Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 19 kwietnia 2013r.

Sąd Rejonowy w Strzelcach Opolskich Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Izabela Siewierska

Protokolant: protokolant sądowy Grzegorz Broncel

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2013r. w Strzelcach Opolskich

na rozprawie

sprawy z wniosku (...) S.A. w O.

z udziałem M. C.

o ustanowienie służebności przesyłu

I.  ustanawia na nieruchomości położonej w K., obejmującej działkę nr (...)z mapy (...), objętej księgą wieczystą Sądu Rejonowego w Strzelcach Opolskich nr (...), będącej obecnie własnością uczestnika postępowania M. C.nieograniczoną w czasie służebność przesyłu na rzecz wnioskodawcy (...) S.A.w O.polegającą na korzystaniu z podziemnej sieci cieplnej oraz instalacji niezbędnych do korzystania z tego ciepłociągu, wzdłuż linii uwidocznionej kolorem pomarańczowym na mapach stanowiących załącznik do opinii biegłego J. P., znajdujących się na karcie 208, 209 akt, stanowiących integralną część niniejszego orzeczenia, na prawie korzystania z pasa gruntu o szerokości 7 metrów wzdłuż ciepłociągu, przyjmując centralne jego położenie, w zakresie niezbędnym do dokonania konserwacji, remontów, eksploatacji i modernizacji urządzeń przesyłowych lub ich instalacji wraz z prawem wejścia i wjazdu na ten teren odpowiednim sprzętem, z obowiązkiem przywrócenia stanu poprzedniego po wykonaniu tych czynności;

II.  zasądza od wnioskodawcy (...) S.A. w O. na rzecz uczestnika postępowania M. C. jednorazowe wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu opisanej punktem I postanowienia w wysokości 2000 zł (dwa tysiące złotych), oznaczając termin płatności na następny dzień po uprawomocnieniu się orzeczenia, z odsetkami ustawowymi w razie zwłoki w płatności;

III.  zasądza od wnioskodawcy (...) S.A. w O. na rzecz uczestnika postępowania M. C. kwotę 250 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych) tytułem wydatków;

IV.  zasądza od uczestnika postępowania M. C. na rzecz wnioskodawcy (...) S.A. w O. kwotę 100zł (sto złotych) tytułem zwrotu opłaty sądowej;

V.  nakazuje ściągnąć od uczestnika postępowania M. C. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Strzelcach Opolskich kwotę 1.472,47 zł (jeden tysiąc czterysta siedemdziesiąt dwa złote 47/100) tytułem wydatków;

VI.  nakazuje ściągnąć od wnioskodawcy (...) S.A. w O. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Strzelcach Opolskich kwotę 1.472,47 zł (jeden tysiąc czterysta siedemdziesiąt dwa złote 47/100) tytułem wydatków;

VII.  pozostałymi kosztami postępowania obciąża strony w zakresie w jakim je poniosły.

UZASADNIENIE

(...) S.A.w O.pismem z dnia 17 sierpnia 2010 roku wniosła o ustanowienie, za wynagrodzeniem w kwocie 1.140 zł na (...)położonej w K.przy ulicy (...)składającej się z działki nr (...)z mapy (...) obręb K., dla której Sąd Rejonowy w Strzelcach Opolskich prowadzi księgę wieczystą nr (...), służebności przesyłu na rzecz wnioskodawcy polegającej na korzystaniu z tej nieruchomości w zakresie przebiegu sieci cieplnych oraz w celu wykonywania czynności związanych z eksploatacją, konserwacją i remontem tych sieci w pasie gruntu niezbędnym do wykonania powyższych czynności, z obowiązkiem przywrócenia stanu poprzedniego po wykonaniu tych czynności.

Uzasadniając wnioskodawca podniósł, iż przez nieruchomość przebiega stanowiący własność wnioskodawcy ciepłociąg. Negocjacje prowadzone z właścicielem gruntu nie dały oczekiwanego rezultatu, mimo że przedstawiono mu konieczność wejścia na teren nieruchomości i usunięcia skutków awarii wywołanej powodzią. Ustanowienie służebności jest konieczne, bowiem uczestnik odmawia wnioskodawcy wejścia na nieruchomość, przez co wnioskodawca nie ma możliwości prawidłowej eksploatacji ciepłociągu. Wysokość żądanego przez wnioskodawcę wynagrodzenia spełnia kryterium odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu.

