Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1376/11

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSR del. Piotr Jarmundowicz

Protokolant : Leszek Matuszek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 stycznia 2013 r. we W.

sprawy z powództwa (...) Fundusz

(...) z siedzibą w W.

przeciwko B. M.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego B. M.na rzecz strony powodowej (...)Fundusz (...) z siedzibą w W.kwotę 143.305,58 zł (sto czterdzieści trzy tysiące trzysta pięć zł 58/100) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 22.06.2011r. do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanego B. M.na rzecz strony powodowej (...)Fundusz (...) z siedzibą w W.kwotę 5.409,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

III.  nakazuje pozwanemu B. M., aby uiścił na rzecz Skarbu Państwa (Kasa Sądu Okręgowego we Wrocławiu) kwotę 5.374,00 zł tytułem brakującej części opłaty sądowej.

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym do tutejszego Sądu w dniu 22.06.2011 r. strona powodowa (...)Fundusz (...)w W.domagał się zasądzenia od pozwanych in solidum B. M., K. S.oraz J. S.kwoty 143 305,58 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu. Strona powodowa wniosła jednocześnie o ograniczenie odpowiedzialności K. S.oraz J. S.do wysokości ½ wartości przysługującego im udziału na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej w nieruchomości obciążonej hipoteką umowną zwykłą w kwocie 41 450 euro położnej we W.przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia Krzyków Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi Księgę Wieczystą nr (...). W uzasadnieniu strona powodowa wyjaśniała, że w dniu 29.03.2002 r. B. M.zawarł z (...) Bankiem (...) S.A.Oddział we W.umowę kredytu mieszkaniowego (...). Spłata kredytu została zabezpieczona wpisem hipoteki na opisanej wyżej nieruchomości należącej do pozwanych. W związku z niedotrzymaniem przez pozwanego terminów płatności Bank wypowiedział umowę kredytową i wystawił Bankowy Tytuł Egzekucyjny nr (...), opatrzony później przez Sąd Rejonowy we Wrocławiu klauzulą wykonalności. W dniu 30.11.2010 r. (...) Bank (...) S.A.zbyła wierzytelność na rzecz powodowego Funduszu (...), po czym wystąpił on do sądu wieczystoksięgowego o zmianę danych wierzyciela hipotecznego. Strona powodowa wskazała dalej, że aktualnymi właścicielami nieruchomości są pozwani, zatem jest ona uprawniona do korzystania z zabezpieczenia hipotecznego na nieruchomości pozwanych, którzy to na mocy art. 65 i nast. Ustawy o księgach wieczystych i hipotece stali się jej dłużnikami. Wywodziła, że zgodnie z zasadą skuteczności hipoteki, zobowiązanym rzeczowo staje się nowy właściciel nieruchomości a podstawą prawną odpowiedzialności staje się stosunek hipoteki. Na koniec strona powodowa wyjaśniła, że w dniu 16.06.2011 r. wezwała pozwanych do zapłaty dochodzonej pozwem kwoty, jednak pozostało ono bezskuteczne. Dodała też, że na jej wierzytelności składa się kwota kapitału wraz z odsetkami umownymi Banku (...) S.A.liczonymi do dnia przeniesienia wierzytelności oraz odsetki ustawowe w wysokości 13 % w skali rocznej liczone od dnia następującego po dniu przeniesienia wierzytelności do dnia wytoczenia powództwa.

W dniu 08.08.2011 r. w tutejszym. Sądzie wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn.. akt: I Nc 458/11), w którym nakazano pozwanym in solidum aby zapłacili stronie powodowej kwotę dochodzoną pozwem wraz z odsetkami i kosztami procesu.

W dniu 09.09.2011 r. pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty w którym domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu. Zaprzeczając wszelkim twierdzeniom i wnioskom strony powodowej wskazał jedynie, że w dniu 13.06.2007 r. zmarł jego ojciec J. S. a w dniu 14.01.2010 r. jego matka K. S. w związku z czym konieczne było jego zdaniem zawieszenia postępowania do czasu zgłoszenia się do postępowania następców pranych. W uzupełnieniu braków formalnych pozwany wskazał, że w piśmie (...) S.A. z dnia 16.12.2010 r. nie wskazano kwoty jego zadłużenia. Dodał, że dokumenty dotyczące wysokości jego długu są dla niego niedostępne a sama jego wysokość nie odpowiada kwocie podanej w bankowym tytule egzekucyjnym.

