Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Ka 282/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach, IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Bogna Kuczyńska

Protokolant: st.sekr.sądowy Anna Niebudek

przy udziale oskarżyciela publicznego ---------------

po rozpoznaniu w dniu 14 kwietnia 2015 r.

sprawy K. G. (1)

obwinionego o wykroczenie z art. 92 ust. 3,4 i 5 w zw. lp.16 załącznika nr 2 do ustawy z 6 września 2001r o transporcie drogowym w zw. z art. 16 rozporządzenia Rady EWG 3821/85 z 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim

z dnia 19 listopada 2014r. sygn. akt II W 220/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  wymierzoną K. G. (1) karę grzywny za przypisane mu wykroczenie łagodzi i wymierza obwinionemu grzywnę w wysokości 1.000 (jeden tysiąc) złotych;

2.  zasądza od K. G. (1) na rzecz Skarbu Państwa 100 (sto) złotych tytułem opłaty za obie instancje;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od K. G. (1) na rzecz Skarbu Państwa 50 (pięćdziesiąt) złotych tytułem wydatków za postępowanie odwoławcze.

IX Ka 282/15

UZASADNIENIE

K. G. (1) obwiniony został o to, że w dniu 06.08.2015 r. w miejscowości G. (...), bm. B., powiat (...), woj. (...), będąc osobą zarządzającą przedsiębiorstwem, naruszył warunki przewozu drogowego w ten sposób, że dopuścił do naruszenia przepisów o stosowaniu urządzeń rejestrujących samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy i odpoczynku oraz aktywności kierowcy, w zakresie braku wymaganego sprawdzenia okresowego, badania kontrolnego lub kalibracji tachografu analogowego zainstalowanego w samochodzie ciężarowym marki M. (...) o nr rej. (...), to jest o wykroczenie z art. 92 ust. 3, 4 i 5 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2013 poz. 1414) w zw. z lp. 16 załącznika nr 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym w zw. z art. 16 rozporządzenia Rady (EWG) 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz. Urz. WE L370 z 31.12. (...)) w zw. z załącznikiem 1 rozdział VI pkt 1 i 3 Rozporządzenia Rady (EWG) 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz. Urz. WE L 370 z 31.12.1985).

Wyrokiem z 19 listopada 2014 r. Sąd Rejonowy w Ostrowcu Świętokrzyskim orzekł:

I.  uznał obwinionego K. G. (1) w ramach zarzucanego mu czynu we wniosku o ukaranie za winnego tego, że będąc osobą zarządzającą przedsiębiorstwem prowadzonym pod nazwą (...) M. W. Sp. J. z siedzibą w G. dopuścił do naruszenia obowiązku i warunków przewozu drogowego o stosowaniu urządzeń rejestrujących samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy i odpoczynku oraz aktywności kierowcy, określone w rozporządzeniu Rady (EWG) Nr 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 roku, poprzez dopuszczenie w dniu 6 sierpnia 2013 roku w miejscowości K. do wykonywania przewozu drogowego pojazdem marki S. o nr rej. (...)) wyposażonym w urządzenie rejestrujące – tachograf analogowy marki S., który nie został poddany wymaganej kontroli okresowej i badaniu kontrolnemu, co stanowi wykroczenie określone w art. 92 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 6 września 2011 roku o transporcie drogowym (Dz. U. z 2013r. 1414 tekst jednolity) i za to na podstawie art. 92 ust. 4 ustawy o transporcie drogowym w zw. z art. 24 § 1 i 3 kw wymierzył mu karę grzywny w kwocie 2000 złotych;

II.  na podstawie art. 118 § 1 kpw, w zw. z art. 626 § 1 kpk i art. 627 kpk, zasądził od obwinionego K. G. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 300zł tytułem kosztów postępowania.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł obrońca obwinionego K. G. (1), który zaskarżył wyrok w całości, zarzucając mu:

I.  na zasadzie art. 438 pkt. 2 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia a to art. 8 kpw, art. 5, kpk art. 7 kpk, art. 33 kw, art. 39 kw przez nierozważnie wszystkich okoliczności sprawy, a szczególnie tych, które przemawiały na korzyść obwinionego, tj. przyjęcia przez kierowcę pisemnego polecenia wykonania badań tachografu, zaniedbań kierującego pojazdem i bezkrytycznym przyjęciem jego zeznań, zatarcia skazania obwinionego za wylewanie ścieków komunalnych, sprawności tego urządzenia, brak ujemnych następstw czynu, reakcję obwinionego na zaniedbania ze strony kierującego pojazdem, co w świetle ww. przesłanek winno skutkować zastosowaniem instytucji odstąpienia od wymierzenia kary, ewentualnie jej złagodzenia,

II.  na zasadzie art. 438 pkt 3 kpk w zw. z art. 109 kpw błąd w ustaleniach stanu faktycznego polegający na błędnej ocenie zeznań kierowcy, który na rozprawie twierdził, iż nie zapewniał obwinionego, że wykonał badanie tachografu. Podczas gdy z akt postępowania administracyjnego wynikało, iż ustnie zapewnił obwinionego, że wykonał te badania, z uwagi na sprzeczności z aktami tamtego postępowania zeznania te odczytywane były świadkowi na rozprawie. W świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego nie można oceniać tych zeznań jako szczere i spontaniczne. Zwłaszcza, iż bezspornym jest iż świadek otrzymał polecenie służbowe w terminie umożliwiającym mu dokonanie badania, czego w skutek niedbalstwa zaniechał.