Na rozprawie z dnia 8 kwietnia 2013 roku wnioskodawca złożył wniosek o stosunkowe rozliczenie kosztów postępowania między stronami z uwagi na wyjątkowo rozbieżne interesy stron.

Ostatecznie sprecyzowanym stanowiskiem uczestnika postępowania z dnia 26 września 2011 roku przychylił się on do wniosku o ustanowienie służebności przesyłu obciążającej nieruchomość stanowiącą działkę nr (...)z mapy (...) obrębu K.na rzecz wnioskodawcy, której treścią jest znoszenie istnienia na nieruchomości obciążonej i w przestrzeni nad i pod powierzchnią tej nieruchomości w zakresie urządzeń przesyłowych w postaci rurociągu ciepłowniczego oraz prawa korzystania z nieruchomością obciążonej w zakresie niezbędnym do dokonywania konserwacji, remontów, z obowiązkiem przywrócenia stanu poprzedniego po wykonaniu tych czynności. Nadto na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2013 roku uczestnik wniósł o zasądzenie od wnioskodawcy kwoty 2.000 zł tytułem odpowiedniego wynagrodzenia za ustanowienie służebności, płatnego corocznie. M. C.wniósł ponadto o zasądzenie na jego rzecz kwoty 85.400 zł tytułem bezumownego korzystania z nieruchomości za okres sprzed złożenia wniosku.

Wnioskodawca nie przychylił się do wniosku o przyznanie uczestnikowi postępowania żądanego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. W toku postępowania zgodził się na zasądzenie wynagrodzenia jednorazowego w kwocie 2.000 zł.

Roszczenie M. C. w zakresie odszkodowania za bezumowne korzystanie z jego nieruchomości wyłączono do odrębnego postępowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Nieruchomość będąca własnością M. C.położona jest w K.przy ulicy (...), stanowi ona działkę nr (...)z mapy (...) obręb K., o powierzchni 90874 m ² . Dla tej nieruchomości Sąd Rejonowy w Strzelcach Opolskich V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Nieruchomość ta stanowi grunty orne, rowy oraz łąki trwałe. Przed powodzią z maja 2010 roku nieruchomość wykorzystywana była do uprawy kukurydzy.

Pod wyżej opisaną nieruchomością przebiega ciepłociąg stanowiący własność wnioskodawcy, którego rolą jest dostarczanie energii cieplnej do miasta K.. Rurociąg ten składa się z dwóch ciągów preizolowanych rur o średnicy 200 mm, które zagłębione były na około 80 cm do 90 cm. Rurociągi przebiegają linią łamaną od ulicy (...) do koryta rzeki O.. W granicach działki długość linii rurociągu wynosi 425 m.b. W konsekwencji powodzi około 160 m.b. rurociągu zostało odsłonięte, a następnie zagłębione w wykopie na głębokość około 1,6 m.

Ciepłociąg został ułożony na mocy zawartej umowy w dniu 12 kwietnia 2000 roku pomiędzy wnioskodawcą, a Rolniczą Spółdzielnią Produkcyjną w R., ówczesnym właścicielem przedmiotowej nieruchomości. Z poprzednim właścicielem nieruchomości nie została uregulowana kwestia wejścia wnioskodawcy na nieruchomość, by móc prowadzić prace niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania rurociągu.

Dowód:

- odpis księgi wieczystej (...) k. 15-20

- decyzja nr 51/200 o pozwoleniu na budowę k. 43

- umowa korzystania z nieruchomości z dnia 12.04.2000 r. k. 45

- mapa k. 39

- wypis z rejestru gruntów k. 40, 44

- karta majątku trwałego k. 41,42

- statut spółdzielni k. 71

- wypis z rejestru spółdzielni k. 72

- zeznania świadka A. C. k. 88

- opinia biegłego sądowego k. 184-218

(...) S.A. w O., a M. C. od 2010 roku prowadzono negocjacje dotyczące korzystania oraz konieczności przeprowadzenia remontu rurociągu, który uległ uszkodzeniu na skutek powodzi z maja 2010 roku. Grunt nad rurociągiem został wówczas podmyty, powodując wystawanie ciepłociągu nad powierzchnię gruntu.

