Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 492/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 listopada 2013r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant st. sekr. sąd. Katarzyna Łęczycka

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2013r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z powództwa J. D.

przeciwko Syndykowi Masy Upadłości (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w upadłości likwidacyjnej

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

I.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie wydanego w dniu 16 października 2003r. w sprawie IX Gc 1182/00 z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przeciwko J. D. o zapłatę kwoty 969.656,94 (dziewięćset sześćdziesiąt dziewięć tysięcy sześćset pięćdziesiąt sześć złotych dziewięćdziesiąt cztery grosze) zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 8 czerwca 2004r. w sprawie I ACa 254/04 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. postanowieniem z 22 czerwca 2004r. w całości,

II.  zasądza od pozwanego Syndyka Masy Upadłości (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w upadłości likwidacyjnej na rzecz powoda J. D. kwotę 8.373,93 (osiem tysięcy trzysta siedemdziesiąt trzy złote dziewięćdziesiąt trzy grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 7.217 (siedem tysięcy dwieście siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 492/12

UZASADNIENIE

Do Sądu Okręgowego w Siedlcach – I Wydziału Cywilnego wpłynęła sprawa z powództwa J. D. przeciwko Syndykowi Masy Upadłości (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w upadłości likwidacyjnej o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z 16 października 2003r. w sprawie IX GC 1182/00 oraz wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 8 czerwca 2004r. w sprawie I ACa 254/04 opatrzonych klauzulą wykonalności z 22 czerwca 2004r., a ponadto zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w związku z wyrokami jakie zapadły przeciwko powodowi w sprawie o zapłatę, powód i (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. prowadziły negocjacje w sprawie spłaty przez powoda wierzytelności objętej tymi wyrokami. W toku tych negocjacji ustalono, że w przypadku dokonania przez powoda zapłaty na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwoty 130 000 złotych wierzyciel zwolni powoda z długu wynikającego z powyższych orzeczeń w pozostałym zakresie oraz wystąpi o umorzenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko powodowi. Potwierdzeniem takich ustaleń między powodem a jego wierzycielem jest pismo skierowane do powoda przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w dniu 23 grudnia 2010r. W piśmie tym wierzyciel zobowiązał się do złożenia oświadczenia woli o zwolnieniu powoda z długu oraz do wystąpienia z wnioskiem o umorzenie postępowania egzekucyjnego, jeżeli powód wpłaci jednorazowo do 28 grudnia 2010r. kwotę 130 000 złotych. Powód wywiązał się z powyższej umowy i w dniu 28 grudnia 2010r. wpłacił na rachunek wierzyciela wskazaną kwotę. W związku z powyższym (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w dniu 3 stycznia 2011r. złożyła powodowi oświadczenie o zwolnieniu go z długu w zakresie niezaspokojonym przez niego. W tej samej dacie wierzyciel wystąpił z wnioskiem o umorzenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko powodowi przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy i postanowieniem z 24 stycznia 2011r. Komornik umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko powodowi. Ponadto powód podniósł, że należność zasądzona wskazanymi na wstępie wyrokami uległa w zakresie odsetek ustawowych przedawnieniu, gdyż zgodnie z art.125§1 kc termin przedawnienia stwierdzonych prawomocnym wyrokiem roszczeń o świadczenie okresowe wynosi 3 lata. Wskazując na powyższą argumentację powód wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego na podstawie art.840§1 pkt 2 kpc (pozew k.2-8).

