Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 14 kwietnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 14 kwietnia 2014 r. w Bielsku Podlaskim na rozprawie

sprawy z powództwa Skarb Państwa - Nadleśnictwo B. w B.

przeciwko Staroście (...)

o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

postanawia:

odrzucić pozew.

Sygn. akt I C 616/14

UZASADNIENIE

Powód Skarb Państwa – Nadleśnictwo B.w B.wniósł pozew przeciwko Staroście Powiatu (...)o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym poprzez wykreślenie Nadleśnictwa B.w B.z księgi wieczystej nr (...)prowadzonej w Sądzie Rejonowym w B.IX Zamiejscowym Wydziale Ksiąg Wieczystych w H.. Podnosił, iż Sąd Rejonowy w B.IX Wydział Zamiejscowy Ksiąg Wieczystych w H., na wniosek Starosty Powiatu (...)w H.wpisał do założonej Księgi Wieczystej nr (...)jako współwłaściciela w ½ części Nadleśnictwo B.jako organ reprezentujący Skarb Państwa. W sprawie wystąpiło niezachowanie procedury i przekroczenie kompetencji. Starosta Powiatu (...)nie miał podstaw do składania wniosku wskazując Nadleśnictwo B.w B.jako reprezentanta Skarbu Państwa do działek będących przedmiotem sprawy.

Pozwany Starosta Powiatu (...)wniósł o odrzucenie pozwu. Podnosił, iż Starosta (...)jest statio fisci Skarbu Państwa i nie posiada zdolności sądowej odrębnej od Skarbu Państwa. Prawidłowe oznaczenie strony pozwanej powinno zawierać określenie Skarb Państwa i wskazywać właściwą jednostkę organizacyjną, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie. Powód oznaczył natomiast stronę pozwaną wskazując, iż jest nim Starosta Powiatu (...). Pozwany z ostrożności procesowej wnosił o oddalenie powództwa, wskazując iż zarówno po stronie powodowej jak i pozwanej występuje Skarb Państwa z różnymi jednostkami organizacyjnymi do jego reprezentowania. Bez względu na liczbę występujących w sprawie jednostek, stroną postępowania jest zawsze Skarb Państwa, a nie reprezentujące go statio fisci. Obowiązuje zasada jednolitości Skarbu Państwa. W ocenie pozwanego rozstrzyganie sporów pomiędzy poszczególnymi statio fisci może odbywać się tylko poza systemem ochrony sądowej a w szczególności poza postępowaniem cywilnym. Pozwany powołał się na orzeczenie Sądu Najwyższego w którym Sąd uznał, iż wpis w księdze wieczystej prawa własności Skarbu Państwa, wskazujący jako trwałego zarządcę – określoną jednostkę organizacyjną Skarbu Państwa nieposiadającą osobowości prawnej, może być zaskarżony apelacją wniesioną przez Skarb Państwa reprezentowany przez inną jednostkę organizacyjną. Podnosił, iż strona powodowa nie złożyła apelacji od wpisu z dnia 23 lipca 2013 roku dokonanego przez Sąd Rejonowy w B.IX Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w H..

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Nie zajmując merytorycznego stanowiska, w przedmiocie zasadności roszczenia powoda w świetle stosownych norm prawa materialnego, należy zauważyć, że w sprawie zachodzi ujemna przesłanka procesowa, w postaci braku po stronie pozwanej zdolności sądowej. Zgodnie z dyspozycją art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c. sąd odrzuca pozew, jeżeli jedna ze stron nie ma zdolności sądowej. Decyzja ta jest obligatoryjna w sytuacjach, w których od samego początku występuje niniejsza ujemna przesłanka procesowa, a zatem odrzucenie pozwu następuje tylko w przypadkach pierwotnego braku po stronie powodowej zdolności sądowej.

W przedmiotowej sprawie strona pozwana została oznaczona w pozwie jako ”Starosta Powiatu (...)”.

Analiza obowiązujących przepisów regulujących ustrój jednostek samorządu powiatowego, daje asumpt do uznania, iż (...) nie posiada osobowości prawnej.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 roku, nr 142, poz. 1592 z późn. zm.) powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, powiat ma osobowość prawną. Natomiast zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy Starosta organizuje pracę zarządu powiatu i starostwa powiatowego, kieruje bieżącymi sprawami powiatu oraz reprezentuje powiat na zewnątrz.

Także art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz.U.2010 nr 10 poz. 651 z późn. zm.) stanowi, iż z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów niniejszej ustawy oraz odrębnych ustaw, organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, a organami reprezentującymi jednostki samorządu terytorialnego są ich organy wykonawcze.

W świetle powyżej wskazanych przepisów wynika, iż Starosta Powiatu (...) nie posiada osobowości prawnej i zdolności sądowej.

Zgodnie z art. 199 § 2 kpc z powodu braku zdolności sądowej jednej ze stron, Sąd odrzuci pozew dopiero wówczas, gdy brak nie będzie uzupełniony zgodnie z przepisami kodeksu. Należy jednak zauważyć, iż brak zdolności sądowej nie może być uzupełniony przez wstąpienie do udziału w sprawie podmiotów mających tę zdolność zamiast podmiotu, który tej zdolności mieć nie może (vide: orzeczenie SN z dnia 1 grudnia 1987r, III CZP 71/87, OSP 1990, nr 11-12).

Taka sytuacja miała miejsca w niniejszej sprawie. Brak zdolności sądowej po stronie pozwanego ma charakter pierwotny i nieusuwalny, albowiem Starosta Powiatu (...) nie może uzyskać osobowości prawnej, a przez to zdolności sądowej. Nie można usunąć tego braku poprzez wezwanie Skarbu Państwa do wzięcia udziału w sprawie, z uwagi na brak tożsamości strony dotkniętej brakiem. Powyższe wyklucza zatem możliwości zastosowania art. 70 k.p.c.

Reasumując, w niniejszej sprawie zachodzi ujemna przesłanka procesowa uniemożliwiając merytoryczne jej rozstrzygnięcie, w związku z tym Sąd na podstawie art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c. odrzucił pozew.