Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 165/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ

POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2013 roku

Sąd Rejonowy w Złotoryi I Wydział Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący : SSR Piotr Krawczuk

Protokolant : st. sekr. sądowy Łukasz Szliwa

po rozpoznaniu w dniu 31 lipca 2013 roku w Złotoryi

na rozprawie

sprawy z powództwa E. W.

przeciwko Z. W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Z. W. na rzecz powódki E. W. kwotę 6.709,65 zł (sześć tysięcy siedemset dziewięć złotych sześćdziesiąt pięć groszy) z odsetkami ustawowymi od dnia 16 maja 2013 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala dalej idące powództwo;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.553 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powódka E. W. w pozwie skierowanym przeciwko Z. W. domagała się zapłaty kwoty 6.709,65 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 02 października 2012 r. do dnia zapłaty i kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powódka wywodziła w uzasadnieniu pozwu, że Sąd Rejonowy w Złotoryi wyrokiem z dnia 08 lutego 2012 r. wydanym w sprawie o sygn. akt I C 215/11 zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 5.943,35 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 24 października 2011 r. do dnia zapłaty. Świadczenie to powódka spełniła w dniu 22 marca 2012 r. do rąk Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (1), który zawiadomił powódkę o zajęciu wierzytelności pozwanego w postępowaniu egzekucyjnym, w którym pozwany sam był dłużnikiem. Łącznie była to kwota 6.188,44 zł. Pomimo tego, że przez spełnienie świadczenia roszczenie pozwanego objęte tytułem egzekucyjnym wygasło, pozwany wystąpił do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (2) z wnioskiem o wszczęcie egzekucji zasądzonego świadczenia, a ten zajął rachunek bankowy powódki i wyegzekwował od niej kwotę 7.272,55 zł. Powódka złożyła skargę na czynności komornika, w następstwie której Sąd Rejonowy w Złotoryi postanowieniem z dnia 17 grudnia 2012 r. obciążył kosztami egzekucyjnymi pozwanego i nakazał komornikowi zwrócić powódce z pobranej kwoty koszty egzekucyjne w wysokości 592,90 zł. Pozostała kwota 6.679,65 zł została przekazana przez komornika pozwanemu, który nie uznał wpłaty dokonanej przez powódkę na rzecz jego wierzycieli w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (1).

W związku z powyższym powódka domagała się od pozwanego zwrotu nienależnie wyegzekwowanego świadczenia o którą pozwany bezpodstawnie się wzbogacił wraz z kwotą 30 zł, która została z winy pozwanego potrącona przez bank z rachunku powódki tytułem prowizji za dokonanie przelewu środków na rachunek bankowy komornika, czyli razem kwoty 6.709,65 zł. Odsetki ustawowe od należności głównej powódka liczyła od dnia 02 października 2012 r., w którym to dniu bank powódki zrealizował zajęcie i przekazał środki komornikowi.

Podstawę prawną swojego roszczenia powódka upatrywała w przepisach art. 410 § 1 i 2 k.c. oraz art. 405 k.c., a także art. 414 k.c. w zw. z art. 415 k.c.

Pozwany Z. W. słuchany na rozprawie podniósł, że Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (1) zajął inną wierzytelność, a nie tą którą spłaciła powódka i żądanie pozwu uważał za nieuzasadnione.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 08 lutego 2012 r. wydanym pod sygn. akt I C 215/11 Sąd Rejonowy w Złotoryi zasądził od powódki E. W. na rzecz pozwanego Z. W. kwotę 5.943,35 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 24 października 2011 r. do dnia zapłaty.

Dowód: odpis wyroku Sądu Rejonowego w Złotoryi z dnia 08.02.2012 r., sygn. akt I C 215/11 (k.8).

Pozwany był dłużnikiem L. S. i Agencji Nieruchomości Rolnych w W. Oddziału Terenowego we W.. Wskazani wierzyciele prowadzili przeciwko pozwanemu egzekucję świadczeń pieniężnych zasądzonych odpowiednio wyrokiem Sądu Rejonowego w Złotoryi z dnia 22 kwietnia 2008 r., wydanym w sprawie pod sygn. akt I C 122/07, który obejmował koszty procesu w wysokości 200 zł z kosztami zastępstwa adwokackiego w egzekucji w wysokości 120 zł i wyrokiem Sądu Rejonowego w Złotoryi z dnia 10 listopada 2011 r. wydanym w sprawie pod sygn. akt I C 8/08, który obejmował należność główną w wysokości 24.547,47 zł z odsetkami wyliczonymi na dzień 13 marca 2012 r. w wysokości 14.172,73 zł, kosztami procesu w wysokości 5.887,10 zł, kosztami zastępstwa adwokackiego w egzekucji wysokości 600 zł i kosztami klauzuli w wysokości 72 zł.

