Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 228/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lipca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Danuta Matuszewska (spr.)

Sędziowie: SSA Krzysztof Noskowicz

SSA Krzysztof Ciemnoczołowski

Protokolant: referent-stażysta Patrycja Gałęzowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Gdańsku Marii Baran

po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2013 r.

sprawy

K. F.

o wydanie wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku

z dnia 28 marca 2013 r., sygn. akt IV K 16/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. S. – Kancelaria Adwokacka w G. kwotę 147,60 (sto czterdzieści siedem 60/100) złotych brutto tytułem kosztów obrony z urzędu skazanego w postępowaniu odwoławczym;

III.  kosztami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

K. F. wniósł o połączenie wyroków:

1.  Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 24.06.1996 r. w sprawie III K 195/96 za przestępstwo z art. 208 d. kk popełnione w dniu 09.01.1996 r. na karę roku pozbawienia wolności i 500 zł grzywny;

2.  Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 29.01.1997 r. w sprawie III K 1793/96 za przestępstwo z art. 208 d. kk popełnione w dniu 03.09.1996 r. na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wysokości 400 zł;

3.  Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 23.07.1997 r. w sprawie IV K 2282/97 za przestępstwo z art. 208 d. kk w zw. z art. 58 d. kk popełnione w dniu 12.12.1995 r. na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 1.200 złotych grzywny z zamianą w razie jej nieuiszczenia w terminie na 60 dni zastępczej kary pozbawienia wolności przyjmując jeden dzień tej kary za równoważny grzywnie w kwocie 20 złotych;

4.  Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 30.11.2000 r. w sprawie III K 1215/00 za przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 08.06.2000 r. na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wysokości 60 stawek dziennych po 10 zł każda;

5.  Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 06.12.2001 r. w sprawie II K 1001/01 za przestępstwo z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w nocy z 1 na 2 maja 2001 r. na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

6.  Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 18.12.2002 r. w sprawie III K 1720/01 za przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w nocy z 28 na 29 maja 2001 r. na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę 50 stawek dziennych po 10 zł każda;

7.  Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z dnia 02.03.2007 r. w sprawie XI K 761/06 za przestępstwo z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk popełnione w dniu 22.09.2006 r. na karę 3 lat pozbawienia wolności;

8.  Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z dnia 25.05.2007 r. w sprawie II K 231/07 za przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 16.06.2006 r. na karę roku pozbawienia wolności;

9.  Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 05.11.2010 r. w sprawie IV K 299/08 zmienionego wyrokiem Sadu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10.05.2011 r. w sprawie II AKa 102/11 za przestępstwa:

- z art. 280 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 12.02.2008 r. na karę 4 lat pozbawienia wolności i grzywnę 150 stawek dziennych po 10 zł każda,

- z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 282 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 12.02.2008 r. na karę 2 lat pozbawienia wolności i grzywnę 150 stawek dziennych po 10 zł każda,

- z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 12 kk popełnione w okresie od 26.01.2008 r. do 12.02.2008 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- z art. 276 kk popełnione nie później niż do dnia 12.02.2008 r. na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności,

oraz karę łączną 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywny 250 stawek dziennych po 10 zł każda;

10.  Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku w sprawie II K 230/09 z dnia 16.11.2011 r. za przestępstwa:

- z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 12 kk popełnione w dniach 23.02.2007 r., 24.02.2007 r., 26.02.2007 r., 14.04.2007 r. i 16.04.2007 r. na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę 80 stawek dziennych po 10 zł każda,

- z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniach 31.03.2007 r., 14.04.2007 r., 19.04.2007 r., 23.04.2007 r., 24.04.2007 r., 02.05.2007 r. i 07.05.2007 r. na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wysokości 100 stawek dziennych po 10 zł każda,

oraz karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywny 120 stawek dziennych po 10 zł każda;

11.  wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 27.05.2003 r. w sprawie III K 173/03 łączącym wyroki Sądu Rejonowego w Elblągu w sprawie II K 1001/01 i Sądu Rejonowego w Gdańsku w sprawie III K 1720/01 na karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

12.  wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z dnia 21.07.2008 r. w sprawie II K 197/08 łączącym wyroki Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku w sprawie II K 231/07 i Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku w sprawie XI K 761/06 na karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

Wyrokiem łącznym z dnia 28 marca 2013 roku, sygn. IV K 16/13 Sąd Okręgowy w Gdańsku:

I.  na podstawie art. 85 kk, art. 86 § 1, 2 i 2a kk, art. 569 § 1 kpk i art. 570 kpk jednostkowe kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone prawomocnymi wyrokami:

- Sądu Rejonowego w Gdańsku w sprawie III K 195/96,

- Sądu Rejonowego w Gdańsku w sprawie IV K 2282/97,

połączył i wymierzył K. F. karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 1.600 zł grzywny;

