Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wrocław, dnia 31 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Dominika Romanowska

Protokolant: Irmina Szawica

po rozpoznaniu w dniu 31 lipca 2013 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa T. W.

przeciwko Skarbowi Państwa - Dyrektorowi (...) we W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 120 zł tytułem kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód T. W.pozwem z 12 lipca 2011 r. domagał się zasądzenia na jego rzecz od Skarbu Państwa – (...) we W.kwoty 250.000,00 zł jako zadośćuczynienia za krzywdę, której doznał ze strony (...) z tytułu naruszenia dóbr osobistych powoda poprzez nie zapewnienie przez pozwanego odpowiednich warunków odbywania kary pozbawienia wolności. Powód wskazał, iż przebywał w celach mieszkalnych w warunkach bytowych celi urągających jego godności.

W uzasadnieniu żądania powód podniósł, iż jego roszczenie w stosunku do (...)we W.dotyczy okresu od 2000 do 2011 roku. Powód zarzucił, iż w tych latach, podczas kilkukrotnych pobytów powoda w (...)we W., w celach mieszkalnych panowało przeludnienie, brak było podstawowego sprzętu kwaterunkowego, powód osadzony był z osobami palącymi tytoń pomimo, iż zadeklarował, że jest osobą niepalącą, nie zapewniono odpowiednich warunków sanitarnych zapewniających prywatność, nie zapewniano powodowi zajęć kulturalno oświatowych i sportowych oraz utrudniano również kontakt z osobami bliskimi, ograniczając dostęp do aparatu telefonicznego. Powód wskazał, iż z powodu przekroczenia normy stanowiącej o zapewnieniu 3m ² zmuszony był spać na materacu położonym bezpośrednio na ziemi a brak sprzętu kwaterunkowego (szafek, stołów) powodował, że powód niejednokrotnie musiał spożywać posiłek na taborecie. Pomimo, że powód posiada kwalifikację do przebywania w (...) typu półotwartego, przebywał w celi (...)godziny na dobę. W ocenie powoda jego problemy zdrowotne zwiększały odczuwalne cierpienie, powód dodał, iż nie miał możliwości do organizowania sobie wolnego czasu.

W odpowiedzi na pozew pozwany Skarb Państwa, reprezentowany przez Dyrektora (...)we W., wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na rzecz (...) kosztów procesu według norm przepisanych.

W pierwszej kolejności pozwany podniósł zarzut przedawnienia ewentualnych roszczeń powoda za okres powyżej trzech lat przed wniesieniem pozwu.

W uzasadnieniu swojego stanowiska, strona pozwana przyznała, iż powód przebywał w (...) we W.w okresach od 10 marca 2005r. do 18 marca 2005r., od 28 marca 2006r. do 18 kwietnia 2006r. , od 31 lipca 2007r. do 28 stycznia 2008r. od 4 marca 2009r. do 16 kwietnia 2009r. od 12 października 2009. do 25 sierpnia 2011r.

Pozwany przyznał, że (...)we W.czasowo borykał się z problemem przeludnienia. Nie oznacza to jednak automatycznie, że akurat powód w przeludnieniu przebywał. O fakcie przeludnienia, jeśli do niego dochodziło, każdorazowo był informowany dyrektor generalny służby więziennej, a także Sąd Penitencjarny, nadto umieszczanie osadzonych w tych warunkach nie miało cech działania złośliwego, czy nakierowanego na poniżenie lub spowodowanie dolegliwości innych niż wynikające z wykonywania kary izolacyjnej. Pozwana podkreśliła, że powód po 5 grudnia 2009r. nie przebywał w (...) w warunkach przeludnienia i miał zapewnioną kodeksową normę powierzchni przypadającej na jednego osadzonego liczyli minimum 3 m ².

