Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie

Przewodniczący	SSA Nadzieja Surowiec (spr.)
Sędziowie	SSA Leszek Kulik SSA Halina Czaban
Protokolant	Barbara Mosiej

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Lidzbarku Warmińskim – Ewy Hańczyc-Ciesielskiej – upoważnionej do udziału w sprawie przez Prokuratora Apelacyjnego w Białymstoku

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2013 r. sprawy:

1.  B. L. (1) oskarżonego z art. 280§2 kk w zw. z art. 64§1 kk i art. 56 ust. 3 ustawy z 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 64§1 kk,

2.  B. O. s. L. oskarżonego z art.280§2 kk, art. 56 ust. 3 ustawy z 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii

z powodu apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie

z dnia 3 kwietnia 2013 r. sygn. akt II K 5/13

I.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1)  uchyla rozstrzygnięcie o karze łącznej z pkt I ppkt 3,

2)  uniewinnia oskarżonego B. L. (1) od popełnienia czynu przypisanego w pkt I ppkt 2,

3)  eliminuje z opisu przypisanych oskarżonym czynów działanie wspólnie i w porozumieniu z K. P. (1) przyjmując, iż działali wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą.

II.  W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

III.  Zasądza od oskarżonego B. L. (1) 400 złotych opłaty za obie instancje, zaś od B. O. 1400 zł opłaty za drugą instancję i obciąża ich kosztami procesu za postepowanie odwoławcze w częściach ich dotyczących.

UZASADNIENIE

B. L. (1) i B. O. zostali oskarżeni o to, że:

1.  w okresie od 4 do 8 czerwca 2012r. na terenie miejscowości: O., O., G., a następnie posiadłości koło miejscowości L., gm. O., województwo (...), działając wspólnie i w porozumieniu ze sobą, a także z innymi, ustalonymi osobami, po uprzednim wyrażeniu chęci przyjęcia środka odurzającego w postaci marihuany, to jest suszu roślinnego, pochodzącego z ziela konopi innych niż włókniste o łącznej wadze 5000g, przy czym B. O. posługując się innym podobnie jak broń palna czy nóż niebezpiecznym przedmiotem w postaci metalowego kija baseballowego, grożąc K. M., A. P. (1) natychmiastowym użyciem przemocy na ich osobach dokonali zaboru w celu przywłaszczenia środka odurzającego w postaci marihuany, to jest suszu roślinnego, pochodzącego z ziela konopi innych niż włókniste o łącznej wadze netto około 3000 gram, o wartości co najmniej 36.000 zł, na szkodę wyżej wymienionych osób, przy czym B. L. (1) zarzucanego mu czynu dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne;

- tj. B. L. (1) o przestępstwo z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. zaś B. O. o przestępstwo z art. 280 § 2 k.k.

2.  w okresie od 4 do 8 czerwca 2012r. na terenie miejscowości: O., O., G., a następnie posiadłości koło miejscowości L., gm. O., województwo (...), działając wspólnie i w porozumieniu ze sobą, a także z innymi, ustalonymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, czyniąc sobie z popełniania przestępstw stałe źródło dochodu uczestniczyli w obrocie to jest przyjęli środek odurzający w postaci marihuany, to jest suszu roślinnego pochodzącego z ziela konopi innych niż włókniste o łącznej wadze netto około 3000 gram to jest w znacznej ilości, celem późniejszego przekazania innej osobie, przy czym zamiarem swoim obejmowali przyjęcie wyżej wymienionego środka odurzającego o łącznej wadze netto 5000 gram, z tym, że B. L. (1) zarzucanego mu czynu dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne;

- tj. B. L. (1) o przestępstwo z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.) w zw. z art. 64 § 1 k.k., w zw. z art. 65 § 1 k.k. zaś B. O. o przestępstwo z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.) w zw. z art. 65 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 3 kwietnia 2013 r. w sprawie o sygn. akt II K 5/13 uznał oskarżonego B. L. (1)za winnego tego, że w dniu 8 czerwca 2012r. na terenie posiadłości koło miejscowości L.gm. O., woj. (...)działając wspólnie i w porozumieniu z K. P. (1)i B. O., przy czym ten ostatni posługiwał się innym podobnie jak broń palna czy nóż, niebezpiecznym przedmiotem w postaci metalowej pałki baseballowej grożąc K. M.i A. P. (1)natychmiastowym użyciem przemocy na ich osobach dokonał zaboru w celu przywłaszczenia środka odurzającego w postaci marihuany, to jest suszu roślinnego, pochodzącego z ziela konopi innych niż włókniste o łącznej wadze 3000 gram, o wartości co najmniej 30.000 zł na szkodę wymienionych osób, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne tj. popełnienie przestępstwa z art. 280 § 2 kk w zw. z art. 64§1kk i za to skazał go na podstawie art. 280 §2 kk w zw. z art. 64§1 kk, zaś na podstawie art.280 § 2kk wymierzył mu karę 3 (trzech) lat i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności.

