Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt : II AKa 144/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący

SSA Mirosław Ziaja

Sędziowie

SSA Piotr Mirek

SSA Aleksander Sikora (spr.)

Protokolant

Oktawian Mikołajczyk

przy udziale Prokuratora Prok. Apel. Tomasza Janeczka

po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2013 r. sprawy

T. W. , s. W. i E., ur. (...) w Ż.,

oskarżonego z art. 62 ust. 1, art. 59 ust. 2, art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku
o przeciwdziałaniu narkomanii

na skutek apelacji obrońcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej

z dnia 6 lutego 2013 r., sygn. akt III K 119/12

1.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt 4 w ten sposób, że uchyla zawarte w nim orzeczenie
o zaliczeniu oskarżonemu na poczet orzeczonej grzywny okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie i w to miejsce na zasadzie art. 63 § 1 kk zalicza oskarżonemu na poczet łącznej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 14 czerwca 2011 roku do dnia 16 czerwca 2011 roku;

2.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zasądza od Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej) na rzecz adwokata M. S. (1) – Kancelaria Adwokacka w B., kwotę 738 zł (siedemset trzydzieści osiem złotych), w tym 23 % podatku VAT, z tytułu obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu T. W. w postępowaniu odwoławczym.

4.  zwalnia oskarżonego T. W. od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt II AKa 144/13

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej, wyrokiem z dnia 6 lutego 2013 roku, w sprawie o sygnaturze akt III K 119/12, orzekając jedynie w zakresie wymiaru kary i środka karnego oraz kosztów sądowych, wobec uznanego uprzednio prawomocnie za winnego T. W., orzekł:

1.  za przestępstwo polegające na tym, że w dniu 14 czerwca 2011 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, posiadał środki odurzające w postaci marihuany, w ilości 1,78 grama oraz substancję psychotropową w postaci amfetaminy w ilości 9,75 grama, które nabył od nieustalonego mężczyzny z B. o pseudonimie (...) w cenie po 20 zł za gram marihuany i amfetaminy

wyczerpujące ustawowe znamiona przestępstwa z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.1995r. o przeciwdziałaniu narkomanii, którego winnym oskarżony T. W. został uznany w pkt 8 wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 02.04.2012r. sygn. akt III K 107/11, na mocy art. 62 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy wymierzył mu karę 3 miesięcy pozbawienia wolności;

2.  za przestępstwa opisane w pkt II - XIV części wstępnej wyroku, stanowiące jeden czyn ciągły polegający na tym, że działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej:

⚫.

w okresie czasu od lutego do maja 2011 r. w Ż. i R., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej kilkakrotnie udzielił M. P. (1) środka odurzającego w postaci marihuany, w łącznej ilości około 4 gram w cenie po 30 zł za gram

w okresie od stycznia do lipca 2010 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej kilkakrotnie udzielił B. Z. środka odurzającego w postaci marihuany, w łącznej ilości około 50 gram w cenie po 30 zł za gram oraz substancji psychotropowej w postaci amfetaminy w ilości 1 grama za kwotę 40 zł

w okresie od stycznia do czerwca 2011 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej kilkakrotnie udzielił B. S. środka odurzającego w postaci marihuany, w łącznej ilości około 50 gram w cenie po 30 zł za gram

w okresie od stycznia do czerwca 2011 r. w Ż. i W., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej kilkakrotnie udzielił małoletniemu J. S. środka odurzającego w postaci marihuany, w łącznej ilości około 20 gram w cenie po 30 zł za gram

w okresie od marca do czerwca 2011 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej kilkakrotnie udzielił M. P. (2) środka odurzającego w postaci marihuany, w łącznej ilości około 8 gram w cenie po 30 zł za gram

w kwietniu 2011 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej udzielił A. W. środka odurzającego w postaci marihuany, w ilości około 1 grama w cenie po 30 zł za gram

w okresie od stycznia do lutego 2011 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej udzielił M. P. (3) środka odurzającego w postaci marihuany, w łącznej ilości około 2 gram w cenie po 30 zł za gram

w okresie od stycznia do marca 2011 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej kilkakrotnie udzielił M. S. (2) środka odurzającego w postaci marihuany, w łącznej ilości co najmniej 10 gram w cenie po 30 zł za gram

