Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 15 listopada 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2013 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa Budowlano – (...) Biały, (...) Spółki Jawnej w R.

przeciwko (...) Spółki Jawnej w R., M. J., A. J. (1), J. J. i A. J. (2)

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanych: (...) Spółki Jawnej w R., M. J., A. J. (1)

na postanowienie Sądu Okręgowego w Rzeszowie Wydział I Cywilny

z dnia 17 lipca 2013 r., sygn. akt I Nc 94/13

p o s t a n a w i a:

o d d a l i ć zażalenie.

UZASADNIENIE

W sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Budowlano- (...) Biały, (...) Spółki Jawnej w R. przeciwko (...) Spółki Jawnej w R., M. J., A. J. (1), J. J. i A. J. (2) postanowieniem z dnia 17 lipca 2013r. Sąd Okręgowy w Rzeszowie zabezpieczył roszczenie strony powodowej przez ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 183.606,51 zł na:

- nieruchomości pozwanej (...) Spółka Jawna w R.:

a/ położonej w W., powiat (...), składającej się z działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Przemyślu IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...),

b/ położonej w W., powiat (...), składającej się z działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Przemyślu IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...),

c/ położonej w W., powiat (...), składającej się z działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Przemyślu IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...)

- nieruchomości pozwanego M. J.:

a/ położonej w R., woj. (...), stanowiącej lokal mieszkalny o pow. 113,10 m ², dla której Sąd Rejonowy w Rzeszowie VII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...),

b/ położonej w R., woj. (...), stanowiącej lokal mieszkalny o pow. 74,16 m ², dla której Sąd Rejonowy w Rzeszowie VII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...),

- nieruchomości pozwanych M. J. i A. J. (1) położonej w T., powiat (...), składającej się z działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Rzeszowie IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Na powyższe postanowienie zażalenie złożyli zobowiązani (...) Spółka Jawna, M. J. i A. J. (1), domagając jego zmiany poprzez oddalenie wniosku powoda o udzielenie zabezpieczenia względnie jego ograniczenie do ustanowienia hipoteki na nieruchomości objętej KW nr (...)prowadzonej dla działek nr (...) położonych w W., ewentualnie uchylenia postanowienia i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Wskazując na naruszenie art. 730 k.p.c., art. 730 ¹ k.p.c. oraz art.110 ¹ ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (j.t. Dz.U. z 2013r., poz. 707 ze zm.) – dalej u.k.w.h. - skarżący twierdzili, że wbrew ocenie Sądu Okręgowego powód nie spełnił przesłanek zabezpieczenia, łączna zaś wysokość ustanowionych hipotek kilkakrotnie przekracza wartość zabezpieczonego roszczenia. Skarżący M. J. i A. J. (1) zarzucili ponadto naruszenie art. 228 k.p.c. – poprzez uwzględnienie przez Sąd przy wydaniu orzeczenia faktów znanych mu z urzędu, mimo iż nie były one przedmiotem rozprawy.

W odpowiedzi na zażalenia powód domagał się ich oddalenia oraz zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. dopuszczalność zabezpieczenia powództwa uzależniona jest od spełnienia kumulatywnie dwóch przesłanek: uprawdopodobnienia przez wnioskodawcę roszczenia i interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

W ocenie Sądu Apelacyjnego zasadne jest stanowisko Sądu Okręgowego o spełnieniu przez powoda powyższych przesłanek.

Powód wywodzi swoje roszczenie z zawartej pomiędzy nim, a pozwaną (...) Spółka Jawna w R. umowy o roboty nr (...) z dnia 28.11.2011 r. Kopia tej umowy wraz z aneksami została dołączona do pozwu (k.37-45,46,47-48,49-52). Wśród przedłożonych dokumentów znajdują się też m.in.: protokół końcowy odbioru robót z dnia 20.12.2012 r. (k.58-59) oraz podpisana przez pozwaną faktura VAT nr (...)/Kz dnia 20.12.2012 r. (k.60). Powód przedstawił też pełny odpis z KRS pozwanej spółki, który potwierdza, że w dacie zawarcia przedmiotowej umowy pozostali pozwani byli jej wspólnikami (k.95-99).

Przedstawione dokumenty uprawdopodobniają opisane w pozwie okoliczności.

Brak jest też podstaw do przyjęcia, że skarżący wzruszyli drugą przesłankę zabezpieczenia. Zrozumiałe jest, że powód może mieć poważne trudności z wyegzekwowaniem roszczenia skoro załączony przez niego raport z Krajowego Rejestru Długów (k.141-143) wskazuje, że pozwana spółka nie reguluje swoich zobowiązań, jest zadłużona wobec kilku wierzycieli na kwoty nawet znacznie niższe niż dochodzona pozwem. Kwestionując wartość dowodową tego raportu pozwani nie zaprzeczają, że obciążają ich wymienione w nim zobowiązania. Uzasadniając zaś wniosek o zabezpieczenie na nieruchomościach należących do pozwanych M. i A. J. (1) powód wskazywał na fakt toczącego się przeciwko nim przed Sądem Okręgowym w Rzeszowie pod sygn.akt I C 605/13 postępowania ze skargi pauliańskiej oraz dokonanego w nim zabezpieczenia, co jest faktem znanym z urzędu również Sądu Apelacyjnemu, który rozpoznając zażalenie pozwanych na postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia utrzymał zabezpieczenie do kwoty 4.981.060 zł (sygn.akt I ACz 578/13). Uprawdopodabnia to obawy powoda o skuteczność egzekucji przeciwko nim.

Powód ma w tej sytuacji prawo domagać się zabezpieczenia w taki sposób, aby wyegzekwowanie należności było realne. Oczywistym jest, że takiej gwarancji zostałby pozbawiony w razie uwzględnienia wniosku pozwanych i ograniczenia zabezpieczenia jedynie do ustanowienia hipoteki na nieruchomości objętej KW nr (...), która jest obciążona hipoteką na kwotę 8 mln zł (odpis księgi – k. 116).

Wbrew zarzutowi pozwanych treść zaskarżonego postanowienia nie narusza art. 110 ¹ u.k.w.h. Zgodnie z tym przepisem „wierzyciel może żądać wpisu hipoteki przymusowej na sumę nie wyższą niż wynikająca z treści dokumentu stanowiącego podstawę jej wpisu do księgi wieczystej. Jeżeli z dokumentu tego nie wynika wysokość sumy hipoteki, suma hipoteki nie może przewyższać więcej niż o połowę zabezpieczonej wierzytelności wraz z roszczeniami o świadczenia uboczne określonymi w dokumencie stanowiącym podstawę wpisu hipoteki na dzień złożenia wniosku o wpis hipoteki”. W rozpoznawanej sprawie suma ustanowionej hipoteki nie przewyższa 150% sumy należności głównej i świadczeń ubocznych objętych żądaniem pozwu.

Sąd Apelacyjny z urzędu ustalił w postępowaniu zażaleniowym , że na skutek wniosku wierzyciela w niniejszej sprawie - w księgach wieczystych części nieruchomości objętych zaskarżonym postanowieniem zostały już wpisane hipoteki– w kwotach niższych od kwoty 183.606,51zł wskazanej w zaskarżonym postanowieniu.

Zarzut o „nadzabezpieczeniu” nie jest więc uzasadniony.

W tym stanie rzeczy zażalenie jako bezzasadne podlegało oddaleniu przez Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania zażaleniowego rozstrzygnie Sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie (art. 745 § 1 k.p.c.).