonego przez sprawcę kolizji ubezpieczonego u strony pozwanej. Poza sporem pozostaje, że szkoda w pojeździe powódki K. B. była przedmiotem oględzin i kalkulacji przedstawicieli (...). Spór od chwili przyznania odszkodowania w kwocie 20 408, 72 zł, dotyczy wysokości szkody i uzupełnienia odszkodowania o żądaną kwotę 11 677, 68 zł oraz 400 zł za sporządzenie kalkulacji szkody, żądanych przez powódkę na podstawie kalkulacji i wyceny sporządzonej w dniu 23 kwietnia 2010 roku przez Biuro (...) w S..

Zgodnie z art. . 822. § 1.k.c. " Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia.

§ 2. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. "

Na podstawie przytoczonego przepisu powództwo oraz opinii głównej i uzupełniającej biegłego sądowego z zakresu techniki pojazdów samochodowych J. Z. oraz opinii głównej i uzupełniającej biegłego P. K., przesłuchania powódki, złożonych kalkulacji, rachunku i wyceny szkody oraz kalkulacji szkody nr (...) sporządzonej na zlecenie powódki, Sąd uznał żądania powódki K. B. za uzasadnione.

Mając na uwadze ustalenia stanu faktycznego i wskazaną kalkulację i wycenę Biura (...) oraz opinie pisemne i uzupełniające obu powołanych w sprawie biegłych- J. Z. i P. K.- sporządzone na podstawie akt szkody, zebranych dowodów i oświadczeń, a w końcu i na podstawie oględzin pojazdu u nowego właściciela w P. - Sąd uznał, iż powódka uwiarygodniła i dowiodła okoliczności poniesienia szkody w pojeździe i uzasadnione pozostaje żądanie pozwu obejmujące różnicę pomiędzy szkodą poniesioną a wypłaconym odszkodowaniem w wysokości określonej przez biegłego P. k..

Powódka od początku wskazywała, że dochodzone roszczenie opiera na kalkulacji szkody i wycenie Biura (...), sporządzonych na jej wniosek, potwierdzonych opiniami obu powołanych w toku procesu biegłych. Wykazała nadto, że na szkodę składa się obok kosztorysu kosztów naprawy w dniu zdarzenia także koszt dokonanej ekspertyzy - 400 zł.

W uchwale SN( III CZP 24/04Biul.SN 2004/5/6) - wskazano: Odszkodowanie, przysługujące z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, może - stosownie do okoliczności sprawy - obejmować także koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego: 2002.05.16 wyrok SNV CKN 1273/00LEX nr 55515: Roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana. Jest bowiem oczywiste, że podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, iż odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Cel ten realizuje naprawienie szkody uwzględniające indywidualną sytuację poszkodowanego. Wysokość odszkodowania powinna ściśle odpowiadać rozmiarom wyrządzonej szkody; odszkodowanie zatem nie może być wyższe lub niższe od szkody poniesionej przez poszkodowanego. W wyroku z dnia 27.06.1988 r., I CR 151/88 (nie publ.), przyjęto, że roszczenie o świadczenie należne od (...) w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana. Rzeczywista naprawa nie stanowi warunku dla dochodzenia odszkodowania z tytułu uszkodzonego samochodu, obliczonego na podstawie ustalonych kosztów naprawy.

Nadto w uzasadnieniu uchwały IIICZP68/01OSNC 2002/6/74 glosa aprobująca: Kowalewski E. OSP 2002/7-8/103 , Sad Najwyższy wskazał: Niezależnie zatem od tego, czy poszkodowany naprawił, uszkodzony w wypadku pojazd, należy mu się od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie ustalone według zasad art. 363 § 2 k.c., w związku z art. 361 § 2 k.c., co oznacza, że jego wysokość ma odpowiadać kosztom usunięcia opisanej wyżej różnicy w wartości majątku poszkodowanego, a ściślej - kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku. Gdy zatem naprawa pojazdu przywróci mu jego wartość sprzed wypadku, odszkodowanie winno odpowiadać kosztom takiej właśnie naprawy ustalonym przez rzeczoznawcę. Nadto, zgodnie z art. 363 § 2 k.c., wysokość tak określonego odszkodowania powinna być ustalona według cen części zamiennych i usług koniecznych do wykonania naprawy (co do zasady mają być to ceny z daty ustalania odszkodowania).

