Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lipca 2012 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu Wydział III

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 lipca 2012 r. we Wrocławiu

sprawy z wniosku E. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

o wypłatę wstrzymanej emerytury

na skutek apelacji E. S.

od wyroku Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

we Wrocławiu

z dnia 17 lutego 2012 r. sygn. akt VIII U 2536/11

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od wnioskodawczyni na rzecz strony pozwanej kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 lutego 2012 r. Sąd Okręgowy Wydział VIII Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu oddalił odwołanie wnioskodawczyni E. S. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. z dnia 12 października 2011 r. wstrzymującej jej od dnia 1 października 2011 r. dalszą wypłatę emerytury wobec nie rozwiązania stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy wydał w oparciu o następująco ustalony stan faktyczny:

Wnioskodawczyni, urodzona (...), decyzją z dnia 9 listopada 2009 r. organ rentowy przyznał jej od dnia 1 października 2009 r. emeryturę. Do wniosku o przyznanie emerytury wnioskodawczyni dołączyła zaświadczenie potwierdzające, że jest zatrudniona w Urzędzie Miejskim W. od dnia 6 maja 1999 r. do nadal. Przez cały okres, to jest od dnia nabycia prawa do emerytury wnioskodawczyni kontynuowała zatrudnienie w Urzędzie Miejskim W..

W styczniu 2011 r. organ rentowy poinformował osoby pobierające emerytury o obowiązujących od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r., Nr 257, poz. 1726) warunkach pobierania emerytury.

Wobec kontynuowania przez wnioskodawczynię zatrudnienia w Urzędzie Miejskim we W. organ rentowy decyzją z dnia 12 października 2011 r. wstrzymał z dniem 1 października 2011 r. wypłatę emerytury.

Przy tak poczynionych ustaleniach faktycznych Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie wnioskodawczyni jest nieuzasadnione.

Sąd Okręgowy wskazał, że prawo do emerytury ulega zawieszeniu, jeżeli emeryt nie rozwiąże wszystkich stosunków pracy, w których pozostawał bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury. Nadto Sad I instancji zauważył, że ze zmienionego przepisu art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227) nie wynika obowiązek rozwiązania stosunku pracy przez pracownika, który nabył prawo do emerytury. Przepis ten nie nakłada również na pracodawcę obowiązku rozwiązania z takim pracownikiem stosunku pracy z dniem 1 października 2011 r. Istota regulacji zawartej w tym przepisie jest ograniczenie równoczesnego pobierania dwóch świadczeń: emerytury i wynagrodzenia za pracę, jeżeli pracownik nie miał zamiaru przejść na emeryturę, lecz planował nadal pracować u tego samego pracodawcy bez rozwiązywania dotychczasowego i nawiązania nowego stosunku pracy.

Sąd Okręgowy wskazał, że skoro wnioskodawczyni pobiera emeryturę od dnia 1 października 2009 r., kontynuując jednocześnie zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy do chwili obecnej, to wyczerpuje ona swym zachowaniem dyspozycję art. 103a ustawy, wobec czego zasadnie organ rentowy wstrzymał jej z dniem 1 października 2011 r. wypłatę emerytury. Natomiast samo wstrzymanie wypłaty emerytury nie oznacza całkowitego pozbawienia jej prawa do jej pobierania, gdyż w sytuacji rozwiązania stosunku pracy, będzie mogła ubiegać się o przywrócenie wypłaty tegoż świadczenia.

Powyższy wyrok w całości zaskarżyła E. S., podnosząc, że jest pracownikiem samorządowym, a obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości zwolnienia pracownika i następnie nawiązania z nim nowego stosunku pracy. Procedura nawiązania stosunku pracy pracownika samorządowego trwa około 3 miesięcy i jest przeprowadzany konkurs. W świetle tego przepis art. 103a ustawy jest niezgodny z Konstytucją. Nadto zarzuciła, że skoro uzyskała emeryturę zgodnie z obowiązującymi przepisami, to nie może utracić prawa do tego świadczenia, gdyż prawo nie działa wstecz.

Wskazując na powyższe wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez przywrócenie jej prawa do wypłaty emerytury.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja E. S. jest niezasadna.

Apelacja wnioskodawczyni nie jest zasadna.

Zgodnie z art. 6 pkt 2 ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych po art. 103 dodano art. 103a w brzmieniu: prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

Natomiast po myśli art. 27 ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw Zakład Ubezpieczeń Społecznych, organ rentowy w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, poinformuje osoby pobierające emerytury o obowiązujących, od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, warunkach pobierania emerytury w przypadku kontynuowania stosunku pracy u pracodawcy, z którym stosunek ten był zawarty przed dniem nabycia prawa do emerytury.

Z kolei przepis art. 28 ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że począwszy od dnia 1 października 2011 r. prawo do emerytury przyznanej przed dniem 1 stycznia 2011 r., ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego, stanowi podstawę prawną do zawieszenia prawa do świadczenia emerytalnego.

