Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 marca 2013 roku w S.

sprawy z powództwa R. R.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś.

o nakazanie

na skutek apelacji wniesionej przez powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Świnoujściu

z dnia 15 czerwca 2012 r., sygn. akt I C 231/11

I.  uchyla zaskarżony wyrok w punkcie II i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Świnoujściu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej w tej części;

II.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

0.I.zasądza od powoda R. R. na rzecz pozwanej (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś. kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 1068/12

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 15 czerwca 2012 r. Sąd Rejonowy w Świnoujściu po rozpoznaniu sprawy z powództwa R. R. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ś. o nakazanie w punkcie I oddalił powództwo o nakazanie pozwanej odtworzenia wodociągu doprowadzającego wodę do nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ul. (...), w punkcie II odrzucił pozew w zakresie żądania nakazania pozwanej ponownego przyłączenia do miejskiej sieci wodociągowej nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ul. (...), a w punkcie III zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 77 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł o następujący stan faktyczny.

R. R. jest współwłaścicielem nieruchomości położonej w Ś. przy ulicy (...) w wyniku spadkobrania po zmarłej w 1999 r. matce. Powód wychował się w tej nieruchomości, lecz w wieku dorosłym zamieszkał na stałe na terenie N.. Od 2003 r. przyjeżdża z N. do Ś. na powyższą nieruchomość.

Do nieruchomości przy ulicy (...) do 2004 r. była dostarczana woda przez (...)Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ś. za pośrednictwem nieruchomości przy ulicy (...). Pozwana miała podpisaną umowę na dostawę wody do nieruchomości przy ulicy (...), na terenie której znajdował się główny zawór oraz licznik wody, natomiast takiej umowy nie miała zawartej na dostawę wody do nieruchomości przy ulicy (...). Nieruchomość powoda pobierała wodę poprzez podłączenie do wewnętrznej instalacji wodociągowej nieruchomości przy ulicy (...), w piwnicy użytkowanej przez współwłaściciela tej nieruchomości J. P.. W związku z korzystaniem z wody powód nie uiszczał żadnych opłat, ani na rzecz wspólnoty mieszkaniowej nieruchomości przy ulicy (...), ani na rzecz pozwanej. Z tej przyczyny na zlecenie wspólnoty mieszkaniowej w 2004 r. odcięto podłączenie nieruchomości powoda do wewnętrznej instalacji wodociągowej wspólnoty. Dokonano tego przez odcięcie rury w piwnicy J. P.. Wspólnota mieszkaniowa poinformowała powoda, że wyrazi zgodę na zamontowanie podlicznika na instalacji wodociągowej wspólnoty pod warunkiem uregulowania zadłużenia przez powoda na rzecz wspólnoty. Od tego czasu do chwili obecnej do nieruchomości powoda nie jest dostarczana woda.

W dniu 25 sierpnia 2008 r. R. R. wystąpił do Sądu Rejonowego w Świnoujściu przeciwko:

1.  D. W. i Wspólnocie Mieszkaniowej nieruchomości przy ulicy (...) w Ś. o zapłatę odszkodowania i zadośćuczynienia w związku z odcięciem instalacji dostarczającej wodę do nieruchomości powoda,

2.  (...)Spółce z o.o. w Ś. o nakazanie ponownego przyłączenia do miejskiej sieci wodociągowej nieruchomości przy ulicy (...).

Wyrokiem z dnia 24 marca 2009 r. Sąd Rejonowy w Świnoujściu oddalił powództwo, a wyrok ten jest prawomocny.

Podstawą zawarcia umowy przez pozwaną z R. R. jest wykonanie przez powoda przyłącza wodociągowego zgodnie z warunkami technicznymi wydanymi przez pozwaną po uprzednim złożeniu wniosku o wydanie warunków podłączenia. O powyższym powód był informowany przez pozwaną na piśmie, a także ustnie w 2004 r. przez pracownika pozwanej K. N., który powiadomił powoda, iż na mapach będących w posiadaniu pozwanej nie ma widocznego podłączenia nieruchomości powoda do sieci miejskiej.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał pierwsze z żądań powoda za nieuzasadnione.

