Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 4 września 2012 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie- Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Elżbieta Uznańska

Sędziowie: SSA Piotr Rusin

SSA Grzegorz Krężołek

po rozpoznaniu w dniu 4 września 2012 roku

na posiedzeniu niejawnym w Krakowie

sprawy ze skargi J. J.

przy uczestnictwie Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kielcach

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Kielcach z powództwa J. J. przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Okręgowemu w Gdańsku, Sądowi Rejonowemu w Gdańsku, Sądowi Rejonowemu w Gdyni, Sądowi Rejonowemu w Wejherowie, Sądowi Rejonowemu w Braniewie, Sądowi Rejonowemu dla Warszawy- Śródmieścia w Warszawie, Sądowi Rejonowemu w Elblągu, Sądowi Okręgowemu w Warszawie, Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie o zapłatę sygn. akt I C 3169/11

postanawia:

oddalić skargę.

Sygn. akt I S 72/12

UZASADNIENIE

J. J. wniósł skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2004 r., Nr 179, poz. 1843 ze zm.).

Skarżący domagał się: 1) stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie o zapłatę prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Kielcach pod sygn. akt I C 3169/11 w okresie od dnia 15 grudnia 2011 r. do dnia 1 czerwca 2012 r. 2) przyznania od Skarbu Państwa na swoją rzecz kwoty 20.000 zł z tytułu stwierdzonej przewlekłości postępowania.

W uzasadnieniu wskazał, że w październiku 2011 r. złożył w Sądzie Okręgowym w Kielcach pozew. Sąd wezwał go do uzupełnienia braków formalnych pozwu. Pomimo udzielenia odpowiedzi na to wezwanie, przewodniczący zarządzeniem z 16 marca 2012 r. zarządził zwrot pozwu. Postanowieniem z dnia 22 maja 2012 r. Sąd zwolnił go od opłaty sądowej od zażalenia na zarządzenie o zwrocie pozwu. Zdaniem skarżącego przewlekłość w postępowaniu od dnia 15 grudnia 2011 r. do dnia 1 czerwca 2012 r. wynika z opieszałego rozpoznania sprawy, wezwaniem do uzupełnienia braków formalnych pozwu i wydania zarządzenia o zwrocie pozwu i postanowienia o zwolnienie od opłaty sądowej od zażalenia. Zarzucił, że Sąd Okręgowy dopuścił się obstrukcji procesowej i narażenia na straty Sądu. a jego samego na straty finansowe i zdrowotne.

Rozpoznając skargę Sąd Apelacyjny ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2 grudnia 2011 r. powód J. J. wniósł do Sadu Okręgowego pozew wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu (k. 1-3 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

Po wypłynięciu pozwu na biuro podawcze sądu w dniu 6 grudnia 2012 r. zarządzeniem przewodniczącego wezwano powoda usunięcia braków formalnych pozwu poprzez sprecyzowanie z działalnością których jednostek organizacyjnych Skarbu Państwa wiąże dochodzone roszczenie - w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu pozwu (k. 4 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

Powyższe wezwanie zostało doręczone w dniu 18 stycznia 2012 r. (k. 9 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, powód złożył w dniu 23 stycznia 2011 r. pismo, w którym oświadczył, że jego wyborem jest aby powództwo zostało rozpoznane przed Sądem Okręgowym w Kielcach (k. 7 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

Zarządzeniem z dnia 25 stycznia 2012 r., doręczonym powodowi w dniu 15 lutego 2012 r., wezwano powoda do usunięcia braków formalnych pozwu poprzez sprecyzowanie jakich konkretnie kwot domaga się zasądzenia od konkretnych enumeratywnie wymienionych statio fisci Skarbu Państwa z jakimi zdarzeniami w stosunku do swojej osoby wiąże dochodzone roszczenie - o jakie działania, zaniechania tych sądów chodzi i jakiej szkody - na czym polegającej dochodzi powód - w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania pod rygorem zwrotu pozwu. (k. 11, 14 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

W odpowiedzi na powyższe wezwanie powód w piśmie z dnia 17 lutego 2012 r., które wpłynęło do sądu 21 lutego 2012 r. oświadczył, że od Skarbu Państwa enumeratywnie wymienionych w pozwie jako organy sądowe domaga się łącznej kwoty wskazanej w punkcie 1 pozwu, jako wyliczonej z każdej sprawy i organu sądowego z osobna. Wskazał, że podstawą prawną roszczenia jest art. 417 k.c. i następne podstawa faktyczna powództwa została wykazana w uzasadnieniu pozwu (k. 15 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

Zarządzeniem z dnia 16 marca 2012 r., doręczonym 2 kwietnia 2012 r., przewodniczący zarządził zwrócić pozew, wobec nie uzupełnienia przez powoda wskazanych w braków formalnych pozwu. W uzasadnieniu wskazano, że za uzupełnieniu braków formalnych pozwu nie czyni zadość pismo powoda z dnia 17 lutego 2012 r. w którym odwołała się do argumentacji przytoczonej w pozwie. (k. 18, 29 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

W dniu 11kwietnia 2012 r. powód wniósł zażalenie na zarządzenie z dnia 8 grudnia 2011 r. o zwrocie pozwu, (k. 20 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

