Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 438/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Przemyślu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Jacek Saramaga

Protokolant:

st. sekretarz sądowy Joanna Żygała

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 listopada 2013 r. w P.

sprawy

z powództwa: M. P.

przeciwko: (...) S.A. (...) w W.

o zapłatę i rentę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. (...) w W. na rzecz powoda M. P. kwotę 43.341 (czterdzieści trzy tysiące trzysta czterdzieści jeden) złotych z ustawowymi odsetkami od kwoty:

-

32.231 zł od dnia 15 grudnia 2011 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 lutego 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 marca 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 maja 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 czerwca 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 lipca 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 września 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 października 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 listopada 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 lutego 2013 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 marca 2013 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 maja 2013 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 lipca 2013 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 września 2013 r. do dnia zapłaty

-

505 zł od dnia 11 października 2013 r. do dnia zapłaty

II.  zasądza od pozwanego (...) S.A. (...) w W. na rzecz powoda M. P. rentę w kwocie po 505 (pięćset pięć) złotych miesięcznie, płatną z góry do dnia 10-każdego następującego po sobie miesiąca począwszy od 1 listopada 2013 r. z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

III.  w pozostałej części powództwo oddala ;

IV.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Przemyślu):

-

od powoda M. P. kwotę 850,78 (osiemset pięćdziesiąt 78/100) złotych

-

od pozwanego (...) S.A. (...) w W. kwotę 850,78 (osiemset pięćdziesiąt 78/100) złotych

tytułem brakującej części wydatków;

V.  zasądza od pozwanego (...) S.A. (...)w W. na rzecz powoda M. P. kwotę 3.120,89 (trzy tysiące sto dwadzieścia 89/100) złotych tytułem zwrotu połowy kosztów

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 14 listopada 2013 r.

W pozwie z dnia 22.06.2012 r. powód M. P. domagał się zasądzenia od pozwanego - (...) S.A. (...) w W. kwoty 77.025 zł tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od 20.12.2005 r. do 31.05.2012 r. z ustawowymi odsetkami:

-

od kwoty 72.790 zł od dnia 15.12.2011 r, do dnia zapłaty;

-

od kwoty 847 zł od dnia 11.01.2012 r, do dnia zapłaty;

-

od kwoty 847 zł od dnia 11.02.2012 r, do dnia zapłaty;

-

od kwoty 847 zł od dnia 11.03.2012 r, do dnia zapłaty;

-

od kwoty 847 zł od dnia 11.04.2012 r, do dnia zapłaty;

-

od kwoty 847 zł od dnia 11.05.2012 r, do dnia zapłaty;

Powód wnosił również o:

-

zasądzenie od pozwanego na jego rzecz comiesięcznej renty z tytułu zwiększonych potrzeb kwoty 847 zł miesięcznie, począwszy od czerwca 2012 r. do dnia wyroku i kwoty 1.427 zł miesięcznie od dnia wyroku, płatnej z góry do dnia 10-go każdego następującego po sobie miesiąca z odsetkami na wypadek uchybienia w płatności którejkolwiek z rat;

-

zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kwoty 5.120 zł tytułem zwrotu kosztów turnusów rehabilitacyjnych z ustawowymi odsetkami od dnia 15.12.2011 r. do dnia zapłaty

-

zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że 20.12.2005 r. w K. doszło do wypadku drogowego, w którym powód został potrącony przez samochód i doznał poważnych obrażeń ciała. Kierowca samochodu posiadał ubezpieczenie OC.

W toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powodowi 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia, pomniejszając tę kwotę o 90% z powodu rzekomego przyczynienia się powoda do powstania szkody. Następnie dopłacił 20.000 zł, zaś z tytułu odszkodowania przyznano powodowi kwotę 261,40 zł.

Nie zgadzając się z działaniami pozwanego powód wytoczył w 2007 r. powództwo. Sąd Okręgowy w Przemyślu zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 170.000 zł tytułem zadośćuczynienia, zaś Sąd Apelacyjny w Rzeszowie zasądził dodatkowo, po rozpoznaniu apelacji, zasądził od pozwanego na rzecz powoda jeszcze 100.000 zł, uznając że powód nie przyczynił się do powstania szkody.

W listopadzie 2011 r. powód wystąpił do pozwanego o zapłatę renty i refundację turnusów rehabilitacyjnych. W lutym 2012 r. pozwany wypłacił powodowi kwotę 15.932,60 zł tytułem skapitalizowanej renty za okres od 1.11.2008 r. do 31.03.2012 r. i przyznał miesięczną rentę w kwocie po 580 zł miesięcznie.

W ocenie powoda wypłacone mu z tytułu renty kwoty nie stanowią pełnego naprawienia szkody. Według powoda wskutek wypadku z 20.12.2005 r. doznał on poważnych obrażeń ciała, jego stan był określany, jako „zagrażający życiu”. Powód przez kilka miesięcy przebywał w szpitalu, następnie zaś wymagał wielogodzinnej opieki ze strony osób trzecich przy podstawowych czynnościach, korzystał również z turnusów rehabilitacyjnych i zabiegów rehabilitacyjnych. Został zaliczono do osób niepełnosprawnych.

Według powoda renta z tytułu zwiększonych potrzeb za okres id 20.12.2005 r. do 31.05.2012 r. pomniejszona o zasiłek pielęgnacyjny wraz z dodatkiem powinna wynosić łącznie 49.115 zł (k. 6). W sytuacji częściowego uznania przez pozwanego roszczenia w tym zakresie (19.680 zł) i przyznania renty w wysokości 480 zł miesięcznie wypłacanej od 1.04.2012 r. powód domagał zasądzenia od pozwanego kwoty 28.475 zł.

M. P. za zasadne uznał także roszczenie o zwrot kosztów dojazdów na zabiegi rehabilitacyjne, basen, turnusy rehabilitacyjne, dowożenia go do szkoły i kosztów korzystania z basenu Z tego tytułu wnosił o zasądzenie na jego rzecz kwoty 48.550 zł.

Żądana kwota 5.210 zł stanowiła koszt udziału powoda i opiekuna w turnusach rehabilitacyjnych, na które powód jeździł raz do roku i które częściowo były finansowane przez (...).

W ocenie powoda uzasadnione było również żądanie zasądzenia na jego rzecz comiesięcznej renty z tytułu zwiększonych potrzeb. Powinna ona wynosić 1.427 zł na co składały się koszty comiesięcznej opieki sprawowanej na powodem (667 zł), koszty dojazdów (rehabilitacja, basen, dojazdy do szkoły) – 660 zł i 100 zł z tytułu kosztów korzystania z basenu.