Oskarżonego B. L. (1)uznał za winnego to, że w dniu 8 czerwca 2012r. na terenie posiadłości koło miejscowości L.gm. O., woj. (...)działając wspólnie i w porozumieniu z K. P. (1)i B. O.– w celu osiągnięcia korzyści majątkowej uczestniczył w obrocie poprzez przyjęcie środka odurzającego w postaci marihuany, to jest suszu roślinnego, pochodzącego z ziela konopi innych niż włókniste o łącznej wadze 3000 gram, to jest znacznej ilości celem późniejszego przekazania innej osobie, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne tj. popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. nr 179, poz. 1485) w zw. z art. 64§1 kk i za to skazał go na podstawie art. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 64§1 kk, zaś na podstawie art.56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wymierzył karę 2 (dwóch) lat i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności i 100 (sto) stawek dziennych grzywny, ustalając, iż jedna stawek dzienna grzywny równoważna jest kwocie 50 zł (pięćdziesiąt).

Na podstawie art. 85 kk i art. 86§1 kk połączył orzeczone wobec oskarżonego B. L. (1) jednostkowe kary pozbawienia wolności i orzekł karę łączną 3 (trzech) lat i 3(trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

Na podstawie art. 63§1 kk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu B. L. (1) okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 20 września 2012r. do 8 stycznia 2013r.

Oskarżonego B. O.uznał za winnego tego, że: w okresie od 4 do 8 czerwca 2012r. na terenie miejscowości O., O., G., a następnie posiadłości koło miejscowości L.gm. O., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, po uprzednim wyrażeniu chęci zakupu środka odurzającego w postaci marihuany to jest suszu roślinnego, pochodzącego z ziela konopi innych niż włókniste o łącznej wadze 4000 gram, w tym w dniu 8 czerwca 2012r. wraz z K. P. (1)i B. L. (1), posługując się innym podobnie jak broń palna czy nóż niebezpiecznym przedmiotem w postaci metalowej pałki baseballowej grożąc tego dnia K. M.i A. P. (1)natychmiastowym użyciem przemocy na ich osobach dokonał zaboru w celu przywłaszczenia środka odurzającego w postaci marihuany to jest suszu roślinnego, pochodzącego z ziela konopi innych niż włókniste o łącznej wadze 3000 gram, o wartości co najmniej 30.000 zł na szkodę wyżej wymienionych osób tj. popełnienia przestępstwa z art. 280§2 kk i za to skazał go wymierzając na podstawie art. 280§2 kk na karę 3 (trzech) lat i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności.

Oskarżonego B. O.uznał za winnego tego, że okresie od 4 do 8 czerwca 2012r. na terenie miejscowości O., O., G., a następnie posiadłości koło miejscowości L.gm. O., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, a w dniu 8 czerwca 2012r. z K. P. (1)i B. L. (1)– w celu osiągnięcia korzyści majątkowej uczestniczył w obrocie poprzez przyjęcie środka odurzającego w postaci marihuany, to jest suszu roślinnego, pochodzącego z ziela konopi innych niż włókniste o łącznej wadze 3000 gram, to jest znacznej ilości celem późniejszego przekazania innej osobie tj. popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. nr 179, poz. 1485) i za to skazał go wymierzając na podstawie art. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii na karę 2 (dwa) lata i 3 (trzy) miesiące pozbawienia wolności i 100 (sto) stawek dziennych grzywny, ustalając, iż jedna stawek dzienna grzywna równoważna jest kwocie 50 zł (pięćdziesiąt).

Na podstawie art. 85 kk i art. 86§1 kk połączył orzeczone wobec oskarżonego B. O. jednostkowe kary pozbawienia wolności i orzekł karę łączną 3 (trzech) lat i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 63§1 kk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu B. O. okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 3 lipca 2012r. do 3 kwietnia 2013r.

Na podstawie art. 44§2 kk orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa metalowego kija baseballowego, zapisanego pod numerem 9/13 księgi przechowywanych przedmiotów Sądu Okręgowego w Olsztynie;

Na podstawie art. 627 kpk, art. 2 ust. 1 pkt 5 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (teks jednolity Dz.U. z 1983r., Nr 49, poz. 223 z późn, zm.) zasądził od oskarżonych B. L. (1) i B. O. w ½ od każdego z nich koszty postępowania w sprawie, oraz opłatę w wysokości po 1.400 zł (tysiąc czterysta złotych).