w okresie od stycznia do grudnia 2010 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej kilkakrotnie udzielił R. W. środka odurzającego w postaci marihuany, w łącznej ilości około 20 gram w cenie po 30 zł za gram

w okresie od stycznia do czerwca 2010 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej wielokrotnie udzielił M. W. środka odurzającego w postaci marihuany, w łącznej ilości około 50 gram w cenie po 30 zł za gram

w okresie od czerwca do września 2010 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej wielokrotnie udzielił M. H. środka odurzającego w postaci marihuany, w łącznej ilości 3 gram w cenie po 30 zł za gram oraz substancji psychotropowej w postaci amfetaminy w ilości 10 gram w cenie po 40 zł za gram

w okresie od stycznia do czerwca 2010 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej wielokrotnie udzielił A. S. środka odurzającego w postaci marihuany, w ilości 1 grama w cenie po 30 zł;

w okresie od stycznia 2010 r. do czerwca 2011 r. w Ż., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, a nadto działając celem osiągnięcia korzyści majątkowej wielokrotnie udzielił kilku nieustalonym do chwili obecnej osobom o pseudonimach (...), K., Jabcok, M., H., D., Ż., M., K. oraz innym nieustalonym z imienia, nazwiska czy pseudonimu osobom środka odurzającego w postaci marihuany, w łącznej ilości około 49 gram w cenie po 30 zł za gram oraz substancji psychotropowej w postaci amfetaminy w ilości co najmniej 5 gram w cenie po 40 zł za gram,

wyczerpujący ustawowe znamiona przestępstwa z art. 59 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29.07.1995r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz w zw. z art. 12 k.k., którego winnym oskarżony T. W. został uznany w pkt 9 wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 02.04.2012r. sygn. akt III K 107/11, na mocy art. 59 ust. 2 wyżej wymienionej ustawy w zw. z art. 11 § 3 k.k., przy zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia kary z art. 60 § 1 i § 6 pkt 2 k.k., jak również na mocy art. 33 § 1 i § 2 k.k., wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 100 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 25 zł;

2.  na mocy art. 85 k.k. i 86 § 1 k.k. w miejsce jednostkowych kar pozbawienia wolności orzeczono wobec oskarżonego karę łączną 2 lat pozbawienia wolności;

3.  na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczono oskarżonemu na poczet orzeczonej kary grzywny okres rzeczywistego pozbawienia go wolności w niniejszej sprawie w czasie zatrzymania od dnia 14 czerwca 2011 r. do dnia 16 czerwca 2011 r. i przyjmując, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny, karę grzywny uznaje za wykonaną w ilości 6 stawek dziennych;

4.  na mocy art. 45 § 1 k.k. orzeczono wobec oskarżonego środek karny w postaci przepadku równowartości korzyści majątkowej osiągniętej z przestępstwa w kwocie 8680 zł;

5.  na mocy art. 627 k.p.k. i art. 624 § 1 k.p.k. zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe do kwoty 2500 zł, zaś w pozostałej części zwalniając go od uiszczenia kosztów sądowych;

6.  na mocy art. 29 ust 1 ustawy z dnia 26.05.1982r. Prawo o Adwokaturze (Dz. U z 2002r., Nr 123, poz. 1058) zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. (1) kwotę 2848,68 złotych, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Apelację od tego wyroku złożył obrońca T. W., zaskarżając orzeczenie w całości i zarzucając mu:

1.  naruszenie art. 53 § 1 kk w zw. z art. 115 § 2 kk poprzez przyjęcie, że stopień społecznej szkodliwości czynów zarzucanych oskarżonemu był wysoki, a w rezultacie naruszenie dyrektyw wymiaru kary na skutek wymierzenia kary bez należytego uwzględnienia społecznej szkodliwości czynów oskarżonego;

2.  naruszenie art. 54 § 1 kk poprzez brak należytego uwzględnienia w toku wymierzania kary faktu, iż oskarżony T. W. jest osoba młodocianą;

3.  błędne ustalenie, iż zachowanie T. W. nie pozwala przyjąć pozytywnej prognozy kryminologicznej, a tym samym zastosowania instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności.