II.  na podstawie art. 63 § 1 kk w zw. z art. 577 kpk na poczet wymierzonej w punkcie I wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanemu w całości odbyte kary pozbawienia wolności w sprawach podlegających połączeniu i uznał tę karę łączną za odbytą w całości;

III.  na podstawie art. 85 kk, art. 86 § 1 i 2 kk, art. 569 §1 kpk i art. 570 kpk jednostkowe kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone prawomocnymi wyrokami:

- Sądu Okręgowego w Gdańsku w sprawie IV K 299/08,

- Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku w sprawie II K 230/09

połączył i wymierzył K. F. karę łączną 8 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywny w wymiarze 300 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 10 złotych;

IV.  na podstawie art. 577 kpk na poczet wymierzonej w punkcie III wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie IV K 299/08 od dnia 10.01.2012 r. do 28.03.2013 r.;

V.  pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w wyrokach podlegających połączeniu pozostawił do odrębnego wykonania;

VI.  na podstawie art. 17 § 1 pkt 7 kpk umorzył postępowanie w zakresie połączenia kar orzeczonych wyrokami Sądu Rejonowego w Elblągu w sprawie II K 1001/01, Sądu Rejonowego w Gdańsku w sprawie III K 1720/01, Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku w sprawie II K 231/07 i Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku w sprawie XI K 761/06;

VII.  na podstawie art. 572 kpk umorzył postępowanie w zakresie dotyczącym kar wymierzonych wyrokami Sądu Rejonowego w Gdańsku w sprawie III K 1793/96 i Sądu Rejonowego w Gdańsku w sprawie III K 1215/00;

VIII.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. S. kwotę 177,12 (sto siedemdziesiąt siedem 12/100) złotych, w tym podatek VAT, tytułem nieuiszczonych kosztów obrony udzielonej skazanemu z urzędu;

IX.  na podstawie art. 626 § 1 kpk, art. 624 § 1 kpk, art. 6 Ustawy o opłatach w sprawach karnych zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów sądowych.

Powyższe orzeczenie zaskarżył w punkcie III obrońca K. F..

Na podstawie art. 427§2 i art. 438 pkt 4 kpk zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

rażącą niewspółmierność kary popełnioną przez niewystarczające uwzględnienie przy oznaczeniu kary łącznej wszystkich okoliczności mających znaczenie dla ustalenia jej wysokości.

Na podstawie art. 427§1 kpk, art. 437§1kpk wniósł:

o zmianę zaskarżonego wyroku przez wymierzenie kary łącznej w łagodniejszym wymiarze.

Nadto wniósł o zasądzenie kosztów tytułem udzielonej skazanemu pomocy prawnej z urzędu przed Sądem II instancji w wysokości według norm przypisanych wraz z podstawkiem VAT, oświadczając jednocześnie, iż nie zostały one uiszczone w całości ani w części.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy skazanego jako oczywiście bezzasadna nie zasługuje na uwzględnienie .

W pierwszym rzędzie wskazać należy, że trafnie Sąd I instancji przyjął, iż w przedmiotowej sprawie występują dwa realne zbiegi przestępstw skutkujące koniecznością orzeczenia kar łącznych. W pierwszej grupie mieszczą się skazania wyrokami Sadu Rejonowego w Gdańsku w sprawach III K 195/96 i IV K 2282/97, w drugiej skazania wyrokami Sądu Okręgowego w Gdańsku w sprawie IV K 299/08 i Sądu Rejonowego Gdańsk- Południe w Gdańsku w sprawie II K 230/09.

Takich ustaleń Sądu I instancji skarżący nie kwestionuje.

Obrońca K. F. nie formułuje także, w złożonym środku odwoławczym, żadnych zarzutów co do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie I zaskarżonego wyroku, którym połączono kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w Gdańsku w sprawach III K 195/96 i IV K 2282/97.

W przekonaniu Sądu odwoławczego, chybiony jest zarzut rażącej niewspółmierności kary odnoszący się do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie III zaskarżonego wyroku, którym połączono kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku w sprawie IV K 299/08 i Sądu Rejonowego Gdańsk- Południe w Gdańsku w sprawie II K 230/09.

Trafnie Sąd I instancji wskazał kryteria, jakie należy stosować przy wymiarze kary łącznej, należycie też zważył występujące po stronie skazanego okoliczności tak obciążające, jak i łagodzące.