Apelację od powyższego wyroku złożył obrońca oskarżonych zarzucając mu:

1)  obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a polegającą na naruszeniu:

a)  art. 366 § 1 kpk w zw z art. 167 kpk - poprzez niedopełnienie obowiązku wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy i zaniechanie przeprowadzenia:

- dowodu z przesłuchania w charakterze świadków pracowników rodziców M. M. (1), jako naocznych świadków zdarzenia, w szczególności K. I. na okoliczność ustalenia faktycznego przebiegu wydarzenia z miejscowości K., w kontekście złożonych wyjaśnień oskarżonych, podziału ich ról, w szczególności wykazania, czy oskarżony B. L. (1) wrócił na miejsce zdarzenia po odwiezieniu do O. A. P. (1) i K. M. oraz ustalenia w jaki sposób B. O. oraz K. P. (1) zbiegli z miejsca zdarzenia, w kontekście przypisania oskarżonym sprawstwa z art. 56 ust 3 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

- dowodu z przesłuchania P. G.na okoliczność wykazania faktu nakłaniania oraz usiłowania sprzedaży marihuany M. M. (1)przez A. P. (1)oraz K. M., co uprawdopodobnia tą część wyjaśnień oskarżonego B. L. (1), że jedynym powodem oraz zamiarem jego obecności w miejscowości K.była prośba K. P. (1)aby ten pomógł przestraszyć dilerów,

- dowodu z przesłuchania w charakterze świadków pracowników rodziców M. M. (1), jako naocznych świadków zdarzenia, w szczególności K. I. na okoliczność ustalenia faktycznego przebiegu wydarzenia z miejscowości K., w kontekście złożonych wyjaśnień oskarżonych, podziału ich ról, w szczególności wykazania, czy oskarżony B. L. (1) wrócił na miejsce zdarzenia po odwiezieniu do O. A. P. (1) i K. M. oraz ustalenia w jaki sposób B. O. oraz K. P. (1) zbiegli z miejsca zdarzenia, w kontekście przypisania oskarżonym sprawstwa z art. 56 ust 3 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,

- dowodu z przesłuchania P. G.na okoliczność wykazania faktu nakłaniania oraz usiłowania sprzedaży marihuany M. M. (1)przez A. P. (1)oraz K. M., co uprawdopodobnia tą część wyjaśnień oskarżonego B. L. (1), że jedynym powodem oraz zamiarem jego obecności w miejscowości K.była prośba K. P. (1)aby ten pomógł przestraszyć dilerów,

b) naruszenie art. 7 KPK w związku z art. 4 KPK oraz art. 410 KPK, poprzez niewłaściwą analizę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a także niezgodną ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, ocenę zeznań świadków A. P. (1), K. M. oraz M. M. (1), które Sąd uznał za wiarygodne, w szczególności w zakresie pozwalającym na ustalenie, że sprawcy uczestniczący w zdarzeniu obejmującym przypisany oskarżonym czyn zabroniony, posługiwali się kijem bejsbolowym pomimo, iż przy rozważaniu wszystkich przeprowadzonych i ujawnionych w sprawie dowodów, umożliwiających ocenę wiarygodności zeznań ww. świadków należało uznać je za niewiarygodne i nie pozwalające na stwierdzenie, że sprawcy używali podczas zdarzenia kija bejsbolowego;

c) naruszenie art. 410 kpk w zw. z art 424 § 1 pkt 1 kpk poprzez:

- nieoparcie orzeczenia na całokształcie zebranego i ujawnionego na rozprawach materiału dowodowego i sporządzenie uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia niezgodnie z ustawowymi wymogami poprzez nierozważenie w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, jakie fakty i dowody uzasadniały przyjęcie, że oskarżeni B. O. i B. L. (1) podczas zdarzenia działali wspólnie i w porozumieniu w części dotyczącej zamiaru przejęcia marihuany, użycia kija bejsbolowego, a w szczególności rozważenia zasadności jego użycia,

- zaniechanie rozważenia i uzasadnienia podstawy prawnej II z zarzucanych oskarżonym czynów, tj. art. 56 ust. 3 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, a opisanego w pkt I - 2 i II - 2 wyroku, co uniemożliwia poddanie rozstrzygnięcia w tej części jakiejkolwiek kontroli,

2)  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż oskarżony B. L. (1) po odwiezieniu do O. A. P. (1) i K. M. wrócił na miejsce zdarzenia, natomiast oskarżony B. O. i K. P. (1) zbiegając z posesji rodziców M. M. (1) nie dokonali wysypania znajdującego się w workach suszu roślinnego, co w przekonaniu Sądu świadczy o zamiarze dalszego udzielania substancji innym osobom i pozwoliło na przypisanie wszystkim oskarżonym sprawstwa z art. 56 ust. 3 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

W oparciu o powyższe wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy B. L. (1) okazała się zasadna w części kwestionującej sprawstwo tego oskarżonego w zakresie czynu przypisanego mu w pkt I ppkt 2 wyroku. W pozostałym zakresie apelacja obrońcy oskarżonych nie jest zasadna.