Podnosząc te zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności przy zastosowaniu instytucji warunkowego zawieszenia wykonania tej kary na okres próby wynoszący dwa lata oraz oddanie oskarżonego pod dozór kuratora.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Rozpoznanie niniejszej sprawy w postępowaniu ponownym spowodowane zostało uchyleniem wyrokiem z dnia 20 września 2012 roku w sprawie II AKa 327/12, poprzednio wydanego wobec T. W. wyroku (Sądu Okręgowego w Bielsku Białej z dnia 02 kwietnia 2012 roku, sygn. akt III K 107/11) w części dotyczącej orzeczenia o karach i środku karnym oraz kosztach sądowych i przekazania w tym zakresie sprawy Sądowi Okręgowemu w Bielsku Białej do ponownego rozpoznania. Jednocześnie tymże wyrokiem Sąd Apelacyjny w Katowicach w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymał w mocy. Tym samym nastąpił w sprawie stan tak zwanej prawomocności horyzontalnej, to jest sytuacja, kiedy prawomocnie przesądzono o sprawstwie, winie i kwalifikacji prawnej czynów przypisanych oskarżonemu, zaś do ponownego rozstrzygnięcia pozostała jedynie kwestia wymierzenia mu kar jednostkowych i kary łącznej oraz orzeczenia środka karnego i zasądzenia kosztów sądowych.

Przechodząc do oceny zasadności zarzutów podniesionych w apelacji stwierdzić należy, iż nie zasługują one na uwzględnienie. Zaznaczyć trzeba, iż skarżący nie kwestionuje samego wymiaru kar jednostkowych oraz kary łącznej pozbawienia wolności, a jedynie rozstrzygnięcie o jej wymierzeniu w formie bezwzględnej, a więc bez zastosowania warunkowego zawieszenie wykonania kary. Argumenty jednak apelacji w tym zakresie nie przekonują Sądu Apelacyjnego. Przeciwnie, ustalenia Sądu Okręgowego przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku świadczą o tym, iż Sąd ten prawidłowo uznał, że nie zachodzi w stosunku do T. W. pozytywna prognoza kryminologiczna, co pozwalałoby na warunkowe zawieszenie mu wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Zasadniczym elementem tejże oceny był fakt, iż T. W. już dwukrotnie w przeszłości mimo swojego młodego wieku był karany za przestępstwa umyślne na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania. Zgodzić należy się z Sądem I instancji, że to, iż przypisanych mu w niniejszej sprawie czynów dopuścił się on w okresie próby wyznaczonej mu wcześniejszymi wyrokami, stanowi istotny argument przeciwko zawieszeniu w niniejszej sprawie kary. Co istotne również, wyrokiem Sądu Rejonowego w Żywcu z dnia 04 marca 2011 roku w sprawie o sygnaturze II K 98/11 T. W. skazany został między innymi za popełnienie przestępstw z art. 58 ust. 1 i art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Tym samym trafnie oceniono w wyroku Sądu I instancji, iż poprzedni wyrok skazujący między innymi za przestępstwa podobne z tej samej ustawy szczególnej, mimo stosowania dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary, nie osiągnął pożądanego skutku. Nie sposób zgodzić się z zarzutami apelacji, iż orzeczenie w stosunku do T. W., jako sprawcy młodocianego, kary bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, stanowiło naruszenie dyrektywy z art. 54 § 1 kk w myśl której, wymierzając karę takiemu sprawcy Sąd winien kierować się przede wszystkim tym, aby sprawcę wychować. Przypomnieć należy w tym miejscu, że wyrażona w powołanym przepisie zasada nie musi jednak oznaczać wymierzania w każdej sprawie sprawcy młodocianemu łagodnej kary, przeciwnie w wypadku młodocianego sprawcy, który mimo młodego wieku powraca do przestępstwa i popełnia je w okresie próby wyznaczonej wcześniejszym skazaniem, dyrektywa z art. 54 § 1 kk może oznaczać orzeczenie surowszej rodzajowo kary. W takiej bowiem sytuacji dopiero taka kara, a więc jak w sprawie niniejszej bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, może przynieść pozytywny skutek w postaci wdrożenia młodocianego sprawcy do przestrzegania prawa. W realiach niniejszej sprawy, przy uwzględnieniu faktu, że T. W. był już w przeszłości karany za podobne przestępstwo na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, orzeczenie wobec niego ponownie kary z zastosowaniem tego dobrodziejstwa odebrane by zostało przez młodocianego za wyraz pobłażania ze strony Sądu dla jego poczynań i zniweczyłoby w istocie wychowawcze cele kary. Nie sposób zgodzić się również z obrońcą, iż w aspekcie orzeczenia kary bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, Sąd I instancji nieprawidłowo ocenił stopień społecznej szkodliwości czynów uprzednio już prawomocnie przypisanych T. W.. Pomijając kwestię wynikającą z faktu, iż sam ustawodawca poprzez ustalenie, iż czyn z art. 59 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii stanowi zbrodnię, dał wyraz temu, że jest to czyn o wysokim stopniu społecznej szkodliwości, odwołać się należy również do argumentów wskazanych przez Sąd I instancji. Okolicznościami wzmagającymi stopień społecznej szkodliwości czynów przypisanych T. W. był stosunkowo długi czas udzielania narkotyków innym osobom, a to trwający od stycznia 2010 roku do czerwca 2011 roku, objęcie udzielaniem środków zarówno psychotropowych jak i odurzających dwudziestu jeden ustalonych osób i uczynienie przedmiotem przestępstwa ponad 200 gram marihuany, niezależnie od amfetaminy, która również stanowiła przedmiot przestępstwa.

