Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 kwietnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2013 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa R. G. (1), J. G. i M. G.

przeciwko (...) S.A. V. (...) w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. na rzecz powoda R. G. (1) kwotę 30.000 zł (słownie: trzydzieści tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. na rzecz powódki J. G. kwotę 30.000 zł (słownie: trzydzieści tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty;

3.  zasądza od pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. na rzecz powódki M. G. kwotę 20.000 zł (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty;

4.  oddala powództwo w pozostałej części;

5.  znosi wzajemnie koszty procesu.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. Akt 138/12

UZASADNIENIE

Powód R. G. (1) domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego (...) SA V. (...) kwoty 50.000 zł tytułem odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej po śmierci syna R. G. (2), który zginął w dniu 15.06.2008r. w wypadku samochodowym, spowodowanym przez kierującego pojazdem marki G. nr (...) (...) P. P. posiadającego ubezpieczenie O.C. w pozwanym Towarzystwie (...).. Nadto z tytułu tego zdarzenia powód domagał się zadośćuczynienia w kwocie 30.000 zł za krzywdę ( zerwania więzi rodzinnych), której doznał na skutek śmierci syna.

Powódka J. G. z tytułu tego samego zdarzenia domagała się zapłaty od pozwanego odpowiednio kwoty 50.000 zł za pogorszenie jej sytuacji życiowej na skutek śmierci syna i kwoty 30.000 zł zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na skutek zerwania więzi rodzinnych.

Małoletnia powódka M. G. z tytułu tego samego zdarzenia domagała się zapłaty od pozwanego odpowiednio kwoty 50.000 zł za pogorszenie sytuacji życiowej po śmierci brata i kwoty 30.000 zł zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci brata.

Pozwany Towarzystwo (...) SA w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości podnosząc, iż żałoba, którą powodowie przeżywali po stracie syna i brata nie miała nadzwyczajnego charakteru, który uzasadniałby przyznanie zadośćuczynienia z tego tytułu. Natomiast co do żądania odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej to powodowie nie wykazali, aby na skutek śmierci syna ich status materialny uległ pogorszeniu.

W toku procesu pozwane Towarzystwo (...) zaproponowało ugodę, proponując wypłatę zadośćuczynienia na rzecz powódki J. G. w wysokości 30.000 zł, na rzecz powoda R. G. (1) w wysokości 10.000 zł i na rzecz małoletniej powódki M. G. w wysokości 8.000 zł (k. 93).

Sąd ustalił:

W dniu 15.06.2008r. w miejscowości B. kierujący pojazdem marki V. (...) nr rej. (...) P. P. na łuku drogi stracił panowanie nad pojazdem, zjechał na prawe pobocze i uderzył przodem pojazdu w drzewo. W wyniku tego zdarzenia kierowca pojazdu P. P. i pasażer R. G. (2) ponieśli śmierć na miejscu (samochód spalił się);

Dowód: - odpis postanowienia z dnia 29.09.2008r. Prokuratury Rejonowej w W., sygn. Akt. (...), k. 5-6 akt szkody (...),

- akt zgonu R. G. (2) – k. 28 akt szkody j.w.

R. G. (2) w chwili wypadku miał niespełna 20 lat ( urodził się 14.09.1989r.)

Wraz ze swoją konkubiną i kilkumiesięcznym synem mieszkał w domu rodziców R. i J. małżonków G. w miejscowości W. 3. Razem z nimi w tym czasie mieszkała również ich córka, a siostra R. M. G., która w chwili zdarzenia miała 6 lat ( urodziła się 22.03.2002r.).

R. G. (1) w chwili zdarzenia miał 45 lat, a J. G. 42 lata;

Dowód: - k. 216 v akt i k. 87 v i 88 akt

R. i J. małżonkowie G. mają jeszcze dwóch synów w wieku 28 i 27 lat. Obaj synowie są samodzielni, niezależni finansowo.

Obecnie z R. i J. małżonkami G. mieszka ich córka M. G. i syn P.;

Dowód: zeznania powoda i powódki J. G.- k……., akt urodzenia powódki M. G. – k. 9 akt szkody Nr (...).

R. G. (2) w dniu 12.06.2008r. został zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w Restauracji (...) w G. jako konserwator za wynagrodzenie 1126 zł miesięcznie;

Dowód: umowa o pracę z dnia 12.06.2008r. – k. 15 akt szkody Nr (...).