Odnośnie zarzutów powoda dotyczących warunków bytowych panujących w (...) we W., strona pozwana wyjaśniła, że cele mieszkalne, w której przebywał osadzony powód wyposażone były w odpowiedni sprzęt kwaterunkowy, ze względu na wysokość cel mieszkalnych nie była stosowana praktyka „piętrowania” łóżek do trzeciego poziomu. Rozmieszczenie osadzonych deklarujących się jako osoby palące i nie palące w (...)jest realizowana zgodnie z obowiązującymi przepisami. Kącik toaletowy, oddzielony był od reszty celi, osłoną, której szkielet wykonany jest z kształtowników stalowych z wypełnieniem z płyty paździerzowej oraz zasłonką z materiału zamykającą wejście do kącika, co w ocenie pozwanej zapewniało intymne korzystanie z niego przez osadzonych. Osadzeni mają możliwość codziennego korzystania z godzinnego spaceru i wykonywania ćwiczeń fizycznych w trakcie tych zajęć. Pozwana wymieniła również zajęcia kulturalno oświatowe realizowane w jednostce. Pozwana podała, że osadzeni mogą utrzymywać kontakt z osobami najbliższymi w formie korespondencji, widzeń lub telefonicznie. Porządek wewnętrzny (...)przewiduje sposób korzystania z aparatu telefonicznego. Strona pozwana stanowczo zaprzeczyła twierdzeniom, że powód doznał naruszenia jakiegokolwiek dobra osobistego z jej strony.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. W.przebywał w (...)we W.w okresach od 10.03.2005r. do 18.03.2005r., od 28.03.2006r. do 18.04.2006r., od 31.07.2007r. do 28.01.2008r., od 04.03.2009r. do 16.04.2009r., 12.10.2009r. do 25.08.2011r. Osadzony podczas pobytów w (...)przebywał od 10-03-2005 do 18-03-2005r w celi (...)oddział (...)- powierzchnia 8,32 m2, od 28-03-2006 do 18-04-2006r w celi (...)oddział (...)- powierzchnia 8,10 m2, celi (...)oddział (...)- powierzchnia 19,50 m2, celi (...)oddział (...)- powierzchnia 22,68 m2, od 31 -07-2007 do 28-01 -2008 w celi (...)oddział (...)- powierzchnia 8,32 m2, w celi (...)oddział (...)powierzchnia 8,63 m2, w celi (...)oddział (...)- powierzchnia 18,80 m2, od 04-03-2009 do 06-03-2009 w celi (...)w oddziale (...)- powierzchnia 8,32 m2 (2 os.), od 06-03-2009 do 16-04-2009 celi (...)w oddziale (...)- powierzchnia 22,68m2 (7 os.), od 12-10-2009 do 13-10-2009 celi (...)w oddziale (...)- powierzchnia 8,32 m2(2 os.), od 13-10-2009 do 06-02-2010 celi (...)w oddziale (...)- powierzchnia 22,68 m2 (7 os.), od 06-02-2010 do 09-02-2010 celi (...)w oddziale (...)- powierzchnia 16,83 m2 (5 os.), od 09-02-2010 do 19-02-2010 celi (...)w oddziale (...)- powierzchnia 22,68 nr (7 os.), od 19-02-2010 do 24-02-2010 celi (...)w oddziale (...)- powierzchnia 16,83 m2 (5 os.), od 24-02-2010 do 10-03-2010 celi (...)w oddziale (...)- powierzchnia 22,68 m2 (7 os.), od 10-03-2010 doi 1-03-2010 celi (...)w oddziale (...)- powierzchnia 22,68 m2 (7 os.), od 11-03-2010 do 12-05-2010 celi (...)w oddziale (...)- powierzchnia 8,32 nr (2 os.), od 12-05-2010 dol7-05-2010 celi (...)w oddziale (...) - powierzchnia 28,06 m ² (9 os.).

(dowód:

- bezsporne, a ponadto

- akta osobopoznawcze powoda oraz wyjaśnienia K. K. elektroniczny protokół k. 283 min. 00:03:29-00:13:24).