Poza stwierdzonymi uchybieniami, które skutkowały uniewinnieniem oskarżonego B. L. (1) od popełnienia czynu przypisanego w pkt I ppkt 2 wyroku o czym będzie mowa niżej, Sąd Apelacyjny nie dopatrzył się naruszenia przez Sąd I instancji przepisów postępowania, które mogłyby mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia. Analiza pisemnych motywów zaskarżonego wyroku sporządzonych zgodnie z wymogami określonymi w art. 424 k.p.k. dowodzi bowiem, że postępowanie dowodowe odnośnie pozostałych czynów zarzucanych oskarżonym przeprowadzone zostało w sposób staranny podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy. Sąd Okręgowy dokonał oceny wszystkich zgromadzonych w przedmiotowej sprawie dowodów, uzasadniając w sposób logiczny i przekonujący swoje stanowisko. W motywach zaskarżonego wyroku wskazał, jakie fakty uznał za ustalone jako odpowiadające rzeczywistemu przebiegowi wydarzeń, na jakich w tej mierze oparł się dowodach, dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Ocena materiału dowodowego przez Sąd orzekający w pierwszej instancji dokonana została z uwzględnieniem reguł określonych w art. 4 i 7 k.p.k., a więc nie narusza granic swobodnej oceny dowodów oraz jest zgodna z zasadami doświadczenia życiowego i nie zawiera błędów natury faktycznej (niezgodności z treścią dowodu) lub logicznej (błędności rozumowania i wnioskowania), wobec czego Sąd odwoławczy w pełni ją podziela. Należy podkreślić, że w myśl zasady swobodnej oceny dowodów wysnucie z nich wniosku o wiarygodności, czy też niewiarygodności określonych dowodów, zależy od wewnętrznego przekonania Sądu, który władny jest dać wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, czy też innym dowodom pod warunkiem, że swoje stanowisko w sposób przekonujący uzasadni w konfrontacji z całokształtem zebranego w sprawie materiału dowodowego. W orzecznictwie Sądu Najwyższego trafnie podkreśla się, że ustalenia faktyczne nie wykraczają poza ramy swobodnej oceny dowodów, gdy poczynione zostały na podstawie dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej, czy logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz prowadzi do sędziowskiego przekonania, którego odzwierciedleniem powinno być uzasadnienie wyroku (por. OSNKW 3-4/75, poz. 47, 6/78, 12/74 poz. 230, 1-2/80, poz. 13).

W niniejszej sprawie wbrew twierdzeniom obrońcy podstawę wyroku stanowi całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy (art. 410kpk) wszystkie istotne dowody przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonych zostały szczegółowo przeanalizowane w motywach zaskarżonego wyroku, a wymienione wyżej wymogi oraz wskazania zostały przez Sąd meriti zachowane i dlatego też zarzuty podniesione w apelacji nie mogły być uznane za zasadne.

Odnosząc się natomiast do sformułowanego w apelacji zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, stwierdzić należy, że zarzut ten w istocie sprowadza się do zanegowania sposobu oraz wyników dokonanej przez Sąd Okręgowy oceny dowodów związanych z przypisanym oskarżonym czynem z art. 56 ust. 3 o przeciwdziałaniu narkomanii.

Odpowiadając na postawiony wyrokowi zarzut, stwierdzić należy, że zgromadzony i ujawniony w niniejszej sprawie materiał dowodowy oraz lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku utwierdziła Sąd Apelacyjny w przekonaniu o trafności poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku odnośnie sprawstwa oskarżonego B. O. w zakresie obu czynów oraz sprawstwa oskarżonego B. L. (1) w zakresie czynu opisanego w pkt I aktu oskarżenia.

Odnosząc się zaś do poszczególnych kwestii podniesionych przez skarżącego stwierdzić należy, że w istocie nie przedstawił on żadnych merytorycznych argumentów potwierdzających zasadność postawionych zarzutów, które podważałyby dokonane przez Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne. Skarżący prezentuje własny punkt widzenia na określone kwestie, ale są to twierdzenia o charakterze polemicznym, nie mające przekonującego oparcia w materiale dowodowym sprawy.

Dokładna analiza zgromadzonych w sprawie i szczegółowo opisanych w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia dowodów, jak też wypływających z nich wniosków pozwala bez najmniejszych wątpliwości przyjąć ustalony stan faktyczny za prawidłowy, a winę oskarżonych w przypisanych im przez Sąd pkt I ppkt 1 i pkt II ppkt 1i 2 wyroku przestępstwach za wykazaną i udowodnioną.

Nie widząc konieczności powtarzania argumentacji Sądu Okręgowego należy jedynie podkreślić, że w przekonaniu Sądu Apelacyjnego o ile twierdzenia skarżącego, że oskarżony B. L. (1) przypadkowo będąc poproszony o udostępnienie samochodu znalazł się na miejscu przestępstwa mogą zasługiwać na podzielenie, to żadną miarą nie można zgodzić się z wywodami apelacji co do faktycznego powodu wyjazdu do K..

Sam oskarżony L. słuchany w toku śledztwa przyznał, że P. zwracając się o pożyczenie samochodu mówił, że zamierza pojechać w okolice O., bo kolegę chcą „przekręcić” małolaty, wciskając jakieś siano mówią, że to narkotyki. Oznajmił, ze pojedzie razem z nim.