Wzajemne rozmowy w tym rozmowy telefoniczne oraz spotkania, także z udziałem Burmistrza K., nie przyniosły rezultatu mimo, iż wnioskodawca uzyskał od Starosty (...) tytuł wykonawczy pozwalający mu na wykonanie czynności związanych z konserwacją i usunięciem skutków awarii tego rurociągu. M. C. nie wyrażał zgody na proponowane mu przez wnioskodawcę wynagrodzenie za ustanowienie służebności, a także domagał się pogłębienia rurociągu - co częściowo zostało wykonane, w związku z niemożliwością prowadzenia orki i utrudnionym uprawianiu pola. Nadto w związku z bezumownym korzystaniem z jego nieruchomości przez okres 9 lat zażądał od wnioskodawcy kwoty 50.000 zł.

Dowód:
- pismo z dnia 21 lipca 2010 roku k. 46

- pismo z dnia 11 sierpnia 2010 roku k. 47

- pismo z dnia 3 sierpnia 2010 roku k. 48-49

- notatka służbowa wraz z dokumentacją zdjęciową k. 50

- pismo z dnia 4 sierpnia 2010 roku k. 51

- tytuł wykonawczy k. 67

- pismo z dnia 9 sierpnia 2010 roku k. 68-69

- zeznania świadka A. C. k. 88

- zeznania uczestnika postępowania M. C. k. 89

- pismo z dnia 21 lipca 2010 roku k. 94

Wartość jednorazowego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu usytuowanego w gruncie rurociągu ciepłowniczego wnioskodawcy wynosi 1.400 zł. Wartość jednorazowego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu oraz ustanowienia służebności drogi koniecznej polegającej na dostępie do sieci w celu usuwania awarii, dokonywania kontroli, przeglądów i remontów wynosi 2.000 zł.

Szerokość pasa niezbędnego do wykonywania czynności, o jakie wnioskowało (...) S.A. w O. wynosi 7 metrów. Pas gruntu o szerokości 7 metrów jest minimalnym pasem potrzebnym dla położenia 2 rurociągów o średnicy dm 200, 250. Tym samym służebnością przesyłu obciążone zostanie 3,3 % powierzchni nieruchomości uczestnika postępowania.

W sytuacji ewentualnej ponownej powodzi pas ziemi potrzebny na wykonanie w tym wypadku znaczącej naprawy, czy też wymiany rurociągu musiałby być większy. Celowym jest, aby pas ustanowienia służebności na całym przebiegu ciepłociągu miał szerokość 7 metrów po to, żeby wnioskodawca mógł swobodnie dojechać do miejsca ewentualnej awarii wzdłuż tego pasa, nie niszcząc przy okazji upraw. Okresowy przejazd ciężkim sprzętem po warstwie ornej powoduje, iż w sposób odwracalny degradacji ulega warstwa gruzełkowata. Przywrócenie stanu poprzedniego następuje po spulchnieniu tej warstwy przed wykonaniem orki siewnej. Straty w plonie są wówczas znikome. Strata w plonach w pasie ciepłociągów, gdzie uwalnia się część ciepła następuje tylko w uprawach ozimin. Uczestnik postępowania w latach poprzedzających powódź uprawiał na przedmiotowej nieruchomości kukurydzę, tj. roślinę ciepłolubną, wysiewaną pod koniec kwietnia, tj. po zakończeniu sezonu grzewczego. Straty w uprawach na skutek położenia pod glebą ciepłociągu będą odmienne zależnie od tego, czy będzie to sezon zbioru, czy wjazd na nieruchomość będzie konieczny w okresie zimy. Nieruchomość uczestnika postępowania obecnie ma charakter rolny, jednak o podglebiu nie sprzyjającym wydatnej uprawie.

Dowód:
- opinia biegłego sądowego k. 184-218

- opinia biegłego sądowego k. 354-373

- uzupełniająca ustna opinia biegłego sądowego k. 407-408

- ustna uzupełniająca opinia biegłego k. 276-277

- opinia biegłego sądowego k. 435-446

- uzupełniająca opinia biegłego sądowego k. 478-479

Powódź z maja 2010 roku zabrała uczestnikowi postępowania 24 ha gruntu. M. C. systematycznie doprowadza grunt do użytku. Obecnie zrekultywował 11 ha gruntu poza odcinkiem, przez który przebiega ciepłociąg. Na nim uczestnik nie prowadzi upraw.