Od 4 marca 2009r. do 6 marca 2009r. powód przebywał w celi 2 os., w której powód był osadzony jako trzeci. Osadzony po 5 grudnia 2009r. podczas pobytu w (...) we W.miał zapewnioną kodeksową normę powierzchni przypadającej na jednego osadzonego. Powód przebywał w celi dla osób deklarujących niepalenie tytoniu. Cele, w których przebywał były wyposażone standardowo. Ze względu na niewielki metraż, swoboda poruszania się osadzonych była ograniczona. W celi znajdował się kącik sanitarny oddzielony od reszty pomieszczenia osłoną, której szkielet wykonany jest z kształtowników stalowych z wypełnieniem z płyty paździerzowej oraz zasłonką z materiału zamykającą wejście do kącika. W celi był dostęp do zimnej bieżącej wody. Raz na dwa tygodnie więźniom zmienia się pościel. Raz w tygodniu jest kąpiel w łaźni. Osadzony, na własną prośbę może skorzystać z łaźni częściej. Za czystość i higienę kącika sanitarnego odpowiedzialni są sami osadzeni, zgodnie z art. 116 k.k.w.

Dowód;

- wyjaśnienia K. K. elektroniczny protokół k. 283 min. 00:03:29-00:13:24).

(...)we W.jest jednostką przeznaczoną dla tymczasowo aresztowanych mężczyzn oraz dla kobiet i mężczyzn skierowanych do ośrodka diagnostycznego i podlegających leczeniu w szpitalu psychiatrycznym. Ponadto od lutego 2005 r. w (...)znajduje się oddział (...) typu zamkniętego dla mężczyzn – recydywistów penitencjarnych. Budynki (...)pochodzą w większości z połowy XIX wieku.

Stan zaludnienia w celach był zmienny z uwagi na rotację osadzonych spowodowaną przyjęciami, zwolnieniami i przeniesieniami do innych (...). W czasie pobytu powoda w (...)we W.po 2009 roku sporadycznie panowało w nim minimalne przeludnienie. W niektórych kilkudniowych okresach powód przebywał w celach, w których na jednego osadzonego przypadało mniej aniżeli 3 m kw. powierzchni mieszkalnej.

(dowód:

- wyjaśnienia K. K. elektroniczny protokół k. 283 min. 00:03:29-00:13:24,

- Sprawozdanie z wizytacji (...) za okres od 1 stycznia 2005 roku – do 31 grudnia 2005 roku – k. 105-119,

- Sprawozdanie z wizytacji (...) za okres od 1 stycznia 2006 roku – do 31 grudnia 2006 roku – k. 120-135,

- Sprawozdanie z wizytacji (...) za okres od 1 stycznia 2007 roku – do 31 grudnia 2007 roku – k. 136-152,

- Sprawozdanie z wizytacji (...) za okres od 1 stycznia 2008 roku – do 31 grudnia 2008 roku – k. 153-170,

- Sprawozdanie z wizytacji (...) za okres od 1 stycznia 2009 roku – do 31 grudnia 2009 roku – k. 171-189)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powód wywodził swoje roszczenie przede wszystkim z faktu naruszenia przez stronę pozwaną jego prawa do odbywania kary pozbawienia wolności w godnych i humanitarnych warunkach, w szczególności przez osadzenie go w przeludnionych celach, znajdujących się dodatkowo w złym stanie technicznym.

W myśl art. 417 k.c., za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Powołany przepis określa podmiot odpowiedzialny za niezgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej (w niniejszej sprawie – Skarb Państwa) oraz podstawę jego odpowiedzialności (naruszenie prawa). Szczegółowe przesłanki odpowiedzialności za naruszenie dóbr osobistych oraz zakres przysługujących z tego tytułu roszczeń określają natomiast przepisy art. 23 – 24 i 448 k.c.

Zgodnie z art. 23 k.c., dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Osoba, której dobra osobiste zostały naruszone, może, na zasadach przewidzianych w kodeksie, żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny (art. 24 § 1 zd. 3 k.c.). W razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia (art. 448 k.c.).