R. G. (2) bezpośrednio przed wypadkiem prowadził wspólne gospodarstwo domowe z rodzicami. Powodowie R. i J. małżonkowie G. prowadzili w tym czasie gospodarstwo rolne. R. G. (2) w miarę swoich możliwości pomagał im w prowadzeniu tegoż gospodarstwa. Powodowie zamierzali w przyszłości przekazać mu to gospodarstwo w zamian za rentę. R. G. (2) miał bardzo dobre relacje z matką, ojcem i siostrą M.. Obecnie powodowie małżonkowie G., wydzierżawiają ziemię należącą do gospodarstwa - z tego tytułu otrzymują rocznie czynsz w kwocie 10.000 zł, z którego opłacają KRUS. Utrzymują się z prac dorywczych. Nadal nie mogą pogodzić się ze śmiercią syna.

Małoletnia powódka M. G. nadal pamięta brata R.. Szczególnie trudne dla rodziny są święta;

Dowód: zeznania stron – k. j.w

Relacje w rodzinie R. i J. małżonków G. były prawidłowe. Rodzice dbali o rodzinę, o zaspokojenie potrzeb dzieci, spędzali ze sobą dużo czasu.

Relacje emocjonalne pomiędzy zmarłym synem R., a jego rodzicami były prawidłowe i bliskie;

Dowód: opinie biegłej psycholog E. M. k. 174-182 akt.

Zdarzenie z dnia 15.06.2008r. – śmierć syna R. spowodowała u powoda R. G. (1) silne przeżycie traumatyczne. U powoda wystąpiły objawy reakcji żałoby tzn. „normalnej”, których początkowe określić jako znaczne i utrudniające funkcjonowanie w sferze rodzinnej i sferze osobistej rodzinnej oraz zawodowej. Badany nadal przeżywa żałobę i żal po stracie;

Dowód: opinia biegłej psycholog E. M. k. 174-178.

Śmierć syna R. spowodowała u powódki J. G. objawy reakcji żałoby tzn. „normalnej”, których początkowe określić jako znaczne i utrudniające funkcjonowanie w sferze osobistej i rodzinnej. Powódka mimo upływu czasu nadal przeżywa żal po stracie;

Dowód: opinia biegłej psycholog E. M. k. 179-182.

Małoletnią powódkę M. G. łączyły z bratem R. normalne, ciepłe więzi rodzinne. R., który był od niej 13 lat starszy był wobec niej dobry i opiekuńczy. R. był dla niej ważną osobą. Po śmierci brata 15.06.2008r. M. G. nie doznała gwałtownego szoku- starsi członkowie rodziny prezentowali wobec niej postawę ochronną- informując ją stopniowo o śmierci brata. Małoletnia powódka obecnie idealizuje brata.

Powódka nadal odczuwa stratę brata, postrzega cierpienie rodziców. Widzi, że oboje rodzice zmienili się, mama jest smutniejsza, a ojciec zbyt często sięga po alkohol. Cierpi z powodu kłótni i nieporozumień między nimi. Uważa, że na pogorszenie relacji między rodzicami wpłynęła śmierć brata. Obecna postawa rodziców, którzy słabo radzą sobie z własnymi problemami, co wywołuje u małoletniej powódki stres, może zaburzyć jej rozwój w przyszłości;

Dowód: opinia biegłego psychologa W. H.- k.204-207 akt.

Sąd zważył:

Powództwo w znacznej części zasługiwało na uwzględnienie.

W ocenie Sądu, w całości zasługiwało na uwzględnienie żądanie powodów R. i J. małżonków G. z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę, której powodowie doznali w związku ze śmiercią syna R. G. (2).

Obecnie nie budzi już wątpliwości pogląd, że co do zdarzeń, które miały miejsce przed dniem 3.08.2008r. tj. przed wprowadzeniem zadośćuczynienia z art. 446 § 4 kc najbliższym członkom rodziny zmarłego przysługuje na podstawie art. 448 kc w zw. z art. 24 § 1 kc zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła w skutek deliktu – a więc naruszenia dobra osobistego w postaci zerwania szczególnej więzi rodzinnej ( w szczególności uchwała SN z dnia 22.10.2010r., sygn. Akt (...)).

Należy podkreślić, iż rodzina R. i J. małżonków G. była to normalna typowa rodzina, bez patologii – więzi rodzinne były ciepłe i bliskie. Ich syn R. zginął u progu dorosłości, był najmłodszym z trzech synów, z którym rodzice wiązali duże nadzieje na przyszłość (czy były one zasadne, to inna kwestia). Była to śmierć nagła, całkowicie nieoczekiwana i w strasznych okolicznościach (R. G. (2) uległ spaleniu w samochodzie – identyfikacja zwłok wymagała badań genetycznych).