Jako całkowicie niewiarygodne należy uznać twierdzenie o braku świadomości oskarżonego, że chodziło o zabór narkotyków, a nie „przestraszenie olsztyniaków wciskających” M. M. (1) „jakieś siano”.

W kontekście zeznań świadków przesłuchanych na rozprawie, a zwłaszcza K. M., A. P. (1) i M. M. (1) tj. osób bezpośrednio zaangażowanych w transakcję kupna-sprzedaży marihuany, ale też P. B., D. B., P. D. czy K. K., którzy dostarczyli marihuanę, aby zarobić na tej transakcji, czy też ją zabezpieczali, oczekując z tego powodu określonych korzyści materialnych, nie sposób uznać by oskarżeni kierowani altruistycznymi pobudkami, czyli chęcią wystraszenia osób handlujących narkotykami, pojechali właśnie w tym celu na miejsce spotkania z nimi.

Nie sposób przy tym nie zauważyć, że liczne spotkania, uzgodnienia dotyczące ceny i ilości narkotyków, oraz ustalanie miejsc ich przekazania, dobitnie świadczą o tym, że nikt nikomu nie próbował na siłę „wcisnąć” narkotyków. Poczynione ustalenia, co do ilości rzekomego zakupu narkotyków przez M. M. (1) i B. O. (1 kg i 4 kg) świadczą o tym, że oskarżony O. niemalże od początku planował dokonanie zaboru marihuany i później zamierzał przekazać ją, chociażby z uwagi na zaproponowaną ilość rzekomego zakupu, innej osobie. Przy czym należy pamiętać, że oskarżony przyznał się na rozprawie do zaboru marihuany i to, że wtajemniczył w swój plan, konsekwentnie realizowany, M. M. (1), który z kolei miał otrzymać za dowiezienie dealerów na posesję swoich rodziców, 10.000 zł.

W przekonaniu Sądu Apelacyjnego należy całkowicie zgodzić się z Sądem I instancji, że oskarżony O. od początku zamierzał dokonać zaboru narkotyków, nie płacąc dealerom wcześniej umówionej kwoty pieniężnej. Przestraszenie czy też przepędzenie ich rzeczywiście miało miejsce, ale dopiero wówczas, gdy było już wiadome, gdzie są pieniądze i w jakim samochodzie znajdują się worki z narkotykami, będące przedmiotem dokonanego rozboju. Nie sposób również nie zgodzić się z tezą, że oskarżony z pewnością przekazał swoje plany zaboru marihuany K. P. (3), który przecież miał przyjechać po niego, nie tylko żeby go tam zawieźć, lecz pomóc w realizacji jego przestępczego przedsięwzięcia, o czym może świadczyć chociażby fakt, że na miejsce transakcji mógł on udać się razem z M. M. (1).

W tym kontekście jako zupełnie nieprzekonywujące należy uznać twierdzenia skarżącego jakoby oskarżony L. nie wiedział, że chodzi o zabór marihuany. O ile można zgodzić się z tezą, że w całym przedsięwzięciu wziął udział niejako przypadkowo, zgadzając się na podwiezienie K. P. (1), to jednak zupełnie nieprawdopodobnie brzmi wersja jakoby myślał, że jadą przepędzić dilerów handlujących narkotykami. W tym względzie należy zgodzić się z Sądem I instancji, że wyjaśnienia tego oskarżonego nie zasługują na wiarę, a stanowią nieudolną próbę uniknięcia odpowiedzialności karnej.

Sąd Apelacyjny podziela również ustalenia Sądu Okręgowego w zakresie używania przez oskarżonych kija bejsbolowego. Z nie budzących wątpliwości zeznań świadka K. M., którym Sąd Okręgowy dał wiarę uznając, że są one od początku konsekwentne, stanowcze, jasne i znajdują potwierdzenie, w innych dowodach, w tym zeznaniach świadka A. P. (1), ale też częściowo w wyjaśnieniach oskarżonego O.wynika jednoznacznie, że kiedy (...)wjechało na posesję państwa M., z przednich siedzeń wysiadło dwóch mężczyzn, jeden zza kierownicy pojazdu – oskarżony L., a drugi z miejsca pasażera – K. P. (1)i obaj mieli w dłoniach przedmiot w kształcie pistoletu, z tyłu zaś wysiadł oskarżony O.z trzymanym w ręku kijem basebolowym. Po opuszczeniu samochodu, zaczęli krzyczeć nakazując położyć się pokrzywdzonym na ziemię i nie podnosić głów.

Powyższe zeznania znajdują częściowe potwierdzenia także w treści wyjaśnień oskarżonego O., twierdzącego, że po opuszczeniu samochodu nakazał M.i P.położyć się na ziemię, krzyczał, że to akcja policji, zabrał pieniądze i widział leżące w bagażniku (...)(należącego do M. M.(1)) dwa worki z narkotykami.

