Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 22 października 2013r

Sąd Apelacyjny w Krakowie-Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący : SSA Andrzej Szewczyk

Sędziowie : SSA Elżbieta Uznańska

SSA Regina Kurek

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2013 r w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi J. J.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki prowadzonym przez Sąd Okręgowy w Kielcach Wydział I Cywilny pod. Sygn. I C 1084/13 w sprawie z powództwa J. J. przeciwko M. K.

o zadośćuczynienie i odszkodowanie

postanawia :

1.  zwolnić skarżącego od obowiązku uiszczenia opłaty od skargi

2.  oddalić wniosek skarżącego o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w sprawie ze skargi na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki

3.  oddalić skargę

I S 202/13

UZASADNIENIE

J. J. złożył skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki dotyczącą postępowania w sprawie o sygn. I C 1084/13 toczącej się przed Sądem Okręgowym w Kielcach.

Skarżący wniósł o stwierdzenie, że nastąpiła przewlekłość postępowania w okresie od 1 marca 2013r do 30 lipca 2013r i zasądzenie od Skarbu Państwa kwoty 20.000 zł.

W uzasadnieniu wskazał, że w miesiącu styczniu 2013r złożył pozew. Sąd I instancji wezwał go do formalnego uzupełnienia pozwu , na co skarżący udzielił odpowiedzi. Następnie w dniu 11 lipca 2013r Sąd wydał orzeczenie, które skarżący zaskarżył.

Opieszałości upatruje w wezwaniu go do uzupełnienia braków formalnych pozwu oraz w wydaniu orzeczenia z możliwością zaskarżenia co stanowi- zdaniem skarżącego – obstrukcję procesową i narażenie ekonomii Sądu na straty. Skarżący wskazał przy tym, że powstała przewlekłość postępowania doprowadziła do powstania po jego stronie strat finansowych i zdrowotnych.

Sąd Apelacyjny , rozpatrując skargę wniesioną przez J. J., ustalił co następuje :

Pozew J. J. wpłynął do Sądu Okręgowego w Kielcach w dniu 22 kwietnia 2013r. Zarządzeniem sędziego z dnia 23 kwietnia 2013r ( wykonanym w dniu 25 kwietnia 2013r ) powód został wezwany do uzupełnienia braków formalnych pozwu przez złożenie odpisu pozwu w terminie tygodniowym pod rygorem zwrotu pozwu. Wobec złożonego w pozwie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu , powyższym zarządzeniem, powód został wezwany również o złożenie oświadczenia o stanie majątkowym , w terminie tygodniowym pod rygorem zwrotu wniosku.

Pismem z dnia 10 maja 2013r ( data wpływu do Sądu 14 maja 2013r) powód złożył stosowne oświadczenie majątkowe zaznaczając , że wraz z oryginałem pozwu złożył jego odpis.

Zarządzeniem Przewodniczącego składu Sądu z dnia 27 maja 2013r , dokonano zwrotu pozwu. W uzasadnieniu zarządzenia Przewodniczący podniósł, iż skoro, pomimo upływu wyznaczonego terminu , powód nie uzupełnił braków formalnych pozwu , gdyż nie złożył odpisu pozwu, to to zaniechanie uzasadnia zwrot pozwu , na podstawie przepisu art. 130 kpc.

W dniu 12 czerwca 2013r na powyższe zarządzenie zażalenie złożył powód J. J..

W uwzględnieniu wniosku powoda , postanowieniem z dnia 11 lipca 2013r powód został zwolniony od obowiązku uiszczenia opłaty od zażalenia, a po doręczeniu odpisu zażalenia pozwanej, zażalenie powoda J. J. wraz z aktami sprawy, w dniu 27 sierpnia 2013r , zostało przekazane do Sądu Apelacyjnego w Krakowie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

W pierwszej kolejności trzeba się odnieść do wniosków skarżącego o zwolnienie go od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu , zawartych w skardze na przewlekłość postępowania.

Wniosek o zwolnienie od opłaty od skargi należało uznać za zasadny .

Natomiast brak było podstaw do uwzględnienia wniosku skarżącego o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu w postępowaniu ze skargi na przewlekłość , albowiem zgodnie z regulacją art. 117 § 5 kpc sąd przyznaje stronie profesjonalnego pełnomocnika tylko wtedy, gdy jego udział w sprawie uzna za potrzebny.

Tymczasem w niniejszej prawie taka potrzeba nie zachodzi, gdyż wniesiona przez J. J. skarga, od strony formalnej, została sformułowana w sposób całkowicie poprawny. Ponadto, Sądowi z urzędu wiadomo, iż skarżący dysponuje szerokim doświadczeniem w sprawach tego typu, z czego również można wnosić, iż jest on w stanie samodzielnie prowadzić niniejszą sprawę , która jest rozpatrywana na posiedzeniu niejawnym , a zatem okoliczność, iż skarżący jest pozbawiony wolności, nie wpłynie w żaden sposób na możliwość zaprezentowania przez niego swoich racji. Rola pełnomocnika w postępowaniu wywołanym skargą byłaby zupełnie bierna.

