Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2013 roku

Sąd Rejonowy w Kędzierzynie - Koźlu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Małgorzata Michalska-Księżyk

Protokolant: starszy protokolant sądowy Wioletta Bartołd

po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2013 r. na rozprawie sprawy

z powództwa A. M.

przeciwko P. B.

o zapłatę

zasądza od pozwanego P. B. na rzecz powoda A. M. kwotę 6 484,43zł (słownie: sześć tysięcy czterysta osiemdziesiąt cztery złote 43/100) z odsetkami ustawowymi od dnia 19.02.2012r. do dnia zapłaty oraz kwotę 644 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Sygn. akt I C 846/12

UZASADNIENIE

Do tutejszego Sądu wpłynął pozew A. M. przeciwko P. B. o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 17.174,84 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 lutego 2012r. do dnia zapłaty i kosztami procesu.

Uzasadniając żądanie pozwu A. M. podał, że w dniu 10 stycznia 2011r. zawarł z P. B. umowę pożyczki, w wykonaniu której, wręczył mu kapitał w wysokości 20.000 zł. Pożyczka została oprocentowana odsetkami w wysokości 20% w stosunku rocznym. Zgodnie z umową, kwota pożyczki podlegała zwrotowi w równych 24 ratach po 822,50 zł. Odsetki kapitałowe miały być uiszczone z dołu z dniem 10 stycznia 2013r. Ponadto strony zastrzegły umowne konsekwencje opóźnienia pożyczkobiorcy w spłacie którejkolwiek z rat kapitałowych-20% w stosunku rocznym. Pożyczkobiorca uchybił spłacie już pierwszej raty pożyczki. Dopiero 14 lutego 2011r. uiścił kwotę 833,50 zł., która została zarachowana przez powoda na odsetki kapitałowe w wysokości 339,73 zł., odsetki za opóźnienie w wysokości 21,92 zł. oraz 471,85 zł. tytułem zmniejszenia należności głównej. W kolejnych miesiącach dochodziło do kolejnych wpłat, które były przez powoda zarachowywane w podobny sposób. Pozwany nie uiszczał częściowych świadczeń w pełnej wysokości.

25 czerwca 2012r. powód rozliczył całość wpłat pozwanego ustalając, że zalega on w spłacie kapitału pożyczki w wysokości 17.174,84 zł., zaległych odsetek umownych z tytułu opóźnienia w spłacie kapitału za okres od 19 lutego 2012r. do 24 czerwca 2012r.-1.185,77 zł. Pomimo dodatkowego wezwania do zapłaty, pozwany nie uiścił długu.

Nakazem zapłaty z dnia 1 sierpnia 2012r. Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu nakazał P. B., aby w ciągu dwóch tygodni zapłacił A. M. kwotę 17.174,84 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 19 lutego 2012r. oraz koszty procesu. w wysokości 2.632 zł. albo w tymże czasie wniósł sprzeciw.

W wyznaczonym do tego terminie sprzeciw wniósł P. B., domagając się oddalenia powództwa w części ponad kwotę 10.000 zł. Pozwany przyznał, że zawarł z powodem umowę pożyczki w wysokości 20.000 zł., lecz powód wręczył mu jedynie kwotę 10.000 zł. Jego zdaniem, nie oddając mu do dyspozycji pozostałej kwoty, powód nie był uprawniony do naliczania odsetek od kwoty przewyższającej wskazaną należność. Ponadto, na co zwrócił uwagę, w okresie od 10 stycznia 2011r. do 19 lutego 2012r. pozwany zwrócił powodowi łącznie kwotę 6.950 zł. Pozwany precyzując zakres zaskarżenia wskazał, iż zaskarża nakaz zapłaty w części przekraczającej kwotę 10 000 zł z odsetkami liczonymi tylko od tej kwoty w wysokości 20 % w stosunku rocznym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny;

Pozwany P. B. w okresie poprzedzającym zaciągnięcie pożyczki stał się niewypłacalny na skutek zaciągniętych wcześniej zobowiązań kredytowych. W tym czasie zmarli również jego rodzice, co także wpłynęło na pogorszenie się jego sytuacji finansowej. Poszukując na rynku usług finansowych możliwości zaciągnięcia pożyczki w celu spłaty zaciągniętych wcześniej kredytów, po kilku miesiącach bezskutecznych prób, nawiązał kontakt z powodem A. M..

