Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III U 223/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Przemyślu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Józef Pawłowski

Protokolant st. sekr. sądowy Ewelina Kowalska

po rozpoznaniu w dniu 14 kwietnia 2015 r. w Przemyślu

na rozprawie

sprawy W. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o emeryturę

na skutek odwołania W. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R.

z dnia 10 lutego 2015 r., znak: (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy W. K. prawo do emerytury w ustawowej wysokości, począwszy od dnia 14 lutego 2015 r.,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. na rzecz wnioskodawcy W. K. kwotę 60 zł (słownie: sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III U 223/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 14 kwietnia 2015 r.

Decyzją z dnia 10 lutego 2015 r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.odmówił wnioskodawcy W. K.przyznania emerytury.

W podstawie prawnej decyzji powołano art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2013, poz. 1440 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

W uzasadnieniu wskazano, że Zakład odmówił przyznania emerytury, ponieważ na dzień 1 stycznia 1999 r. nie został udowodniony 25-letni okres składkowy i nieskładkowy. Zakład przyjął za udowodnione na dzień 1 stycznia 1999 r. okresy nieskładkowe w wymiarze 8 miesięcy i 12 dni; składkowe – 18 lat, 1 miesiąca i 13 dni; uzupełniające - rola – 9 miesięcy i 14 dni; łącznie – 19 lat, 6 miesięcy i 12 dni, w tym w szczególnych warunkach/charakterze – 17 lat, 5 miesięcy i 8 dni. Jednocześnie poinformowano, że nie uznano za udowodniony okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 1 grudnia 1971 r. do 31 sierpnia 1973 r., od 11 czerwca 1976 r. do 4 kwietnia 1978 r. i od 9 czerwca 1979 r. do 14 lipca 1981 r., ponieważ gospodarstwo rolne rodziców nie stanowiło 0,50ha, lecz jak wynika z umów dzierżawy wynosiło 0,43ha.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył w dniu 27 lutego 2015 r. wnioskodawca W. K., reprezentowany w sprawie przez profesjonalnego pełnomocnika, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie mu prawa do emerytury, począwszy od dnia złożenia wniosku o to świadczenie oraz zasądzenie kosztów zastępstwa adwokackiego, liczonych według norm przepisanych.

Na uzasadnienie swojego stanowiska podał, że areał gospodarstwa matki wynosił około 2ha. Wyjaśnił, iż jego ojciec zmarł, gdy był małym dzieckiem. Pozostawił wdowę z pięciorgiem dzieci. Jedynym źródłem utrzymania całej rodziny było gospodarstwo rolne. W gospodarstwie hodowano drób, świnie i krowy, a pola przeznaczano na pastwiska, łąki, uprawę zboża. Dokumenty na użytkowanie pól o areale około 2ha zostały zniszczone w pożarze, jaki miał miejsce w dniu 19 maja 1997 r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu wskazano w szczególności, że do stażu pracy wnioskodawcy organ rentowy nie uwzględnił, jako uzupełniających okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 1 grudnia 1971 r. do 31 sierpnia 1973 r., od 11 czerwca 1976 r. do 4 kwietnia 1978 r. i od 9 czerwca 1979 r. do 14 lipca 1981 r., gdyż rodzice wnioskodawcy nie posiadali gospodarstwa rolnego. Dzierżawili oni grunt o powierzchni 0,43ha, który nie stanowił gospodarstwa rolnego w rozumieniu ówcześnie obowiązujących przepisów.
W okresie przed 1 stycznia 1983 r. obowiązywało rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 listopada 1964 r. w sprawie przenoszenia własności nieruchomości rolnych, znoszenia współwłasności takich nieruchomości
oraz dziedziczenia gospodarstw rolnych
, które uznawało w okresie do 31 grudnia 1971 r. za gospodarstwo rolne grunt (nieruchomość rolną)
o powierzchni powyżej 0,2ha (§ 1 ust. 2 rozporządzenia), a w okresie po 31 grudnia 1971 r. – grunt (nieruchomość rolną) o powierzchni 0,5ha (§ 1 ust. 3 rozporządzenia w brzmieniu nadanym przez rozporządzenie Rady Ministrów
z dnia 23 grudnia 1971 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przenoszenia własności nieruchomości rolnych, znoszenia współwłasności takich nieruchomości oraz dziedziczenia gospodarstw rolnych
).

