Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 30 stycznia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: SSA Józef Wąsik

Sędziowie: SSA Piotr Rusin

SSA Zbigniew Ducki

po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2013 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa W. Ż. (1)

przeciwko B. W.

o zapłatę

w przedmiocie wniosku pozwanej o wyłączenie sędziów Sądu Okręgowego w Krakowie od rozpoznania zażalenia pozwanej na postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział II Karny z dnia 12 lipca 2012 r., sygn. akt II Ko 3562/11/K, wydanego w sprawie z powództwa W. Ż. (1) przeciwko B. W. o zapłatę rozpoznawanej przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział I Cywilny pod sygn. akt I Nc 4077/11/K,

oraz żądań sędziówK. B. J., W. Ż. (2), M. C. i J. H. o wyłącznie od rozpoznania wyżej wskazanego zażalenia pozwanej

postanawia:

1.  wyłączyć od rozpoznania zażalenia pozwanej na postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział II Karny z dnia 12 lipca 2012 r., sygn. akt II Ko 3562/11/K, następujących sędziów orzekających w Sądzie Okręgowym w Krakowie:

E. B., P. D., I. D. (1), M. F. (1), R. K. (1), K. O., E. O., A. R., A. W. (1), M. W., A. Ż.,

B. B., G. B. (1), A. K. (1), K. D., I. F., S. J., L. S., W. K. (1), A. K. (2), B. K. (1), M. Ł. (1), B. Ł., A. N. (1), W. O., B. P. (1), L. R., K. T., R. S. (1), B. T., K. J., W. Ż. (2)

A. A. (1), A. Z., Z. D., W. D., J. G., B. G. (1), B. J. (1), B. J. (2), R. L., B. G. (2), B. M. (1), D. M., W. M. (1), B. P. (2), A. Ł., A. S. (1), A. W. (2), K. W. (1), M. C.,

A. A. (2), I. B., T. G., U. G., L. H., E. M. (1), E. M. (2), W. M. (2), B. M. (2), S. N., G. G., B. S., T. S., K. W. (2), K. W. (3), J. Ż.

K. M. (1), B. K. (2), K. M. (2), M. M.

I. G., B. L., J. Ł.

G. B. (2), A. H., B. K. (3), B. P. (3), J. M., A. M. (1), E. R., E. S.

B. A., T. B., A. G. (1), M. H., L. M., U. R., G. S., W. Z.

P. C., G. M., D. P., M. P. (1), M. P. (2), M. S. (1), E. T., J. H.

J. B. (1), I. D. (2), R. J., R. K. (2), L. K., H. M., W. K. (2), J. K., B. K. (4), I. S. (1), P. S.

T. D., M. F. (2), A. G. (2), A. J., D. K., A. M. (2), M. K., M. Ł. (2), P. M., A. M. (3), A. N. (2), A. O., J. O., R. R., R. S. (2), M. S. (2), S. S., Ł. S., I. S. (2), M. Ś., A. K. (3)

J. B. (2), B. P. (4), A. G. (3), M. N., A. P.;

2.  umorzyć postępowanie w zakresie wniosku pozwanej o wyłączenie sędziów M. B., J. B. (3), T. K., A. S. (2) i L. J.,

3.  do rozpoznania zażalenia pozwanej na postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział II Karny z dnia 12 lipca 2012 r., sygn. akt II Ko 3562/11/K, wyznaczyć Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej.

sygn. akt I ACo 44/12

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 30 stycznia 2013 r.

.

W zażaleniu na postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie Wydział II Karny z dnia 12 lipca 2012 r., sygn. akt II Ko 3562/11/K, pozwana B. W. zawarła wniosek o wyłącznie wszystkich sędziów Sądu Okręgowego w Krakowie od rozpoznania tegoż zażalenie. W uzasadnieniu wniosku pozwana wskazała, że powód W. Ż. (1) jest również sędzią w Sądzie Okręgowym w Krakowie, a więc pomiędzy nim a pozostałymi sędziami tegoż sądu zachodzą relacje, które wywołują uzasadnione wątpliwości co do bezstronności tych sędziów.