Zdaniem powoda, który jest osobą małoletnią, nie doszło do przedawnienia jego roszczeń wobec pozwanego za okres od 20.12.2005 do 1.11.2008, zgodnie z art. 442 1 § 4 k.c.

W ocenie powoda uzasadnione było także żądanie odsetek od dnia 15.12.2011 r., kiedy to upłynął 30-dniowy termin przewidziany do likwidacji szkody.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania. Pozwany zarzucił, że do wypadku doszło z wyłącznej winy powoda i już z tej przyczyny powództwo powinno zostać oddalone.

Pozwany podniósł również zarzut przedawnienia roszczeń powoda, uznając stanowisko powoda w przedmiocie stosowania art. 442 1 § 4 k.c. za niesłuszne. Zdaniem pozwanego przepis ten nie obowiązywał w dacie powstania i szkody i nie może mieć zastosowania, zaś stosować powinno się art. 442 k.c. obowiązujący wówczas w związku z art. 122 § 1 k.c.

Niezależnie od powyższych zarzutów, pozwany wskazał, że powód nie udowodnił swoich roszczeń, w szczególności wyliczonych godzin koniecznej opieki ze strony osób trzecich i szczególnych okoliczności, które świadczyłyby o konieczności sprawowania nad nimi opieki.

Bezzasadne było także, według pozwanego żądanie przez powoda zwrotu kosztów dojazdu na basen w J. w sytuacji, gdy znacznie bliżej – w P. także jest basen. Pozwany zanegował także sposób wyliczenia przez powoda kosztów dojazdu przy pomocy maksymalnej stawki 0.8353 zł za przejechany kilometr, jako odbiegający od kosztów faktycznie ponoszonych.

Zdaniem pozwanego nieudowodnione były także żądania zwrotu kosztów opieki wg stawki 10 zł za godzinę, zwroty kosztów turnusów rehabilitacyjnych i świadczeń rehabilitacyjnych.

W ocenie pozwanego postępowanie likwidacyjne zostało przeprowadzone rzetelnie i szczegółowo i powód otrzymał wszystkie należne mu świadczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20.12.2005 r. w miejscowości K. małoletni powód M. P. został potrącony przez samochód osobowy kierowany przez W. S.. Wskutek potrącenia powód doznał szeregu poważnych uszkodzeń ciała. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność za wyrządzoną powodowi szkodę i wypłacił mu część żądanego świadczenia. Nie godząc się z decyzją ubezpieczyciela, powód wystąpił na drogę sądową.

Wyrokiem z dnia 31.05.2010 r. Sąd Okręgowy w Przemyślu w sprawie I C 590/07 zasądził od pozwanego (...) S.A. (...)w W. na rzecz powoda kwotę 170.000 zł, ustalając jednocześnie odpowiedzialność na przyszłość pozwanego wobec powoda za skutki wypadku z dnia 20.12.2005 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, uwzględniając apelację powoda od powyższego wyroku, wyrokiem z dnia 25.11.2010 r. zasądził dodatkowo od pozwanego (...) S.A. (...) w W. kwotę 100.000 zł, uznając że małoletni powód nie przyczynił się do powstania szkody.

dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Przemyślu z dnia 31.05.2010 r. i wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 25.11.2010 – akta I C 590/07;

Obrażenia ciała, jakich doznał powód były rozległe i poważne, stracił przytomność, został przewieziony do szpitala. Stan powoda lekarze określili, jako zagrażający życiu.

U powoda stwierdzono stłuczenie pnia mózgu wywołujące prawostronne porażenie połowiczne oraz stłuczenie mózgu po prawej stronie skutkujące obrzękiem oraz powstałym niedowładem czterokończynowym. Po pobycie na oddziale intensywnej opieki medycznej, powód do 20.01.2006 r. przebywał na oddziale chirurgii dziecięcej (...) w P..

W okresie, gdy był nieprzytomny, powód był poddawany intensywnemu leczeniu, zaintubowano go i cewnikowano, odżywiano przez sondę żołądkową. Badanie TK głowy wykazało ognisko krwotoczno - obrzękowe na pograniczu części grzbietowej konara mózgu (nakrywki), wzgórka dolnego blaszki pokrywy i dolno - tylnej części wzgórza o max. wymiarze poprzecznym około 12x8 mm.

Od 20 stycznia 2006 r. do 2 marca 2006 r. powód przebywał na Oddziale (...) (...)w P.. Przy przyjęciu na Oddział powód miał całkowicie zniesione nadawanie mowy i kontaktował się mruganiem powiek, zachował jednak zdolność rozumienia. Nie chodził, miał niedowład spastyczny czterokończynowy, bardziej nasilony w kończynach prawych z zaburzeniem równowagi.

Po odzyskaniu świadomości komunikował się z otoczeniem wyłącznie za pomocą mrugania powiekami. Rodzice powoda przebywali z nim co najmniej godzin dziennie, gdyż wymagał stałej obsługi we wszystkich czynnościach. Ubierali, karmili, myli, przebierali syna, podnosili i kładli do łóżka. Wymiar świadczonej przez osoby najbliższe opieki wyniósł w okresie pobytu szpitalu tj. od 20.12.2005 r. do 28.02.2006 r. co najmniej po 4 godziny dziennie, czyli w sumie 284 godziny.

M. P. po wypadku stracił mowę. Poddano go terapii logopedycznej polegającej na usprawnianiu funkcji oddechowych, fonacyjnych, ćwiczeniach usprawniających narządy mowy, masażu zewnętrznym i wewnętrznym artykulatorów mowy. Zastosowano również kompleksową i indywidualną rehabilitację kończyn oraz leczenie farmakologiczne. W rezultacie zaczął samodzielnie chodzić. Mówił szeptem, bełkotliwą mową. Wypisany został do domu z zaleceniami kontynuacji wyuczonych ćwiczeń i kontroli w poradni rehabilitacyjnej.

Po opuszczeniu Szpitala powód nadal wymagał stałej opieki, kontroli i pielęgnacji, źle reagował na hałas i głośnie rozmowy, konieczna była intensywna terapia przeciwodleżynowa i oklepywanie klatki piersiowej. Poddano go intensywnej, codziennej rehabilitacji usprawniającej. Ojciec powoda J. P. zrezygnował z pracy, aby opiekować się synem i rehabilitować go.