Pozwany Syndyk Masy Upadłości (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w upadłości likwidacyjnej reprezentowany przez pełnomocnika nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z kosztami opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu stanowiska pozwany powołał się na zarzut bezskuteczności w stosunku do masy upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. czynności prawnej upadłego, polegającej na złożeniu powodowi oświadczenia o zwolnieniu go z długu wynikającego z tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie, wydanego w dniu 16 października 2003r. w sprawie IX GC 1182/00 oraz wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie, wydanego w dniu 8 czerwca 2004r. w sprawie I ACa 254/04, z uwagi na dokonanie przez powoda zapłaty kwoty 130 000 złotych. Pozwany wskazał, że nie kwestionuje przywołanych przez powoda okoliczności faktycznych. Podał, że od 1 lipca 2011r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością znajduje się w upadłości obejmującej likwidację majątku spółki. Dlatego okoliczności sprawy należy rozpatrywać w świetle art.127 ust.1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze, zgodnie z którym oświadczenia złożone przez ówczesny zarząd (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zwalniające powoda z długu należy ocenić jako bezskuteczne w stosunku do masy upadłości. Czynność ta, w części przekraczającej wierzytelność (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadającą kwocie 130 000 złotych jest nieodpłatnym rozporządzeniem majątkiem, o którym mowa w przywołanym przepisie. W tym stanie rzeczy Syndyk Masy Upadłości ma prawo domagać się zapłaty należności na podstawie powołanego tytułu wykonawczego, a żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności jest nieuzasadnione. Za chybiony pozwany ocenił również podniesiony przez powoda zarzut przedawnienia roszczenia o odsetki ustawowe, wskazując że z wniosku wierzyciela było prowadzone przeciwko powodowi postępowanie egzekucyjne, które umorzone zostało postanowieniem z 24 stycznia 2011r. Tym samym dopiero od tej daty rozpoczął biec na nowo termin przedawnienia roszczeń o odsetki, przy czym wpłacona przez powoda kwota 130 000 złotych powinna być zarachowana w pierwszej kolejności właśnie na zaległe odsetki ustawowe (odpowiedź na pozew k.60-63).

Sąd ustalił, co następuje:

Powód J. D. prowadził w przeszłości działalność gospodarczą w ramach której współpracował z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. W dniu 16 października 2003r. Sąd Okręgowy w Lublinie IX Wydział Gospodarczy w sprawie IX GC 1182/00 zasądził od J. D. na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę 935 928,73 złotych z ustawowymi odsetkami oraz kwotę 62 919, 90 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu. Na skutek apelacji J. D. kwota powyższa została obniżona do kwoty 799 253 złotych. W dniu 22 czerwca 2004r. Sąd zaopatrzył powyższy tytuł egzekucyjny w klauzulę wykonalności i wydał wierzycielowi tytuł wykonawczy (tytuł egzekucyjny ze wzmianką o wydaniu tytułu wykonawczego k.9-10).

W dniu 20 lipca 2004r. wierzyciel skierował do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla miasta stołecznego Warszawy Jolanty Połajewskiej wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi w osobie J. D.. Sprawa egzekucyjna zarejestrowana została pod sygnaturą akt Km 1068/04. Pismem z 20 lipca 2004r. Komornik zawiadomił dłużnika o wszczęciu postępowania egzekucyjnego (wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z 20 lipca 2004r. - data wpływu do Komornika i zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z tej samej daty k.1 i 5 akt Km 1068/04). W dniu 26 lipca 2004r. Komornik zawiadomił dłużnika o wszczęciu egzekucji z nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) stanowiącej działkę o numerze (...), a w dniu 23 sierpnia 2004r. skierował do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. wezwanie do dokonywania potrąceń ze świadczenia emerytalnego dłużnika (zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z nieruchomości i wezwanie do dokonywania potrąceń z emerytury k.7 i 17 akt Km 1068/04). Od 1 października 2004r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. zaczął realizować potrącenia ze świadczenia emerytalnego dłużnika (pismo (...) Oddział w W. z 3 września 2004r. k.24 akt Km 1068/04). Ponadto Komornik skierował pisma o zajęciu praw i wierzytelności przysługujących dłużnikowi od jego kontrahentów (pisma o zajęciu wierzytelności i praw k.36-77 oraz informacja Komornika skierowana do wierzyciela o dokonanych czynnościach k.77 akt Km 1068/04). Zajęcia wierzytelności i praw nie przyniosły oczekiwanego skutku, a egzekucja z nieruchomości nie wyszła poza wpis w księdze wieczystej o wszczęciu egzekucji. Przez szereg lat postępowanie egzekucyjne prowadzone było ze świadczenia emerytalnego dłużnika, ponadto dokonanych zostało kilka wpłat z tytułu zajęcia wierzytelności dłużnika u jego kontrahentów (odcinki wpłat i potrąceń z emerytury k.88-100 akt Km 1068/04).