Przypomnieć w tym miejscu należy, w jakich granicach Sąd I instancji mógł wymierzyć karę łączną pozbawienia wolności i grzywny.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z 05.11.2010 r. sygn. akt IV K 299/08 K. F. został skazany za przestępstwa:

- z art. 280§2 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. popełnione w dniu 12.02.2008 r. na karę 4 lat pozbawienia wolności i grzywnę 150 stawek dziennych po 10 zł każda,

- z at. 13§1 k.k. w zw. z art.282 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. popełnione w dniu 12.02.2008 r. na karę 2 lat pozbawienia wolności i grzywnę 150 stawek dziennych po 10 zł każda,

- z art. 270§1 k.k. w zw. z art.12 k.k. popełnione w okresie od 26.01.2008 r. do 12.02.2008 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- z art. 276 k.k. popełnione nie później niż do dnia 12.02.2008 r. na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk- Południe w Gdańsku z 16.11.2011 r. sygn. akt II K 230/09 K. F. skazany został za przestępstwa:

- z art.286§1 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. i z art. 286§1 k.k. w zb. z art. 270§1 k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z at. 64§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione w dniach 23.02.2007 r. , 24.02.2007 r., 26.02.2007 r., 14.04.2007 r. i 16.04.2007 r. na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę 80 stawek dziennych po 10 zł każda,

- z art. 286§1 k.k. w zb. z art. 297§1 k.k.,w zb. z art. 270§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. i z art.13§1 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k. w zb. z art. 297§1 k.k. w zb. z art. 270§1 k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z at. 64§1 k.k. popełnione w dniach 31.03.2007 r., 14.04.2007 r., 19.04.2007 r., 23.04.2007r., 24.04.2007r., 02.05.2077 r. i 07.05.2007r. na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wysokości 100 stawek dziennych po 10 zł każda.

Sąd I instancji mógł zatem, stosownie do treści art. 86§1 i 2 k.k., orzec karę łączną od 4 lat do 10 lat i 9 miesięcy pozbawienia wolności oraz od 150 do 480 stawek dziennych grzywny.

Wymierzona K. F. kara łączna 8 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności nie jest ani nadmiernie surowa ani nadmiernie łagodna, jest to kara sprawiedliwa, należycie uwzględniająca występujące po stronie skazanego okoliczności tak obciążające jak i łagodzące. Podobnie rzecz się ma jeżeli chodzi o karę łączną grzywny, którą orzeczono w rozmiarze 300 stawek dziennych, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na 10 zł. Co istotne, kształtując karę łączną w wyroku łącznym, Sąd I instancji baczył, aby kara ta nie stwarzała dla skazanego sytuacji mniej korzystnej, niż odrębne wykonanie kar orzeczonych wyrokami jednostkowymi.

Niewątpliwie, oparcie wymiaru kary łącznej na zasadzie absorpcji lub kumulacji traktować należy jako rozwiązanie skrajne, stosowane wyjątkowo i wymagające szczególnego uzasadnienia. Słusznie w realiach przedmiotowej sprawy, Sąd I instancji kształtując karę łączną wobec skazanego, sięgnął po zasadę asperacji. Właściwie Sąd orzekający uwzględnił odstępy czasowe w jakich popełniane były poszczególne przestępstwa, jak i ich podobieństwo przedmiotowe .

Trafnie podnosi Sąd I instancji, oceniając związki podmiotowo- przedmiotowe zachodzące pomiędzy poszczególnymi czynami, że między pierwszym a ostatnim przestępstwem upłynął okres prawie roku, przestępstwa godziły w różne dobra prawem chronione, wyczerpywały znamiona różnych przestępstw. Trudno zatem uznać, że pomiędzy czynami jakich dotyczą jednostkowe skazania zachodzą takie ścisłe związki podmiotowo- przedmiotowe, które przemawiają za zastosowaniem absorpcji przy orzekaniu kary łącznej.

Wbrew wywodom skargi, pozytywna opinia skazanego z zakładu karnego należycie została doceniona przez Sąd I instancji przy kształtowaniu kary łącznej. Z pisemnych motywów zaskarżonego wyroku nie wynika przy tym, aby w przedmiotowej sprawie zachodziła sytuacja do jakiej odnosi się przytaczane przez obrońcę orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Krakowie sygn. akt II AKa 95/98 to jest, aby Sąd I instancji ponownie rozważał i uwzględniał przy oznaczaniu kary łącznej te same okoliczności, które miały wpływ na wymiar kary w sprawach o zbiegające się przestępstwa.

W tym stanie rzecz zaskarżony wyrok jako trafny utrzymano w mocy.

O kosztach obrony z urzędu skazanego w postępowaniu odwoławczym orzeczono na mocy art. 29 ustawy z dnia 26.05.1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. nr 146, poz. 1188 ) i § 14 ust. 5 w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz.U. nr 163 , poz. 1348 z późn. zm. ).

Sąd Apelacyjny na mocy art. 624§1 k.p.k. zwolnił skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze uznając, że ich uiszczenie byłoby dla K. F. zbyt uciążliwe zważywszy jego sytuację materialną - nie posiada on majątku o istotnej wartości, ma do odbycia stosunkowo długą karę pozbawienia wolności .