Przechodząc do rozważań nad zasadnością żądania zawartego w pozwie, w pierwszej kolejności uwzględnić należało podniesiony przez stronę pozwaną – Skarb Państwa – zarzut częściowego przedawnienia roszczenia powoda objętego żądaniem pozwu. Sąd zgodził się z uzasadnieniem zarzutu przedawnienia, a mianowicie za przedawnione całkowicie uznać należało roszczenie powoda związane z jego pobytem w (...) we W.za okres pobytu w nim powoda, przed dniem 12 lipca 2008 roku.

Przedawnienie roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym podlega ogólnym regułom przedawnienia ustanowionym w przepisach art. 117 i n. k.c., z modyfikacjami określonymi w art. 442 ¹ k.c., dotyczącymi terminów przedawnienia tych roszczeń i ich biegu. Przepisy te regulują przedawnienie wszelkich roszczeń majątkowych w zakresie odpowiedzialności deliktowej, a więc roszczeń o naprawienie szkody majątkowej oraz roszczeń o pieniężne zadośćuczynienie krzywdzie.

W art. 442 ¹ § 1 k.c. ustawodawca sformułował ogólne reguły określające termin przedawnienia roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym: przedawnienie następuje z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia (termin a tempore scientiae), jednakże termin ten nie może być dłuższy niż 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę (termin a tempore facti).

Przepis art. 442 ¹ k.c. wprowadzony został do kodeksu cywilnego ustawą z 16 lutego 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 80, poz. 538), ze skutkiem od dnia 10 sierpnia 2007 r. Dokonana zmiana polegała na uchyleniu wcześniej obowiązującego przepisu art. 442, zgodnie z którym roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulegało przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. (W każdym wypadku roszczenie przedawniało się z upływem lat dziesięciu od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę).

Przepis art. 442 ¹ k.c. stosuje się jednak nie tylko do roszczeń powstałych po nowelizacji kodeksu cywilnego, ale także do wcześniej powstałych roszczeń z tytułu czynów niedozwolonych i nieprzedawnionych w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej kodeks cywilny, a więc w dniu 10 sierpnia 2007 r. Natomiast komentowany przepis nie znajdzie zastosowania do roszczeń deliktowych, które na podstawie wcześniej obowiązującej regulacji prawnej uległy przed tym terminem przedawnieniu (por. art. 2 powołanej wyżej ustawy z 16 lutego 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, Dz. U. Nr 80, poz. 538).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy, należy stwierdzić, iż w chwili wejścia w życie nowej regulacji (10 sierpnia 2007 r.), roszczenie powoda T. W.nie było jeszcze przedawnione. W stosunku do okresu przebywania powoda w (...) we W.od 10 marca 2005 roku do 25 sierpnia 2011 roku zastosowanie znajduje nowa regulacja przedawnienia roszczeń odszkodowawczych z tytułu czynów niedozwolonych.

Powód wniósł pozew w niniejszej sprawie w dniu 11 lipca 20011r. (pieczątka administracji (...)we W.na kopercie, k. 4). Biorąc zatem pod uwagę przepis art. 442 ¹ k.c. oraz trzyletni termin przedawnienia, w dniu wniesienia pozwu w niniejszej sprawie przedawnione było skierowane pod adresem Skarbu Państwa roszczenie powoda o zapłatę odszkodowania i zadośćuczynienia za krzywdę w związku z czynem niedozwolonym polegającym na naruszeniu jego dóbr osobistych w trakcie pobytu powoda w (...) przed dniem 11 lipca 2008 r.

Przechodząc do dalszych rozważań należy stwierdzić, iż podstawą odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej jest przepis art. 417 k.c. Przesłanką tej odpowiedzialności jest przede wszystkim bezprawność, którą należy rozumieć jako niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie. Przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej na podstawie art. 417 k.c. jest szkoda w rozumieniu art. 361 § 2 k.c., ale w przypadkach uregulowanych w art. 445 i 448 k.c. Sąd może też przyznać zadośćuczynienie pieniężne za krzywdę. Dla przyjęcia odpowiedzialności Skarbu Państwa, ważne jest, aby zachowanie osób działających w jego imieniu, w ramach wykonywania władzy publicznej było bezprawne.