Zakres sprawowanej na powodem opieki zwiększył się do 6 godzin dziennie, gdyż w dalszym ciągu nie był on w stanie samodzielnie się poruszać, zachodziła potrzeba podawania mu posiłków, wykonywania praktycznie wszystkich czynności życia codziennego. Dodatkowy czas pochłaniały dojazdy na rehabilitację i nadzór nad zaleconymi ćwiczeniami wykonywanymi przez powoda w domu. W sumie w okresie od 1.03.2006 r. do 31.08.2006 r. wymiar opieki sprawowanej nad powodem wyniósł 1104 godziny. W tym okresie powodowi przyznano zasiłek pielęgnacyjny i dodatek, który wynosił 224 zł miesięcznie.

dowód: historia choroby w (...) w P., karty informacyjne leczenia szpitalnego – 78 – 94; zaświadczenie (...) K. – k. 191, zeznania J. P. – protokół rozprawy z 7.11.2013 [00:40;33-01:26:28],

Z uwagi na stan zdrowia znacznie utrudniający uczęszczanie do szkoły do końca roku szkolnego 2005/2006 powód pobierał naukę w trybie nauczania indywidualnego. Do szkoły powrócił we wrześniu 2006 r. Nie był jednak jeszcze na tyle sprawny, aby samodzielnie do niej chodzić. Ojciec zawoził go i przywoził ze szkoły, która znajdowała się w odległości około 1,5 km od domu. Sytuacja taka miała miejsce aż do ukończenia przez powoda gimnazjum w K. w czerwcu 2012 r.

W dniu 28.04.2006 r. powód zaliczony został do osób niepełnosprawnych na okres do 30.04. 2007 r. przez (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. W orzeczeniu tym wskazane zostało, wymaga on korzystania ze wsparcia środowiskowego w samodzielnej egzystencji, stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz stałego współudziału, na co dzień opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Od 6.04.2006 r. był leczony w (...) w P. z rozpoznaniem stanu po urazie głowy - mózgu i pnia mózgu oraz niedowładu prawostronnego. Pozostawał pod stałą opieką logopedyczną, a także zasugerowano mu korzystanie ze specjalistycznej pomocy psychologiczno - pedagogicznej oraz zajęć korekcyjno - kompensacyjnych na terenie szkoły.

W dniu 25.05.2007 r. powód został ponownie zaliczony do osób niepełnosprawnych na okres do 31.05.2008 r. W wydanym orzeczeniu stwierdzono, że nadal wymaga on korzystania ze wsparcia środowiskowego w samodzielnej egzystencji, stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz stałego współudziału na co dzień opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji.

W dniu 2.06.2008 r. powód został po raz trzeci zaliczony do osób niepełnosprawnych na okres do 30.06.2010 r. W wydanym orzeczeniu stwierdzono, że wymaga on zaopatrzenia w stosowne przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze zgodnie z dysfunkcją, korzystania ze wsparcia środowiskowego w samodzielnej egzystencji, stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz stałego współudziału na co dzień opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Orzeczeniem z dnia 22.06.2012 r. powód został zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Stwierdzono jednocześnie, że powód nie wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby, wymaga jednak korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji – tj, korzystania z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej oraz inne placówki. Orzeczenie wydano do 30.06.2014 r.

W następstwie przebytego wypadku powód poddawany był długotrwałym zabiegom rehabilitacyjnym. Uczestniczył w licznych zabiegach fizjoterapeutycznych i ogólno usprawniających. Zabiegi te pochłaniały wiele czasu i wysiłku. Zamiast przeznaczać czas na zabawę i naukę, swój czas poświęcił leczeniu, pomimo jednak intensywnego leczenia, wyrzeczeń i wysiłku, nie powrócił do sprawności.

Od marca do końca 2006 r. powód odbywał rehabilitację w P. (10 km od K.), zaś w kolejnych latach w ośrodku w P. (7 km od K.). Na zabiegi (średnio 15 razy w miesiącu) woził go i wozi własnym samochodem ojciec J. P.. Z zabiegów rehabilitacyjnych powód korzysta do chwili obecnej. Od 2006 do 2012 roku powód otrzymywał skierowania na zabiegi rehabilitacyjne od neurologa dziecięcego I. D.. Ten lekarz kierował także powoda na turnusy rehabilitacyjne, z których korzystał w latach 2006 – 2013 r (co roku w okresie wakacyjnym jeden wyjazd – 8 razy). Turnusy te dofinansowywane były przez (...)w P. (w 2011 r. było to ok. 50% - 1.239 zł przy całkowitym koszcie 2.598 zł), powód jeździł na nie z opiekunem – ojcem J. P., korzystali nie z własnego samochodu, ale z pociągów.

W okresie od 1.09.2006 r. tj. od powrotu do szkoły do chwili obecnej powód wymagał i wymaga opieki ze strony osób trzecich w wymiarze 3 godzin dziennie. Opieka sprawowana głównie przez ojca J. P. polegała na zawożeniu i przywożeniu powoda ze szkoły (podstawowej i gimnazjum w latach 2006 – 2012), zawożeniu syna na zabiegi rehabilitacyjne (do P. i P.) oraz na zajęcia na basenie (do J. i P.). Dodatkowo powód z uwagi na prawostronny niedowład ciała wymagał pomocy przy ubieraniu, myciu, pomoc w ćwiczeniach rehabilitacyjnych w domu (np. asekuracja przy podciąganiu się).

M. P. dopiero po kilku latach rehabilitacji samodzielnie „stanął na nogi”, wcześniej chodził niepewnie, przytrzymywał się ścian. Miał i nadal ma problemy ze spożywaniem posiłków prawą ręką, która gorzej się rozwija. Przez kilka lat rodzice karmili powoda, gdyż nie był w stanie sam utrzymać sztućców.

W 2012 r. powód rozpoczął naukę w techniku w P., uczy się zawodu grafika komputerowego. Dojeżdża do szkoły autobusem, ojciec przyjeżdża po niego po lekcjach i jadą razem na zabiegi rehabilitacyjne do ośrodka w P., następnie wracają do domu. Powód nie ma możliwości korzystania z publicznych środków komunikacji, gdyż do miejsca jego zamieszkania kursują tylko 2 autobusy i nie miałby możliwości dotarcia na czas do ośrodka rehabilitacyjnego. J. P. nadal pomaga synowi w ćwiczeniach rehabilitacyjnych w domu, a także w nauce.