W 2010r. wierzyciel skontaktował się z dłużnikiem w celu ustalenia warunków spłaty zadłużenia. W drodze negocjacji wierzyciel reprezentowany przez członków zarządu i dłużnik ustalili, że w terminie do 28 grudnia 2010r. dłużnik dokona wpłaty na rzecz wierzyciela jednorazowo kwoty 130 000 złotych tytułem spłaty długu objętego tytułem wykonawczym, w zamian za co wierzyciel zwolni go z pozostałego długu oraz wystąpi do Komornika o umorzenie postępowania egzekucyjnego. Stosownie do powyższego w dniu 28 grudnia 2010r. dłużnik wpłacił na rachunek bankowy wierzyciela kwotę 130 000 złotych. W odpowiedzi na powyższe pismem z 29 grudnia 2010r. wierzyciel skierował do Komornika przy Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego Km 1068/04, a pismem z 3 stycznia 2011r. poinformował dłużnika o zwolnieniu go z pozostałego długu wynikającego z tytułu wykonawczego objętego pozwem (pismo (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z 23 grudnia 2010r. skierowane do dłużnika w przedmiocie warunków zwolnienia z długu k.15, potwierdzenie wpłaty przez dłużnika w dniu 28 grudnia 2010r. kwoty 130 000 złotych na rachunek wierzyciela k.16, wniosek wierzyciela z 29 grudnia 2010r. o umorzenie postępowania egzekucyjnego k.17, pismo (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z 3 stycznia 2011r. skierowane do dłużnika informujące o zwolnieniu go z pozostałego długu w związku z zapłatą uzgodnionej kwoty 130 000 złotych k.93, zeznania powoda k.102v-103 – nagranie od minuty 6 do 22).

W następstwie wniosku wierzyciela o umorzenie postępowania egzekucyjnego, postanowieniem z 24 stycznia 2011r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy Jolanta Połajewska umorzył postępowanie w sprawie, a tytuł wykonawczy zwrócił wierzycielowi. W toku egzekucji wierzyciel uzyskał kwotę 32 873,36 złotych (postanowienie Komornika z 24 stycznia 2011r. o umorzeniu postepowania egzekucyjnego – tom drugi akt Km 1068/04).

Na dzień poprzedzający zwolnienie powoda z długu zadłużenie powoda wobec (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wynosiło 2 074 769,04 złotych, z czego: 767 933,24 złotych należność główna, 1 240 623,90 złotych odsetki ustawowe i 66 211,90 złotych koszty procesu. Wpłaty dokonywane przez komornika w toku postępowania egzekucyjnego, jak i wpłata kwoty 130 000 złotych przez dłużnika zostały zarachowane na poczet należności głównej (pismo pełnomocnika pozwanego z 27 grudnia 2012r. k.111-112).

Postanowieniem z 1 lipca 2011r. Sąd Rejonowy w Siedlcach V Wydział Gospodarczy w sprawie V GU 4/11 ogłosił upadłość (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. (postanowienie Sądu Rejonowego w Siedlcach o ogłoszeniu upadłości z 1 lipca 2011r. k.66, odpis z KRS dotyczący (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. k.11-14).

Powód ma 74 lata. Utrzymuje się z emerytury w wysokości około 1 540 złotych miesięczne. Jest współwłaścicielem w udziale 1/3 części nieruchomości zabudowanej drewnianym budynkiem mieszkalnym położonej w dzielnicy W. - U. przy ul. (...) stanowiącej działkę gruntu oznaczoną numerem o(...) o powierzchni 890 m kw (zeznania powoda k.102-103v – nagranie od minuty 23 do 37, odpis z księgi wieczystej nieruchomości położonej w W. U. przy ul. (...) k.134-140).