Należy zauważyć, że treść powyższych przepisów wskazuje z jednej strony, że kontynuowanie zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy nie ma wpływu na nabycie prawa do emerytury, gdyż prawo to powstaje z mocy ustawy po spełnieniu warunków określonych w przepisach, z drugiej strony przesądza o uznaniu, że realizacja tego prawa, polegająca na wypłacie świadczenia ulega zawieszeniu w razie kontynuowania zatrudnienia po nabyciu prawa do emerytury, niezależnie od wysokości uzyskiwanego przychodu ze stosunku pracy. Z omawianego przepisu nie tyle wynika obowiązek rozwiązania stosunku pracy przez pracownika, który nabył prawo do emerytury, ile obowiązek dokonania przez niego wyboru, czy decyduje się na emeryturę, czy też na pozostawanie w stosunku pracy, a jego celem jest wyeliminowanie równoczesnego pobierania dwóch świadczeń: wynagrodzenia za pracę w pełnej wysokości i emerytury. Zatem pracownik, który osiągnął wiek emerytalny może wybrać albo status emeryta, albo zachować pomimo nabycia prawa do emerytury, status pracowniczy. Nie można jednak łączyć, bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy statusu emeryta i pracownika. Co do zasadności zawieszania prawa do emerytury w przypadku pozostawania w stosunku pracy wielokrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy (uchwała z dnia 10 listopada 2004 r., sygn. akt II UZP 9/04, wyrok z dnia 3 marca 2011 r. II UK 299/10).

W sprawie bezspornym jest, że wnioskodawczyni od dnia 1 października 2009 r. uprawniona jest do emerytury. Poza sporem jest także, że przed nabyciem prawa do emerytury podjęła zatrudnienie w Urzędzie Miejskim we W. i pracę u tego pracodawcy kontynuuje nieprzerwanie do chwili obecnej. Bezspornym jest również, że organ rentowy spełnił obowiązek wynikający z art. 27 ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw, to jest obowiązek powiadomienia wnioskodawczyni o zmianie stanu prawnego w w/w zakresie, w tym o konieczności rozwiązania stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą.

Natomiast sporna kwestia sprowadzała się do ustalenia, czy prawidłowo organ rentowy, wobec nierozwiązania stosunku pracy, wstrzymał jej od dnia 1 października 2011 r. wypłatę emerytury.

W świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że w związku z kontynuacją przez wnioskodawczynię zatrudnienia słusznie organ rentowy wstrzymał wypłatę jej emerytury od dnia 1 października 2011 r. Wskazać bowiem należy, że zawieszenie wypłaty świadczenia nastąpiło zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i brak jest podstaw do uwzględnienia zarzutów apelacji. Ustawodawca bowiem nie różnicuje ubezpieczonych według miejsca i rodzaju ich zatrudnienia, a jedynie odnosi się do samego faktu kontynuacji tego zatrudnienia, bez przerwania go w związku z uzyskaniem prawa do emerytury. Powyższe przepisy są jasne, nie przewidują żadnych odstępstw i mają charakter szczególny, wobec czego należy je interpretować w sposób ścisły. Tym samym fakt, że wnioskodawczyni jest pracownikiem samorządowym nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Nieistotna jest również kwestia nawiązania stosunku pracy z pracownikiem samorządowym, to jest przeprowadzenie konkursu.

Sąd Apelacyjny odnosząc się do dalszych zarzutów apelacji wskazuje, że zmiana w/w przepisów, a w szczególności przepisu art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w brzmieniu nadanym przez art. 6 ust.2 ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw, nie jest zmianą niekonstytucyjną. Trybunał Konstytucyjny bowiem wielokrotnie wyjaśniał, że dyrektywa rozwoju ubezpieczeń społecznych nie wyklucza zmian regulacji prawnych przewidzianych we wcześniejszych ustawach, pod warunkiem zachowania istoty tych uprawnień, przy czym nie zawsze te zmiany muszą iść w kierunku korzystnym dla adresatów (orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego: z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie SK 45/04, z dnia 20 listopada 1995 r. w sprawie K 23/95 oraz z dnia 17 lipca 1996r. w sprawie K 8/96). Konstytucyjnie chronione prawo wnioskodawczyni do emerytury, nie zostało naruszone w wyniku zmiany przepisów. Wnioskodawczyni ma nadal prawo do pobierania emerytury w przypadku rozwiązania stosunku pracy z obecnym pracodawcą. Tym samym stwierdzić należy, że zaskarżona decyzja o wstrzymaniu wypłaty emerytury od dnia 1 października 2011 r. jest prawidłowa.

Nie ma wątpliwości, iż w niniejszej sprawie zaszły przesłanki, które uprawniają organ rentowy do zawieszenia wypłaty emerytury wnioskodawczyni. Tym samym zarówno zaskarżona decyzja, jak również zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego należy uznać za prawidłowe i odpowiadające obowiązującemu prawu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny nie znalazł żadnych podstaw do podważenia prawidłowości i zasadności zaskarżonego wyroku, z tego też względu w punkcie I wyroku na mocy art. 385 kpc orzekł o oddaleniu apelacji wnioskodawczyni jako bezzasadnej. W związku z tym E. S., jako strona przegrywająca, zgodnie z art. 98 kpc jest obowiązana zwrócić stronie przeciwnej, czyli organowi rentowemu, na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Przy czym do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach (art. 98 § 3 kpc w związku z art. 99 kpc). W postępowaniu apelacyjnym organ rentowy był reprezentowany przez radcę prawnego – R. S. (k. 11 – akt sprawy), który wniósł o zasądzenie od wnioskodawczyni na rzecz strony pozwanej kosztów procesu. Wobec powyższego Sąd Apelacyjny w punkcie II wyroku w oparciu o § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) zasądził od wnioskodawczyni na rzecz strony pozwanej kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.

R.S.