Zgodnie z art. 363. § 1. K.c. Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

§ 2. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

W przedmiotowej sprawie na podstawie kalkulacji naprawy i wyceny Biura (...) oraz opinii obu biegłych i przesłuchania powódki oraz akt szkody, Sąd ustalił, ze powódka za uzyskana kwotę odszkodowania nie była w stanie naprawić pojazdu w sposób należyty ani przywrócić jego wartości rynkowej do stanu sprzed wypadku i pojazd sprzedała z uwagi na brak środków na jego właściwą naprawę.

Powyższe wyceny, kalkulacje i opinie wskazują, że kalkulacja strony pozwanej była nieprawidłowa i uzasadniają przyznanie powódce kwoty równoważącej poniesiona szkodę.

Kwotę tę Sąd przyjął z opinii biegłego P. K., który sporządził opinię 22 marca 2012 roku i ustalił w niej na podstawie oględzin pojazdu i zebranego materiału dowodowego, że rzeczywistą wartość szkody powstałą w wyniku zdarzenia z dnia 25 lutego 2010 roku w samochodzieM. (...) nr rej. (...), określa na miesiąc luty 2010 roku na 30 357, 64 zł brutto / 30 357, 64 - 20 408, 72 =9948, 92zł / .

Wskazane orzeczenia i przytoczone przepisy uzasadniają uznanie roszczeń powódki za uzasadnione w kwocie wyliczonej przez biegłego P. K., który w opinii głównej i uzupełniającej dokonał wyliczenia szkody po wszechstronnym, wyjaśnieniu zasad jej wyliczenia i po uwzględnieniu wszelkich czynników obniżających jak i podwyższających wartość samochodu, w tym zarówno obniżenia z tytułu napraw poprzednich jak i podwyższenia z tytułu wyposażenia pojazdu.

Biegły mgr inż. P. K., na podstawie oględzin pojazdu sporządził kalkulacje kosztów naprawy, które pozwalały na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, a nie kosztów, które wynikałyby z rzeczywistego zakresu naprawy samochodu. Biegły wyjaśnił stronie pozwanej, w związku z licznymi zapytaniami i wątpliwościami, że zgodnie z Instrukcją Określania Rynkowego Ubytku Wartości pojazdów, rynkowy ubytek wartości pojazdu jest to utrata wartości pojazdu z tytułu wystąpienia szkody o charakterze kolizyjnym i określa go różnica pomiędzy wartością rynkową pojazdu przed uszkodzeniem, a jego wartością ustaloną w tym samym stanie warunków rynkowych po naprawie, przy założeniu, ze naprawa jest lub będzie wykonana prawidłowo i starannie, zgodnie z technologią zalecaną przez producenta pojazdu, oraz przy zastosowaniu części zamiennych oryginalnych oznakowanych symbolami jakości (...) lub (...) w stacji napraw spełniającej wymogi techniczne i kadrowe do wykonania takich prac i wyjaśnił, że w instrukcji metody szacowania ubytku wartości dotyczą pierwszego uszkodzenia pojazdu o charakterze kolizyjnym, a ponieważ z akt sprawy wynikało, że na przedmiotowym pojeździe wystąpiły trzy szkody o charakterze kolizyjnym o podobnym zakresie, mając to na uwadze pojazd stracił na wartości już w wyniku wcześniejszych napraw, tym samym nie ma podstaw szacowania ubytku wartości przedmiotowego pojazdu po szkodzie 25 lutego 2010 roku.

Takie samo stanowisko zajął Sąd Najwyższy w Uchwale Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r.III CZP 32/03, w której wskazano: Odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku. OSNC 2004/4/51, Prok.i Pr.-wkł. 2003/12/34, Biul.SN 2003/6/4, Wokanda 2003/7-8/5, M.Prawn. 2004/2/81"

O kosztach orzeczono po myśli art. 100 k.p.c. i 98 k.p.c. mając na względzie, że powódka wygrała proces w przeważającej części, żądanie było uzasadnione już w pozwie, a cały proces i podejmowane postępowanie dowodowe wynikało z inicjatywy strony pozwanej i nie wykazało słuszności stanowiska strony pozwanej.