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda J. D. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie wydanego w dniu 16 października 2003r. w sprawie IX Gc 1182/00 z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przeciwko J. D. o zapłatę kwoty 969.656,94 złotych zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 8 czerwca 2004r. w sprawie I ACa 254/04 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. postanowieniem z 22 czerwca 2004r. okazało się uzasadnione.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że pozwany nie złożył do akt sprawy tytułu wykonawczego, którego dotyczy roszczenie wskazując, że nie został odnaleziony w aktach upadłego, a ponadto brak jest informacji, czy tytuł wykonawczy wpłynął do wierzyciela od komornika po umorzeniu postępowania (oświadczenie pełnomocnika pozwanego k.103v – minuta 48 nagrania). Na zwrot wierzycielowi tytułu wykonawczego wskazuje pkt 2 postanowienia Komornika o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z 24 stycznia 2011r. W aktach egzekucyjnych brak jest tego tytułu wykonawczego. W sprawie niesporne jest jednak, że tytuł wykonawczy został wydany przez Sąd rozpoznający sprawę z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przeciwko J. D. o zapłatę, w dniu 22 czerwca 2004r. (vide: wzmianka o wydaniu tytułu wykonawczego naniesiona na tytuł egzekucyjny k.9).

Powód sformułował swoje roszczenie na podstawie art.840§1 pkt 2 kpc, zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Według powoda po wydaniu przeciwko niemu tytułu wykonawczego doszło do zdarzenia w wyniku którego jego zobowiązanie wobec wierzyciela wygasło i jako takie nie może być egzekwowane. Zdarzeniem tym była umowa o zwolnienie z długu, którą zawarł z wierzycielem. Na mocy tej umowy powód w określonym przez wierzyciela terminie zapłacił mu kwotę 130 000 złotych tytułem spłaty długu, a w zamian za to wierzyciel zwolnił go z pozostałej części długu.

Okoliczności faktyczne sprawy były niesporne. Pozwany Syndyk Masy Upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w upadłości likwidacyjnej nie kwestionował, że między powodem jako dłużnikiem a wierzycielem (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S., która z dniem 1 lipca 2011r. została postawiona w stan upadłości, doszło do zawarcia umowy o zwolnienie z długu ponad kwotę 130 000 złotych uiszczoną przez powoda w ramach tej umowy w dniu 28 grudnia 2010r. oraz wyegzekwowaną przez Komornika w toku postępowania egzekucyjnego. Przepis art.508 kc stanowi, że zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Spór w niniejszej sprawie dotyczył skuteczności przedmiotowej umowy wobec masy upadłości reprezentowanej przez Syndyka, gdyż zgodnie z art.127 ust.1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze bezskuteczne w stosunku do masy upadłości są czynności prawne dokonane przez upadłego w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, którymi rozporządził on swoim majątkiem, jeżeli dokonane zostały nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia upadłego przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego lub zastrzeżonego dla upadłego lub dla osoby trzeciej.