Prowadzenie egzekucji zostało przez wierzycieli powierzone Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (1), który w dniach 05 marca 2012 r. i 13 marca 2012 r. w sprawach egzekucyjnych zarejestrowanych pod sygn. akt Km 129/11 i Km 328/12 dokonał zajęcia wierzytelności pozwanego należnych od powódki z tytułu wszelkich wzajemnych rozliczeń w tym świadczonych usług i realizowanych umów, wystawionych przez pozwanego rachunków i faktur, zwrotów kwot, wszystkich przysługujących pozwanemu należności finansowych.

Dowód: odpisy pism Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi z dnia 05.03.2012 r., sygn. akt Km 129/12 i z dnia 13.03.2012 r., sygn. akt Km 328/12 (k.9-10).

W dniu 22 marca 2012 r. powódka oświadczyła przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (1), że pozwanemu przysługuje wierzytelność stwierdzona wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 08 lutego 2012 r. wydanym pod sygn. akt I C 215/11 i wpłaciła na poczet zadłużenia pozwanego należność przeliczoną przez komornika na kwotę 6.188,44 zł.

Dowód: odpisy zaświadczeń Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (1) z dnia 17.10.2012 r., sygn. akt Km 129/12 i Km 328/12 (k.11-12).

Pozwany zaopatrzył powyższy tytułu egzekucyjny w klauzulę wykonalności i w dniu 25 września 2012 r. wszczął przeciwko powódce egzekucję zasądzonego świadczenia przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (2). Egzekucję skierowano między innymi do rachunku bankowego powódki. W dniu 28 września 2012 r. powódka przedstawiła temu komornikowi kopię zawiadomień Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (1) o zajęciu egzekwowanej wierzytelności i potwierdzenie spełnienia świadczenia na rachunek komornika. W odpowiedzi na to Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (2) pismem z dnia 01 października 2012 r. wezwał pozwanego do udzielenia informacji, czy wpłatę dokonaną przez powódkę zalicza na poczet zadłużenia, na co pozwany w dniu 04 października 2012 r. udzielił odmownej odpowiedzi. W związku z tym w dniu 02 października 2012 r. cała należność w wysokości przeliczonej na kwotę 7.272,55 zł została ściągnięta z rachunku bankowego powódki, z czego kwota 6.679,65 zł została przekazana pozwanemu. Następnie w dniu 05 października 2012 r. komornik zakończył postępowanie egzekucyjne i wydał postanowienie o obciążeniu powódki kosztami egzekucji, na poczet których zaliczył pozostałą ściągniętą kwotę w wysokości 592,90 zł. Poza tym powódka została obciążona przez bank prowizją za przelew środków z rachunku bankowego na rachunek komornika w kwocie 30 zł.

Dowód: odpisy zawiadomień o wszczęciu egzekucji i zajęciu rachunku bankowego powódki z dnia 25.09.2012 r., sygn. akt Km 1255/12 (k.13-14), odpis zaświadczenia Banku (...) S.A. we W. z dnia 26.02.2013 r. (k.16), akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (2) o sygn. Km 1255/12.

W dniu 02 października 2012 r. powódka zaskarżyła zajęcie rachunku bankowego skargą na czynności komornika, w następstwie czego Sąd Rejonowy w Złotoryi postanowieniem z dnia 17 grudnia 2012 r. wydanym pod sygn. akt I Co 1272/12 zmienił postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (2) z dnia 05 października 2012 r. w ten sposób, że postanowił kosztami egzekucyjnymi obciążyć pozwanego w miejsce powódki i nakazał komornikowi, aby zwrócił powódce pobrane koszty egzekucyjne w kwocie 592,90 zł.

Dowód: odpisy skargi powódki na czynności komornika z dnia 02.10.2012 r. i pisma powódki z dnia 16.10.2012 r. (k.17-19), odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Złotoryi z dnia 17.12.2012 r., sygn. akt I Co 1272/12 (k.20).

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie, poza roszczeniem odsetkowym, które w nieznacznym zakresie okazało się bezzasadne.