Z poczynionych ustaleń wynika, że oskarżony O. posługiwał się metalowym kijem baseballowym o długości 730 mm i wadze 660 grama. Należy podzielić w tym zakresie tezę Sądu o potraktowaniu tego przedmiotu jako inny podobnie niebezpieczny przedmiot, o jakim mowa w art. 280§2 k.k. Między innymi z tego powodu pokrzywdzeni pomimo zachowania sprawności psychicznej i fizycznej, nie mieli żadnych możliwości przeciwdziałania sprawcom. Warto przy tym zaznaczyć, że z wyjaśnień oskarżonego L. wynika jednoznacznie, że widział on w rękach O. „podłużny przedmiot długości około 70 cm”, jak również to, że zarówno on, jak też K. P. (1) posiadali przedmioty przypominające broń palną, co jeszcze bardziej spełniało kryteria stanu bezbronności osób pokrzywdzonych i stanowiło podstawę przypisania oskarżonym czynu kwalifikowanego rozboju.

W przekonaniu Sądu Apelacyjnego, wbrew twierdzeniom skarżącego nie może też być w przedmiotowej sprawie żadnych wątpliwości, że oskarżeni L. i O. wspólnie z inną ustaloną osobą dopuścili się powyższego przestępstwa w formie współsprawstwa. Jak wielokrotnie podkreśla się w doktrynie i orzecznictwie współsprawstwo określone w art. 18 kk jest oparte na porozumieniu i wspólnym działaniu co najmniej dwóch osób, z którym każda obejmuje swym zamiarem urzeczywistnienie wszystkich określonych przedmiotowych znamion czynu zabronionego. Sąd Okręgowy ustalając stan faktyczny przedstawił argumenty uzasadniające pełną świadomość oskarżonego L., co do jego zamiaru i celu udania się wspólnie z oskarżonym O. i P. do miejscowości L.. Należy pamiętać, że istotą współsprawstwa jest porozumienie, oznaczające nie tylko wzajemne uzgodnienie przez wszystkich współsprawców woli popełnienia przestępstwa, lecz także świadome współdziałanie, co najmniej dwóch osób w akcji przestępczej. To porozumienie może być wyraźne lub milczące, zawarte przed popełnieniem przestępstwa lub w jego trakcie, ale muszą oni działać wspólnie i w porozumieniu, co w tej sprawie miało miejsce. Dla przyjęcia współsprawstwa nie jest przy tym niezbędne, aby każda osoba działająca w porozumieniu realizowała osobiście wszystkie znamiona czynu zabronionego, gdyż wystarczy, że taka osoba działa w ramach uzgodnionego podziału ról umożliwiając innemu sprawcy wykonanie czynu. Tak więc z działaniem wspólnym mamy do czynienia zarówno wtedy, gdy każdy ze współsprawców realizuje część znamion czynu zabronionego, jak i wtedy gdy współdziałający nie realizuje żadnego znamienia czasownikowego czynu zabronionego, ale wykonane przez niego czynności stanowią istotny wkład we wspólne przedsięwzięcie.

Bez wątpienia z taką sytuacja mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Jak wskazano powyżej bezsporne jest, że w samochodzie marki (...), którego kierowcą był oskarżony L., K. P. (1)pokazywał oskarżonemu O.plastikowy pistolet, który miał mu pomóc w działaniu. Co więcej oskarżony L.wyjaśniając na rozprawie sam przyznał, że wybiegając z pojazdu także posiadał plastikowy pistolet. W świetle wyjaśnień oskarżonych i zeznań pokrzywdzonych przebywających na posesji państwa M.i dokonanych ustaleń faktycznych, niezależnie od tego, jaki był udział poszczególnych współsprawców, każdy z nich ponosi odpowiedzialność za całość popełnionych przestępstw, także w tej części, w której znamiona czynu zabronionego zostały wypełnione zachowaniem pozostałych oskarżonych.

Odnosząc się natomiast do twierdzeń skarżącego w zakresie braku zamiaru popełnienia przez oskarżonego O.czynu przypisanego mu w pkt II ppkt 2 wyroku należy uznać je za całkowicie niezasadne. W tym też zakresie, należy zgodzić się z argumentacją Sądu Okręgowego, że już sama ilość narkotyku, która miała być nabyta (przejęta) przez oskarżonego wskazuje na zamiar wprowadzenia go do obrotu. Trudno przyjąć by oskarżony miał zamiar narkotyki te skonsumować. Wyjaśnienia oskarżonego, jakoby widząc nadjeżdżający nieustalony samochód rozsypał on narkotyki opuszczając miejsce zdarzenia nie zasługują również na walor wiarygodności. Przeczą tym fragmentom wyjaśnienia oskarżonych, a także inne dowody, chociażby zeznania K. M.i A. P. (1), którzy zaprzeczyli jakoby, będąc odwożonymi przez osk. L.do O.mówili mu, że jadącym z naprzeciwka (...)czy innym typu Pick -Up poruszają się policjanci. Jest to więc kolejna nieudolna próba uniknięcia odpowiedzialności karnej, tym bardziej, że kiedy po pewnym czasie M. M. (1)spotkał oskarżonego O.i pytał go, kiedy ten da mu obiecane 10.000 zł oskarżony odpowiedział, że „to jest lipa”, a nie marihuana i nie mogą tego sprzedać, co pozwala przypuszczać, że oskarżony dowiedział się o domieszce.