Jako podstawę rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy wskazał art. 415 k.c., podnosząc, że powód zarzucał pozwanej dokonanie czynu niedozwolonego polegającego na bezprawnym odłączeniu nieruchomości przy ulicy (...) od miejskiej sieci wodociągowej, do której nieruchomość powoda była podłączona bezpośrednio. Powód żądał naprawienia szkody poprzez przywrócenie stanu poprzedniego, czyli odtworzenie wodociągu i ponowne podłączenie do miejskiej sieci wodociągowej. W ocenie Sądu Rejonowego powód nie wykazał podstawowej okoliczności, a mianowicie tego, że nieruchomość przy ulicy (...) była kiedykolwiek podłączona do miejskiej sieci wodociągowej oraz że odcięcia od tej sieci dokonała pozwana, która następnie miałaby według twierdzeń powoda podłączyć nieruchomość powoda do wewnętrznej instalacji wodociągowej nieruchomości przy ulicy (...). Powód nie wykazał zatem działania pozwanej wywołującego szkodę. Bezsporna pozostawała okoliczność, że nieruchomość powoda została w 2004 r. odłączona od wewnętrznej instalacji wodociągowej wspólnoty mieszkaniowej i od tego czasu do chwili obecnej powód nie korzysta z bezpośredniego poboru wody z sieci. Sporna pozostawała natomiast okoliczność w jaki sposób doszło do podłączenia nieruchomości powoda do tej wewnętrznej instalacji innej nieruchomości i kiedy to się stało. W toku procesu zdaniem Sądu I instancji powód nie naprowadził dowodów wskazujących w tym zakresie na pozwaną. Żaden dowód, ani z dokumentów, ani też ze źródeł osobowych, nie wskazuje na działania w tym zakresie pozwanej.

Dalej Sąd I instancji podniósł, że powód nie wykazał również, aby nieruchomość przy ulicy (...) była kiedykolwiek podłączona do wodociągowej sieci miejskiej. Gdyby była podłączona, powód miałby zawartą umowę z pozwaną, a takiej brak. Dowodem na istnienie podłączenia nie jest mapa załączona do pozwu przez powoda. Na tej mapie nie ma widocznej instalacji wodociągowej biegnącej od nieruchomości powoda do sieci miejskiej. W ocenie Sądu Rejonowego również zeznania świadków J. P., A. J. i B. S. nie potwierdziły zarzutów powoda. Sąd Rejonowy nie dał wiary przesłuchaniu powoda, wskazując, że żadne dokumenty i żaden ze świadków nie potwierdził okoliczności wskazywanych przez powoda. W takich okolicznościach żądanie powoda naprawienia szkody w oparciu o treść art. 363 § 1 k.c. poprzez przywrócenie stanu poprzedniego w postaci odtworzenia wodociągu doprowadzającego wodę do nieruchomości powoda (restytucja naturalna) okazało się zdaniem Sądu I instancji nieuzasadnione. Po stronie pozwanej nie zachodzi odpowiedzialność wobec powoda ani deliktowa, ani tez kontraktowa.

W oparciu o powyższe rozważania Sąd Rejonowy oddalił w punkcie I wyroku żądanie nakazania pozwanej odtworzenia wodociągu doprowadzającego wodę do nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ul. (...).

W punkcie II wyroku Sąd Rejonowy odrzucił pozew w zakresie żądania nakazania pozwanej ponownego przyłączenia do miejskiej sieci wodociągowej nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ul. (...). Jako podstawę takiego rozstrzygnięcia Sąd I instancji wskazał na okoliczność, że w sprawie o sygnaturze akt I C 199/08 powód dochodził już od pozwanej żądania ponownego przyłączenia do miejskiej sieci wodociągowej, które to żądanie zostało prawomocnie oddalone, zaś w niniejszej sprawie dochodząc tego samego żądania nie wskazał żadnych nowych okoliczności, co spowodowało na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. odrzucenie pozwu.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., zasądzając od powoda na rzecz pozwanej kwotę 77 zł.

Apelację od powyższego wyroku Sądu Rejonowego złożył powód R. R., zaskarżając wyrok w całości.

Powód R. R. podniósł zarzut błędnej wykładni art. 363 § 1 k.c. i wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie żądania pozwu w przedmiocie przywrócenia stanu poprzedniego wodociągu doprowadzającego wodę do posesji powoda, ewentualnie wniósł o uchylenie wyroku Sądu Rejonowego i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Świnoujściu.