W trakcie pierwszego pomiędzy nimi spotkania, po uprzedniej rozmowie telefonicznej, P. B. okazał A. M. dowód osobisty, odpis z księgi wieczystej należącego do niego lokalu mieszkalnego oraz zaświadczenia o zatrudnieniu za wynagrodzeniem w wysokości 2.900 zł. Wyraził również gotowość zabezpieczenia umowy pożyczki hipoteką zwykłą. Strony wspólnie negocjowały istotne warunku umowy, której pisemny projekt przygotowany został, po ich uzgodnieniu, przez A. M..

10 stycznia 2011r. A. M. zawarł z P. B. umowę pożyczki w wysokości 20.000 zł. na okres 24 miesięcy. Kwota pożyczki została oprocentowana odsetkami kapitałowymi w wysokości 20% w stosunku rocznym, płatnymi z dołu 10 stycznia 2013r. Rata pożyczki wyniosła-833,50 zł. Spłata pożyczki miała się odbywać za pokwitowaniem.

Strony zastrzegły ponadto, że uchybienie w terminie płatności którejkolwiek z rat spowoduje natychmiastową wymagalność kwoty pożyczki wraz z odsetkami za czas do dnia wystąpienia zdarzenia. Zobowiązanie zostało zabezpieczone hipoteką zwykłą, która została ustanowiona na należącej do P. B. nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Następnego dnia P. B. i A. M. razem udali się do kancelarii notarialnej w K. przy ul. (...). P. B. złożył w niej notarialne oświadczenie o ustanowieniu hipoteki zwykłej, zabezpieczającej umowę pożyczki zawartą pomiędzy nim a A. M., obciążając swój lokal mieszkalny wraz z przynależnym do niego udziałem we współwłasności części wspólnych budynku i prawie użytkowania wieczystego. A. M. przekazał P. B. kwotę 20.000 zł, którą P. B. na miejscu przeliczył.

W okresie od 1 stycznia 2010r. do 10 maja 2012r. stopa lombardowa NBP nie przekroczyła 6,25%.

Opłata skarbowa od dokonanej czynności cywilnoprawnej został uiszczona przez pozwanego od kwoty 20 000 zł

Dowód: umowa pożyczki z dnia 10 styczni 2011r.

zestawienie wysokości stopy lombardowej NBP-k.8

akt notarialny nr rep. A: (...)-k.31-32

zeznania A. M.-k.41

zeznania P. B. w części-k.42

P. B. uiścił na rzecz A. M. w okresie od 10 stycznia 2011r. do 19 lutego 2012r. następujące kwoty pieniędzy:

-833,50 zł. w dniu 14 lutego 2011r.

-833,50 zł. w dniu 15 marca 2011r.

-500 zł. w dniu 23 kwietnia 2011r.

-500 zł. w dniu 17 maja 2011r.

-700 zł. w dniu 14 lipca 2011r.

-400 zł. w dniu 28 września 2011r.

-400 zł. w dniu 12 października 2011r.

-600 zł. w dniu 15 listopada 2011r.

-650 zł. w dniu 15 grudnia 2011r.

-833 zł. w dniu 12 stycznia 2012r.

-700 zł. w dniu 19 lutego 2012r.

Pismem z dnia 25 czerwca 2012r. A. M. wezwał P. B. do zapłaty 17.174,84 zł. wraz z odsetkami umownymi w stosunku rocznym w wysokości 20%, poczynając od 19 lutego 2012r. do dnia zapłaty.

Dowód: pokwitowania-k.8-11

wezwanie do zapłaty-k.12-14

Sąd zważył, co następuje;

Oddana Sądowi do rozpoznania spawa oscylowała wokół zagadnienia umowy pożyczki-patrz tytuł XIX, księgi trzeciej ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r.-Kodeks cywilny(Dz.U. Nr 16, poz.93 ze zm.-dalej ”k.c.”). W ograniczonym zakresie znalazły w niej również zastosowanie przepisy ogólne prawa zobowiązań, w szczególności art.359 k.c. oraz 481 k.c.

Nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym uwzględniał w całości dochodzone roszczenie. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany podniósł zarzut zaciągnięcia pożyczki na kwotę 10 000 zł. Ustalony przez Sąd stan faktyczny został oparty o zebrane w toku procesu dowody, zarówno rzeczowe, jak i osobowe. Ich wiarygodność podlegała ocenie Sądu przez pryzmat zasad logicznego rozumowania, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego. Wartościując w ten sposób zaistniałe w toku postępowania dowodowego środki dowodowe, Sąd przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy oparł się w głównej mierze o dowody z dokumentów : umowy pożyczki z dnia 10.01.2011 r., dowody wpłat, akt notarialny ustanowienia hipoteki z dnia 11.01.2011 r. Strony w umowie ustaliły wysokość udzielonej pożyczki i jej oprocentowanie, płatność świadczenia w miesięcznych ratach, konsekwencje na wypadek opóźnienia w płatności w postaci skutku postawienia świadczenia w stan natychmiastowej wymagalności.

Sąd nie znalazł żadnych względów, aby odmówić waloru wiarygodności dowodom z dokumentów, które zaoferował Sądowi powód. Dowody te, spełniające warunki formalne dokumentów prywatnych i dokumentu urzędowego, korespondują ze sobą całościowo. Również strona pozwana nie podniosła żadnych argumentów przeciwko wiarygodności tym dokumentom, co dodatkowo utwierdziło Sąd w przekonaniu o ich zgodności ze stanem faktycznym sprawy.

W zakresie dotyczącym dowodów osobowych, Sąd uznał za wiarygodne zeznania powoda, zaś strony pozwanej jedynie w części. Nie budziło wątpliwości Sądu, że pozwany P. B. poszukiwał możliwości uzyskania kapitału, co umożliwił mu powód, udzielając pożyczki w wysokości 20.000 zł. Umowa została zawarta po ustnych negocjacjach stron. Niewiarygodne i nie zasługujące na aprobatę jest stanowisko pozwanego, który stara się obalić istotne postanowienia umowy co do wysokości udzielonej pożyczki za pomocą swoich zeznań. Po pierwsze, stanowisko pozwanego nie znajduje potwierdzenia w żadnym innym dowodzie, po drugie, jego relacja jawi się jako nielogiczna. Tłumaczenie pozwanego, iż zapis umowy o udzieleniu pożyczki na kwotę 20 000 zł, pomimo jak twierdził pozwany przekazania mu jedynie kwoty 10 000 zł, miał umożliwić powodowi zastrzeżenie wyższych odsetek, jest niezrozumiałe. Nie ma bowiem bezpośredniego przełożenia pomiędzy wysokością udzielanej pożyczki a możliwością uzyskania przez pożyczkodawcę odsetek kapitałowych w założonej przez niego kwocie, odpowiadającej prawu. Ponadto dalsza części tej relacji, w której pozwany wskazuje na ustne zapewnienia powoda, że w razie terminowej spłaty pożyczki, zwolni go od zapłaty odsetek, nie brzmi wiarygodnie, zwłaszcza w kontekście odpłatnego zawarcia tej umowy. Pozwany potwierdził, iż doszło do przeliczenia kwoty pieniędzy przed notariuszem, przy czym w obecności tego funkcjonariusza potwierdził, iż otrzymał kwotę 20 000 zł. Niepoparte innymi dowodami pozostaje więc twierdzenie, ażeby pozwany mylnie przyznał przed notariuszem, że otrzymał 20.000 zł., gdyby w rzeczywistości miał jedynie otrzymać kwotę 10.000 zł. W tym zakresie Sąd dał wiarę zeznaniom powoda, albowiem jego zeznania, co zaznaczono już wyżej, są zgodne z dowodami z dokumentów, które przeprowadzono w sprawie, a nadto charakteryzują się spójnością i logicznością. Dlatego Sąd ostatecznie nie podzielił stanowiska pozwanego co do wysokości udzielonej pożyczki. Po pierwsze treść umowy w sposób jednoznaczny wskazuje na kwotę 20 000 zł i w jej treści pozwany potwierdza, iż kwituje odbiór przedmiotu pożyczki w całości. Po drugie wysokość udzielonej kwoty pożyczki podlegała spłacie w 24 ratach miesięcznych po 833,50 zł każda, co łącznie daje właśnie sumę 20 000 zł. Po trzecie pozwany dokonał prawnego zabezpieczenia hipotecznego zwrotu uzyskanej pożyczki na kwotę 20 000 zł. Po czwarte pozwany potwierdził w siedzibie kancelarii notarialnej przy spisaniu aktu notarialnego ustanowienia hipoteki zwykłej umownej uzyskanie pożyczki na kwotę 20 000 zł. Po piąte pozwany dokonał opłat podatkowych od czynności cywilnoprawnych obliczonych od kwoty 20 000 zł. Zatem twierdzenia pozwanego o pozyskaniu pożyczki w wysokości 10 000 zł pozostają w odosobnieniu, niepoparte żadnymi dowodami, które mogłyby skutecznie podważyć zasadność roszczenia powoda.