Od stycznia 2007 r. do 30.06.2011 r. M. P. korzystał z bezpłatnych zajęć rehabilitacyjnych na basenie przy ul. (...) w P. przy (...). Od lipca 2011 r. zajęcia na tym basenie prowadzone są wyłącznie dla uczniów placówki. Wobec niemożności korzystania z poprzedniego basenu, powód zaczął jeździć na basen do J.. Jest to obiekt położony w dalszej odległości od K. (42 km) niż basen miejski w P., jednak znacznie nowocześniejszy i wyposażony w sprzęt rehabilitacyjny, z którego korzysta M. P.. Na basen do J. powód jest wożony przez ojca samochodem, raz w tygodniu w niedzielę, miesięczny karnet wstępu kosztuje 100 zł.

W okresie od 1.09.2009 r. do 31.10.2013 r. łączny wymiar opieki sprawowanej na powodem przez najbliższe osoby wyniósł 7.854 godziny (2.618 dni po 3 godziny dziennie). W tym okresie powód nadal otrzymywał zasiłek pielęgnacyjny z dodatkiem w kwocie po 233 zł miesięcznie.

Powód wystąpił do pozwanego o wypłatę należnych mu świadczeń z tytułu renty. Pozwany uwzględnił roszczenie powoda częściowo i przyznał mu zwrot kosztów opieki za okres od 1.11.2008 ro do 31.03.2012 w kwocie po 480 zł miesięcznie oraz miesięczną rentę w kwocie po 480 zł począwszy od 1.04.2012 r. W ocenie pozwanego opieka nad powodem w powyższym okresie wynosiła po 2 godziny dziennie, przy stawce 8 zł za godzinę.

Za okres od 20.12.2005 r. do 31.05.2012 r. pozwany wypłacił powodowi kwotę 20.640 zł, przy czym 19.680 zł stanowiła skapitalizowana renta oraz dwie renty miesięczne po 480 zł (kwiecień i maj 2012 r.).

W zakresie kosztów dojazdów na zabiegi rehabilitacyjne, do placówek medyczny, basen, pozwany uznał roszczenie powoda do kwoty po 100 zł miesięcznie za okres od 1.11.2008 r. do 31.03.2012 jak i w ramach renty bieżącej i wypłacił mu łącznie kwotę 4.300 zł, pozwany nie uwzględnił kosztów zakupu karnetu na basen w J. (100 zł miesięcznie).

W sumie pozwany wypłacił powodowi kwotę 23,780 zł i przyznał miesięczną rentę w kwocie po 580 zł miesięcznie (480 zł z tytułu opieki i 100 zł koszty dojazdu).

W 2008 r. biegli sądowi stwierdził, że u powoda pozostał niedowład połowiczny prawostronny typu spastycznego z objawem B. po stronie prawej (wg. p 5 c - 40 %), zaburzenia mowy o typie resztkowej afazji ruchowej (wg. p 11 d - 20 %) oraz przewlekłe zaburzenia stresu pourazowego (wg. p. 10 a - 10 %) co skutkowało 70% uszczerbkiem na zdrowiu powoda w wyniku doznanego wypadku komunikacyjnego ustalonego stosownie do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.12.2002 r. Małoletni nie pozostawał pod opieką psychiatryczną i nie uczęszczał na terapię psychologiczną. Zażywał przepisane przez lekarza neurologa leki o działaniu prokognitywnym. Miał spowolniony tok myślenia spowolniony i był nadpobudliwy emocjonalnie, nie ujawniał jednak deficytu intelektualnego. Biegli stwierdzili także u powoda objawy przewlekłego zaburzenia stresu pourazowego. Nie chciał opowiadać o doznanym wypadku, przypominanie sobie o nim wpływa na niego nerwowo. Bał się sam chodzić do szkoły.

W ocenie biegłego sądowego z zakresu psychiatrii lek. med. T. C. oraz specjalisty neurologa lek. med. A. W. istniejący u powoda niedowład połowiczny prawostronny oraz zaburzenia mowy o typie resztkowej afazji miały ulec pewnej poprawie, pod warunkiem dalszej intensywnej rehabilitacji. Zdaniem biegłych nie można było jednoznacznie określić jego rokowania na przyszłość.

dowód: korespondencja powoda z pozwanym – k. 66 – 76; skierowania i zaświadczenia o przebytych zabiegach rehabilitacyjnych – k. 109 – 133, 189 – 190,262, 263, 404, informacje o przebiegu turnusów rehabilitacyjnych i skierowania lekarskie na turnusy rehabilitacyjne – k. 134 – 141, 194 – 196, 260, 264, 403, orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania z dnia 21.03.2006 r. - k. 142-144, orzeczenia o niepełnosprawności z dnia 28.04.2006 r., 2.06.2008 r., 25.05.2007 r.. 22.06.2012 r., - k. 145 – 148, 258, opinia nr (...) – k. 150, opinia w sprawie objęcia dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną w szkole – k. 151, zaświadczenie z gabinetu neurologicznego i historia choroby – k.152 – 157, 231 – 253, zaświadczenia lekarskie – zwolnienia z zajęć wf – k. 153, 404, dowód wpłaty należności za turnus rehabilitacyjny – k. 266, informacja (...) w P. o wysokości dofinansowania turnusów rehabilitacyjnych – k. 267, pismo (...) w P. z 3.06.2013 – k. 369 opinia sądowo - lekarska biegłych sądowych specjalisty psychiatry lek. med. T. C. i specjalisty neurologa lek. med. A. W. z dnia 19.02.2008 r. – k. 190 – 194 akt I C 590/07;

W chwili obecnej stan psychiczny powoda znacznie się poprawił. Biegli sądowi z zakresu psychiatrii – dr n. med. B. H. i z zakresu psychologii mgr J. K. nie stwierdzili u powoda choroby psychicznej ani upośledzenia umysłowego, jak również innych zaburzeń psychicznych. W ocenie biegłych w sferze psychicznej powoda nie ujawniają się negatywne doznania związane z wypadkiem, nie wymaga ona z tego tytułu zwiększonej opieki i nadzoru.

Biegła sądowa z zakresu neurologii lek. J. Ł. stwierdziła, że u powoda utrzymują się skutki wypadku w postaci niewielkiego spastycznego niedowładu prawostronnego, który w toku rehabilitacji znacznie się zmniejszył.