Analizując okoliczności sprawy Sąd doszedł do przekonania, że zarzut pozwanego o bezskuteczności wobec masy upadłości czynności prawnej upadłego w postaci zwolnienia powoda z długu jest nieuzasadniony. Nie ulega wątpliwości, że do umowy zwolnienia powoda z długu doszło w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, na co wskazuje porównanie daty zawarcia umowy o zwolnienie z długu i daty wystąpienia przez upadłego z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. W ocenie Sądu nie może być również wątpliwości, że czynność upadłego miała charakter czynności rozporządzającej jego majątkiem przy czym była to czynność odpłatna, gdyż upadły zwolnił powoda z długu, ale uczynił to po tym, jak powód uiścił na jego rzecz kwotę 130 000 złotych. Warunek uiszczenia przez powoda kwoty 130 000 złotych, jak i wysokość tej kwoty była przedmiotem negocjacji powoda z upadłym i jej zapłata przez powoda warunkowała złożenie przez upadłego oświadczenia woli o zwolnieniu powoda z pozostałego długu. Kwestią rozstrzygającą było zatem ustalenie czy wartość świadczenia upadłego przewyższała w rażącym stopniu wartość świadczenia uzyskanego przez upadłego. Z przedstawionych wcześniej ustaleń wynika, że na dzień poprzedzający zapłatę przez powoda na rzecz wierzyciela kwoty 130 000 złotych dług powoda stwierdzony tytułem wykonawczym wynosił 2 074 769,04 złotych, z czego: 767 933,24 złotych należność główna, 1 240 623,90 złotych odsetki ustawowe i 66 211,90 złotych koszty procesu. Porównanie wysokości nominalnej zadłużenia powoda do wysokości kwoty uzyskanej przez wierzyciela od powoda na skutek umowy o zwolnienie z długu pokazuje, że świadczenie upadłego znacznie przewyższało wartość świadczenia uzyskanego przez upadłego od powoda, gdyż kwota 130 000 złotych stanowiła około 6,5% całości zadłużenia (kwoty 2 074 769,04 złotych). Zauważyć jednak należy, że powołanym wyżej przepisie art.127 ust.1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze mowa o świadczeniu upadłego i świadczeniu otrzymanym przez upadłego, tu - w wyniku umowy o zwolnienie z długu. W ocenie Sądu taka regulacja przepisu uzasadnia ocenę wartości świadczenia upadłego i świadczenia otrzymanego przez upadłego w kontekście okoliczności zawarcia określonej czynności prawnej. W niniejszej sprawie słusznie powód zwrócił uwagę, że jego świadczenie na rzecz upadłego kwoty 130 000 złotych, jakkolwiek znacząco niższe od nominalnej kwoty długu, było świadczeniem posiadającym realną wartość jeśli zważyć, że do chwili zawarcia umowy o zwolnienie z długu, wierzyciel egzekwował swoją należność w postępowaniu egzekucyjnym, które toczyło się przez przeszło 6 lat i w wyniku którego zdołał wyegzekwować niewiele ponad 30 000 złotych. Natomiast w następstwie umowy o zwolnienie z długu w jednym dniu otrzymał kwotę 130 000 złotych, a zatem przeszło czterokrotność kwoty wyegzekwowanej przez Komornika przez szereg lat. Można przyjąć argument pozwanego, że postępowanie egzekucyjne było prowadzone nieudolnie, gdyż egzekucja toczyła się jedynie z emerytury powoda, mimo że posiada on i posiadał już wcześniej udział w nieruchomości. Jednakże nawet przy założeniu, że egzekucja zostałaby skierowana do udziału powoda w nieruchomości, uzasadnione jest przyjęcie, że wierzyciel nie uzyskałby zaspokojenia nawet połowy swojej należności. Zauważyć bowiem należy, że udział powoda w nieruchomości wynosi 1/3 części, pozostałe udziały przysługują dzieciom powoda, przy czym nieruchomość jest zamieszkiwana przez powoda i członków jego rodziny.

Na wniosek powoda Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego księgowego na okoliczność ustalenia wartości rynkowej wierzytelności upadłego (postanowienie dowodowe k.141). Z uwagi na zastosowana metodę ustaleń biegły nie wyliczył wartości rynkowej wierzytelności, a wartość możliwą do uzyskania w toku egzekucji przy założeniu skierowania jej do udziału powoda w nieruchomości i przyjęciu, że wyegzekwowana kwota osiągnęłaby wysokość hipoteki przymusowej ustanowionej na nieruchomości w drodze zabezpieczenia powództwa upadłego (tj. 569 656,94 złotych - k.137) oraz że w dalszym ciągu egzekucja skierowana byłaby do świadczenia emerytalnego dłużnika. Przy przyjęciu takich założeń biegły wyliczył, że na przeddzień 28 grudnia 2010r. wartość należności upadłego możliwa do wyegzekwowania od powoda wynosiła 632 880,13 złotych (opinia biegłego księgowego k.150-152, k.176-177 i k.202v – minuty od 3 do 17 nagrania). Przy przyjęciu powyższej wartości świadczenie upadłego wynosiłoby około 80%, a świadczenie uzyskane przez upadłego (130 000 złotych) około 20%-21% tej wartości. Taki stosunek tych świadczeń pozwala uznać, że świadczenie upadłego znacząco, ale nie rażąco przewyższa świadczenie przez niego uzyskane.

Mając na uwadze całokształt przedstawionych okoliczności Sąd orzekł jak w pkt I wyroku.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu Sąd na podstawie art.98§1 i 3 kpc w zw. z art.99 kpc obciążył pozwanego obowiązkiem zwrotu powodowi kwoty 8 373,93 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą składa się uiszczona przez powoda opłata od pozwu w wysokości 500 złotych (k.41), poniesione przez powoda koszty opinii biegłego z zakresu księgowości w wysokości 656,93 złotych (postanowienia k.153, 182 i 207) oraz koszty wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 7 217 złotych.