Dowód:

- zeznania uczestnika postępowania k. 479

Sąd zważył, co następuje:

Celem niniejszego postępowania było rozstrzygnięcie zasadności ustanowienia na rzecz wnioskodawcy służebności przesyłu w zakresie przez niego żądanym, jak również ustalenie wysokości wynagrodzenia za ustanowienie tej służebności.

Bezsporną kwestią w niniejszej sprawie był fakt, iż nieruchomość opisana we wniosku jest własnością M. C. oraz, że przez tą nieruchomość przebiega ciepłociąg, którego rolą jest dostarczanie energii cieplnej do miasta K. oraz, że urządzenie to stanowi własność (...) S.A. w O..

W niniejszym postępowaniu M. C. nie sprzeciwiał się ustanowieniu na jego nieruchomości służebności przesyłu, w związku z czym Sąd nie miał potrzeby wnikliwego badania kwestii zasadności ustanowienia służebności przesyłu. Postępowanie dowodowe wykazało, że ciepłociąg stanowi własność wnioskodawcy oraz, że dla jego prawidłowego funkcjonowania niezbędnym jest, by przebiegał przez nieruchomość uczestnika postępowania, jego przesunięcie w inne miejsce jest niecelowym ekonomicznie. Przebieg ciepłociągu był bezsporny, a więc i miejsca w którym winna być uwidoczniona na mapie służebność przesyłu. Nadto postępowanie dowodowe wykazało, że kwestia użytkowania nieruchomości uczestnika postępowania przez wnioskodawcę nie została do tej pory prawnie uregulowana.

Rozbieżności miedzy stronami dotyczyły wysokości oraz częstotliwości wypłacania wynagrodzenia za ustanowienie tej służebności oraz ustalenie szerokości pasa gruntu niezbędnego do wykonania prac związanych z funkcjonowaniem rurociągu, a tym samym pasa służebności.

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o przedłożone dokumenty, uzupełniając je zeznaniami świadka i uczestnika postępowania. Decydujące znaczenie jednak dla rozstrzygnięcia postępowania miały opinie biegłych sądowych, dzięki którym Sąd ustalił wysokość wynagrodzenia za ustanowienie służebności, jak i szerokość pasa gruntu niezbędnego do konserwacji ciepłociągu oraz oddziaływanie rurociągu na ewentualne uprawy uczestnika po zrekultywowaniu przez niego gruntu zdegradowanego powodzią.

Sąd stwierdził, iż opinie biegłych były opracowane w sposób rzetelny, uwzględniały wiedzę specjalistyczną, którą niewątpliwie biegli posiadali, w związku z czym mogły one w całości stanowić merytoryczną podstawę rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, tym bardziej, iż w ocenie Sądu żadna ze stron w sposób całkowicie merytoryczny nie podważyła tychże opinii. Uzupełniające ustne opinie biegłych zdaniem Sądu wyczerpująco wyjaśniły zasadność wypływających z niech wniosków, która Sąd podziela. Sąd nie znalazł także powodów do kwestionowania wiarygodności przedłożonych przez strony dokumentów.

W myśl art. 305 ¹ oraz 305 ² kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować, lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, tj. urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń. Służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wynagrodzenie to, co do zasady powinno mieć charakter świadczenia jednorazowego, choć dopuszcza się również postać świadczeń okresowych. Wysokość tego wynagrodzenia powinien ustalać każdorazowo biegły sądowy (zob. wyrok NSA z dnia 8 listopada 2001 r., I SA 834/00, opubl. Legalis).

Służebność przesyłu daje uprawnionemu, aczkolwiek w pewnym ograniczonym zakresie, władztwo nad cudzą nieruchomością. Ogranicza prawa własności właściciela nieruchomości przez ustanowienie trwałego obowiązku znoszenia przez niego w sferze, w której może być wykonywana własność, stanu ukształtowanego jego oświadczeniem woli. Należące do istoty tego ograniczenia obowiązki ciążą na każdoczesnym właścicielu nieruchomości (zob. wyrok SN z dnia 17 lutego 2011 r., IV CSK 303/10).

W przedmiotowej sprawie strony, co wynika z przedłożonej korespondencji, prowadziły negocjacje od długiego czasu w sprawie ustanowienia służebności oraz ustalenia wynagrodzenia za jej ustalenie, jednakże o ile sama potrzeba ustanowienia służebności ostatecznie nie była kwestionowana, to jednak istota problemu głównie sprowadzała się do wysokości wynagrodzenia. Ponieważ od powierzchni ustanowionego pasa służebności zależała wysokość wynagrodzenia należnego uczestnikowi postępowania, spór sprowadzał się także do ustalenia szerokości tego pasa.