Powódka udokumentowała, że Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Złotoryi A. M. (1) w dniach 05 marca 2012 r. i 13 marca 2012 r. zajął na wniosek wierzycieli pozwanego L. S. i Agencji Nieruchomości Rolnych Oddziału Terenowego we W. wierzytelności pozwanego przysługujące mu wobec powódki z tytułu wszelkich wzajemnych rozliczeń, w tym świadczonych usług i realizowanych umów, wystawionych przez pozwanego rachunków i faktur, zwrotów kwot i wszystkich przysługujących pozwanemu należności finansowych. Dokonane zajęcie rozciągało się zatem również na wierzytelność stwierdzoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Złotoryi z dnia 08 lutego 2012 r. wydanym pod sygn. akt I C 215/11, na podstawie którego to tytułu pozwany po zaopatrzeniu go w klauzulę wykonalności, bezpodstawnie wszczął egzekucję świadczenia spełnionego przez powódkę do rąk komornika egzekwującego zobowiązania pozwanego i był odpowiedzialny względem powódki za zwrot wyegzekwowanego przez siebie świadczenia na podstawie przepisów 405 k.c. w zw. z art. 410 § 1 i 2 k.c.

Poza tym rację miała powódka, że pozwany przez wszczęcie egzekucji dopuścił się czynu niedozwolonego, który uzasadniał jego odpowiedzialność za zwrot nienależnego świadczenia w zbiegu z odpowiedzialnością za naprawienie szkody na podstawie art. 415 k.c. w zw. z art. 414 k.c.

Zauważyć należało, że z mocy zajęcia wierzyciele wstępują we wszelkie prawa i roszczenia egzekwowanego przez siebie dłużnika (art. 902 w związku z art. 887 § 1 k.p.c.). Nabywają więc również jego uprawnienie do wdrożenia egzekucji o to świadczenie przeciwko dłużnikowi wierzytelności z mocy wykonalnego orzeczenia sądowego, z którego dłużnik nie może skorzystać tak długo, jak skuteczne jest samo zajęcie (art. 896 § 1 pkt 1 k.p.c.). Pozwany realizując uprawnienie wynikające z tego tytułu w miejsce wierzycieli, którzy dokonali zajęcia wierzytelności, dopuścił się zatem czynu niedozwolonego i na żądanie powódki, która w wykonaniu zajęcia zaspokoiła jego wierzycieli, zobowiązany był zwrócić to co w egzekucji otrzymał z wydatkami poniesionymi przez powódkę w związku z bezpodstawnie wszczętą egzekucją (art. 361 § 1 i 2 k.c.).

Do zapłaty przez pozwanego pozostała suma 6.709,65 zł, na którą składała się kwota 6.679,65 zł przekazana pozwanemu przez komornika w dniu 02 października 2010 r. z kwotą prowizji 30 zł opłaconą przez powódkę na rachunek banku.

Uzasadnione pozostawało również w części żądanie odsetkowe powódki, które miało oparcie normatywne w art. 481 § 1 i 2 k.c.

W judykaturze i piśmiennictwie przyjmuje się, że zobowiązanie do zwrotu nienależnego świadczenia należy do kategorii zobowiązań bezterminowych, przy których spełnienie świadczenia wymaga wezwania dłużnika przez wierzyciela (art. 455 k.c.). Dopiero wtedy, gdy dłużnik nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu lub w terminie zakreślonym przez wierzyciela, winien poza świadczeniem zwrotu nienależnego świadczenia zapłacić na żądanie wierzyciela odsetki za opóźnienie (art. 481 § 1 i 2 k.c.).

Powódka nie wzywała pozwanego do zwrotu świadczenia i zapłaty odszkodowania, stąd termin od którego pozwany pozostawał w opóźnieniu liczyć można było najwcześniej od dnia doręczenia mu odpisu pozwu, w którym takie żądanie było zawarte, to jest od dnia 16 maja 2013 r. (k.28).

Stąd na podstawie powołanych przepisów Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 6.709.65 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 16 maja 2013 r. do dnia zapłaty, a dalej idące powództwo, jako nieuzasadnione – oddalił (pkt I i II).

O kosztach procesu Sąd postanowił na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 98 § 3 k.p.c. i art. 109 § 1 i 2 k.p.c., w ten sposób, że w całości obciążył nimi pozwanego, z uwagi na to, że powódka uległa tylko co do nieznacznej części swego żądania odsetkowego. Na sumę poniesionych przez powódkę kosztów procesu składała się opłata stosunkowa od pozwu w wysokości 336 zł i wynagrodzenie pełnomocnika wykonującego zawód adwokata, które Sąd ustalił w granicach stawki 1200 zł, zgodnie z § 6 pkt 4 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2002 r. Nr 163 poz. 1348 ze zm.) z opłatą skarbową od dokumentu pełnomocnictwa w kwocie 17 zł (pkt III).