Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lutego 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Magdalena Marczyńska

Protokolant stażysta Emilia Łopatowska

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania A. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 7 lipca 2014 r. sygn. (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawcy A. S. prawo do emerytury od dnia (...) 2014 roku,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na rzecz A. S. kwotę 60,00 zł (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VU 6075/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 lipca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy A. S. prawa do emerytury.

Od decyzji powyższej A. S. odwołał się w dniu 31 lipca 2014 roku. Wniósł o przyznanie żądanego prawa z uwagi na to, iż przepracował wymagane 15 lat w warunkach szczególnych. Wskazał, że pracował w takich warunkach także w okresach od 21 września 1977 roku do 31 sierpnia 1978 roku w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R. oraz od 15 września 1987 roku do 30 czerwca 1990 roku w Zakładach (...) we W. na stanowisku montera urządzeń i konstrukcji metalowych na wysokości.

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

A. S., urodzony w (...) 1954 roku, złożył w dniu 27 maja 2014 roku wniosek o przyznanie emerytury.

(dowód: wniosek o emeryturę z dnia 27 maja 2014 roku k. 1-3 w aktach ZUS)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący ponad 25 lat. Niekwestionowany przez ZUS okres zatrudnienia wnioskodawcy w szczególnych warunkach wynosi łącznie 12 lat. Są to okresy zatrudnienia: od 7 stycznia 1974 roku do 2 maja 1974 roku w (...) Zakładzie (...) w W., od 1 września 1978 roku do 31 marca 1987 roku w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B., od 2 listopada 1990 roku do 31 grudnia 1991 roku w Elektrowni (...) S.A. w R. oraz od 1 lipca 1997 roku do 31 grudnia 1998 roku w (...) S.A. w W. (z wyłączeniem okresów nieskładkowych).

Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

(okoliczności niesporne)

Uprawnienia do spawania wnioskodawca posiada od 1976 roku.

(dowód: zeznania wnioskodawcy k. 27, 28 w aktach sprawy)

W okresie od 21 września 1977 roku do 31 sierpnia 1978 roku wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R.. W świadectwie pracy wskazano, że wnioskodawca pracował w ww. przedsiębiorstwie na stanowisku montera.

(dowód: świadectwo pracy k. 23 w aktach ZUS)

Wskazane wyżej Przedsiębiorstwo wykonywało prace przy budowie (...) w R., tj. prace przy budowie pylonów i pieców.

Przez cały okres zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R. wnioskodawca pracował jako spawacz i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace związane ze spawaniem elektrycznym konstrukcji stalowych na wysokości. Wnioskodawca wykonywał prace od wysokości około 2 do 120 metrów. Wnioskodawca spawał schody, belki, marki itp.

(dowód: zeznania świadków R. L. k. 25 odwrót, k. 28 J. T. k. 26, k. 28, zeznania wnioskodawcy k. 26 odwrót, k. 27, k. 28 w aktach sprawy)

(...) Przedsiębiorstwo (...) w R. nie wystawiło wnioskodawcy świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

(okoliczności niesporne)

Po likwidacji (...) Przedsiębiorstwa (...) w R. wnioskodawca został zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...), które przejęło wykonywanie prac budowalnych na rzecz (...) w R..

W przedsiębiorstwie tym wnioskodawca pracował okresie od 1 września 1978 roku do 31 marca 1987 roku. W świadectwie pracy za ww. okres zatrudnienia wskazano, że wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku montera pieców przemysłowych. Mimo informacji w świadectwie pracy wnioskodawca w (...) Przedsiębiorstwie (...) wykonywał te same prace, co wcześniej w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R., tj. prace przy spawaniu konstrukcji metalowych na wysokości.

(dowód: świadectwo pracy k. 25 w aktach ZUS)

(...) S.A. w B. wystawiło wnioskodawcy świadectwo pracy w warunkach szczególnych, w którym wskazało, że w okresie od 1 września 1978 roku do 31 marca 1987 roku wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku montera pieców przemysłowych (Wykaz A, dział XIV, poz. 10 pkt 2 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 16 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 10 grudnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wzrostu emerytury).

(dowód: świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych k. 15 w aktach ZUS)

W okresie od 15 września 1987 roku do 30 czerwca 1990 roku wnioskodawca był zatrudniony w Zakładach (...) we W.. W świadectwie pracy wskazano, że wnioskodawca pracował w ww. przedsiębiorstwie na stanowisku ślusarza-spawacza. W kartach wynagrodzeń i angażu z dnia 23 stycznia 1990 roku pracodawca wskazał, że wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku spawacza.

(dowód: świadectwo pracy k. 29 w aktach ZUS, karty wynagrodzeń, angaż z dnia 23 stycznia 1990 roku w aktach osobowych wnioskodawcy)

W trakcie zatrudnienia Zakładach (...) we W. wnioskodawca brał udział przy budowie szkoły podstawowej w B.. W zakładach tych wnioskodawca pracował jako spawacz i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace związane ze spawaniem konstrukcji stalowych na wysokości.

(dowód: zeznania świadków G. N., k. 26, 26 odwrót, k. 28 i J. P. k. 26 odwrót, k. 28, zeznania wnioskodawcy k. 27, k. 28 w aktach sprawy)

Zakłady (...) we W. nie wystawiły wnioskodawcy świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

(okoliczności niesporne)

Przy zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych okresów od 21 września 1977 roku do 31 sierpnia 1978 roku oraz od 15 września 1987 roku do 30 czerwca 1990 roku, staż pracy wnioskodawcy w takich warunkach wynosi łącznie z okresami niekwestionowanym przez organ rentowy więcej niż 15 lat.

