Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 118/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie

Przewodniczący

SSA Alina Kamińska (spr.)

Sędziowie

SSA Andrzej Czapka

SSA Piotr Sławomir Niedzielak

Protokolant

Barbara Mosiej

przy udziale Przemysława Sabata - Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Białymstoku

po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2013 r.

sprawy P. T. s. J.

o wydanie wyroku łącznego

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Łomży

z dnia 11 kwietnia 2013 r. sygn. akt II K 6/13

I.  Zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że orzeczoną wobec skazanego karę łączną łagodzi do 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy.

II.  W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

III.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. P. kwotę 147,60 zł, w tym 27,60 zł podatku VAT, tytułem kosztów obrony z urzędu skazanego w postępowaniu odwoławczym.

IV.  Zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów sądowych za II instancję.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Łomży wyrokiem łącznym z dnia 11 kwietnia 2013r. po rozpoznaniu sprawy P. T. skazanego prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 29 grudnia 2006r. w sprawie II K 64/06 za przestępstwo z art. 280§2 kk w zb. z art. 157§2 kk popełnione w dniu 10 września 2006r. na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 3 i oddaniem w tym okresie pod dozór kuratora, orzeczeniem o dowodach rzeczowych, pozostawieniem bez rozpoznania powództwa cywilnego, zasądzeniem kosztów obrony oskarżonego z urzędu i zwolnieniem go od kosztów sądowych.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 17 listopada 2008r. w sprawie II Ko 435/08 zarządzono skazanemu P. T. wykonanie uprzednio zawieszonej kary 2 lat pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie II K 64/06 Sądu Okręgowego w Łomży.

2.  Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 8 sierpnia 2008r. w sprawie II K 157/08 za przestępstwo: z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 11 lutego 2008r. na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności: z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 11 lutego 2008r. na karę1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, z orzeczeniem kary łącznej 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 4, oddaniem pod dozór kuratora, zobowiązaniem do poddania się leczeniu w związku z uzależnieniem od środków psychotropowych w zakładzie opieki zdrowotnej, orzeczeniem o dowodach rzeczowych i kosztach procesu.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 2 listopada 2012r. w sprawie II Ko 2175/12 zarządzono skazanemu P. T. wykonanie uprzednio zawieszonej kary łącznej 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie II K 157/08 Sądu Rejonowego w Łomży.

3.  Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 11 października 2012r. w sprawie II K 680/12 za przestępstwo: z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 64§1 kk popełnione w okresie od stycznia 2011r. do marca 2012r. na karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności: z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 64§1 kk popełnione w bliżej nieustalonym okresie 2011r.na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności: z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 64§1 kk popełnione w bliżej nieustalonym okresie 2011r. na karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności: z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 17 maja 2012r. na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczeniem kary łącznej 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 4, orzeczeniem przepadku korzyści majątkowej w łącznej kwocie 3780 złotych, orzeczeniem o dowodach rzeczowych i kosztach procesu.

4.  Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 30 października 2012r, w sprawie II K27/12 za przestępstwo: z art. 59 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 64§1 kk popełnione w bliżej nieustalonych dniach, w okresie od listopada 2011r. do 23 maja 2012r. na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 3 marca 2012r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczeniem kary łącznej 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, zaliczeniem okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, orzeczeniem, przepadku korzyści majątkowej w kwocie 2400 złotych, orzeczeniem o kosztach obrony z urzędu i kosztach sądowych.

I. Na mocy art. 85 kk, art.86§1 kk połączył:

- jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone wobec skazanego P. T. wyrokiem Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 11 października 2012r. w sprawie II K 680/12

- jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone wobec skazanego P. T. wyrokiem Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 30 października 2012r. w sprawie II K 27/12

i wymierzył skazanemu P. T. karę łączną 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

II. W pozostałym zakresie wyroki: Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 11 października 2012r. w sprawie II K 680/12 Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 30 października 2012r. w sprawie II K 27/12 pozostawił do odrębnego wykonania.

III. Na mocy art. 577 kpk na poczet orzeczonej w pkt I kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanemu P. T. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie II K 680/12 Sądu Rejonowego w Łomży: 17-18 maja 2012r. oraz w sprawie II K 27/12 Sądu Okręgowego w Łomży w dniach: 3-5 marca 2012r. oraz 20 czerwca – 14 listopada 2012r.

IV.Na podstawie art. 572 kpk w pozostałym zakresie postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego umorzył.

V.Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. P. kwotę 120 złotych dodatkowo powiększoną o należny podatek VAT w stawce 23% tytułem wynagrodzenia za obronę wykonywaną z urzędu.

VI.Zwolnił skazanego P. T. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych związanych z wydaniem wyroku łącznego.

Apelację od przedmiotowego wyroku wywiódł obrońca skazanego, który na zasadzie art. 438 pkt 1 i 4 kpk zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1.  naruszenie przepisów art. 86§1 kk przez niestastosowanie zasady pełnej absorpcji, w sytuacji gdy zachodziły przesłanki do jej zastosowania,

2.  rażącą surowość kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej w wyroku łącznym, wskutek odstąpienia od zastosowania pełnej zasady absorpcji.

Wskazując na powyższe podstawy apelacji wniósł o:

zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie w stosunku do skazanego łącznej kary 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy skazanego w zakresie końcowego wniosku zmierzającego do osiągnięcia efektu w postaci wymierzenia kary łącznej z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji uznać należy za zasadną.

O ile podmiotowa konstatacja w pełni uprawnionym i trafnym czyni wyeksponowany w petitum skargi zarzut rażącej niewspółmierności kary, o tyle nie daje postaw do uznania zasadności podnoszonego zarzutu obrazy prawa materialnego a to mianowicie obrazy art. 86§1 kk.