Nie może być też mowy o naruszeniu treści art. 366 § 1 k.p.k. w zw z art. 167 k.p.k. albowiem, Sąd dopełnił obowiązku wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy i przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób prawidłowy, uznając, że dowody, których przeprowadzenia domagał się obrońca oskarżonych i które wymienił w złożonej apelacji w postaci zeznań pracowników rodziców M. M. (1) i zeznań P. G., nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Argumenty uzasadniające decyzję takiej treści Sąd Okręgowy szczegółowo przedstawił w postanowieniu wydanym na rozprawie w dniu 3 kwietnia 2013 r. (k. 600v – 601) i Sąd Apelacyjny podziela je w całości.

Fakt zaskarżenia wyroku w całości w zakresie czynów przypisanych oskarżonym obligował Sąd Apelacyjny również do jego kontroli w zakresie wymierzonych kar (art. 447§1 kpk), których wysokość nie zawiera – zdaniem Sądu Apelacyjnego – znamion rażącej niewspółmierności w kierunku nieuzasadnionej surowości.

Odnosząc się do wymierzonych B. L. (1) i B. O. za czyn z art. 280 § 2 k.k. kar po 3 lata i 3 miesiące pozbawienia wolności oraz kary 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności wymierzonej B. O. za czyn z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, które mieszczą się w granicach ustawowego zagrożenia, a nawet zdecydowanie zbliżają się do dolnej granicy, nie sposób uznać aby nie uwzględniały zarówno okoliczności popełnionego przestępstwa jak i osobowości sprawców. Przy ich wymiarze Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy zastosował określone w art. 53kk dyrektywy dotyczące sądowego wymiaru kary, nie pomijając okoliczności związanych z motywacją, sposobem popełnienia czynów, wcześniejszą karalnością sprawców.

Także i w ocenie Sądu Apelacyjnego zarówno orzeczone kary jednostkowe, jak i orzeczona wobec oskarżonego B. O. kara łączna są sprawiedliwe, uwzględniają aspekt społecznego oddziaływania i nie wymagają korekty.

Jednocześnie Sąd Apelacyjny z urzędu skorygował wyrok Sądu I instancji eliminując z opisu przypisanych oskarżonym czynów działanie wspólnie i w porozumieniu z K. P. (1), który nie został skazany za te czyny i przyjął, iż oskarżeni działali wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą.

Sąd Apelacyjny kontrolując zaskarżone orzeczenie doszedł do przekonania, że zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przypisanie oskarżonemu B. L. (1) ponad wszelką wątpliwość czynu z pkt I ppkt 2 wyroku zachowania, polegającego na przyjęciu środka odurzającego w postaci marihuany o łącznej wadze 3000 gram, to jest znacznej ilości, celem późniejszego przekazania innej osobie, które to zachowanie zdaniem Sądu I instancji stanowiło o uczestniczeniu oskarżonego w obrocie środkiem odurzającym.

Bezspornie B. L. (1) brał udział w zdarzeniu, podczas którego doszło do przejęcia narkotyków przywiezionych przez K. M. i A. P. (1). Jednak w przekonaniu Sadu Apelacyjnego brak jest przekonywujących dowodów na to by móc przypisać mu czyn stypizowany w art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił na ustalenie, że udział oskarżonego B. L. (1)w popełnieniu przestępstwa rozboju nie był planowany. Znalazł się on na miejscu przestępstwa i uczestniczył w nim niejako na zasadzie przypadku – spełnienie prośby K. P. (1), niewątpliwie wtajemniczonego w plan B. O.siłowego przejęcia mających stanowić przedmiot transakcji narkotyków.

L. zaprzeczył znajomości z O.. Również O. twierdził, że osoba L. nie jest mu znana. Brak jest jakichkolwiek dowodów, które potwierdziłyby tę znajomość.

Nie można zatem mu przypisać wiedzy i świadomości co do dalszego postępowania z przejętymi narkotykami, które pozostawały w gestii O.. W czasie przybycia oskarżonych na miejsce planowanej transakcji, a zatem na czas popełnienia czynu, worki z narkotykami były już w samochodzie M. M. (1), co stwierdził zarówno M.jak i O.. L.otrzymał polecenie odwiezienia M.i P.z miejsca przestępstwa, po stwierdzeniu, że ich samochód jest niesprawny i nie można go uruchomić.

Brak jest w sprawie jakiegokolwiek dowodu świadczącego o tym, żeby oskarżony L. wiedział o tym, gdzie i w czym są umieszczone przejęte od M. i P. narkotyki.

