Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 4 lutego 2014 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Marta Bukaczewska

Protokolant:Mateusz Całka

po rozpoznaniu w dniu 21 stycznia 2014 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W.

przeciwko G. J.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego G. J. na rzecz powódki (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. kwotę 961,- zł (dziewięćset sześćdziesiąt jeden złotych) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 27.03.2013 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 227,- zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. w pozwie wniesionym w dniu 05 września 2012 r. wniosła o zasądzenie od pozwanego G. J. kwoty 961 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 09 października 2009 r. do dnia zapłaty, oraz zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, że zawarła z pozwanym pierwotną umowę ubezpieczenia OC na okres 12 miesięcy. Ponieważ pozwany nie wypowiedział polisy w ustawowym terminie, na podstawie art. 28 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych strona powodowa w ramach wznowienia wystawiła polisę nr (...), co było jednoznaczne z zawarciem nowej umowy ubezpieczenia OC na kolejne 12 miesięcy. Pozwany nie uregulował jednakże składki ubezpieczenia w wyznaczonym terminie płatności tj. dnia 08 października 2009 r. w ramach wznowionego obowiązkowego ubezpieczenia OC. Strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty, jednak bezskutecznie.

W dniu 15 października 2012 r. Sąd Rejonowy L. –. Z. w. L. w VI Wydziale Cywilnym wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu, sygn. akt VI Nc-e 1616587/12.

W dniu 27 marca 2013 r. pozwany złożył skutecznie sprzeciw, w którym zaskarżył nakaz zapłaty w całości oraz wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie uznaje zgłoszonego przez stronę powodową żądania zapłaty kwoty 961 zł. Pozwany skierował do powodowej spółki przed upływem terminu obowiązywania umowy ubezpieczenia przesyłkę poleconą zawierającą oświadczenie o wypowiedzeniu umowy ubezpieczenia OC, tym samym brak było podstaw do automatycznego zawarcia nowej umowy i obciążania pozwanego obowiązkiem zapłaty składki w ramach wznowionego ubezpieczenia. Jednakże ze względu na znaczny upływ czasu pozwany nie dysponuje już ani oświadczeniem o wypowiedzeniu, ani tez dowodem jego nadania.

Postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2013 r. Sąd Rejonowy (...) VI Wydział Cywilny (Sygn. akt VI Nc-e 1616587/12) stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu i utratę mocy nakazu zapłaty w całości, a także przekazał rozpoznanie sprawy do tut. Sądu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

Strona powodowa (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. zawarła z pozwanym G. J. umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu marki B. o nr rejestracyjnym (...) na okres od dnia 04 października 2008 r. do dnia 03 października 2009 r., potwierdzoną polisą nr (...). Wysokość składki ubezpieczeniowej ustalono na kwotę 1.192 zł, płatną w czterech ratach, z których pozostała do zapłaty kwota 298 zł uiszczona zostanie do dnia 04 stycznia 2009 r., kwota 298 zł uiszczona zostanie do dnia 04 kwietnia 2009 r., kwota 298 zł uiszczona zostanie do dnia 04 lipca 2009 r. Składka z tytułu zawartej umowy została opłacona w całości.

bezsporne

Wobec zawarcia następnej umowy ubezpieczenia OC na kolejne 12 miesięcy na podstawie art. 28 ust 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych strona powodowa wystawiła polisę nr (...). Pismem z dnia 27 listopada 2009 r. strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty w terminie 7 dni od daty otrzymania pisma zaległej składki z tytułu umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą nr (...) w kwocie 961 zł, której termin płatności minął w dniu 04 października 2009 r., pod rygorem skierowania sprawy do windykacji. Pozwany wskazanej kwoty nie zapłacił.

dowód: umowa z dnia 08 października 2009 r., k. 53; wezwanie do zapłaty z dnia 27 listopada 2009 r., k. 55

Podstawą ustaleń faktycznych stały się dokumenty zgromadzone w niniejszej sprawie, których prawdziwość nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron postepowania. Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego, gdyż były wewnętrznie sprzeczne (o czym szczegółowo w części obejmującej rozważania).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało w przeważającej części na uwzględnienie.

Strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty 961 zł tytułem należnej składki za udzieloną ochronę na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, która wobec niewypowiedzenia przez pozwanego w stosownym terminie, na podstawie art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm.) uległa przedłużeniu na kolejny okres. Pozwany odmówił zapłaty podnosząc, iż dokonał wypowiedzenia zawartej umowy, przesyłając stronie powodowej w terminie oświadczenie za pośrednictwem poczty.

Bezsporne w niniejszej sprawie było zawarcie przez strony umowy ubezpieczenia OC pojazdu na okres od dnia 04 października 2008 r. do dnia 03 października 2009 r., a także prawa i obowiązki stron z niej wynikające. Rozstrzygnięcie sporu wymagało dokonania oceny czy umowa została z mocy prawa przedłużona na kolejny okres, a tym samym czy pozwany jest zobowiązany do uiszczenia zaległej składki.

Umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest umową cywilnoprawną, której zasady zawierania, przedmiot oraz prawa i obowiązki stron, uregulowane są przez przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152), a także przez przepisy kodeksu cywilnego. Przez zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia odszkodowania za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdu, zaś posiadacz pojazdu mechanicznego zobowiązuje się do zapłaty składki.

Zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 10 lutego 2012 r., jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2.

W myśl art. 28 ust. 2 przywołanej ustawy zawarcie następnej umowy nie następuje, pomimo braku powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, jeżeli:

1)nie została opłacona w całości określona w umowie składka za mijający okres 12 miesięcy lub w przypadku cofnięcia zakładowi ubezpieczeń zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych albo

2)w przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń, ogłoszenia lub zarządzenia likwidacji zakładu ubezpieczeń albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzenia postępowania upadłościowego, w przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2.

W niniejszej sprawie powołany przepis należało zastosować w brzmieniu obowiązującym do dnia 10 lutego 2012r., ponieważ zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie w dniu 11 lutego 2012 r., do umów ubezpieczenia zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Sporna umowa ubezpieczenia została zawarta w 2008 r., a więc przed wejściem w życie ustawy zmieniającej, co uzasadniało zastosowanie przepisów w brzmieniu obowiązującym przed zmianami wprowadzonymi ustawą z dnia 19 sierpnia 2011r.

Wskazany przepis wprowadza jako zasadę kontynuację umowy ubezpieczenia, a do odstąpienia od niej potrzebna jest aktywność posiadacza pojazdu, przejawiająca się w złożeniu oświadczenia woli o wypowiedzeniu łączącej go z ubezpieczycielem umowy.

W niniejszej sprawie strony łączyła umowa ubezpieczenia OC pojazdu marki B. o nr rejestracyjnym (...) na okres od dnia 04 października 2008 r. do dnia 03 października 2009 r. Strona powodowa wobec braku aktywności pozwanego –niewypowiedzenia umowy, w myśl art. 28 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy uznała, że umowa została z mocy prawa przedłużona na dalsze 12 miesięcy i wystawiła stosowną polisę. Pozwany podnosił, iż powiadomił stronę powodową o wypowiedzeniu umowy, przesyłając oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy za pośrednictwem poczty listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.

W myśl art. 61 § 1 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Należy zauważyć, że postępowanie cywilne ma charakter kontradyktoryjny. Z przepisu art. 6 k.c. wynika zasada, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Regułę tę potwierdza regulacja zawarta w przepisie art. 232 k.p.c. Przepis ten stanowi, że strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W efekcie, jeżeli materiał dowodowy zgromadzony przez strony nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych, Sad musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z nieudowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Negatywne konsekwencje procesowe z tego tytułu obciążają pozwanego, jako tę stronę, na której spoczywał ciężar dowodu, zgodnie ze wskazaną wyżej zasadą kontradyktoryjności w postępowaniu cywilnym na podstawie art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. Podkreślić należy, że zasady art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale rozumiane muszą być przede wszystkim w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał. Zaznaczyć należy, że nie jest rzeczą Sądu poszukiwanie za stronę dowodów przez nią nie wskazanych, mających na celu udowodnienie jej twierdzeń (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996r., I CKU 45/96). Dopuszczenie dowodów z urzędu jest bowiem prawem, a nie obowiązkiem Sądu, z którego to prawa powinien szczególnie ostrożnie korzystać, tak by swym działaniem nie wspierać żadnej ze stron procesu. Faktycznie działanie Sądu z urzędu powinno ograniczać się tylko do sytuacji, gdy strona działa bez fachowego pełnomocnika i dodatkowo jest nieporadna.