Postanowieniem z dnia 30.09.2011 r. Sąd odrzucił pozew wobec pozwanych K. S. oraz J. S..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 29.03.2003 r. B. M.zawarł z (...) Bankiem (...) SAw W.umowę o kredyt (...). Kredyt został udzielony na kwotę 41 450 euro na sfinansowanie zakupu domu mieszkalnego jednorodzinnego płożonego we W., przy ul. (...). Zgodnie z § 10 umowy kredyt miał być spłacany w równych miesięcznych ratach do dnia 29.03.2007 r., przy czym pierwsza rata była ratą wyrównującą. Kredytobiorca miał obowiązek spłacać także miesięcznie odsetki za okres od dnia wypłaty kredytu do dnia poprzedzającego jego spłatę. W § 23 postanowiono, że bank może wypowiedzieć umowę kredytu w przypadku niedokonania spłaty dwóch kolejnych rat kredytu w terminach określonych przez bank w wysłanych kredytobiorcy dwóch kolejnych przypomnieniach. Jednym z obowiązków pozwanego określonym w § 26 było zabezpieczenie udzielonego kredytu hipoteką na kredytowanej nieruchomości i dostarczenia do banku odpisu z Księgi wieczystej potwierdzającego ustanowienie hipoteki.

Dowód:

- umowa o kredyt – k. 5-13,

- zeznania B. M. – k. 157,

W księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości dłużnika B. M. położonej przy ul. (...) we W. nr (...) wpisano w dziale IV hipotekę umowną zwykłą o wartości 41 450 zł.

Dowód:

- odpis księgi wieczystej – k. – 17-31,

Pozwany B. M. nie uiszczał rat kredytu zgodnie z postanowieniami umowy. W piśmie z dnia 08.09.2005 r. bank (...) S.A. wezwał pozwanego do zapłaty niespłaconej należności głównej w kwocie 70 186,14 zł w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania pod rygorem wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego i skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Wezwanie to pozostało bezskuteczne.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty – k. 95,

- zeznania B. M. – k. 157,

- historia umowy kredytowej – k. 98-120,

W dniu 20.02.2006 r. bank (...) S.A. wystawił na podstawie ksiąg banku bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), w którym stwierdzono istnienie zadłużenia pozwanego B. M. z tytułu umowy kredytowej na kwotę 70 186,14 zł należności głównej oraz 6 549,25 zł należności odsetkowych liczonych od dnia 22.08.2005 r. do dnia 19.02.2006 r. W tytule wskazano, że należność z tytułu odsetek przeterminowanych została policzona od kwoty należności głównej wg zmiennej stopy procentowej w wysokości 26 % od dnia 22.08.2005 r. do dnia 19.02.2006 r. Dalsze odsetki od dnia 20.02.2006 r. (od dnia wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego) naliczone zostały wg zmiennej stopy procentowej obowiązującej w (...) S.A. od kwoty 70 186,14 zł i obciążały dłużnika.

Postanowieniem z dnia 02.06.2006 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia Fabrycznej XIV Wydział Cywilny (sygn. akt: XIV Co 423/06) nadał bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności,

Dowód:

- bankowy tytuł egzekucyjny – k. 14,

- postanowienie z dnia 02.06.2006r. Sądu Rejonowego dla Wrocławia Fabrycznej – k. 15,

W dniu 28.09.2007 r. B. M. zwrócił się do banku (...) S.A. o zmianę warunków spłaty zadłużenia. W piśmie tym potwierdził, że bankowi przysługuje wobec niego wierzytelność w łącznej wysokości 102 779,63 zł, w tym kapitał 69 619,82 zł, 32 363,33 zł odsetek oraz 795,88 zł z tytułu kosztów. Pozwany zobowiązał się do spłaty należności w 4 ratach do dnia 27.05.2008 r.

Dowód:

- oświadczenie – k. 96-97,

Na podstawie tytułu wykonawczego Bank (...) S.A. wszczął przeciwko pozwanemu B. M. egzekucję należności pieniężnych, jednak okazała się ona bezskuteczna. Postanowieniem z dnia 31.12.2010 r. prowadzący egzekucję Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia Fabrycznej umorzył postępowanie w całości na podstawie art. 824 § 1 pkt. 3 k.p.c. i zwrócił wierzycielowi tytuł egzekucyjny.