(okoliczność niesporna)

Sąd Okręgowy zważył i ocenił co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.), obecnie rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

Spór pomiędzy stronami, w związku z zarzutami podniesionymi przez wnioskodawcę w odwołaniu, ograniczał się do faktu, czy ma on wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, w dniu (...) 2014 roku ukończył 60 lat i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Organ rentowy uznał że wnioskodawca nie spełnia przesłanki zatrudnienia w warunkach szczególnych co najmniej przez 15 lat. Wnioskodawca twierdził zaś, że legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, albowiem pracował w takich warunkach także w okresach od 21 września 1977 roku do 31 sierpnia 1978 roku w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R. oraz od 15 września 1987 roku do 30 czerwca 1990 roku w Zakładach (...) we W..

Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę w odniesieniu do pierwszego okresu zatrudnienia Sąd oparł się na zeznaniach świadków R. L. i J. T. oraz zeznaniach wnioskodawcy. Zeznania te nie budzą wątpliwości Sądu, są one zbieżne i logiczne, a nadto znajdują potwierdzenie w posiadanych przez wnioskodawcę od 1976 roku uprawnieniach spawalniczych.

W oparciu o wskazane wyżej dowody Sąd przyjął, że przez cały okres zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R. wnioskodawca pracował jako spawacz i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace związane ze spawaniem elektrycznym konstrukcji stalowych na wysokości. Wnioskodawca wykonywał prace od wysokości około 2 do 120 metrów. Wnioskodawca spawał schody, belki, marki itp. Innych czynności wnioskodawca nie wykonywał.

Wprawdzie dowody na okoliczność wykonywania określonego rodzaju pracy muszą być dowodami spójnymi i precyzyjnymi i z zasady brak jest podstaw do uwzględnienia dowodów z osobowych źródeł dowodowych, jeśli są one sprzeczne z dowodami w postaci dokumentów w aktach osobowych, jednakże taka sytuacja w niniejszej sprawie nie występuje. Sąd nie dysponował aktami osobowymi wnioskodawcy z okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R., albowiem nie zachowały się one, co wynika z informacji Archiwum (...) Spółki z o.o. w L.. Dysponował wyłącznie świadectwem pracy. Wnioskodawca, jednak była już mowa wyżej, posiadał od 1976 roku uprawnienia spawalnicze, w spornym okresie pracował przy budowie (...). Stąd też zeznania świadków, iż wykonywał prace spawalnicze na wysokości uznać należało za wiarygodne z uwagi na miejsce wykonywania przez wnioskodawcę pracy, choć w świadectwie pracy zawarto adnotację, że wnioskodawca był monterem.

Dodać należy, iż po likwidacji (...) Przedsiębiorstwa (...) w R. wnioskodawca został zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...), które przejęło nim wykonywanie prac budowalnych na rzecz (...) w R.. W przedsiębiorstwie tym wnioskodawca pracował okresie od 1 września 1978 roku do 31 marca 1987 roku i mimo zapisu w świadectwie pracy, jak i świadectwie pracy w warunkach szczególnych, że był zatrudniony na stanowisku montera pieców przemysłowych wykonywał te same prace, co wcześniej w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R., tj. prace przy spawaniu konstrukcji metalowych na wysokości. Okres zatrudnienia od 1 września 1978 roku do 31 marca 1987 roku ZUS zaliczył do stażu pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych, choć przyjmując prawidłowość świadectwa pracy w warunkach szczególnych.

Jak chodzi o okres zatrudnienia od 15 września 1987 roku do 30 czerwca 1990 roku w Zakładach (...) we W., to z zachowanych dokumentów pracowniczych w postaci kart wynagrodzeń i angażu z dnia 23 stycznia 1990 roku wynika w sposób niewątpliwy, że wnioskodawca pracował na stanowisku spawacza.

Powyższą okoliczność potwierdzili przesłuchani w sprawie świadkowie G. N. i J. P. oraz wnioskodawca. Z zeznań tych, które Sąd uznał za wiarygodne wynika, że w Zakładach (...) wnioskodawca pracował jako spawacz i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace związane ze spawaniem konstrukcji stalowych na wysokości. Dokumentację w aktach osobowych w postaci umowę o pracę, z dnia 15 września 1987 roku i świadectwa pracy, w świetle nie tylko zeznań świadków, ale przede wszystkim treści kart wynagrodzeń, uznać należało za niewiarygodną i nie wskazującą na rzeczywisty rodzaj prac wykonywanych przez wnioskodawcę.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie powinno budzić zatem żadnych wątpliwości, że wnioskodawca wykonywał w okresach: od 21 września 1977 roku do 31 sierpnia 1978 roku oraz od 15 września 1987 roku do 30 czerwca 1990 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace wymienione w Wykazie A Dziale XIV, poz. 12 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, tj. prace przy spawaniu eklektycznym i gazowym.

W związku z tym, że wykazany przez wnioskodawcę okres pracy w warunkach szczególnych wynosi więcej niż 15 lat, stwierdzić należało, iż spełnia on wszystkie wymagane prawem warunki do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie „1” sentencji.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie obowiązku zwrotu kosztów zastępstwa procesowego znajduje uzasadnienie w treści art. 98 k.p.c. oraz przepisów § 11 ust. 2 w zw. § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 490).