Dlatego Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt. 1 i 2 sentencji postanowienia na podstawie ar. 102 ust.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz art. 117 § 5 w zw. z art. 8 ust.2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r i w zw. z art. 397 § 2 i art. 391 § 1 kpc.

Skarga J. J. nie jest uzasadniona i podlega oddaleniu.

Stosownie do art. 2 ust.1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki ( DzU nr 179 poz. 1843 ) strona może wnieść skargę o stwierdzenie , że w postępowaniu , którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych , które są istotne dla rozstrzygnięcia.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego ukształtowanym na tle wykładni przepisów w/w ustawy , podkreśla się , że zakres kognicji sądu rozpoznającego skargę jest ograniczony do kontroli sprawności postępowania sądowego. Oceniając sprawność i terminowość poszczególnych czynności , a także ich prawidłowość z punktu widzenia zasadniczego celu, jakim jest zmierzanie za ich pośrednictwem do wydania merytorycznego rozstrzygnięcia o roszczeniu 9 roszczeniach ) zgłoszonych w pozwie, należy brać pod uwagę przede wszystkim to , przez jak długi czas postępowanie objęte skarga pozostawało bez biegu i jakie były tego przyczyny. Przepis art. 2 ust.2 cytowanej ustawy nakazuje, by dla stwierdzenia , czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty sprawy , uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości , znaczenie dla strony , która wniosła skargę , rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony , która zarzuciła przewlekłość postępowania. Uwzględniając przedstawione powyżej założenia stwierdzić należy, że skargę na przewlekłość postępowania będzie można uznać za uzasadnioną, jeżeli postępowanie sądowe będzie doznawało nieuzasadnionych opóźnień z przyczyn istniejących wyłącznie po stronie Sądu, który dopuszcza do sytuacji w której proces pozostaje bez biegu mimo, że kolejne czynności w jego ramach mogą i powinny być podejmowane by mógł się zakończyć jak najszybciej, bez uszczerbku dla merytorycznej poprawności końcowego rozstrzygnięcia. ( zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2008r III SPP 10/08 OSNP 2009/15/217)

Przez przewlekłość postępowania rozumie się w praktyce brak czynności zmierzających do rozstrzygnięcia , zachodzący dłużej niż jest to konieczne do rozważenia sprawy bądź gromadzenia dowodów. Chodzi o to, by czynności zmierzające do wydania orzeczenia kończącego zabierały odpowiednią ilość czasu, to jest odbywały się bez zbędnej zwłoki. Taką zbędną zwłoką nie jest każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonywania określonych czynności. Przewlekłość postępowania zachodzi tylko wtedy, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna ( rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy ( zob. postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14 marca 2012r II S 8/12 Lex nr 1127084)

W ocenie Sądu Apelacyjnego, w świetle ustalonego stanu faktycznego, nie są uprawnione twierdzenia skarżącego, jakoby działanie Sądu Okręgowego było przewlekłe.

W przedmiotowej sprawie powód J. J., poza ogólnym wskazaniem , iż jego pozew jest rozpoznawany opieszale , zakwestionował jedynie terminowość dokonania przez Sąd I instancji jednej czynności tj. wezwania go do uzupełnienia braków formalnych pozwu. Analiza akt sprawy IC 1084/13 nie wskazuje jednak na to, aby czynność ta była podjęta ze znacznym , a przy tym nieuzasadnionym opóźnieniem.

Jak wynika z prezentaty Biura Podawczego Sądu Okręgowego w Kielcach ( k- 1 akt sprawy) pozew J. J. wpłynął do tego Sądu w dniu 22 kwietnia 2013r. Skoro tak - to nie może być mowy o zwłoce od daty 1 marca 2013r, jak wskazuje skarżący, skoro pozew , w tej dacie w Sądzie Okręgowym nie był jeszcze zarejestrowany , bo fizycznie jeszcze nie wpłynął.

Niezwłocznie – bo już następnego dnia od daty wpływu , sprawie nadano bieg bowiem Przewodniczący wydał zarządzenie w przedmiocie wezwania powoda do uzupełnienia braków formalnych pozwu. Upatrywanie zatem przez skarżącego opieszałości Sądu w terminowości tegoż wezwania , jest bezpodstawne.

Drugi zarzut powoda zawarty w skardze dotyczy kwestii prawidłowości wydanego orzeczenia w przedmiocie zwrotu pozwu , co skutkowało złożeniem przez powoda zażalenia.

Stwierdzić zatem należy, iż merytoryczna ocena orzeczenia Sądu I instancji, nie może być przedmiotem kontroli w ramach niniejszego postępowania . Nie jest bowiem rzeczą Sądu , by w ramach niniejszego postępowania oceniać prawidłowość wydawanych w sprawie rozstrzygnięć , które podlegają kontroli instancyjnej w ramach przysługujących powodowi środków zaskarżenia.

W konsekwencji brak jest podstaw ku temu by stwierdzić przewlekłość ocenianego postępowania.

Mając powyższe na uwadze , Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji , na podstawie art. 12 ust.1 cyt. ustawy z dnia 17 czerwca 2004r.