Sąd Okręgowy w Przemyślu ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca W. K., ur. (...), w dniu 26 stycznia 2015 r. złożył wniosek o emeryturę, oświadczając w nim, iż nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Wnioskodawca do wniosku dołączył dokumentację mającą poświadczyć pracę w gospodarstwie rolnym rodziców, a to: oświadczenie własne w sprawie braku dokumentów wraz z pisemnymi zeznaniami dwóch świadków na okoliczność wykazania, że wnioskodawca pracował w okresie od 15 lutego 1971 r. do 31 sierpnia 1973 r., od 11 czerwca 1976 r. do 4 kwietnia 1978 r. oraz od 9 czerwca 1979 r. do 14 lipca 1981 r.
w gospodarstwie rolnym rodziców M. i E. K., położonym
w obrębie R., obejmującym obszar około 2ha gruntu, jako robotnik rolny, zajmujący się m.in. sadzeniem ziemniaków, pieleniem buraków cukrowych, wykopkami, sianokosami i żniwami oraz oporządzaniem bydła, konia, trzody chlewnej i drobiu, a także uprawą warzyw i owoców; zaświadczenie o zameldowaniu wydane w dniu 30 grudnia 2014 r. przez Urząd Miasta J., z którego wynika, że wnioskodawca w okresie
od 14 lutego 1955 r. do 23 marca 1988 r. był zameldowany pod adresem R., ul. (...); postanowienie o umorzeniu dochodzenia z dnia 26 maja 1997 r. na podstawie, którego Policja postanowiła umorzyć dochodzenie w sprawie zaistniałego pożaru pomieszczenia kuchni
w budynku mieszkalnym własności F. K. zam. w R. przy ul. (...), jaki miał miejsce w dniu 19 maja 1977 r.,
tj. o przestępstwo z art. 138 § 2 k.k. z uwagi na brak cech przestępstwa; notatkę sporządzoną przez Ochotniczą Straż Pożarną w R. z dnia 26 maja 1997 r., z której wynikało, że w dniu 19 maja 1997 r. w zabudowaniu F. K. zam. w R. przy ul. (...) wybuchł pożar, w wyniku którego spaleniu uległo pomieszczenie mieszkalne oraz znajdujące się w nim sprzęty (meble, lodówka, telewizor), jak również wszelka znajdująca się tam odzież, a według ustaleń przyczyną pożaru było zwarcie instalacji elektrycznej; umowę dzierżawy z dnia 30 sierpnia 1968 r. zawartą pomiędzy Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w R. a E. K., na podstawie, której E. K. wydzierżawiła na okres 6 lat nieruchomość położoną na terenie wsi R. o ogólnej powierzchni 0,43ha.

Ponadto na potwierdzenie przebiegu zatrudnienia wnioskodawca przedłożył: świadectwo pracy z dnia 27 października 2014 r. wystawione przez O-I Produkcja (...) S.A., z którego wynika, że wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie pracy w okresie od 27 listopada 1975 r. do 10 czerwca 1976 r., w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku maszynisty maszyn do formowania wyrobów szklanych – pomoc operatora, saturaturowego; świadectwo pracy z dnia 12 lutego 1979 r. wystawione przez Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w O., z którego wynika, że wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie pracy w okresie od 5 kwietnia 1978 r. do 7 lutego 1979 r. na stanowisku kopacza; świadectwo pracy z dnia 19 stycznia 2015 r. wystawione przez Przedsiębiorstwo (...) Spółka z o.o., z którego wynika, że wnioskodawca jest zatrudniony w (...), (...) S.A., Przedsiębiorstwie (...)
w (...) Spółka z o.o. od 15 lipca 1981 r., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowiskach rzemieślnika, maszynisty maszyn do robót nawierzchni kolejowej, starszego montera nawierzchni kolejowej, specjalisty montera nawierzchni kolejowej, rzemieślnika, kierowcy drezyny i wózka motorowego. W okresie od 19 kwietnia 1982 r. do 30 kwietnia 1982 r., 14 września 1991 r. oraz 12 października 1991 r. wnioskodawca korzystał
z urlopu bezpłatnego. Ponadto pracodawca zaznaczył, że wykonywał on prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w okresach:
od 15 lipca 1981 r. do 18 kwietnia 1982 r. oraz od 1 maja 1982 r. do 31 grudnia 1986 r. jako rzemieślnik; od 1 stycznia 1987 r. do 13 września 1991 r., od 15 września 1991 r. do 11 października do 11 października 1991 r. oraz od 13 października 1991 r. do 31 grudnia 1992 r. jako maszynista maszyn do robót nawierzchni kolejowej; od 1 stycznia 1993 r. do 28 lutego 1997 r. jako starszy monter nawierzchni kolejowej; od 1 marca 1997 r. do 31 sierpnia 2003 r. jako specjalista monter nawierzchni kolejowej.