W ocenie biegłego powód nie wymaga aktualnie zwiększonej opieki ze strony osób trzecich, jednak doznaje ograniczeń w życiu codziennym. Z uwagi na niedowład ma problemy z bieganiem, szybkim chodzeniem, uprawianiem sportów. Nie zażywa leków, nie może jednak wiązać swej przyszłości z zawodami, w których wymagana jest 100% sprawność fizyczna, pozostaje mu wybór spośród prac umysłowych, biurowych.

Według biegłej z neurologicznego punktu widzenia niezbędne jest kontynuowanie rehabilitacji, ćwiczeń na basenie i ćwiczeń ogólnousprawniających, aby reedukować mięśnie i ośrodkowy układ nerwowy – celem przeciwdziałania niedowładowi spastyczności. Zaprzestanie rehabilitacji może nasilić istniejący niedowład połowiczny.

Zdaniem biegłej sądowej z zakresu neurologii niedowład występujący u powoda znacznie zmniejszył się od wypadku, przy czym widać też pozytywną różnicę między 2008, a 2013 rokiem.

Z opinii biegłego sądowego z zakresu rehabilitacji lek. med. G. S. wynika, iż rodzaj zlecanych powodowi zabiegów rehabilitacyjnych świadczy o tym, że od 2007 r. do chwili obecnej stan zdrowia powoda nie zmienił się, nie ma korekcji w usprawnieniu. Rehabilitacja powinna być stosowana 1 – 2 razy w rokuk celem utrzymania sprawności ruchowej, nie ma potrzeby prowadzić jej częściej. Powód może korzystać z basenu, ale nie jest on koniecznym zabiegiem.

Biegła wskazała także, że udział w turnusach rehabilitacyjnych wskazany był u powoda w latach 2006 – 2008, teraz nie są konieczne. Biegła uznała jednak, że rehabilitacja powoda wpływa pozytywnie na stan jego zdrowia, gdyż utrzymuje w stabilnym zakresie stan układu ruchu i neurologiczny, nie jest konieczna bardziej intensywna rehabilitacja. Wskazując na brak potrzeby rehabilitacji biegła uwzględniła jedynie stan narządu ruchu. W ocenie biegłej opieka na powodem była konieczna w zakresie, w jakim wymagał dowożenia do placówek leczniczych

dowód: opinia psychiatryczno-psychologiczna – k. 312-317, opinia pisemna, pisemna opinia uzupełniająca i ustna opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu neurologii lek. J. Ł. – k.288 – 291, 344 – 345, protokół rozprawy z 7.11.2013 r. [00:15:55-00:30:44], pisemna opinia i ustna opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu rehabilitacji lek. med. G. S. – k. 375 – 377, protokół rozprawy z 7.11.2013 r. [00:03:01-00:15:55];

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dokumentów urzędowych i prywatnych, których wiarygodność nie została podważona przez żadną ze stron.

Podstawą dokonania ustaleń faktycznych były również zeznania J. P. przesłuchanego w charakterze strony (jako przedstawiciel ustawowy małoletniego). Sąd dał im wiarę w całości, gdyż są rzeczowe i spójne, opisują przebieg leczenia i rehabilitacji powoda, jego życie przed i wypadku, a także zmiany, jakie zdarzenie to spowodowało w jej życiu i planach na przyszłość.

Sąd w całości podzielił także stanowiska biegłych z zakresu neurologii lek. J. Ł., psychiatrii – dr n. med. B. H.i psychologii – mgr J. K. wyrażone w opiniach. Opinie te zostały sporządzone rzeczowo, nie są sprzeczne wewnętrznie. Do opinii psychiatryczno-psychologicznej strony zgłosiły merytorycznych zarzutów. Sąd oddalił wniosek powoda w zakresie dotyczącym uzupełnienia opinii (k. 342), uznając że okoliczności, na które został powołany zostały dostatecznie wyjaśnione i spowodowałby on przewlekłość postępowania.

Biegła sądowa z zakresu neurologii lek. J. Ł. w ustnej opinii uzupełniającej złożonej na rozprawie w dniu 7.11.2013 r. odniosła się do zarzutów i pytań stron, wyjaśniając rzeczowo, logicznie i fachowo przyczyny z jakich uznała, że rehabilitacja powoda jest wskazana i celowa z neurologicznego punktu widzenia. Porównując stan zdrowia powoda z chwili obecnej i z okresu bezpośrednio po wypadku, biegła zdecydowanie stwierdziła znaczną poprawę w zakresie zmniejszenia się niedowładu ciała u powoda, co powiązała bezpośrednio z prowadzoną rehabilitacją.

Opinię biegłej sądowej z zakresu rehabilitacji lek. med. G. S. Sąd podzielił w części. Zdaniem Sądu biegła wskazując na brak celowości dalszego rehabilitacji powoda ograniczyła się jedynie do wskazania, że przez kolejne lata nie zmieniał się rodzaj zalecanych mu zabiegów, niemniej jednak stwierdziła poprawę stanu zdrowia powoda w okresu wypadku i w chwili obecnej. Zdaniem Sądu, mając na uwadze stanowisko biegłej sądowej z zakresu neurologii twierdzenia takie są nieuprawnione, zaś obiektywnie stwierdzone zmniejszenie się niedowładu ciała u powoda przesądza o celowości dalszej rehabilitacji i to w jak najszerszym zakresie. Dodatkowo za celowością dalszego rehabilitacji powoda i pozytywnego wpływu na jego stan zdrowia świadczą kolejne orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. O ile w początkowych latach po wypadku stwierdzono u powoda konieczność stałej opieki ze strony osób trzecich, o tyle w orzeczeniu z 2012 r. uznano, że stała opieka nad powodem nie jest konieczna. Oznacza to, że samodzielność powoda stale rośnie i poprawia się, a niedowład ciała ustępuje.

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie powoda M. P. jest słuszne co do zasady
i częściowo zasługuje na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie ustalono, że powód doznał uszczerbku na zdrowiu wskutek uczestnictwa w wypadku drogowym. Bezspornym w sprawie był fakt odpowiedzialności pozwanego wobec powoda za skutki wypadku z dnia 20.12.2005 r. Orzeczenie w tym przedmiocie zawiera wyrok Sądu Okręgowego w Przemyślu z dnia 31.05.2010 r. sygn. akt I C 590/07.

Pozwany przyjął odpowiedzialność uznając częściowo roszczenia powoda w zakresie renty z tytułu zwiększonych potrzeb.