W uzasadnieniu apelacji powód podniósł, że jak wynika z mapy z 1850 r. posesja powoda przy ulicy (...) w Ś. już istniała i do tej nieruchomości był doprowadzony wodociąg. Po roku 1900 został postawiony dom przy ulicy (...) i ta nieruchomość została posadowiona na wodociągu doprowadzającym wodę do posesji (...). Powód wskazał, że pojawił się nowy dowód w postaci mapy z 1850 r., a nadto, że żadna posesja w centrum Ś. przed 1945 r. nie była zobowiązana występować o pozwolenie, nie było obowiązku wykonania dokumentacji, czy nowych podłączeń posesji. Zdaniem powoda przełączenie ujęcia wodnego do jego nieruchomości nastąpiło w latach 2000 – 2001, a powoływanie się w tym zakresie na stosowną uchwałę rady miasta Ś. i odpowiedni regulamin jest nieuzasadnione, albowiem zostały one przyjęte w 2006 r. Powód zakwestionował powołanie się przez Sąd Rejonowy na mapkę z Biura Geodety Miejskiego. W ocenie powoda o tym, że nieruchomość przy ulicy (...) została podłączona do wewnętrznej instalacji nieruchomości przy ulicy (...) wiedziała pozwana i wspólnota mieszkaniowa nieruchomości przy ulicy (...), a o fakcie przełączenia pozwana nie zawiadomiła mieszkańców nieruchomości położonej przy ulicy (...). Zdaniem apelującego pozwana dokonała przyłączenia instalacji wodociągowej do wewnętrznej instalacji wodociągowej nieruchomości przy ulicy (...) w Ś.. Dalej apelujący zarzucił Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisów postępowania, w tym odnośnie zobowiązania do wskazania adresu zamieszkania świadka K. N., które to zobowiązanie zdaniem powoda było od początku niewykonalne. Powód przedstawił własną ocenę zeznań świadków B. S. i A. J.. Podniósł także, że od roku 1947 do posesji przy ulicy (...) była dostarczana woda aż do roku 2004 i przyłącze do tej posesji istniało. Według oceny powoda mapki Geodety Miasta Ś. zostały wykonane bez należytej staranności i nie odzwierciedlają stanu faktycznego.

W odpowiedzi na apelację powoda pozwana (...)Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś. wniosła o:

1.  oddalenie apelacji w całości,

2.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu odpowiedzi na apelację powoda pozwana wskazała na prawidłowość rozstrzygnięcia Sądu I instancji. W ocenie pozwanej powód nie wykazał w toku procesu okoliczności, że nieruchomość była kiedykolwiek podłączona do miejskiej sieci wodociągowej oraz że odcięcia od tej sieci dokonała pozwana. Powód nie wykazał również działania pozwanej wywołującego szkodę. Pozwana wskazała, że po jej stronie nie zachodzi odpowiedzialność wobec powoda, ani deliktowa, ani kontraktowa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda R. R., niezależnie od podniesionych zarzutów apelacyjnych, doprowadziła w konsekwencji do uchylenia zaskarżonego wyroku w punkcie II i przekazania w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Świnoujściu.

W punkcie II zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy w Świnoujściu odrzucił pozew w zakresie żądania nakazania pozwanej ponownego przyłączenia do miejskiej sieci wodociągowej nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ulicy (...). Jako podstawę takiego rozstrzygnięcia Sąd I instancji wskazał treść przepisu art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c., uznając, że prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 24 marca 2009 r. w sprawie I C 199/08, w którym oddalono żądanie powoda o ponowne przyłączenie do miejskiej sieci wodociągowej nieruchomości położonej w Ś. nieruchomości przy ulicy (...), powoduje, biorąc pod uwagę treść żądania zgłoszonego w niniejszym postępowaniu, że mamy do czynienia z tym samym roszczeniem pomiędzy tymi samymi stronami, występuje również tożsamość podstawy faktycznej i prawnej roszczenia. Z takim rozstrzygnięciem nie sposób się zgodzić, analizując treść roszczenia zgłoszonego w sprawie I C 199/08 oraz jego podstawę faktyczną i prawną.

Zgodnie z art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona. Tożsamość roszczenia w rozumieniu art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. zachodzi tylko wówczas, gdy identyczne są nie tylko przedmiot, ale i podstawa sporu (por. orzeczenie SN z dnia 9 czerwca 1971 r., II CZ 59/71, OSN 1971, nr 12, poz. 226). Decydujące znaczenie przy ocenie czy występuje zawisłość sporu lub prawomocność orzeczenia ma tożsamość stron, tożsamość przedmiotu i tożsamość podstawy (sporu lub rozstrzygnięcia).