Dowód:

- postanowienie z dnia 31.12.2010r. – k. 16,

W dniu 30.11.2010 r Bank (...) S.A.w W.na mocy umowy sprzedaży wierzytelności przelał na stronę powodową (...)Fundusz (...) w W.wierzytelności wynikające z umowy kredytowej z dnia 23.03.2003 r. w łącznej wysokości 139 114,98 zł, w tym 60 0337,90 zł tytułem kapitału, 566,32 zł tytułem skapitalizowanych odsetek oraz 78 821,76 zł tytułem odsetek. Pismem z dnia 16.12.2010 r. bank poinformował pozwanego o dokonanym przelewie.

Dowód:

-umowa sprzedaży wierzytelności – k. 34-35, 38-41,89-92,

- załącznik do umowy cesji wierzytelności – k. 82-83,93-94,

- odpis z KRS – k. 36-37,

- pełnomocnictwa – k. 32, 33,

- pismo z dnia 16.12.2010r. – k. 76,

Według stanu na dzień 20.06.2011 r. w księgach rachunkowych (...)Fundusz (...) w W.figurowała wymagalna wierzytelność wobec pozwanego oraz K. S.oraz J. S.z tytułu umowy z dnia 29.03.2003 r. z bankiem (...) S.A.w łącznej kwocie 143 305,58 zł, w tym 60 337,90 zł tytułem kapitału oraz 82 962,68 zł tytułem odsetek.

Dowód:

- wyciąg z ksiąg rachunkowych (...)– k. 4

J. S. zmarł w dniu 13.06.2007 r., natomiast K. S. w dniu 14.01.2010 roku.

Dowód:

- akty zgonu K. S. oraz J. S. – k. 57,59,

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było w całości uzasadnione.

Strona powodowa, jako nabywca wierzytelności od pierwotnego wierzyciela Banku (...) S.A. domagała się od pozwanych in solidum zapłaty kwoty 143 305,58 zł wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu. Pozwany, potwierdzając okoliczność zawarcia umowy kredytowej z bankiem, wnosił najpierw o oddalanie jego żądania wskazując, że kwota bankowego tytułu egzekucyjnego nie odpowiada wartości jego zadłużenia. Z kolei na rozprawie w dniu 20.12.2012 r. pozwany nie kwestionował już wartości dochodzonej przez powodowy fundusz kwoty, zarzucił jedynie, kwota sporu powinna ulec pomniejszeniu z uwagi na przedawnienie roszczenia odsetkowego. Z uwagi na okoliczność, że pozwani in solidum K. S. oraz J. S. zmarli przed wytoczeniem przedmiotowego powództwa, Sąd postanowieniem z dnia 30.09.2011 r. odrzucił wobec nich pozew.

Bezspornym w sprawie było zawarcie przez pozwanego B. M. oraz Bank (...) S.A. umowy o kredyt mieszkaniowy oraz to, że należność wynikająca z umowy nie została w całości uregulowana przez pozwanego, co spowodowało rozwiązanie umowy przez wierzyciela oraz wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego. Okolicznością niekwestionowaną było wszczęcie przez pierwotnego wierzyciela postępowania egzekucyjnego, które to zostało przez komornika umorzone na podstawie art. 824 § 1 pkt. 3 k.p.c. Nie było również kwestionowane, że bank scedował swoją wierzytelność na stronę powodową ani też jej wartość.

Rozstrzygnięcie sporu wymagało zatem odniesienia się do podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że do roszczenia o spłatę kredytu wraz z należnościami ubocznymi należy stosować, zdaniem Sądu, 3-letni termin przedawnienia. Roszczenie o zwrot udzielonego kredytu wraz z odsetkami, opłatami i kosztami związane jest bowiem z prowadzeniem przez (...) S.A. działalności gospodarczej, a zgodnie z art. 118 k.c. termin przedawnienia takich roszczeń wynosi 3 lata. Nie ma przy tym przepisów szczególnych w odmienny sposób regulujących terminy przedawnienia roszczeń z umowy kredytu.

Bieg przedawnienia roszczenia rozpoczyna się, w myśl art. 120 § 1 k.c., od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, a jeżeli wymagalność zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