Zarządzaniem z dnia 19 kwietnia 2012 r., doręczonym w dniu 26 kwietnia 2012 r., wezwano powoda do usunięcia braków fiskalnych zażalenia na zarządzenie o zwrocie pozwu poprzez uiszczenie opłaty od zażalenia w kwocie 1.400 zł – w terminie tygodniowym pod rygorem odrzucenia zażalenia. (k. 30,36 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, powód w piśmie z dnia 27 kwietnia 2012 r. wniósł o zwolnienie go od opłaty sądowej od zażalenia (k. 34 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

Zarządzeniem z dnia 10 maja 2012 r., doręczonym w dniu 17 maja 2012 r., wezwano powoda do uzupełnienia wniosku o zwolnienie od opłaty od zażalenia poprzez złożenie wypełnionego oświadczenia o sytuacji rodzinnej, majątkowej i źródłach utrzymania według załączonego druku - w terminie 7 dni pod rygorem odmowy zwolnienia od opłaty od zażalenia (k. 37, 41 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, powód w dniu 21 maja 2012 r. przedłożył uzupełnione oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania oraz przedłożył zaświadczenie Dyrektora Aresztu Śledczego w W. o swoim stanie zatrudnienia, stanie konta, kwocie zadłużenia i dokonanych zajęciach komorniczych (k. 42-46 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

Postanowieniem z dnia 22 maja 2012 r., doręczonym dniu 31 maja 2012 r. Sąd Okręgowy w Kielcach zwolnił powoda w całości od opłaty od zażalenia na zarządzenie o zwrocie pozwu. (k. 47, 53 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

Przewodniczący Wydziału Cywilnego Sądu Okręgowego w Kielcach 6 czerwca 2012 r. akta sprawy wraz z zażaleniem powoda na zarządzenie o zwrocie pozwu, przedstawił Sądowi Apelacyjnemu w Krakowie. Sąd II instancji rozpoznał zażalenie powoda w dniu 28 czerwca 2012 r. i uchylił zaskarżone zarządzenie, a akta sprawy zwrócił do Sądu Okręgowego w dniu 6 lipca 2012 r. celem doręczenia postanowienia stronom (k. 54, 59, 62 akt sprawy o sygn. I C 3169/11).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Skarga powoda jest nieuzasadniona.

Analiza akt sprawy I C 3169/11 nie prowadzi do wniosku, by doszło do przewlekłości postępowania w przedmiotowej sprawie.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia.

Przepis art. 2 ust. 2 cyt. ustawy nakazuje by dla stwierdzenia czy doszło do przewlekłości postępowania w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Z przepisu tego wynika, iż badanie prawidłowości podjętych decyzji dokonywane jest jedynie w odniesieniu do tego, czy spowodowało to przewlekłość postępowania.

W orzecznictwie podkreśla się, że badaniu w trybie skargi na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki niedopuszczalna jest merytoryczna ocena rozstrzygnięć Sądu, czy były wadliwe z punktu widzenia prawa procesowego (por. postanowienie SN z dnia 22 listopada 2010 r., III SPP 22/10).

Sąd Najwyższy w postanowieniu dnia 22 kwietnia 2010 r. (III SPP 6/10) wyraził godne aprobaty stanowisko, że przewlekłość zachodzi wtedy, gdy okres ten przekracza rozsądne granice, przy uwzględnieniu terminowości i prawidłowości czynności podjętych przez sąd, charakteru sprawy, stopnia faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenia dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowania się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Wynik analizy postępowania Sądu Okręgowego z uwzględnieniem kryteriów wymienionych w art. 2 ust. 2 cyt. ustawy nie wykazuje, by w toku postępowania toczącego się pod sygn. akt I C 3169/11 doszło do uchybień, prowadzących do naruszenia prawa powoda do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w rozumieniu art. 2 ust. 1 cyt. ustawy.

W okresie wskazywanym przez powoda Sąd podejmował szereg czynności, do których z uwagi na wpływające środki zaskarżenia i wnioski był zobligowany. Na podstawie analizy akt sprawy należy stwierdzić, iż powyższe czynności podejmował sąd sprawienie. Postępowanie Sądu Okręgowego było więc procesowo poprawne, a podejmowanie kolejnych czynności, niezbędnych do nadania sprawie biegu. Czynności procesowe podejmowane przez Sąd Okręgowy były prawidłowe, a ich podejmowanie następowało terminowo. Przyczyną rozciągnięcia w czasie czynności była, konieczność doręczania powodowi korespondencji, co w świetle poczynionych ustaleń następowało niezwłocznie po wydaniu orzeczeń przez Sąd I instancji. Nie jest natomiast rzeczą Sądu w ramach niniejszego postępowania ocena wydawanych tym postępowaniu rozstrzygnięć, które podlegają kontroli instancyjnej w ramach przysługujących powodowi środków zaskarżenia.

Uznać należy, że rozpoznawanej sprawie przewodniczący niezwłocznie wydawał stosowne zarządzenia w przedmiocie uzupełnienia braków wnoszonych przez powoda pism procesowych, a w razie nie uzupełnienia tych braków wydał zarządzenie o zwrocie pozwu. Sąd Okręgowy bez zbędnej zwłoki odniósł się procesowo do zażalenia powoda. Nie ma zatem mowy o opieszałości sądu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny uznał skargę powoda za nieuzasadnioną i oddalił ją na podstawie art. 12 ust. 1 cyt. ustawy.