Wymóg zapewnienia przez Państwo godziwych warunków odbywania kary pozbawienia wolności jest jednym z podstawowych wymogów nowożytnego państwa prawa, znajdującym wyraz w normach prawa międzynarodowego. Stanowi o tym wprost art. 10 ust. 1 ratyfikowanego przez Polskę Międzynarodowego Paktu Praw Osobistych i Publicznych z dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz. U. z 1977 r., Nr 38, poz. 167 i 169), zgodnie z którym każda osoba pozbawiona wolności będzie traktowana w sposób humanitarny i z poszanowaniem przyrodzonej godności człowieka. Także art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 grudnia 1950 r., ratyfikowanej przez Polskę w 1993 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) wprowadza obowiązek władzy publicznej zapewnienia osobom osadzonym w (...) godziwych i humanitarnych warunków odbywania kary pozbawienia wolności, nie naruszających godności ludzkiej. Odpowiednikami powyższych norm prawa międzynarodowego są art. 40, 41 ust. 4 i 47 Konstytucji RP wprowadzające wyżej wskazane zasady na grunt prawa polskiego, dodatkowo sprecyzowane zostały w przepisie art. 4 kodeksu karnego wykonawczego, zgodnie z którym kary, środki karne, zabezpieczające i zapobiegawcze wykonuje się w sposób humanitarny, z poszanowaniem godności ludzkiej skazanego.

Odnosząc powyższe regulacje do stanu faktycznego niniejszej sprawy, należy zauważyć, że przeludnienie panujące w latach 2006-2008 w (...) (...)i (...)(w tym w (...)we W.) było faktem notoryjnym (art. 228 § 1 k.p.c.). Z analizy zgromadzonych w sprawie dowodów wynika, że w okresie kiedy powód przebywał w (...)we W.(nie objętym przedawnieniem) czyli począwszy od 4 marca 2009r. do 16 kwietnia 2009r. oraz od 12 października 2009r. do 25 sierpnia 20011 r. zjawisko przeludnienia już zasadniczo nie występowało, albowiem w roku 2009 r. zaadaptowano świetlice na cele mieszkalne. Przyjmując dodatkowo, że stan osobowy w jednostce penitencjarnej ulegał zmianom wskutek przyjęć, zwolnień i przeniesień, sąd dał wiarę twierdzeniu powoda jedynie w tym zakresie, że tylko przez nieznaczną część pobytu w tej jednostce był on osadzony w celi przeludnionej, tj. takiej, w których powierzchnia przypadająca na skazanego wynosiła mniej niż 3 m kw. (por. art. 110 § 2 k.k.w.). Z przesłuchania K. K.w charakterze strony pozwanej wynika, że powód przebywał w przeludnionej celi wyłącznie w okresie kilkudniowym w marcu 2009r.

W realiach niniejszej sprawy należało zatem uznać, że tylko w tym okresie umieszczenie powoda w zbyt ciasnej celi mogło naruszać jego dobra osobiste – przede wszystkim jego godność oraz prawo do intymności. Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela w tym zakresie stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów SN z dnia 18 października 2011 r. (sygn. akt III CZP 25/11).