Przechodząc do istoty uzasadnienia prawnego.

Strony, co niewątpliwe, zawarły ze sobą umowę pożyczki w kwocie 20.000 zł., na mocy której pozwany P. B. zobowiązał się do jej zwrotu w terminie 24 miesięcy. Rata miesięczna wyniosła-833,50 zł. Oprocentowanie pożyczki wynosiło 20% w stosunku rocznym. Odsetki kapitałowe powinny zostać uiszczone z dołu 10 stycznia 2013r. Strony zastrzegły obok odsetek kapitałowych, że uchybienie w terminie płatności którejkolwiek z rat spowoduje natychmiastową wymagalność kwoty pożyczki wraz z odsetkami za czas do dnia wystąpienia zdarzenia. Zobowiązanie zostało zabezpieczone hipoteką zwykłą, która została ustanowiona na należącej do P. B. nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Pozwany niejednokrotnie uchybiał spłacie kolejnych rat pożyczki lub nie uiszczał ich w należytej wysokości. Powód przedstawił sposób w jaki zaliczał dokonane przez pozwanego z opóźnieniem wpłaty. Sposobu powyższego rozliczenia pozwany nie kwestionował. Zapłata dokonana przez dłużnika, stosownie do uprawnień wierzyciela wynikających z art. 451 § 1 kc , może podlegać zarachowaniu w pierwszej kolejności na zaległe należności uboczne, a w dalszej kolejności na należność główną. Stosownie do powyższej zasady nastąpiło rozliczenie płatności. W przedmiocie wysokości zasądzonego wyrokiem roszczenia, należy mieć na uwadze zakres przedmiotu zaskarżenia. Pozwany zaskarżył nakaz zapłaty z dnia 1 sierpnia 2012 r. w części, która przekracza kwotę 10 000 zł z odsetkami liczonymi tylko od tej kwoty w wysokości 20% w stosunku rocznym. Innymi słowy niezaskarżony pozostał nakaz zapłaty co do kwoty głównej 10 000 zł plus dalsze zaległe odsetki umowne z tytułu opóźnienia w spłacie kapitału w kwocie 10 000 zł za okres od 19.02 .2012 r. do dnia 24.06.2012 r. ( 10 000 zł x 0,2/365 x126 dni = 690.41 zł ) – według zarachowania wpłat i rozliczenia dokonanego przez powoda w piśmie z dnia 25.06.2012 r., a nie kwestionowanego przez pozwanego, czyli ostatecznie co do kwoty 10 690,41 zł. W tym zakresie co do kwoty 10 690,41 zł należności głównej z odsetkami ustawowymi od dnia 19.02.2012 oraz kosztów procesu 2632 zł nakaz się uprawomocnił ( pozwany nie zaskarżył rozstrzygnięcia co do odsetek ustawowych, konsekwentnie od niezaskarżonej kwoty głównej oraz rozstrzygnięcia o kosztach). W pozostałym zakresie, co do kwoty 6484,43 zł ( 17174,84 zł – 10 690,41 zł) i dalszych odsetek ustawowych naliczanych od powyższej kwoty od dnia 19.02.2012 r. do dnia zapłaty, która de facto stanowiła przedmiot zaskarżenia, Sąd z przyczyn wskazanych wcześniej, uznając żądanie powoda za zasadne, również w zaskarżonej części żądanie uwzględnił. Stosownie do wyniku postępowania oraz zasady wynikającej z treści art. 98 kpc pozwany obowiązany był zwrócić powodowi pozostałą, nie uwzględnioną w treści nakazu zapłaty, a opłaconą część opłaty sądowej w kwocie 644 zł ( 859 zł – 215 zł ).

Z powyższych względów orzeczono jak na wstępie.