Stosownie do treści art. 366 k.p.c. wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Powaga rzeczy osądzonej odnosi się do przedmiotu procesu w takiej postaci, jaką miało żądanie objęte przedmiotem procesu w chwili wydania wyroku. Zakres powagi rzeczy osądzonej pod względem przedmiotowym ocenia się według zakresu rozstrzygnięcia, a nie zgłoszonego przez powoda żądania. W konsekwencji powagę rzeczy osądzonej należy oceniać według istoty orzeczenia w związku ze stanem sprawy, który był podstawą rozstrzygnięcia.

Z treści wyroku Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 24 marca 2009 r. wydanego w sprawie I C 199/08 oraz jego pisemnego uzasadnienia wynika, że przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu w tym postępowaniu było żądanie powoda nakazania pozwanej ponownego przyłączenia do miejskiej sieci wodociągowej nieruchomości położonej w Ś. przy ulicy (...) jako żądanie nakazania pozwanej złożenia oświadczenia woli w przedmiocie zawarcia z powodem umowy o dostarczanie wody na podstawie art. 64 k.c. w związku z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Sąd stwierdził przy tym, że brak jest podstawy faktycznej w okolicznościach sprawy do nakazania pozwanej złożenia odpowiedniego oświadczenia woli w przedmiocie zawarcia z powodem umowy o dostarczanie wody do nieruchomości położonej w Ś. przy ulicy (...). Z kolei w ponownym postępowaniu, którego dotyczy apelacja powoda, powód zgłosił żądanie nakazania pozwanej ponownego przyłączenia do miejskiej sieci wodociągowej nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ulicy (...), przy czym swoje roszczenie wywodził z czynu niedozwolonego jakiego miała dopuścić się pozwana (art. 415 k.c.). Żądanie dotyczyło naprawienia szkody w sposób określony w art. 363 § 1 k.p.c. poprzez restytucję naturalną, czyli przywrócenie stanu poprzedniego polegającego na ponownym przyłączeniu do miejskiej sieci wodociągowej nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ulicy (...).

Porównanie przedmiotu rozstrzygnięcia ze sprawy I C 199/08 i obecnej sprawy, której dotyczy apelacja powoda, prowadzi do wniosku, że nie mamy do czynienia z tym samym przedmiotem rozstrzygnięcia – tym samym roszczeniem powoda, co miałoby prowadzić do wniosku o zaistnieniu powagi rzeczy osądzonej w rozumieniu art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. Osądzone prawomocnie roszczenie powoda wyrokiem Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 24 marca 2009 r. w sprawie I C 199/08 dotyczyło zobowiązania pozwanej do złożenia oświadczenia woli na podstawie art. 64 k.c. w związku z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, a niniejsze postępowanie, jak wskazano wyżej, dotyczyło roszczenia odszkodowawczego na podstawie art. 415 k.c. w zw. z art. 363 § 1 k.c. polegającego na nakazaniu pozwanej przywrócenia stanu poprzedniego – ponownego przyłączenia nieruchomości do miejskiej sieci wodociągowej.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że w tych dwóch postępowaniach nie były objęte przedmiotem osądu Sądu tożsame roszczenia, skoro pierwsze roszczenie dotyczyło zobowiązania pozwanej do złożenia oświadczenia woli (na podstawie art. 64 k.c. w związku z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków), a drugie roszczenie dotyczyło naprawienia szkody poprzez przywrócenie stanu poprzedniego (art. 415 k.c. w zw. z art. 363 § 1 k.c.). Powoduje to, że brak było uzasadnionych podstaw do przyjęcia przez Sąd Rejonowy, że zaistniała negatywna przesłanka procesowa w rozumieniu art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. w postaci powagi rzeczy osądzonej. Roszczenie naprawienia szkody poprzez przywrócenie stanu poprzedniego jest całkowicie odmiennym roszczeniem od roszczenia w przedmiocie zobowiązania (nakazania) pozwanej złożenia odpowiedniego oświadczenia woli w przedmiocie zawarcia umowy o dostarczanie wody do nieruchomości położonej w Ś. przy ulicy (...).