Powodowie do chwili obecnej nie mogą otrząsnąć się po śmierci syna – nadal rzuca ona cień na życie tej rodziny. Stratę w równym stopniu przeżywa matka, jak i ojciec, chociaż każde z nich w inny sposób. W tej sytuacji w ocenie Sądu, żądanie przez każdego z nich zadośćuczynienia w kwocie 30.000 zł za krzywdę, której doznali na skutek śmierci ich syna jest w pełni uzasadnione.

Natomiast w przypadku małoletniej powódki M. G., Sąd uznał, iż kwotą adekwatną do tej krzywdy – mając na uwadze wysokość żądania jej rodziców z tego tytułu – będzie kwota 20.000 zł. Małoletnia powódka w chwili śmierci brata miała 6 lat – nie rozumiała początkowo, że brat zginął, była chroniona przez rodzinę. Małoletnia powódka obecnie cierpi – bo widzi cierpienie rodziców ( jest to cierpienie wtórne). Martwi się tym, że rodzice się kłócą- uważa, że powodem tego jest właśnie śmierć brata. Ojciec nadal obwinia siebie o jego śmierć. Bez wątpienia jednak jej cierpienie z tego powodu tj. śmierci brata, jest zdecydowanie mniejsze niż cierpienie rodziców po śmieci syna. Relacja rodzic – dziecko są szczególnie silne, zwłaszcza kiedy umiera dziecko u progu dorosłości i zostaje w ten sposób zaburzona naturalna kolejność śmierci – to dzieci powinny pochować rodziców, a nie na odwrót.

Powyższe kwoty Sąd zasądził zgodnie z żądaniem powodów wraz z odsetkami od dnia 3.08.2011r. W tym czasie bowiem strona pozwana była w zwłoce gdyż ostatecznie bowiem odmówiła wypłaty jakiegokolwiek świadczenia z tytułu śmierci R. G. (2), iż w piśmie z dnia 3.08.2010r.

Natomiast Sąd w całości oddalił żądanie każdego z powodów z tytułu znacznego pogorszenia się ich sytuacji życiowej po śmierci R. G. (2) (art. 446 § 3 kc).

Nie może bowiem budzić wątpliwości, iż na skutek śmierci R. G. (2) nie uległa pogorszeniu sytuacja materialna ani jego rodziców ani też jego siostry.

Należy podkreślić, iż w chwili śmierci R. G. (2) miał już własną rodzinę (konkubinę i syna), z którymi wiązał swoje plany na przyszłość. W tym stanie rzeczy oczekiwania rodziców, że syn przejmie po nich kiedyś gospodarstwo rolne i zapewni im pomoc i utrzymanie na starość są całkowicie dowolne. Tym bardziej, iż powodowie R. i J. małżonkowie G. w chwili śmierci syna byli jeszcze stosunkowo młodzi i w ich rodzinie mogło się jeszcze wiele wydarzyć. W chwili zaś krytycznego zdarzenia, jak sami zeznali – to oni wspierali finansowo syna R. i jego rodzinę, o czym też świadczą jego niewysokie zarobki.

Sąd w całości podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Apelacyjny w Ł.w wyroku z dnia 14.04.2010r., sygn. Akt. (...)zgodnie, z którym „wobec dodania § 4 do art. 446 kc będącego podstawą do naprawienia krzywdy wyrządzonej śmiercią członka rodziny, należy przyjąć z § 3 tego art. odmiennie niż przed nowelizacją, będzie podstawą do kompensaty jedynie szkody majątkowej”.

W niniejszej sprawie powodowie zgłosili żądanie zasądzenia na ich rzecz zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną im śmiercią członka rodziny ( syna i brata) i to żądanie zostało przez Sąd uwzględnione.

Toteż zgłoszone przez nich odszkodowanie na podstawie art. 446 § 3 kc Sąd rozpoznał jedynie w granicach rzeczywistej szkody majątkowej. Uznając, że taka szkoda w ich majątku nie wystąpiła, żądanie powodów z tego tytułu oddalił w całości.

Mając na uwadze wynik procesu Sąd na podstawie art. 100 kpc zniósł wzajemnie koszty procesu.

Na oryginale właściwy podpis.