Na podstawie całości zgromadzonej w aktach organu rentowego dokumentacji, ZUS wydał zaskarżoną decyzję z dnia 10 lutego 2015 r., którą odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury, ponieważ do dnia 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca nie udowodnił 25-letniego okresu składkowego
i nieskładkowego.

Zakład przyjął za udowodnione na dzień 1 stycznia 1999 r. okresy nieskładkowe w wymiarze 8 miesięcy i 12 dni; składkowe – 18 lat, 1 miesiąca i 13 dni; uzupełniające - rola – 9 miesięcy i 14 dni; łącznie – 19 lat, 6 miesięcy i 12 dni, w tym w szczególnych warunkach/charakterze – 17 lat, 5 miesięcy i 8 dni.

Dowód – akta organu rentowego:

- wniosek emerytalny z dnia 26.01.2015 r.,

- oświadczenie wnioskodawcy w sprawie braku dokumentów wraz z pisemnymi zeznaniami dwóch świadków,

- zaświadczenie o zameldowaniu wydane w dniu 30.12.2014 r. przez Urząd Miasta J.,

- postanowienie o umorzeniu dochodzenia z dnia 26.05.1997 r.,

- notatka sporządzona przez Ochotniczą Straż Pożarną w R. z dnia 26.05.1997 r.,

- umowa dzierżawy z dnia 30.08.1968 r.,

- świadectwa pracy,

- zaskarżona decyzja ZUS z dnia 10.02.2015 r.

Ponadto Sąd ustalił, że wnioskodawca mieszkał wraz z rodzicami M. i E. K. oraz czwórką rodzeństwa w R.. Ojciec wnioskodawcy zmarł, kiedy ten miał 7 lat.

Działka, na której postawiony był dom rodzinny obejmowała 18 arów powierzchni. Na działce tej był ogród, w którym rosły drzewa owocowe
oraz grządki warzywne. Ponadto matka dzierżawiła nieruchomości rolne, grunty podzielone na 4 części o łącznej powierzchni około 2ha. Praca na roli stanowiła jedyne źródło utrzymania całej rodziny.

Wnioskodawca pracował w gospodarstwie rolnym rodziców
od dzieciństwa, z przerwami, kiedy to podejmował naukę w szkole górniczej (lata 1973-1975), a następnie zatrudnienie. Ponadto wnioskodawca uczęszczał do szkoły zawodowej w P., ale mieszkał w domu rodzinnym. Po powrocie ze szkoły około godziny 14, a także w soboty
i niedziele cały czas pracował w gospodarstwie rolnym, wykonując wszelkie niezbędne prace.

Na wiosnę wnioskodawca pomagał przy orkach i bronowaniu, siewach, sadzeniu. Później pomagał przy plewieniu ziemniaków, buraków, żniwach, wykopkach, zwożeniu plonów, zwożeniu siana. Pracował przy młócce.
W gospodarstwie matka hodowała kury, kaczki, króliki, świnie, krowę, konia. Wnioskodawca pomagał przy ich obrządku. W zimie pracował głównie właśnie przy wywożeniu obornika i obrządku zwierząt hodowlanych.

Wnioskodawca w dniu 20 marca 1982 r. zawarł związek małżeński
i po tym czasie wyprowadził się z domu rodzinnego.

Poza przedstawioną w toku postępowania dokumentacją potwierdzającą dzierżawę nieruchomości rolnych, wnioskodawca innej
nie posiada, z uwagi na fakt, że w domu rodzinnym doszło do wybuchu pożaru w wyniku, którego uległa ona spaleniu.

Dowód:

- postanowienie o umorzeniu dochodzenia z dnia 26.05.1997 r. – k. 4,

- informacja OSP w R. z dnia 26.05.1997 r. – k. 5,

- zaświadczenie o zameldowaniu z dnia 30.12.2014 r. – k. 6,

- zeznania świadka M. P.,

- zeznania świadka C. B.,

- zeznania świadka F. K.,

- zeznania świadka A. P.,

- przesłuchanie wnioskodawcy.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów
z dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego oraz w ramach toczącego się w sprawie sądowego postępowania dowodowego, których domniemanie prawdziwości wynika z art. 244 i nast. k.p.c., a ponadto ich wiarygodność nie została obalona przez żadną ze stron.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków M. P., C. B., F. K. i A. P. oraz wnioskodawcy W. K., jako spójne, logiczne, wzajemnie się uzupełniające. Wynika z nich jednoznacznie, na czym polegała praca w gospodarstwie rolnym matki wnioskodawcy, co należało do obowiązków wnioskodawcy
w ramach prowadzenia tego gospodarstwa, a także, w jakim wymiarze pracował on w tym gospodarstwie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy W. K. należy uznać
za uzasadnione.