W ocenie Sądu, mając na uwadze ustalony stan faktyczny zasadne jest żądanie powoda w zakresie zasądzenia na jego rzecz renty z tytułu zwiększonych potrzeb związanych z opieką osób trzecich, zwrotu kosztów dojazdów na rehabilitację, a także zwrot kosztów związanych z uczestnictwem w turnusach rehabilitacyjnych.

Zarzuty pozwanego dotyczącego wyłącznej winy powoda w spowodowaniu szkody (k. 202 1) są w świetle poprzednich wyroków Sądu Okręgowego w Przemyślu i Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie, a także wobec przyjęcia odpowiedzialności przez pozwanego, całkowicie bezpodstawne i nie wymagają szczegółowej analizy.

Odnieść jednakże należy się do zarzutu częściowego przedawnienia roszczeń powoda podniesionego przez pozwanego w odpowiedzi na pozew (k. 203).

Wskazać trzeba, co słusznie zauważył powód, że przepis art. 442 1 k.c. został znowelizowany ustawą z dnia 16 lutego 2007 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 80, poz. 538). Zgodnie z § 1 tego przepisu roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Jednocześnie z mocy § 4 - przedawnienie roszczeń osoby małoletniej o naprawienie szkody na osobie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat dwóch od uzyskania przez nią pełnoletności.

Ustawa powyższa zawiera także przepis przejściowy, który stanowi, że do roszczeń, o których mowa w art. 1 (tj. w art. 442 1 k.c.), powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, a według przepisów dotychczasowych w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, stosuje się przepisy art. 442 1 Kodeksu cywilnego .

Szkoda powstała w niniejszej sprawie w dniu 20.12.2005 r., a zatem okres przedawnienia roszczeń (zgodnie z obowiązującym wówczas art. 442 k.c wynosił 3 lata) i nie upłynął do dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej (10.08.2007 r.). Mając na uwadze powyższe, nie można uznać roszczeń powoda za przedawnionych za okres do 1.11.2008 r.

Na podstawie art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Zaś § 2 tego przepis stanowi, że jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Konieczność sprawowania opieki na powodem wynika z opinii biegłego sądowego z zakresu neurologii jak i rehabilitacji i orzeczeń o stopniu niepełnosprawności. Za fakt notoryjny Sąd uznaje, że w trakcie pobytu w szpitalu pacjent ma zapewnioną całodobową opiekę personelu jedynie w ograniczonym zakresie i powszechne jest sprawowanie opieki na chorymi przez członków rodziny (w szczególności nad małoletnimi pacjentami), zwłaszcza po zabieg Na gruncie art. 441 § 1 zd. 1 k.c. powszechne jest stanowisko, że do dochodzenia zwrotu kosztów wynikłych z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia wyłącznie legitymowanym jest poszkodowany, chociażby koszty te zostały poniesione przez osobę . W niniejszej sprawie, uszkodzeń ciała doznał powód i on jest poszkodowanym. Toteż wyłącznie jemu przysługiwała legitymacja do dochodzenia zwrotu kosztów opieki nad nim w trakcie i po wyjściu ze szpitala.

Zwiększenie się potrzeb poszkodowanego stanowi szkodę przyszłą, wyrażającą się w stale powtarzających się wydatkach na ich zaspokojenie (np. konieczność stałego leczenia, zabiegów, kuracji, opieki osób trzecich, specjalnego odżywiania). Wówczas wystarczające jest wykazanie przez poszkodowanego istnienia zwiększonych potrzeb stanowiących następstwo czynu niedozwolonego. Natomiast przyznanie renty z tytułu zwiększonych potrzeb nie jest uzależnione od wykazania, że poszkodowany te potrzeby faktycznie zaspokaja i ponosi związane z tym wydatki.

Zakres opieki z tytułu zwiększonych potrzeb powoda obejmował całkowitą opiekę nad nim w szpitalu i w okresie kilku miesięcy po opuszczeniu go. W tamtym czasie powód był niesamodzielny, nie chodził, wymagał karmienia, przebierania, mycia, pomocy w ćwiczeniach rehabilitacyjnych, zawożenia na zabiegi rehabilitacyjne i do lekarzy.

Po powrocie do szkoły ojciec powoda codziennie zawoził go i przywoził ze szkoły, gdyż powód bał się poruszać sam po poboczu jezdni, kontynuowana była rehabilitacja, dojazdy na basen, pomoc w nauce, ćwiczeniach domowych.

Od 2012 r. powód uczęszcza do szkoły średniej w P., jednak ojciec nadal przyjeżdża po niego, aby zabrać po lekcjach na zabiegi rehabilitacyjne, co ma miejsce średnio 15 razy w miesiącu, 4 razy tygodniowo powód jest zawożony na basen do J., nadal kontynuuje ćwiczenia w domu przy pomocy ojca.

O zaangażowaniu J. P. z opiekę nad synem świadczyć może choćby fakt rezygnacji z pracy i całkowite poświęcenie się rehabilitacji dziecka.

Zakres koniecznej opieki nad powodem przez osoby najbliższe przedstawiał się następująco:

-

w okresie pobytu w szpitalu od 20.12.2005 do 28.02.2006 po 4 godziny dziennie;

-

w okresie niesamodzielności powoda, intensywnej rehabilitacji, opieki medycznej, indywidualnego toku nauczania tj. od 1.03.2006 do 31.08.2006 r.po 6 godzin dziennie;

-

w okresie od powrotu powoda do szkoły, dalszej rehabilitacji, wyjazdów na basen, turnusy rehabilitacyjne do chwili obecnej tj. od 1.09.2006 do 31.10.2013 i nadal - po 3 godziny dziennie;

W sumie łączna ilość godzin opieki sprawowanej nad powodem wyniosła 9.242 godziny. W kolejnych latach zmieniał się koszt godzinowy opieki. Mając na uwadze koszt usług opiekuńczych wg MOPS w P., Sąd za wiarygodną uznał stawkę 5 zł za godzinę w okresie od 20.12.2005 do 31.12.2006 r., stawkę 7 zł za godzinę w okresie od 1.01.2007 do 31.12.2008, stawkę 8 zł za godzinę w okresie od 1.01.2009 r. do 31.05.2012 i stawkę 10 zł za godzinę w okresie od 1.06.2012 do 31.10.2013 r. Są to stawki niższe niż ustalona wysokość usług opiekuńczych, ale usprawiedliwione faktem sprawowania opieki nad powodem przez osoby najbliższe, na których ciążą wobec powoda obowiązki wynikające ze sprawowania nad nim pieczy w ramach władzy rodzicielskiej.