Istota służebności w porównaniu z najmem, czy dzierżawą jest odmienna, bowiem jeśli nieruchomość jest oddana w najem, czy dzierżawę to dysponuje tą nieruchomością jedynie najemca, czy dzierżawca, a w przypadku służebności jest odmiennie, gdyż przedsiębiorca przesyłowy jedynie okresowo, przez krótki czas, dysponuje nieruchomością, w pozostałym okresie nieruchomością dysponuje jej właściciel. Nadto umowa najmu, lub dzierżawy nie wpływa na utratę wartości nieruchomości, jak to jest w przypadku służebności. Nie bez znaczenia jest fakt, że ingerencja przedsiębiorcy przesyłowego w grunt nie będzie nadmiernie obciążać ów grunt.

W tej materii Sąd swą wiedzę zaczerpnął z wykonanej w sprawie opinii biegłego J. P., z której wynika, iż jednorazowe wynagrodzenie z tytułu służebności przesyłu winno wynosić 2.000 zł.

Sąd zaakceptował twierdzenia zawarte w opinii tego biegłego, podtrzymane właściwe przez następujące po niej opinie o potrzebie ustanowienia pasa gruntu wynoszącego 7 metrów dla tej służebności, bowiem pas gruntu o szerokości 7 metrów jest minimalnym pasem potrzebnym dla położenia 2 rurociągów o średnicy dm 200, 250. Sąd stanął na takim stanowisku wspierając się stwierdzeniem, że dopiero w sytuacji ewentualnej ponownej powodzi lub innego kataklizmu pas ziemi potrzebny na wykonanie w tym wypadku znaczącej naprawy, czy też wymiany rurociągu musiałby być większy, jednak w takim wypadku właściciel nieruchomości mógłby zażądać odszkodowania za zajęcie pasa gruntu zależnie od jego wielkości zakresu i intensywności prac dotyczących ciepłociągu, jak i potencjalnych strat w uprawach. Wg biegłych J. P. i G. G. celowym jest, aby pas ustanowienia służebności na całym przebiegu ciepłociągu miał szerokość 7 metrów po to, żeby wnioskodawca mógł swobodnie dojechać do miejsca ewentualnej awarii wzdłuż tego pasa, nie niszcząc przy okazji upraw. Taka szerokość została też zaakceptowana przez biegłego powołanego dla oceny potencjalnych szkód w uprawach.

Biorąc pod uwagę, że żadna z opinii nie wskazała konieczności ustalenia pasa gruntu szerszego aniżeli 7 metrów to mając na względzie długość rurociągu Sąd celowym uznał przyjęcie wynagrodzenia w powyżej wskazanej kwocie.

Wnioskodawca wprawdzie twierdził, że dla jego potrzeb niezbędnym wydaje mu się pas służebności o szerokości 1 metra, ale Sąd nie podzielił tej argumentacji. Otóż jak wynika z opinii wszystkich powołanych przez Sąd biegłych służebność ma służyć wnioskodawcy w każdym czasie, w razie awarii czy konserwacji, przy czym dywagacje o prawdopodobieństwie awarii zdaniem Sądu są niezasadne, gdyż nie ma urządzeń bezawaryjnych, a rachunek prawdopodobieństwa nie może rozstrzygać o zasadności argumentów stron postępowania sądowego. Awaria może zdarzyć się zawsze, może wynikać czy to ze stopnia zużycia elementów ciepłociągu, czy też z powodu czynników zewnętrznych, a zatem logicznym jest, że wnioskodawca musi mieć możliwość poruszania się po całym pasie 7 merów bez czekania na zgodę właściciela gruntu. Czym innym jest oczywiście stan klęski żywiołowej, ale takiej sytuacji Sąd ustanawiając służebność nie musi brać pod uwagę. Zdaniem Sądu samo określenie w orzeczeniu, że wnioskodawca doprowadzi nieruchomość do stanu pierwotnego nie jest wystarczającym, dla istnienia służebności, gdyż wówczas właściwie służebność mogłaby się zawrzeć jedynie w wydaniu zezwolenia do wejścia na grunt, a nie w precyzyjnym określeniu po jakim pasie wnioskodawca może się poruszać. Nie mniej jednak zdaniem Sądu celowym jest zawarcie w orzeczeniu stwierdzenia, że wnioskodawca ma obowiązek przywrócenia nieruchomości uczestnika postępowania do stanu zastanego, gdyż przecież w jakiś sposób pracownicy i maszyny wnioskodawcy muszą dojechać do miejsca przebiegu ciepłociągu i mogą wyrządzić szkody w pasie szerszym niż pas służebności.