Błędne zastosowanie treści przepisu art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. w okolicznościach niniejszej sprawy przez Sąd Rejonowy spowodowało uznanie przez Sąd Okręgowy, że w zakresie roszczenia żądania nakazania pozwanej ponownego przyłączenia do miejskiej sieci wodociągowej nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ul. (...) Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy w rozumieniu art. 386 § 4 k.p.c. Orzeczenie w przedmiocie odrzucenia pozwu nie jest rozstrzygnięciem merytorycznym sprawy, nie polega na rozpoznaniu sprawy co do jej istoty, albowiem Sąd I instancji dokonał jedynie ustaleń czy zaszła negatywna przesłanka procesowa w rozumieniu art. 199 k.p.c., nie badał sprawy pod względem zasadności roszczenia, w stosunku do którego orzekł w przedmiocie odrzucenia pozwu.

Powyższe skutkowało na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. uchyleniem zaskarżonego wyroku w punkcie II i przekazaniem w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Świnoujściu, to jest w zakresie nakazania pozwanej ponownego przyłączenia do miejskiej sieci wodociągowej nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ul. (...). Na podstawie art. 108 § 2 k.p.c. pozostawiono Sądowi Rejonowemu rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej w części w jakiej orzeczenie zostało uchylone i przekazane do ponownego rozpoznania.

Stosownie do treści art. 386 § 6 k.p.c. Sąd Rejonowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy w zakresie roszczenia nakazania pozwanej ponownego przyłączenia do miejskiej sieci wodociągowej nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ul. (...) powinien dokonać merytorycznej oceny tego roszczenia w aspekcie art. 415 k.c. w zw. z art. 363 § 1 k.c., biorąc pod uwagę podstawę faktyczną sporu i przeprowadzone dotychczas postępowanie dowodowe.

Biorąc pod uwagę powyższą argumentację, orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Apelacja powoda R. R. w pozostałym zakresie, to jest w zakresie dotyczącym punktu I wyroku Sądu Rejonowego – oddalonego roszczenia nakazania pozwanej odtworzenia wodociągu doprowadzającego wodę do nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ul. (...), podlegała oddaleniu jako nieuzasadniona.

Sąd Okręgowy po rozpoznaniu apelacji dotyczącej punktu I zaskarżonego wyroku uznał ustalenia faktyczne Sądu I instancji oraz dokonaną wykładnię przepisów prawa za prawidłowe.

Sąd Rejonowy dla potrzeb rozstrzygnięcia roszczenia nakazania pozwanej odtworzenia wodociągu doprowadzającego wodę do nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ul. (...) dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i w konsekwencji dokonał prawidłowej oceny prawnej zgłoszonego roszczenia na podstawie art. 415 k.c. w zw. z art. 363 § 1 k.c. Sąd Okręgowy nie widzi przy tym potrzeby przytaczania i powielania ustaleń faktycznych Sądu Rejonowego i przyjmuje je do dalszych rozważań za własne.

Zarzuty apelującego dotyczące naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisów postępowania, a sprowadzające się do błędnej oceny map oraz zeznań świadków, okazały się nieuzasadnione.

Sąd Rejonowy prawidłowo dokonał oceny materiału dowodowego w niniejszym postępowaniu, nie naruszając treści przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Dokonana ocena materiału dowodowego spełnia kryteria wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, odpowiada zasadom logicznego rozumowania, wiedzy i doświadczenia życiowego.

W oparciu o przeprowadzone dowody Sąd I instancji dokonał poprawnych ustaleń faktycznych. Wskazać należy, że z map, na które powoływał się powód w toku postępowania, nie wynika, aby na nieruchomości położonej w Ś. przy ulicy (...) istniał uprzednio wodociąg doprowadzający wodę, a bezpośrednio podłączony do miejskiej sieci wodociągowej, bez pośrednictwa instalacji znajdującej się w budynku przy ulicy (...). Również zeznania świadków J. P., A. J. i B. S. nie potwierdziły twierdzeń faktycznych powoda w tym zakresie. Co więcej z żadnego przeprowadzonego przed Sądem I instancji dowodu, czy to z dokumentu, czy z osobowych źródeł dowodowych, nie wynika w sposób nie budzący wątpliwości i wiarygodny, że nieruchomość powoda przy ulicy (...) w Ś. miała kiedykolwiek instalację wodociągową podłączoną bezpośrednio do miejskiej instalacji wodociągowej, że pozwana swoim działaniem doprowadziła do zniszczenia, usunięcia tej instalacji, w szczególności, że w latach 2000 – 2001 miała dokonać podłączenia instalacji wodnej tej nieruchomości do wewnętrznej instalacji wodnej nieruchomości przy ulicy (...) w Ś., co w konsekwencji miało stanowić szkodę powoda na podstawie art. 415 k.c. w zw. z art. 361 k.c. w zw. z art. 363 § 1 k.c.