W stanowiącym uzupełnienie wniosku piśmie z dnia 10 listopada 2012 r. pozwana wniosła o wyłącznie następujących sędziów Sądu Okręgowego w Krakowie: E. B., P. D., I. D. (1), M. F. (1), R. K. (1), K. O., E. O., A. R., A. W. (1), M. W., A. Ż., B. B., G. B. (1), A. K. (1), K. D., I. F., S. J., L. K.-S., W. K. (1), A. K. (2), B. K. (1), M. Ł. (1), B. Ł., A. N. (1), W. O., B. P. (1), L. R., K. T., R. S. (1), B. T., A. A. (1), M. B., A. Z., Z. D., W. D., J. G., B. G. (1), B. J. (1), B. J. (2), R. L., B. G. (2), B. M. (1), D. M., W. M. (1), B. P. (2), A. Ł., A. S. (1), A. W. (2), K. W. (1), A. A. (2), I. B., J. B. (3), T. G., U. G., L. H., E. M. (1), L. J., T. K., E. M. (2), W. M. (2), B. M. (2), S. N., G. G., B. S., T. S., K. W. (2), K. W. (3), J. Ż., K. M. (1), B. K. (2), K. M. (2), M. M., I. G., B. L., J. Ł., G. B. (2), A. H., B. K. (3), B. P. (3), J. M., A. M. (1), E. R., E. S., B. A., T. B., A. G. (1), M. H., L. M., U. R., G. S., W. Z., P. C., G. M., D. P., M. P. (1), M. P. (2), M. S. (1), E. T., J. B. (1), I. D. (2), R. J., R. K. (2), L. K., H. M., W. K. (2), J. K., B. K. (4), I. S. (1), P. S., T. D., M. F. (2), A. G. (2), A. J., D. K., A. M. (2), M. K., M. Ł. (2), P. M., A. M. (3), A. N. (2), A. O., J. O., R. R., R. S. (2), M. S. (2), S. S., Ł. S., I. S. (2), M. Ś., A. K. (3), J. B. (2), B. P. (4), A. G. (3), M. N., A. P. i A. S. (2).

W złożonym wniosku pozwana wskazała w stosunku do każdego z wymienionych sędziów odrębnie przyczyny uzasadniające jego wyłącznie, przy czym w większości wypadków powołała się na znajomość tych sędziów z powodem wynikającą z pracy w tym samym sądzie, udziału w szkoleniach czy wyjazdach zawodowych, a także z faktu pełnienia przez powoda funkcji rzecznika prasowego Sądu Okręgowego w Krakowie i członka KRS. W niektórych zaś wypadkach (tj. sędziowie: P. D., R. K. (1), A. W. (1), A. Ż. oraz wszyscy sędziowie orzekający w Wydziale II Cywilnym-Odwoławczym) pozwana wskazała dodatkowo na utrzymanie z powodem kontaktów towarzyskich.

Z wyjątkiem sędziów M. B., J. B. (3), L. J., T. K. i A. S. (2) wszyscy pozostali wymienieni przez pozwaną sędziowie złożyli pisemne oświadczenia w kwestii zasadności swego wyłączenia. Większość z nich wskazała, że z uwagi na zawodowe i służbowe kontakty z powodem, a w niektórych przypadkach również ze względu na osobistą z nim znajomość o charakterze towarzyskim, zachodzi w stosunku do nich przyczyna wyłączenia, o której mowa w art. 49 k.p.c. Jedynie sędziowie: I. G., B. L., G. B. (2), A. H., B. K. (3), J. M., A. M. (1), E. R., E. S., B. A., T. B., A. G. (1), M. H., L. M., U. R., G. S. i W. Z. stwierdzili, że w stosunku do nich nie zachodzą przesłanki z art. 48 i 49 k.p.c. uzasadniające ich wyłączenie od orzeczenia w sprawie z powództwa W. Ż. (1) przeciwko B. W. o zapłatę do sygn. akt I Nc 4077/11/K.