Na podstawie art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(t.j. Dz. U.
z 2013 r. poz. 1440 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego
w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa
(ust. 2 art. 184).

Zgodnie z art. 32 ust. 1 powołanej wyżej ustawy o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa
w ust. 2 i 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3.

Przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach
lub w szczególnym charakterze nie uwzględnia się: okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (art. 32 ust. 1a pkt 1).

Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ust. 1,
za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości
dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (art. 32 ust. 2).

Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (ust. 4 art. 32).

Przepisy dotychczasowe to rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43
ze zm.) - pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach określonych w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeśli osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Ponadto według § 2 ust. 1 cyt. rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych
w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach
lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy
na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac
w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

W myśl § 3 powołanego rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej "wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat
dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi
do okresów zatrudnienia.

Bezspornym jest, iż wnioskodawca w dniu 14 lutego 2015 r. ukończył 60 lat, nie jest członkiem OFE, a ponadto wykazał na dzień 1 stycznia 1999 r. wymagany okres zatrudnienia w warunkach szczególnych wynoszący
co najmniej 15 lat.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udowodnione na dzień 1 stycznia 1999 r. okresy nieskładkowe w wymiarze 8 miesięcy i 12 dni; składkowe – 18 lat, 1 miesiąca i 13 dni; uzupełniające - rola – 9 miesięcy
i 14 dni; łącznie – 19 lat, 6 miesięcy i 12 dni, w tym w szczególnych warunkach/charakterze – 17 lat, 5 miesięcy i 8 dni.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało,
że zaskarżona decyzja ZUS jest błędna. Organ rentowy nie uwzględnił bowiem wnioskodawcy, jako okresów uzupełniających, okresów pracy
w gospodarstwie rolnym matki od 1 grudnia 1971 r. do 31 sierpnia 1973 r., od 11 czerwca 1976 r. do 4 kwietnia 1978 r. i od 9 czerwca 1979 r. do 14 lipca 1981 r.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje natomiast podstawy do przyjęcia, że wnioskodawca W. K. pomagał matce w pracy na gospodarstwie rolnym, tak jak domownik. Praca ta miała charakter stały
i świadczona była w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie. Wykonywał on w tym gospodarstwie wszystkie niezbędne prace.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(t. j. Dz. U.
z 2013 r. poz. 1440 ze zm.) przy ustalaniu prawa do emerytury
oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe: przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym
do uzupełnienia tego okresu.

Należy podkreślić, że przy ustalaniu prawa do świadczenia,
o zaliczeniu okresów pracy w gospodarstwie rolnym sprzed objęcia rolników obowiązkiem opłacania składek na rolnicze ubezpieczenie społeczne domowników (tj. przed dniem 1 stycznia 1983 r.) przesądza wystąpienie dwóch okoliczności: po pierwsze - wykonywanie czynności rolniczych
w sposób stały, gotowość do podjęcia pracy rolniczej, po drugie - czynności
te muszą być wykonywane w wymiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy, tj. minimum 4 godziny dziennie (wyroki Sądu Najwyższego
z dnia 3 lipca 2001 r., II UKN 466/00 - 2003 r., Nr 7, poz. 186 oraz z 10 maja 2000 r., II UKN 535/99 - OSNP z 2001 r. Nr 21, poz. 650).