W konsekwencji Sąd I instancji zasadnie przyjął, że powód nie wykazał powyższych twierdzeń faktycznych w niniejszym postępowaniu. Na stronie powodowej jako żądającej uwzględnienia określonego żądania ciąży wynikający z treści art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. ciężar wykazania podstawy faktycznej roszczenia w kontekście jego podstawy prawnej, a w niniejszym postępowaniu wynikającej z treści art. 415 k.c. w zw. z art. 363 § 1 k.c. Powód nie udźwignął ciężaru procesowego w tym zakresie. Podkreślić trzeba, że koniecznym warunkiem uzyskania przez stronę powodową orzeczenia sądowego uwzględniającego zgłoszone w postępowaniu cywilnym roszczenia jest udowodnienie faktów prawotwórczych dotyczących podnoszonych twierdzeń. Jest to ogólna zasada prawa cywilnego zawarta w treści art. 6 k.c., zgodnie z którym ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Sformułowanie „wywodzi skutki prawne” odnosi się do strony postępowania i ma to znaczenie, że podkreśla zależność między kierunkiem aktywności dowodowej strony, a faktami prawnymi, które ma ona wykazać. Przedmiotem dowodu są fakty istotne dla rozstrzygnięcia, które można określić jako prawne (art. 227 k.p.c.), wśród tych faktów należy wyróżnić te fakty, z których strona wywodzi skutki prawne i które są opisane w hipotezach norm prawa cywilnego materialnego ( por. Henryk Dolecki, „Ciężar dowodu w polskim procesie cywilnym”, Warszawa 1998, str. 112, 131). Kierunek aktywności dowodowej stron wyznacza norma wyrażona w art. 6 k.c. wskazując (wraz z normami prawa materialnego), które fakty podlegają udowodnieniu. Skoro zatem powód twierdził, że pozwana dokonała odłączenia instalacji wodociągowej od nieruchomości powoda, podłączyła ją do nieruchomości przy ulicy (...) w Ś., to winien była tę okoliczność udowodnić, skoro strona pozwana zakwestionowała te twierdzenia. Wobec nie powołania na powyższą okoliczność jakiegokolwiek wiarygodnego dowodu, uznać należało, że powód nie podołał ciężarowi dowodu w tym zakresie.

Nie sposób również uznać za uzasadniony zarzut apelującego odnośnie trybu postępowania Sądu I instancji w przedmiocie zobowiązania powoda do wskazania adresu świadka K. N., który został zawnioskowany przez niego do przesłuchania. Stosownie do treści art. 258 k.p.c. strona powołująca się na dowód ze świadków obowiązana jest dokładnie oznaczyć fakty, które mają być zeznaniami poszczególnych świadków stwierdzone, i wskazać świadków, tak by wezwanie ich do sądu było możliwe. Jednym więc z warunków wniosku dowodowego o przesłuchanie świadka jest wskazanie świadka w taki sposób, aby jego wezwanie do sądu było możliwe, a więc przez podanie adresu zamieszkania świadka. Brak adresu świadka wyklucza możliwość jego przesłuchania, albowiem nie można temu świadkowi skutecznie doręczyć wezwania do Sądu w celu jego przesłuchania. Powód, stosownie do adnotacji poczty na wezwaniu skierowanym do świadka K. N., został zobowiązany zarządzeniem z dnia 24 maja 2012 r. do wskazania w terminie 7 dni adresu zamieszkania świadka, pod rygorem oddalenia tego wniosku dowodowego. Powód zobowiązanie w tym zakresie otrzymał w dniu 5 czerwca 2012 r. i ostatecznie nie zadośćuczynił wezwaniu, więc wezwanie tego świadka na rozprawę nie było możliwe. Podnoszenie w chwili obecnej przez apelującego, że wykonanie zobowiązania było niemożliwe z uwagi na krótki czas na jego wykonanie jest nieuzasadnione, albowiem nic nie stało na przeszkodzie, aby powód złożył przed Sądem I instancji wniosek o przedłużenie terminu do wskazania danych adresowych świadka K. N., czego jednakże powód nie uczynił. W postępowaniu więc Sądu I instancji nie sposób doszukać się błędu. Zasada bezpośredniości w postępowaniu cywilnym, a wynikająca z art. 235 k.p.c., sprzeciwia się czynieniu ustaleń faktycznych na podstawie zeznań świadka złożonych w innym postępowaniu niż postępowanie, którego dotyczy żądanie i gdzie zachodzi potrzeba przesłuchania świadka w związku ze zgłoszeniem stosownego wniosku dowodowego przez stronę.