Zauważyć bowiem należy, iż budowanie zarzutu opartego na treści wyżej wskazanej normy w aspekcie podstawy odwoławczej do której odwołuje się przepis art. 438 pkt 1 kpk, miałoby rację bytu li tylko i wyłącznie w sytuacji gdyby Sąd orzekający wymierzył karę łączną wykraczającą poza granice wyznaczone ramami przedmiotowego przepisu.

Tymczasem taki stan rzeczy nie zaistniał w realiach niniejszej sprawy, a sam wybór zasady kształtującej wymiar kary łącznej, jako mieszczącej się w granicach zasady swobodnego uznania sądu, winien być oceniany przez pryzmat zarzutu opartego na treści art. 438 pkt 4 kpk.

Tym niemniej, niezależnie od wyżej poczynionych uwag ogólnej natury nie sposób nie zgodzić się ze stanowiskiem obrony, aby orzeczona kara pozostawała nadmiernie surową, a przy uwzględnieniu uwarunkowań wiążących się ze skazaniami P. T. w sprawach II K 680/12 Sądu Rejonowego w Łomży i II K 27/12 Sądu Okręgowego w Łomży nie było podstaw do zastosowania zasady pełnej absorpcji przy kształtowaniu wymiaru kary łącznej.

Podzielając w pełnym zakresie stanowisko Sądu I instancji, co do możliwości stworzenia konfiguracji wyroków wymierzone którymi kary podlegały łączeniu w ramach wyroku łącznego, jak też uwagi ogólnej natury dotyczące wyboru zasady kształtującej wymiar kary łącznej nie można jednakże zgodzić się z poglądem wyartykułowanym w motywach podmiotowego rozstrzygnięcia, aby w odniesieniu do tego skazanego nie zaistniały szczególne względy predysponujące do sięgnięcia po zasadę pełnej absorpcji przy kształtowaniu wymiaru kary łącznej w odniesieniu do podmiotowych skazań.

Rzeczą oczywistą i nie wymagającą pogłębionego komentarza pozostaje kwestia możliwości zastosowania tego optymalnego, z punktu widzenia interesów skazanego, sposobu łączenia kar do sytuacji wyjątkowych, gdy pomiędzy poszczególnymi przestępstwami zachodzi bliski związek przedmiotowy i podmiotowy, a przesłanka prognostyczna pozwala na stwierdzenie, że kara łączna w wysokości najwyższej z wymierzonych kar jednostkowych jest wystarczającą oceną zachowania się sprawcy. Przy tym ścisły związek pomiędzy pozostającymi w zbiegu przestępstwami jest tego rodzaju, że biorąc pod uwagę tożsamość rodzajową tych przestępstw i czas popełnienia każdego z nich, granica pomiędzy zbiegiem pomijalnym a realnym nie jest wyraźnie zarysowana, a w odmiennym układzie procesowym niektóre z zachowań sprawczych mieściłyby się w ramach wyznaczonych jednością czynu.

Odnosząc powyższe do realiów niniejszej sprawy zauważyć należy, iż wyrokami Sądu Rejonowego w Łomży z dnia 11 października 2012r. w sprawie II K 650/12 P. T. został skazany za cztery czyny z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005r. a mianowicie:

- za czyn z art. 59 ust. 1 tejże ustawy z art. 64§1 kk popełniony w okresie od stycznia 2011r. do marca 2012r.

- za czyn z art. 59 ust. 1 tejże ustawy w zw. z art. 64§1 kk popełniony w bliżej nieustalonym okresie 2011r.

- za czyn z art. 59 ust. 1 tejże ustawy w zw. z art. 64§1 kk popełniony w bliżej nieustalonym okresie 2011r.

i za czyn z art. 62 ust. 2 ustawy popełniony w dniu 17 maja 2012r.

Z kolei wyrokiem Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 30 października 2012r. w sprawie II K 27/12 P. T. został skazany za dwa czyny wyczerpujące dyspozycje odnośnych przepisów podmiotowej ustawy, a mianowicie:

- za czyn z art. 59 ust. 2 ustawy w zw. z art. 12 kk popełniony w okresie od listopada 2011r. do 23 maja 2012r.

- za czyn z art. 62 ust. 1 tejże ustawy popełniony w dniu 3 marca 2012r.

Tylko to proste zestawienie daje asumpt do przyjęcia, że tożsamość rodzajowa przypisanych skazanemu czynów i związek czasowy pomiędzy nimi w pełni uprawnioną czyni tezę, iż kara łączna w wymiarze 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a więc orzeczona z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji będzie karą współmierną i sprawiedliwą przy uwzględnieniu tak rozmiarów przestępczej działalności skazanego, jak i jego warunków i właściwości osobistych, a także sposobu zachowania w izolacji, do czego szczegółowo odwołał się Sąd meriti w motywach swojego rozstrzygnięcia, a co zdaniem Sądu Apelacyjnego, absolutnie nie dezawuuje możliwości orzeczenia kary łącznej w najniższym wymiarze określonym treścią art. 86§1 kk.

Rozważywszy powyższe, Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji, o kosztach obrony z urzędu rozstrzygając w trybie odnośnych przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r.w sprawie opłat za czynności adwokackie... (Dz.U. z 2002r. Nr 163, poz. 1348 ze zm.). W oparciu o treść art. 624§1 kpk, mając na względzie aktualną sytuację skazanego, który przebywa w warunkach izolacji, nie dysponuje też żadnym majątkiem, Sąd zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych za II instancję.

(...) (...)