Reasumując należy stwierdzić, że ustalenia Sądu I instancji w zakresie okoliczności wymiaru kary zarówno w świetle dyspozycji art. 53 § 1 kk, jak i art. 54 § 1 kk są w pełni prawidłowe. Jako trafne należy uznać również i to, że Sąd Okręgowy ocenił, iż wskazane wyżej okoliczności sprzeciwiają się warunkowemu zawieszeniu wykonania orzeczonej wobec T. W. kary dwóch lat pozbawienia wolności. Tak orzeczonej kary nie sposób uznać za rażąco surową. Przypomnieć trzeba, iż Sąd I instancji przy jej wymierzeniu zastosował nadzwyczajne złagodzenie jej wymiaru, obniżając ją o rok w stosunku do dolnego progu ustawowego zagrożenia. W tym zatem rozstrzygnięciu upatrywać należy dostatecznego uwzględnienia przez Sąd I instancji młodego wieku oskarżonego i przedmiotowych okoliczności popełnienia uprzednio przypisanych mu czynów.

Niezależnie od granic zaskarżenia, zgodnie z dyrektywą art. 440 kpk, zaskarżony wyrok podlegał jednakże zmianie z urzędu na korzyść uprzednio uznanego za winnego T. W.. Zaskarżonym wyrokiem Sąd I instancji w 4 punkcie rozstrzygnięcia zaliczył na poczet orzeczonej wobec T. W. kary grzywny okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w czasie zatrzymania od 14 czerwca 2011 roku do 16 czerwca 2011 roku. Rozstrzygnięcie to jest powieleniem zaliczenia rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, jakie znalazło się w pierwszym wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku Białej z dnia 02 kwietnia 2012 roku. Ponieważ jednak w niniejszej sprawie, inaczej niż wcześniej, T. W. wymierzono karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, okres zatrzymania podlegał zaliczeniu na pozostającą efektywnie do wykonania karę pozbawienia wolności, nie zaś na poczet orzeczonej kary grzywny. Z tego powodu Sąd Apelacyjny w oparciu o przepis art. 440 kpk zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 4 w ten sposób, że uchylił zawarte w nim orzeczenie o zaliczeniu na poczet orzeczonej grzywny okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie i w to miejsce na zasadzie art. 63 § 1 kk zaliczył T. W. na poczet łącznej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 14 czerwca 2011 roku do dnia 16 czerwca 2011 roku. Ponieważ w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok nie wymagał innej ingerencji Sądu Odwoławczego, w tej części został utrzymany w mocy.

Na zasadzie art. 634 kpk w zw. z art. 624 § 1 kpk uwzględniając trudną sytuacje osobistą, rodzinną i majątkową T. W. zwolniono go od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego obciążając nimi Skarb Państwa.

Na rzecz występującego w sprawie obrońcy z urzędu zasądzono kwotę 738 złotych, uwzględniającą jedną rozprawę odwoławczą oraz podatek VAT, z tytułu obrony udzielonej T. W. w postępowaniu odwoławczym.