Mając na uwadze powyższe ustalenia, Sąd uznał roszczenie powoda za uzasadnione do kwoty 48.207 zł tytułem skapitalizowanej renty za okres od 15.12.2011 r. do 31.10.2013 r. Uwzględniając kwoty wypłacone powodowi przez pozwanego dobrowolnie, czyli za powyższy okres łącznie 28.800 zł, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 19.407 zł tytułem kosztów opieki w ramach skapitalizowanej renty. Roszczenie powyżej tej kwoty jest zdaniem Sądu wygórowane i nie znajdujące potwierdzenia z zebranym materiale dowodowym.

Dodatkowo w ramach odszkodowania zasądzono na rzecz powoda kwotę częściowy zwrot kosztów dojazdów samochodem do placówek rehabilitacyjnych, do szkoły i na basen, zgodnie z oświadczeniem ojca powoda i zeznaniami powoda, których pozwany nie kwestionował.

Sąd podzielił jednak zarzut pozwanego, że bezzasadne jest rozliczenie kosztów dojazdów na podstawie maksymalnych stawek zawartych w przepisach rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz.U. Nr 27, poz. 271, z późn. zm.). Zważyć należy, że użyta przez powoda do obliczenia kosztów dojazdu stawka 0,8535 zł za km nie została niczym uzasadniona i nie pozostaje w relacji z rzeczywistą szkodą poniesioną przez powoda, co w świetle art. 444 § 1 k.c. czyni koniecznym korektę wyliczenia powoda.

Biorąc pod uwagę cenę paliwa w poszczególnych lataach, ale także koszty eksploatacji samochodu (zużycie części zamiennych, ubezpieczenia i inne), Sąd przyjął, że adekwatna będzie stawka 0,50 zł za kilometr. Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem pozwanego, że powódce należy się wyłącznie zwrot kosztów paliwa, gdyż przyjęcie tej argumentacji prowadziłoby do sprzecznych z logiką i doświadczeniem życiowym wniosków, iż do eksploatacji samochodu wystarcza jego tankowanie, zaś zbędne jest ubezpieczenie, przeglądy okresowe, wymiana zużytych części, itd. Stawka 0,50 zł stosowana jest powszechnie na obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Przemyślu chociażby do rozliczania wydatków biegłych czy też świadków korzystających z własnych samochodów.

Mając na uwadze, że powód korzystał z placówek rehabilitacyjnych w P. i P., Sąd zasądził na jego rzecz z tego tytułu kwotę 1.350 zł (zwrot kosztów dojazdu w okresie od 1.04.2006 do 31.12.2006 do P. po 15 zabiegów miesięcznie, przy uwzględnieniu odległości 10 km w jedną stronę) oraz kwotę 8.610 zł (zwrot kosztów dojazdu w okresie od 1.01.2007 do 31.10.2013 do P. przy uwzględnieniu odległości 7 km w jedną stronę). W sumie z tytułu zwrotu kosztów dowożenia powoda na zabiegi rehabilitacyjne Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 9.960 zł.

Sąd uwzględnił także koszty dowożenia powoda do szkoły przez ojca w okresie nauki w szkole podstawowej i gimnazjum. Przyjmując, że odległość od domu powoda do szkoły wynosi 3 km w obie strony (co wynika z zeznań J. P.) oraz fakt, że rok szkolny trwa przeciętnie 180 dni, Sąd przyznał powodowi z tego tytułu kwotę 1.350 zł (5 lat x 180 dni x 3 km x 0,50 zł).

Wbrew twierdzeniom pozwanego za słuszne i celowe z punktu widzenia postępów w rehabilitacji powoda jest, zdaniem Sądu, korzystanie przez powoda z zajęć na basenie, przy czym jak na uwzględnienie zasługują koszty związane z dojazdami do J.. Logiczne i rzeczowe jest tłumaczenie ojca powoda, że basen ten jest obiektem nowoczesnym i wyposażonym z sprzęt do rehabilitacji narządów ruchu. Zajęcia na takim obiekcie zapewniają odpowiedni komfort powodowi. Biorąc pod uwagę, że 1.01.2007 r. do 30.06.2011 r. powód korzystał z bezpłatnych zajęć na basenie w (...) w P. koszty dojazdu zamykały się w kwocie 40 zł miesięcznie(4 x 20km x 0,50 zł), co przez 54 miesiące dało kwotę 2.160 zł. Od 1.07.2011 r. powód jeździ na basen do J., koszt takiego dojazdu do 168 zł miesięcznie (84 km x 4 x 0.50 zł). W sumie za okres od 1.07.2011 do 31.10.2013 r. koszty wyniosły 4.704 zł i taką kwotę Sąd uznał za uzasadnioną.

W sumie z tytułu zwrotu kosztów dojazdów powoda do placówek edukacyjnych, leczniczych i na basen, uwzględniając kwoty wypłacone przez pozwanego z tego tytułu powodowi (6.200 zł za okres od 1.11.2008 do 31.10.2013) Sąd zasądził na jego rzecz kwotę 9.814 zł.

Żądanie powoda zmierzające do przyznania mu wyższych kwot z tytułu zwrotu kosztów dojazdów Sąd uznał za bezzasadne. Zważyć należy, że wbrew twierdzeniom zawartym w uzasadnieniu pozwu powód od 2012 nie jest dowożony do szkoły samochodem, na turnusy rehabilitacyjne jeździł pociągami, zaś rok szkolny nie trwa 365 dni w roku.

W całości Sąd natomiast uwzględnił żądanie powoda w zakresie częściowego zwrotu kosztów udziału w turnusach rehabilitacyjnych. Celowość korzystania z nich wynika z corocznych skierowań lekarskich, a także opinii biegłego sądowego z zakresu neurologii. Sąd uznał także, że wyjazdy J. P. na te turnusy są uzasadnione, gdyż powód nie odzyskał jeszcze pełnej sprawności, ma kłopoty z mówieniem i dotarcie do odległych miejscowości byłoby dla niego problemem. Za realną należy przyjąć stawkę 5.210 zł mając na uwadze fakt, że do tej pory powód uczestniczył już w 8 turnusach, dofinansowywanych jedynie częściowo przez (...).

Zasadne jest także żądanie powoda w zakresie zwrotu kosztów zakupu karnetów na basen w J.. Niewątpliwie są to wydatki mieszczące się w kategorii kosztów wynikających ze szkody, o których mowa w art. 444 § 1 k.c. Z tego tytułu Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 2.800 zł (28 miesięcy x 100 zł).