Zatem pozwany utrzymując, że wypowiedział umowę w stosownym terminie, powinien wykazać, że złożył takie oświadczenie woli, a także udowodnić, iż doszło ono do wiadomości strony powodowej. Pozwany jednak podniesionych okoliczności w żaden sposób nie udowodnił, w szczególności nie przedłożył zwrotnego potwierdzenia odbioru pisma zawierającego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, nie przedstawił nawet dowodu jego nadania w placówce pocztowej na adres strony powodowej, pomimo, iż nadał przesyłkę listem poleconym z potwierdzeniem odbioru. Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego, w zakresie w jakim twierdził, iż nie dysponuje potwierdzeniem nadania listu, bowiem zgubił go podczas przeprowadzki. Pozwany zeznał, że przy ulicy (...) we W. faktycznie zamieszkuje od połowy roku 2009 do chwili obecnej, a wypowiedzenie umowy ubezpieczenia wysłał do strony powodowej na tydzień przed upływem okresu, na jaki zawarto umowę. Z powyższych twierdzeń wynika, iż pozwany od września/października 2009 r. (okresu, w którym według twierdzeń pozwanego dokonał wypowiedzenia umowy – wysłał przesyłkę) nie zmieniał miejsca zamieszkania, a zatem nie mógł zgubić potwierdzenia nadania listu podczas przeprowadzki. Z tych względów, Sąd uznał, że zeznania pozwanego są wewnętrznie sprzeczne, a tym samym niewiarygodne. Przy tym okoliczność, iż pozwany w listopadzie 2012 r. zameldował się pod innym adresem, nie uprawdopodabnia dokonania przeprowadzki, skoro pozwany faktycznie zamieszkiwał przy ul (...) od ok. 5 lat, a tym samym pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia w mniejszej sprawie.

Dodatkowo należy zwrócić uwagę, iż pozwany nie dysponując potwierdzeniem nadania oświadczenia w przedmiocie wypowiedzenia umowy, nie poczynił również żadnych starań, aby potwierdzenie odbioru wysłanej przesyłki uzyskać, a tym samym dysponować jakimkolwiek dowodem, iż stronę powodową o wypowiedzeniu umowy powiadomił. Pozwany nie wszczął procedury reklamacyjnej, chociaż wykonuje zawód listonosza, a zatem jako profesjonalista, który doskonale wie, jakie znaczenie ma zwrotne potwierdzenie odbioru przesyłki poleconej, powinien wykazać się większą starannością.

Podkreślenia wymaga przy tym okoliczność, że pozwany w chwili wytoczenia powództwa znał stanowisko strony powodowej, która za pośrednictwem firmy windykacyjnej wzywała go do zapłaty składki z tytułu przedłużonej umowy ubezpieczenia, wobec czego powinien był dążyć do przedstawienia dowodów, które umożliwiłyby rozstrzygnięcie sporu na jego korzyść, już w złożonym sprzeciwie od nakazu zapłaty.

Z powyższych względów, Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego, a wobec niepoparcia twierdzeń o wypowiedzeniu zawartej ze stroną powodową umowy ubezpieczenia żadnymi innymi dowodami, Sąd uznał, że zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych doszło do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, a tym samym pozwany jest zobowiązany do zapłaty zaległej składki w dochodzonej pozwem wysokości. Strona powodowa nie wykazała, iż wystawiona polisa została doręczona pozwanemu, dlatego Sąd zasądził na podstawie art. 481 k.c. odsetki za opóźnienie od dnia 27 marca 2013 r. do dnia zapłaty, przyjmując, że w dniu wniesienia sprzeciwu pozwany niewątpliwie wiedział już, iż pozostaje w opóźnieniu w zapłacie składki.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w pkt I i II sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie III sentencji wyroku, na podstawie art. 100 k.p.c., uznając, że strona powodowa uległa tylko co do nieznacznej części swego żądania. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 227 zł, na którą złożyła się kwota 30 zł opłaty sądowej od pozwu, kwota 180 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego, których wysokość określona została na podstawie § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 490), oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.