Zatem nawet jeżeli przyjąć, jak to uczynił sąd, za wiarygodne wyjaśnienia M. M. (1), że po odjechaniu L. O. i P. mówili, że narkotyki trzeba zakopać, a kiedy ten wrócił, odjechali zabierając te dwa worki (k. 91), wyjaśnień tych nie można uznać za niewątpliwy i przekonywający dowód sprawstwa oskarżonego L. czynu z art. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Sąd Okręgowy w przyjętych ustaleniach faktycznych oraz rozważaniach odnośnie przypisania oskarżonemu wymienionego wyżej czynu pominął kwestię istnienia zamiaru przejęcia przez oskarżonego B. L. (1) marihuany celem późniejszego wprowadzenia jej do obrotu.

Sąd nie odniósł się przy tym w żaden sposób do wyjaśnień B. L. (1), w których konsekwentnie twierdził, że nie miał też później żadnego kontaktu z pozostałymi sprawcami. Żaden z pokrzywdzonych nie wskazał, by oskarżony L. w jakimkolwiek czasie pytał ich o marihuanę, czy uczestniczył w jej przeładunku. Sąd Okręgowy uzasadniając przypisanie oskarżonemu L. czynu z art. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii ograniczył się do lakonicznego stwierdzenia, że zachowanie B. L. (1) wyczerpało normę tego przepisu, nie wskazując bliżej na czym dokładnie miałoby polegać jego uczestniczenie w obrocie poza braniem udziału w zdarzeniu, podczas którego przejęto narkotyk.

Tymczasem w orzecznictwie wielokrotnie wskazywano, że dla możności przypisania sprawstwa czynu z art. 56 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii nie wystarcza zdawkowe odwołanie się jedynie do znaczenia językowego definicji zawartej w ust. 34 art. 4 przedmiotowej ustawy. Przepis art. 4 pkt 34 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii zawiera legalną definicję pojęcia "wprowadzenia do obrotu" - jest nim udostępnienie osobom trzecim odpłatnie lub nieodpłatnie środków odurzających, substancji psychotropowych lub ich prekursorów. W świetle tej definicji uczestniczenie w obrocie to przyjęcie odpłatnie bądź nieodpłatnie przez osobę nie będącą konsumentem tychże środków lub substancji w celu późniejszego ich przekazania innej osobie, przy czym nabywca nie jest konsumentem. Lapidarnie rzecz ujmując, uczestniczenie w obrocie czy wprowadzanie do obrotu w rozumieniu przepisu z art. 56 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii polega na hurtowym uzyskiwaniu narkotyków i takim też przekazywaniu ich kolejnym osobom. Tak więc, podstawowym identyfikatorem omawianych tu zachowań będzie osoba odbiorcy narkotyków oraz przyświecający mu cel wejścia przez niego w ich posiadanie. Zaprezentowane tu stanowisko jest powszechnie przyjmowane w orzecznictwie i doktrynie.

W realiach sprawy nie wykazano by B. L. (1) przyjął odebrane pokrzywdzonym narkotyki, a tym bardziej nie wykazano by miał na celu przekazanie je później innej osobie. Zgodzić należy się zatem ze skarżącym, że Sąd I instancji w zakresie przypisanego oskarżonemu B. L. (1) w pkt I ppkt 2 wyroku czynu, nie dokonał szczegółowej i wnikliwej analizy całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie, a także pominął w swoich rozważaniach szereg istotnych okoliczności, zaś dowody, które posłużyły mu do ustalenia układu faktów w tej części zdarzenia poddał jednostronnej i wybiórczej ocenie, czego następstwem było wysnucie błędnych wniosków odnośnie sprawstwa oskarżonego w zakresie przypisanego mu w pkt 1 ppkt 2 wyroku czynu.

Istota domniemania niewinności sprowadza się jak wiadomo do tego, że oskarżony jest w procesie karnym niewinny, a "przeciwne" musi mu być udowodnione, przy czym związana ściśle z domniemaniem niewinności zasada in dubio pro reo w art. 5 § 2 k.p.k. nakazuje rozstrzygnąć nie dające się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego. Oznacza to, że udowodnienie winy oskarżonemu musi być całkowite, pewne, wolne od wątpliwości.

W sytuacji zatem, gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na dokonanie niewątpliwych ustaleń, co do sprawstwa oskarżonego w zakresie czynu zarzucanego mu w pkt II aktu oskarżenia, należało oskarżonego B. L. (1)uniewinnić od jego popełnienia.

Z opisanych powyżej względów Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji, przy czym o kosztach postępowania odwoławczego w stosunku do oskarżonych Sąd orzekł na podstawie art.636 § 1 k.p.k., w tym o opłacie od oskarżonego B. L. (1) -na podstawie art. 10 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 5, a od B. O. na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 5 i art. 3 ust. 1 ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn. Dz.U. Nr 49 poz. 223 z 1983r.).

NS/jrm/at