W tym miejscu należy odnieść się także do żądania M. C., by wynagrodzenie było płatne okresowo.

Rozstrzygając tę kwestię Sąd wsparł się opinią biegłych R. M.i J. P.. Otóż obecnie nieruchomość M. C. w części, na której położony jest rurociąg leży odłogiem i nie jest rekultywowana, co przyznał z resztą sam uczestnik postępowania. Z uwagi na możliwość wystąpienia ponownej powodzi w bliżej nieokreślonym terminie wartość tego gruntu specyficznie pod uprawy wydaje się w ocenie Sądu wątpliwa, tym bardziej, że proces rekultywacji tego gruntu jest długotrwały i kosztowny. Zdaniem Sądu należy uznać, iż dla uczestnika postepowania najlepszym wyjściem byłoby pozostawienie tego gruntu w obecnej postaci, bowiem forsowana także przez niego argumentacja dotycząca szkód powstałych w uprawach na skutek tego ciepłociągu nie znalazła potwierdzenia. Gdyby ziemia zajęta pod ciepłociąg, stanowiąca zaledwie 3,3 % całej nieruchomości, aktualnie była ziemią uprawną wówczas może rzeczywiście można by pokusić się o ustalenie należnego uczestnikowi postępowania wynagrodzenia w wysokości utraconego corocznie plonu. Tego jednak obecnie nie można ustalić, gdyż ziemia ta plonu nie przynosi i długo jeszcze nie będzie przynosić. Nadto nie można pominąć także argumentu biegłego R. M., by sprzęt wnioskodawcy czynił nadmierne szkody w uprawach, gdyby kiedykolwiek takie uprawy na tej nieruchomości miały się pojawić, ponieważ – jak wskazał biegły – okresowy przejazd ciężkim sprzętem po warstwie ornej powoduje, iż w sposób odwracalny degradacji ulega warstwa gruzełkowata, a przywrócenie stanu poprzedniego następuje po spulchnieniu tej warstwy przed wykonaniem orki siewnej, co nie powoduje wydatnych strat w plonach. W tych zatem warunkach Sąd podzielił stanowisko biegłego J. P., aby wynagrodzenie ustalić w formie jednorazowej, biorąc pod uwagę czynsz dzierżawny uzyskiwany od nieruchomości rolnej, przy przyjęciu współczynnika korygujące, przyjmującego że strony korzystają z tego pasa gruntu po połowie. Akceptując ten współczynnik Sąd wsparł się tezą biegłego R. M., że najlepiej byłoby dla uczestnika postępowania, by przynajmniej na pasie służebności utworzył pastwisko, czy łąkę tak by ingerencja wnioskodawcy nie wyrządzała mu szkód, ale przede wszystkim by przeciwdziałać podtopieniom, które trawa znosi najlepiej.

Można w tym miejscu wspomnieć, iż ustalona przez Sąd wysokość wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu niewiele odbiega od wysokości ustalonej przez rzeczoznawcę powołanego przez wnioskodawcę. Natomiast co do opinii rzeczoznawcy powołanego przez uczestnika postępowania to należy podnieść, iż przyjął ona pas gruntu niezbędny dla służebności – 15 metrów, a więc o połowę szerszy niż wynikający z opinii biegłych sądowych, stąd opinia ta okazała się dla Sądu nieprzydatna. Nadto gdyby kierować się tezą tegoż rzeczoznawcy to wnioskodawca w przeciągu kilku lat zapłaciłby za korzystanie z nieruchomości uczestnika postępowania wielokrotnie więcej niż gdyby pas ten wykupił na własność, co stałoby w sprzeczności z intencją ustawodawcy i byłoby sprzeczne z interesem wnioskodawcy. Należy zdaniem Sądu podkreślić, że uczestnik postepowania poprzez ustanowienie służebności nie traci ani prawa własności do swej nieruchomości, ani prawa do jej użytkowania, jest jedynie w prawach właścicielskich nieco ograniczony, a wynagrodzenie ma mu ten uszczerbek wyrównać. Jak wynika z opinii biegłego R. M. uczestnik po zrekultywowaniu gruntu może także na pasie służebności prowadzić uprawy rolne, otrzymywać do nich także tzw. dopłaty unijne.