Ustalenie, że umieszczenie powoda w tym okresie w przeludnionej celi mogło stanowić naruszenie jego godności i prawa do prywatności, nie oznacza jednakże konieczności uwzględnienia żądania zasądzenia zadośćuczynienia, szczególnie w wysokości 250.000 zł. Należy zauważyć, że przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego za naruszenie dóbr osobistych stanowi uprawnienie sądu, nie zaś obowiązek. Wynika to wprost z redakcji art. 448 k.c., który stanowi, że sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Stosując ten przepis, sąd bierze z kolei pod uwagę rozmiar i charakter doznanej przez poszkodowanego krzywdy, okoliczności jej powstania, a nade wszystko rodzaj i stopień winy naruszyciela (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2002 r., V CKN 1581/00, OSNC 2004/4/53). Orzekając o zadośćuczynieniu za krzywdę doznaną w związku z odbywaniem kary pozbawienia wolności, sąd musi zachować szczególną ostrożność, gdyż pozbawienie wolności w założeniu stanowi dolegliwość dla osoby skazanej i wiąże się z drastycznym ograniczeniem jej praw. Teza ta znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, według którego cierpienie i upokorzenie związane z odbywaniem kary więzienia tylko wówczas stanowią naruszenie art. 3 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, gdy przekraczają nieunikniony element cierpienia wpisanego w pozbawienie wolności (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2007 r., II CSK 269/07).

Odnosząc te rozważania do realiów niniejszej sprawy należy stwierdzić, że naruszenie dóbr osobistych powoda, jakkolwiek bezprawne, nie zostało przez stronę pozwaną zawinione. Przeludnienie panujące w (...)((...)) stanowi bowiem efekt długoletniego niedoinwestowania (...), przy jednoczesnym wzroście przestępczości i zaostrzeniu polityki karnej państwa. Jest okolicznością niesporną, że dyrektorzy (...)((...)) nie mogą odmawiać przyjęcia osób, co do których wydany został sądowy nakaz umieszczenia ich w jednostce penitencjarnej, jedynie z powodu przeludnienia tych jednostek. W ramach posiadanych możliwości finansowych i lokalowych administracje jednostek penitencjarnych czynią wysiłki, aby poprawić warunki odbywania kary pozbawienia wolności. W żadnym zaś razie nie zostało wykazane, aby niedogodności związane z odbywaniem przez powoda kary stanowiły następstwo celowej dyskryminacji powoda przez funkcjonariuszy służby więziennej, czy też działania dyrektora (...)wymierzonego przeciw osadzonym w ogólności.

W ocenie sądu fakt, iż powód jedynie w krótkim, kilkudniowym zaledwie okresie, umieszczony był w tzw. przeludnionej celi, wpływa na stosunkowo niewielki rozmiar dolegliwości związany z naruszeniem dóbr osobistych powoda.

Pozostałe zarzuty powoda, takie jak, niezapewnienie intymności podczas korzystania z kącika sanitarnego, brak odpowiedniego sprzętu kwaterunkowego, czy ograniczony dostęp do telefonu, nie zostały przez powoda udowodnione. Powód w swoich lakonicznych zeznaniach złożonych przed Sądem Rejonowym w Środzie Śląskiej oświadczył jedynie, iż przebywał w kilku celach ośmioosobowych, bez wskazania przybliżonej choćby powierzchni tych cel czy też nazwisk współosadzonych oraz że w celach tych przebywały osoby palące (k.294). W trakcie postępowania powód nie wykazał, że warunki w jakich przyszło mu odbywać karę pozbawienia wolności nie odpowiadały wymogom przewidzianym w tym zakresie przez przepisy, a w szczególności przez Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17.10.2003r. w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w (...)i (...). Jest bowiem okolicznością znaną Sądowi z urzędu, a potwierdzoną ponadto treścią wyjaśnień K. K., że podstawowe prawa powoda jako osadzonego były w tym zakresie respektowane. Pomieszczenia, w których mieszkał powód były bowiem standardowo wyposażone w sprzęt kwaterunkowy oraz wydzielony kącik sanitarny, w którym znajdowała się toaleta i sprzęt do utrzymania czystości. Skazani sami odpowiadali za utrzymanie czystości w celi. Wszystkie cele więzienne były wyposażone podobnie. Za uzasadnione należy przy tym uznać argumenty przytoczone przez stronę pozwaną, iż toalety w celach nie mogły być w pełni zabudowane, co było uwarunkowane powierzchnią cel a nadto brakiem wystarczających środków finansowych na modernizację budynku. Ponadto wskazać należy, że w czasie pobytu w (...)powód mógł korzystać ze spaceru (raz dziennie) i kąpieli (raz w tygodniu). Powód mógł dokonywać zakupów artykułów żywnościowych i sanitarnych w kantynie aresztu w okresie widzeń z bliskimi oraz otrzymywać paczki żywnościowe. W celi mieszkalnej powód mógł korzystać z własnego sprzętu RTV po uzyskaniu zgody Dyrektora (...). Powód mógł także korzystać z opieki lekarskiej. W (...)znajdowało się ambulatorium medyczne, zaś osadzeni w (...) mieli dostęp do lekarzy specjalistów. Wszystkie badania oraz leki dla więźniów były nieodpłatne. Powód nie udowodnił również faktu umieszczenia go z celi z osobami palącymi tytoń. Jak wynika z wyjaśnień K. K., powód deklarował się jako osoba niepaląca, zaś kryteria te były respektowane podczas przydzielania osadzonych do cel. Strona pozwana przedłożyła również zapis regulaminu odnoście korzystania z aparatu telefonicznego, który wskazywał czas rozmowy, kolejność korzystania z telefonu oraz obowiązek dokonywania zapisów do kolejki oczekujących na skorzystanie z telefonu.