Z przedłożonych do sprawy dokumentów, w szczególności historii umowy kredytowej oraz z treści wezwania do zapłaty (k.95) wynikało, że pozwany w sierpniu 2005r. zaprzestał uiszczania należność na poczet jego zadłużenia a na dzień 08.09.2005 r. zalegał z płatnością kwoty 70 186,14 zł. Pozwany, mimo wezwania do uregulowania należności, nie dokonał wpłaty tej kwoty co doprowadziło do wystawienia przez wierzyciela w dniu 20.02.2006 r. bankowego tytułu egzekucyjnego. Zgodnie z jego treścią wartość wierzytelności określono w nim na kwotę 70 186,14 zł odsetki z kolei wyliczono na kwotę 6 549,25 zł. Warto też wskazać, że w myśl art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Po wystawieniu przez Bank (...) S.A. w dniu 20.02.2006 r. bankowego tytułu egzekucyjnego, w dniu 02.06.2006 r. został on zaopatrzony przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Fabrycznej we Wrocławiu w klauzulę wykonalności w zakresie należności głównej tam opisanej tj. w kwocie 70 186,14zł i odsetek za okres od dnia 19.02.2006 r. w kwocie 6549,25 zł. W ocenie Sądu wniosek o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności stanowi czynność przerywającą bieg przedawnienia roszczenia (tak też uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16.01.2004 r., III CZP 101/03 i ostatnio wydany wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12.01.2012 r. II CSK 203/11).

Zgodnie z art. 124 § 1 k.c. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone. Pierwotny wierzyciel wszczął przeciwko pozwanemu postępowanie egzekucyjne, jednak, jak wynikało z przedłożonego przez powodowy fundusz inwestycyjny postanowienia komornika (k. 16) zostało ono umorzone w dniu 21.12.2010 r. Skoro zatem pozew przedmiotowy został wniesiony w dniu 22.06.2011 r. to należność główna dochodzona w przedmiotowym postępowaniu nie uległa przedawnieniu. Za tezą wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21.06.2011 r. (sygn. akt: ACa 1156/10), Sąd wskazuje, że do roszczenia o odsetki za opóźnienie, jako stanowiącego roszczenie okresowe, stosuje się samodzielny termin przedawnienia wynikający z art. 118 k.c. Jest on niezależny od terminu przedawnienia należności głównej, z tym, że roszczenie takie przedawnia się najpóźniej z chwilą przedawnienia się roszczenia głównego, a w wypadku gdy roszczenie główne wygasło na skutek zapłaty przed upływem terminu przedawnienia, a termin przedawnienia roszczenia głównego już upłynął, nadal stosuje się termin trzyletni przedawnienia roszczeń odsetkowych. Zatem ani należność główna ani dochodzone odsetki nie uległy przedawnieniu.

Sąd podkreśla jeszcze, że pozwany w ostatecznym stanowisku wyrażonym na rozprawie w dniu 24.01.2013 r. nie kwestionował wartości dochodzonej przez stronę powodową kwoty, poza tym została ona potwierdzona w dokumentach dołączonych do sprawy, w szczególności w treści historii spłaty kredytu oraz wyciągach z ksiąg banku oraz powodowego funduszu inwestycyjnego, zatem uznać należało, że roszczenie strony powodowej zasługuje na uwzględnienie w całości.

Opóźnienie dłużnika w przypadku zobowiązań bezterminowych, do jakich zalicza się w ocenie Sądu niniejsze zobowiązanie pozwanego do zapłaty, powstaje, jeżeli dłużnik nie spełni świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela (art. 455 k.c.). Powodowy fundusz nie dołączył do pozwu żadnego dokumentu, z którego wynikałoby, że wzywał pozwanego do zapłaty zobowiązania, dlatego też Sąd zasądził odsetki – zgodnie z żądaniem - od dnia wniesienia pozwu, co miało miejsce w dniu 22.06.2011 r.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punktach II i III sentencji wyroku, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i mając na uwadze wynik postępowania - fakt, że strona powodowa wygrała je w całości - zasądził od pozwanego na jej rzecz kwotę 5409 zł. Na sumę tą złożyła się kwota 1792 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej uiszczonej przez stronę powodową, kwota 3600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego oraz 17 zł z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Wysokość kosztów zastępstwa prawnego została ustalona w oparciu o §6 pkt 6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. (Dz. U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1349 ze zm.) w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Na podstawie powołanego wyżej przepisu Sąd obciążył pozwanego kwotą 5 374 zł z tytułu brakującej opłaty od pozwu. Początkowo sprawę rozpoznawano bowiem w postępowaniu upominawczym i pobrano od powodowego funduszu ¼ płaty od pozwu. Na skutek terminowego wniesienia przez pozwanego sprzeciwu, sprawę przekazano do rozpoznania w postępowaniu zwykłym, stąd też powstał obowiązek pobrania brakującej opłaty od pozwy w wysokości 5 374 zł. Ponieważ pozwany przegrał proces w całości, jest on zobowiązany do uiszczenia tej kwoty na rzecz Skarbu Państwa.