Nieuzasadnionym okazał się również zarzut apelacyjny powoda R. R., a dotyczący błędnej wykładni art. 363 § 1 k.c. Przepis art. 363 § 1 k.c. stanowi, że naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Wskazany przepis reguluje sposób naprawienia szkody, pozostawiając odpowiedni wybór poszkodowanemu, to jest co do zasady, to wola poszkodowanego decyduje czy będzie się on domagał naprawienia szkody poprzez restytucję naturalną (przywrócenie stanu poprzedniego), czy poprzez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże, aby powództwo o naprawienie szkody w ogóle mogłoby zostać uwzględnione, należy uprzednio wykazać (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.) zasadę odpowiedzialności podmiotu zobowiązanego do naprawienia szkody, czy to wynikającą z czynu niedozwolonego, czy z nienależytego wykonania zobowiązania umownego. Powód w niniejszym postępowaniu nie wykazał zasady odpowiedzialności pozwanej, a wynikającej z czynu niedozwolonego z art. 415 k.c., biorąc pod uwagę podstawę faktyczną zgłoszonego roszczenia. Dla spełnienia podstaw odpowiedzialności deliktowej z art. 415 k.c. niezbędnym było wykazanie przez powoda łącznie następujących przesłanek: bezprawnego, zawonionego działania lub zaniechania pozwanej, zaistnienia szkody i związku przyczynowego pomiędzy zawinionym i bezprawnym działaniem pozwanej a szkodą powoda. Powód nie wykazał, co wynika z ustalonego stanu faktycznego, bezprawnego i zawinionego działania pozwanej (art. 415 k.c.), a polegającego na usunięciu wodociągu doprowadzającego wodę do nieruchomości przy ulicy (...), zatem podstawowej przesłanki odpowiedzialności pozwanej w niniejszym postępowaniu. Taka konkluzja spowodowała, że Sąd I instancji prawidłowo oddalił powództwo w punkcie I wyroku. Rozważanie wobec takich ustaleń faktycznych i rozważań treści art. 363 § 1 k.c., który reguluje sposób naprawienia szkody, było bezprzedmiotowe, skoro powód nie wykazał już samej zasady odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanej wynikającej z art. 415 k.c.

Dopiero ewentualne pozytywne ustalenie, że pozwana ponosi odpowiedzialność za dopuszczenie się czynu niedozwolonego z art. 415 k.c., aktualizowałby zasadność i przedmiotowość rozważenia treści art. 363 § 1 k.c. w kontekście sposobu naprawienia szkody jaki wybrał powód formując roszczenie zgłoszone pozwem. Wskazane rozważania prowadzą do jednoznacznego wniosku, że Sąd I instancji przy wydaniu orzeczenia w punkcie I wyroku nie dokonał błędnej wykładni art. 363 § 1 k.c.

Powyższa argumentacja spowodowała na podstawie art. 385 k.p.c. oddalenie apelacji powodowa w punkcie II wyroku w pozostałym zakresie jako nieuzasadnionej, to znaczy odnośnie roszczenia nakazania pozwanej odtworzenia wodociągu doprowadzającego wodę do nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w Ś. przy ul. (...).

O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto w punkcie III wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., uznając powoda za przegrywającego postępowanie apelacyjne w całości, to jest odnośnie rozpoznania apelacji dotyczącej punktu I wyroku Sądu Rejonowego. Na koszty postępowania apelacyjnego pozwanej składało się wynagrodzenie pełnomocnika zawodowego w osobie radcy prawnego w wysokości 60 zł na podstawie § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez Radce prawnego ustanowionego z urzędu.

Mając powyższe na względzie, orzeczono jak w sentencji wyroku.