Dodatkowo oświadczenia wskazujące na potrzebę wyłączenia na podstawie art. 49 k.p.c. złożyli sędziowie sądów rejonowych delegowani do orzekania w Sądzie Okręgowym w Krakowie, tj. sędziowieK. B. J.(k. 223), W. Ż. (2) (k. 210), M. C. (k. 271) i J. H. (k. 310).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Wniosek pozwanej o wyłączenie wymienionych przez nią sędziów poza sędziami: M. B. J. B. (3), T. K., A. S. (2) i L. J. zasługuje na uwzględnienie. Za uzasadnione należy uznać także żądania wyłączenia zgłoszone przez sędziów K. B. J., W. Ż. (2), M. C. i J..

Zgodnie z treścią art. 49 k.p.c. niezależnie od przyczyn wymienionych w art. 48 k.p.c. sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywoływać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. Aktualne brzmienie przytoczonego przepisu zostało ustalone ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008 r. Nr 234, poz. 1571). Zmiana omawianego przepisu polegała przede wszystkim na wyeliminowaniu z jego treści sformułowania „stosunek osobisty”, które istotnie zawężało możliwość wyłączenia sędziego, gdyż oznaczało, że sędzia może zostać wyłączony tylko wtedy, gdy między nim a stroną albo jej przedstawicielem zachodzi określona relacja emocjonalna albo powiązanie o charakterze majątkowym. Na gruncie poprzedniego brzmienia tego przepisu wykluczone było zatem wyłączenie sędziego w sytuacji, gdy znajomość między nim a stroną miała charakter tylko służbowy, a więc ze swej istoty nie miała pogłębionego charakteru i zazwyczaj nie była nacechowana emocjonalnie. W aktualnym stanie prawnym wskazuje się natomiast, że ocena, czy dana okoliczność uzasadnia wątpliwości co do bezstronności konkretnego sędziego, winna być dokonywana z perspektywy postronnego obserwatora.

Pomimo iż część sędziów wymienionych przez pozwaną we wniosku oświadczyła, iż w stosunku do nich nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 49 k.p.c., stwierdzić należy, że fakt, iż powód pracuje jako sędzia w Sądzie Okręgowym w Krakowie, uzasadnia z perspektywy zewnętrznego obserwatora powstanie wątpliwości co do bezstronności wszystkich sędziów orzekających w tym sądzie. Nawet jeżeli niektórzy sędziowie orzekający w Sądzie Okręgowy w Krakowie nie znają bliżej powoda, to jednak fakt pracy z nim w jednym miejscu powoduje, iż mają oni możliwość codziennej styczności z powodem poza salą sądową, co w społecznym odbiorze może wskazywać na to, iż sędziowie ci nie będą w stanie zachować odpowiedniego obiektywizmu przy rozpoznawaniu sprawy powoda.

Umorzenie postępowanie w zakresie wniosku pozwanej o wyłączenie sędziów M. B., J. B. (3), T. K., A. S. (2) i L. J. jest uzasadnione okolicznością, iż sędziowie ci z racji zawieszenia w czynnościach służbowych (sędzia M. B.), delegacji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K. (sędzia J. B. (1)) albo do Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury (sędziowie T. K.i A. S. (2)) oraz uzyskania nominacji na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego (sędzia L. J.) nie orzekają aktualnie w Sądzie Okręgowym w Krakowie. Ich wyłączenie uznać tym samym należało za zbędne w rozumieniu z art. 355 §1 k.p.c.

Nie ulega też wątpliwości, że wyłączenie od rozpoznania zażalenia pozwanej wszystkich sędziów orzekających w poszczególnych wydziałach Sądu Okręgowego w Krakowie stanowi przeszkodę w rozumieniu art. 44 k.p.c. w rozpoznania tegoż zażalenia przez sąd właściwy. Dlatego też konieczne jest wyznaczenie do rozpoznania zażalenia pozwanej innego sądu. Z uwagi na miejsce zamieszkania stron, a także mając na względzie konieczność zminimalizowania ryzyka składania przez kolejnych sędziów żądań dotyczących ich wyłączenia z uwagi na służbową lub osobistą relację z powodem za uzasadnione uznać należało przekazanie sprawy do Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej, tj. sądu spoza obszaru właściwości Sądu Apelacyjnego w Krakowie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji na podstawie art. 49 k.p.c., art. 355 §1 k.p.c. i art. 44 k.p.c.