Zgodnie z art. 444 § 2 k.c. jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Renta, o której mowa powyżej należy się poszkodowanemu zasadna jest w sytuacji, gdy powstaną nowe, zwiększone w stosunku do sytuacji sprzed wypadku i pozostające z nim w adekwatnym związku przyczynowym potrzeby, których zaspokojenie generuje nowe, zwiększone wydatki, nie jest zaś istotne czy i w jaki sposób poszkodowany będzie te potrzeby faktycznie zaspokajał (tak, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 23.08.2013 r. sygn. I ACa 346/13, LEX nr 1362772). Sąd pogląd powyższy podziela w całości.

Mając na uwadze ustalony stan faktyczny i poczynione powyżej rozważania, Sąd uznał, że wskutek obrażeń doznanych w wypadku potrzeby powoda zwiększyły się, co zresztą sam pozwany potwierdził przyznając powodowi rentę miesięczną w kwocie po 580 zł. Pozwany w toku postępowania likwidacyjnego (w przeciwieństwie do stanowiska zajmowanego w procesie) nie kwestionował zasadności sprawowania na powodem opieki w wymiarze 2 godzin dziennie, o czym świadczy treść pism kierowanych do powoda.

Zdaniem Sądu powód nadal wymaga opieki ze strony osób trzecich w wymiarze co najmniej po 3 godziny dziennie, przy uwzględnieniu stawki 10 zł za godzinę (stawka niższa niż koszty usług opiekuńczych). Koszt takiej opieki wynosi zatem 900 zł miesięcznie. Dodatkowo większe potrzeby powoda uzasadnione są kosztami związanymi z dojazdami na zabiegi rehabilitacyjne do ośrodka w P. w wymiarze 15 zabiegów miesięcznie, co daje kwotę 150 zł oraz kosztami związanymi z zajęciami na basenie i dojazdami do J., w sumie 168 zł dojazd i 100 zł karnet. Powyższe wyliczenia prowadzą do wniosku, że miesięczna renta z tytułu zwiększonych potrzeb powoda powinna wynosić 1.318 zł. Mając na uwadze okoliczność, że pozwany wypłaca powodowi rentę w kwocie 580 zł i powód otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny z dodatkiem w kwocie po 233 zł miesięcznie, Sąd uznał, iż renta uzupełniająca (tzn. wypłacana oprócz obecnie otrzymywanych od pozwanego świadczeń i zasiłków z opieki społecznej) należna powodowi powinna wynosić 505 zł miesięcznie i taką kwotę Sąd zasądził na rzecz powoda od pozwanego począwszy od 1 listopada 2013 r.

W sumie z tytułu skapitalizowanej renty i odszkodowania uwzględniającego zwrotu poniesionych kosztów dojazdu, wydatków związanych z zajęciami na basenie i udziałem w turnusach rehabilitacyjnych, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 43.341 zł, w tym z ustawowymi odsetkami od kwoty 32.231 zł od dnia 15 grudnia 2011 r. oraz od kwot po 505 zł (jako raty miesięcznej renty uzupełniające) począwszy od 11 stycznia 2012 r. aż do 31 października 2013 r.

W pozostałej części powództwo oddalono jako wygórowane i nieudowodnione.

W związku z tym, że roszczenie powoda zostało uwzględnione w zasadzie w połowie, Sąd uznał, że należy koszty postępowania rozdzielić po połowie na podstawie art. 100 k.p.c.

W ocenie Sądu w rozpatrywanej sprawie brak podstaw do zastosowania przepisu art. 100 zd. drugie k.p.c. Sąd podzielił w tym zakresie stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia 5 grudnia 2012 r. w sprawie I Cz 43/12. W uzasadnieniu powyższego orzeczenia Sąd Najwyższy wskazał, że jeżeli (…) strona powodowa zażądała zadośćuczynienia pieniężnego w wysokości rażąco wygórowanej, to musi liczyć się z tym, że stopień przegrania przez nią sprawy, zgodnie z kodeksowymi zasadami orzekania o kosztach procesu, będzie zasadniczym czynnikiem końcowego orzeczenia o tych kosztach. Wydając to orzeczenie, sąd uwzględnia natomiast koszty procesu poniesione przez obie strony. Na wysokość tych kosztów poniesionych przez stronę przeciwną rzutuje zaś m.in. wartość przedmiotu sporu, a w dalszym etapie sprawy - wartość przedmiotu zaskarżenia, która jest każdorazowo pochodną tej pierwszej wartości.

Podobne stanowisko zajął również Sąd Apelacyjny w Poznaniu rozpatrując sprawę o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę. W postanowieniu z dnia 11 października 2012 r. (sygn.. I Acz 1643/12 LEX 1220601) Sąd ten stwierdził, że niedopuszczalne jest przerzucanie na drugą stronę procesu ryzyka związanego z błędną oceną przez powoda przysługującego mu roszczenia. Stąd też włożenie na jedną ze stron obowiązku poniesienia kosztów w myśl art. 100 k.p.c. nie może wynikać jedynie z zasad słuszności. Zasady te leżą u podłoża wszystkich zasad rozdziału kosztów procesu. Kryterium słuszności nie może być wykorzystywane jako pretekst do odstępowania od dokładnego, stosunkowego, rozdzielania kosztów między stronami. Konieczne jest w takim wypadku uwzględnienie wszystkich okoliczności sprawy, w tym również ostatecznego wyniku postępowania.

Zdaniem Sądu nie można przerzucać na drugą stronę procesu ryzyka związanego z błędną oceną przez powoda wysokości przysługującego mu roszczenia, zwłaszcza w sytuacji, gdyż jest ono zawyżone. W niniejszej sprawie jest o to o tyle istotne, że powód był reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, trudniącego się na co dzień świadczeniem pomocy prawnej w analogicznych sprawach, dla którego ocena taka nie stanowiła większego problemu.

Stąd też Sąd nakazał ściągniecie na rzecz Skarbu Państw od każdej ze stron kwotę po 850,78 zł tytułem brakującej części wydatków związanych z przeprowadzeniem dowodu z opinii biegłych.

Tytułem zwrotu części kosztów procesu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.120,89 zł, mając na uwadze, że całkowite koszty poniesione przez strony wyniosły 20.675,75 zł, przy czym po stronie powoda było to 13.458,75 zł (zgodnie ze spisem kosztów), zaś po stronie pozwanego 7217 zł.