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 września 2014 r., sygn. I UK 17/14, LEX nr 1538420 stwierdził, że przesłanka zaliczenia do okresów składkowych okresu pracy w gospodarstwie rolnym w ilości odpowiadającej co najmniej połowie pełnego wymiaru czasu pracy, wiąże się z poglądem,
iż praca ta ma mieć charakter ciągły, co oznacza nastawienie ubezpieczonego na stałe świadczenie pracy w gospodarstwie rolnym (gotowość do jej świadczenia, dyspozycyjność) i odpowiadającą temu nastawieniu niezmienną możliwość skorzystania z jego pracy przez rolnika, a negatywną przesłanką staje się doraźna pomoc w wykonywaniu typowych obowiązków domowych, czy wykonywanie w gospodarstwie rolnym prac o charakterze dorywczym, okazjonalnie i w wymiarze niższym od połowy pełnego wymiaru czasu pracy. Warunek ten zachowuje aktualność, pomimo zastrzeżenia, że należy zachować daleko posuniętą ostrożność w przenoszeniu kryteriów objęcia ubezpieczeniem domowników rolnika na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy
z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników na art. 10 ust. 1 u.e.r.f.u.s. Przepis art. 10 ust. 1 pkt 3 u.e.r.f.u.s. nie jest bowiem wyraźnie adresowany do osób objętych ubezpieczeniem społecznym z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym (domowników) ani do osób zatrudnionych w gospodarstwie rolnym
na podstawie umowy o pracę (pracowników); reguluje kwestie stażu emerytalnego wymaganego od innych ubezpieczonych niż rolnicy. Prawidłowa wykładnia art. 10 ust. 1 pkt 3 u.e.r.f.u.s. wymaga zatem gotowości (dyspozycyjności) do wykonywania pracy we wskazanym wyżej rozumieniu.

Odnosząc się do podnoszonej przez organ rentowy kwestii dotyczącej powierzchni gospodarstwa rolnego, na którym pracował wnioskodawca
to przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało,
że nieruchomość rolna, na której pracował wnioskodawca była dzierżawiona przez matkę w postaci gruntów rolnych podzielonych na 4 części o łącznej powierzchni około 2ha, a zatem stanowiła nieruchomość rolną.

Zgodnie bowiem z treścią § 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 28 listopada 1968 r. w sprawie przenoszenia własności nieruchomości rolnych, znoszenia współwłasności takich nieruchomości oraz dziedziczenia gospodarstw rolnych (t. j. Dz. U. z 1970 r. Nr 24, poz. 199) obowiązującego do dnia 31 grudnia 1971 r. nie uważa się za nieruchomość rolną terenów położonych w obrębie zwartej zabudowy miasta lub osiedla
oraz nieruchomości należących do tej samej osoby lub osób, jeżeli ich łączny obszar nie przekracza 0,2 ha; natomiast § 1 zmieniony został przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1971 r. (Dz. U. z 1971 r. Nr 37, poz. 332)
z dniem 31 grudnia 1971 r. i wówczas zgodnie z ust. 3 nie uważa się
za nieruchomość rolną nieruchomości należących do tej samej osoby
lub osób, jeżeli ich łączny obszar nie przekracza 0,5 ha.

Wielkość gospodarstwa rolnego matki wnioskodawcy potwierdzili przesłuchani w sprawie świadkowie, w tym brat W. K.,
jak i sam wnioskodawca. Pamiętać należy, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo
do świadczeń lub ich wysokość mogą być udowadniane wszelkimi dowodami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego, w tym również zeznaniami świadków i stron. W postępowaniu wszczętym odwołaniem
od decyzji organu rentowego Sąd kieruje się regułami dowodzenia określonymi w art. 227-309 k.p.c., zwłaszcza że w przepisach regulujących postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych (art. 477 8
i nast. k.p.c.
) nie ma jakichkolwiek odrębności lub ograniczeń. Przeciwnie, art. 473 § 1 k.p.c. stanowi, że w sprawach z tego zakresu nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków
i z przesłuchania stron, co oznacza, że fakty, od których uzależnione jest prawo do emerytury i renty oraz wysokość tych świadczeń, mogą być wykazywane wszelkimi środkami dowodowymi, w tym także zeznaniami świadków i stron.

W ocenie Sądu wnioskodawca spełnił wszystkie przesłanki wynikające z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w związku
z czym w/w okres pracy w gospodarstwie rolnym matki należy mu zaliczyć do ogólnego stażu pracy przypadającego przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Wobec powyższego wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. wykazał ponad 25 lat pracy ogółem, a tym samym spełnił wszystkie przesłanki niezbędne do przyznania mu prawa do emerytury w świetle powołanych przepisów.

Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z FUS, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca,
w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

W niniejszej sprawie wnioskodawca wszystkie przesłanki do nabycia świadczenia spełnił od dnia (...)a więc od ukończenia 60 roku życia.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c.
w związku z powołanymi wyżej przepisami prawa orzeczono, jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie przepisów art. 98 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. oraz § 12 ust. 2 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t. j. Dz. U. z 2013 r. poz. 461).