Należy w tym miejsc dodać, że żadna ze stron, które były reprezentowane przez fachowych pełnomocników nie złożyła wniosku o powołanie kolejnego biegłego sądowego celem ustalenia wysokości wynagrodzenia należnego uczestnikowi postępowania według może odmiennych metod, niż zastosował je biegły J. P.. Nadto pełnomocnik uczestnika postępowania na rozprawie w dniu 10 października 2012 roku nie podtrzymał wniosku o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego J. P., aby wyliczył wysokość wynagrodzenia według innych zasad niż przyjęte w opinii z dnia 21 kwietnia 2011 roku. Zdaniem Sądu należy jednak dodać, że biegły P.szczegółowo wyjaśnił w swej opinii zarówno ustnej jak i pisemnej dlaczego oparł się na wysokości czynszu dzierżawnego ustalanego w umowach z ANR SP, że innych transakcji nie znalazł, a ponadto wykazał, że czynsz ten jest czynszem rynkowym, cytując stosowną literaturę fachową w tym zakresie. Uczestnik postępowania tych ustaleń biegłego nie obalił, a zdaniem Sądu opinie prywatnych rzeczoznawców nie mogą być dowodem na omyłkę biegłego. Co do zarzutów, że biegły nieprawidłowo obliczył podatek od pasa gruntu mającego być zajętym pod służebność otóż zdaniem Sądu słusznie biegły ustalił ten podatek procentowo w stosunku do całej nieruchomości, skoro cała jest działką rolną, klasyfikacji gleby zajętej pod ciepłociąg musiałyby wpierw ustalić odpowiednie organy, biegły nie mając ku temu uprawnień nie może tego czynić w niniejszym postępowaniu. Nadto współczynnik ustalony w taki sposób w opinii biegłego raczej jest bardziej dla uczestnika korzystny, czego zdaje się nie zauważać.

Sąd nie przychylił się do wniosku uczestnika postępowania, aby uzyskać z Urzędu Skarbowego informację o deklarowanym dochodzie wnioskodawcy z tytułu nieodpłatnego korzystania z gruntu uczestnika postępowania, albowiem informacja ta zdaniem Sądu nie byłaby pomocna do merytorycznego rozstrzygnięcia rozbieżności stanowisk stron. Otóż wynagrodzenie za ustanowienie służebności ustalane jest w oparciu o specjalistyczną wiedzę biegłego sądowego, co wynika z także cytowanego wyżej orzeczenia NSA, które Sąd podziela, a nie w oparciu o deklaracje stron w toku postępowania podatkowego. Wnioskodawca dołączył przecież do wniosku operat szacunkowy, a zatem i takim dokumentem mógł się posłużyć w celach podatkowych, jeżeli w ogóle deklarację zgodną z sugestią uczestnika postępowania składał.

Sąd oddalił też wniosek dowodowy o przesłuchanie świadka K. P., albowiem swoje stanowisko wyraził on już w sporządzonym prze siebie operacie szacunkowym, a ponadto zeznania świadka zdaniem Sądu nie mogłyby obalić opinii biegłego sądowego zwłaszcza, że do tej pory nie powstał dokument stanowiący o zasadach ustalania wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, czy to w formie prawnej czy też wytycznych korporacyjnych. Każdy rzeczoznawca ma zatem prawo wyboru metody obliczeniowej zgodnie ze zwoją wiedzą i doświadczeniem zawodowym.

Orzeczenie o kosztach postępowania uzasadnia treść art. 520 § 2 k.p.c. Sąd przyjął, że wobec sprzecznego stanowiska stron winny one ponieść koszty postępowania w równej części, tj. wydatki poniesione tymczasowo przez Skarb Państwa, a wynikające z orzeczeń o przyznaniu wynagrodzenia biegłym, opłatę sądową od wniosku oraz koszty zastępstwa prawnego. Sąd także rozdzielił pomiędzy strony wydatki poniesione na opinie biegłych, co spowodowało konieczność zasądzenia od wnioskodawcy na rzecz uczestnika postępowania nadpłaconej przez niego kwoty na ten cel – 250 zł.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o powołane przepisy, Sąd orzekł, jak w sentencji postanowienia.