Dokonując rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie Sąd miał nadto na uwadze wnioski wynikające z dowodów w postaci sprawozdania z wizytacji z których wynika, iż kierownictwo (...)we W.podejmował o niezbędne czynności zapewniające porządek, dyscyplinę i właściwe warunki bytowe skazanych w zakresie odbywania kary pozbawienia wolności. We wnioskach sprawozdania z wizytacji za rok 2009 podano, że przeprowadzona wizytacja wykazała, że kara pozbawienia wolności w wizytowanym (...) wykonywana jest zgodnie z przepisami kodeksu karnego wykonawczego oraz regulaminu wykonywania kary pozbawienia wolności a w związku z dobrą pracą kontrolowanej jednostki nie zachodziła potrzeba wydania zaleceń powizytacyjnych.

Odnosząc się zatem do kwestii winy strony pozwanej wskazać należy, że warunki w jakich powód odbywał karę, odpowiadały aktualnym możliwościom finansowym Państwa i nie różniły się od warunków innych więźniów, nie miały zatem charakteru jakiejkolwiek dyskryminacji. Należy podkreślić, że przebywanie w zatłoczonym pomieszczeniu samo w sobie wiąże się z dyskomfortem, jednak nie jest to wystarczająca podstawa do uwzględnienia żądania zasądzenia zadośćuczynienia (wyrok SN z 2 października 2007 r., II CSK 269/07). Możliwość taka istniałaby w przypadku jednoczesnego stwierdzenia, że naruszono takie podstawowe standardy, jak zapewnienie każdemu osadzonemu oddzielnego miejsca do spania, albo całkowity brak oddzielnego węzła sanitarnego. Analiza dowodów zgromadzonych w sprawie wskazuje, że powód w takich warunkach nie przebywał.

Mając zatem powyższe na względzie, Sąd uznał, że w sprawie brak było podstaw do zasądzenia na rzecz powoda dochodzonego zadośćuczynienia w kwocie 250.000 zł i dlatego też jego powództwo oddalił, o czym orzekł jak w punkcie I wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i 99 k.p.c. Zgodnie z art. 98 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, tj. koszty procesu (art. 98 § 1 k.p.c.), przy czym do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony (art. 98 § 3 k.p.c.) Zgodnie z art. 99 k.p.c. stronom reprezentowanym przez radcę prawnego lub rzecznika patentowego oraz Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez (...) zwraca się koszty w wysokości należnej według przepisów o wynagrodzeniu adwokata. Zgodnie z § 2 i § 11 pkt 25 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokatów oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, Dz.U.02.163.1348 z późn. zm.) wynagrodzenie adwokata w sprawie o odszkodowanie lub zadośćuczynienie związane z warunkami odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania wynosi 120 zł.