III.  na zasadzie art. 438 pkt 4 kpk w zw. z art. 109 kpw rażącą niewspółmierność kary wymierzonej obwinionemu przez nie uwzględnienie okoliczności, iż obwiniony dokonał aktu staranności, co jest bezsporne, iż wydał polecenie służbowe kierowcy dokonania badań tachografu, (w terminie umożliwiającym przeprowadzenie kontroli), ponagleń ustnych ze strony obwinionego do dokonania legalizacji tachografu. Pominięcie postawy obwinionego, który po kontroli (...) wyciągnął konsekwencje służbowe względem kierowcy i w trybie natychmiastowym polecił wykonanie badań tachografu. Sąd przy tym nie uwzględnił nieznacznego stopnia społecznej szkodliwości czynu tj. prawidłowego działania urządzenia i niewielkiego uchybienia terminu. Przy wymiarze Sąd pominął, iż obwiniony starał się zapobiec wykroczeniu tj. właściwości i warunki osobiste obwinionego, jak również dotychczasowo niekaralność.

IV.  na zasadzie art. 438 pkt 1 kpk w zw. z art. 109 kpw obrazę przepisów prawa materialnego tj. art. 48 kw z zw. z art. 92 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym w zw. z lp. 16 załącznika nr 2 do ww. ustawy, oraz art. 24 § 1 i 2 kw przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu przez Sąd, iż wykroczenie to zagrożone jest grzywną w sztywnie określonej wysokości 2000 zł, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie ww. przepisów, podczas gdy z art. 92 ust. 2 ww. ustawy bezpośrednio wynika, iż jest to maksymalny wymiar grzywny, co potwierdza też art. 96 § 1a pkt 2 kpw. Przepis ten nie określa dolnej granicy grzywny jaka może zostać nałożona, w tej sytuacji zastosowanie znajduje reguła ogólna wynikająca z dyspozycji przepisu art. 24 § 1 kw, tj. od 20 zł do 5000zł, chyba że ustawa stanowi inaczej. Ustawa o transporcie (…) określa górną wysokość ustawową do 2000 zł natomiast zagadnienie kar i zasady wymiaru kary kompleksowo reguluje art. 48 kw.

Wskazując na powyższe, obrońca K. G. (1) na podstawie art. 437 § 1 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości/części i orzeczenie co do istoty sprawy tj. odstąpienie od ukarania ewentualnie załagodzenie kary grzywny albo uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja obrońcy obwinionego jest częściowo zasadna.

Stwierdzić trzeba, że Sąd Rejonowy zgromadził wszystkie dowody niezbędne dla rozstrzygnięcia i poddał je ocenie zgodnie z wymogami art. 7 kpk w zw. z art. 8 kpw. Dotyczy to przede wszystkim wyjaśnień obwinionego i zeznań M. K. (1). Nie budzi wątpliwości, że tachograf, w który wyposażony był samochód M. (...) kierowany przez M. K. nie miał aktualnego przeglądu technicznego. Do obowiązków obwinionego jako zarządzającego przedsiębiorstwem należało skontrolowanie czy kierowca wykonał polecenie służbowe legalizacji tachografu zamontowanego w użytkowanym pojeździe. Zeznania M. K. są jednoznaczne co do tego, że nie informował dyrektora o przeglądzie tachografu. Protokół z k. 23 akt, o którym mowa w apelacji, zawiera przesłuchanie K. G., co wprost wynika z jego części wstępnej a podpis M. K. nie zmienia faktu, że protokół ten zawiera stanowisko tylko przesłuchiwanej osoby. Jak wynika z k. 37 przeprowadzenie okresowego sprawdzenia tachografu jest dokumentowane fakturą, co pozwala na nie budzące wątpliwości ustalenie, czy kierowca wykonał polecenie. Nawet, jeżeli przyjąć, co w niniejszej sprawie nie zostało udowodnione, że obwiniony polegał na oświadczeniu kierowcy, to takie postępowanie byłoby oczywiście niewystarczające dla prawidłowego wykonania obowiązków przez obwinionego.

W świetle ustaleń faktycznych w sprawie nie budzi wątpliwości ocena prawna zachowania obwinionego.

Słusznie obrońca obwinionego zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego, ale dotyczy ona zastosowanych przez Sąd przepisów art. 92 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o transporcie drogowym. Sąd Rejonowy dokonując interpretacji powyższych przepisów przyjął, iż ustawodawca określoną karę grzywny w kwocie 2000 zł ustalił jako sztywną za dane wykrocznie. Jednocześnie, sprzecznie z tą interpretacją przepisów, przy wymiarze kary Sąd Rejonowy powołał się na przepisy art.24 § 1 i 3 kw. Taka wykładnia powołanych przepisów skutkowałaby ich sprzecznością z zasadami wymiaru kary za wykroczenie określonymi w przepisach art. 33 kw a także art. 24 kw. Ponadto przepisu art. 92 ust. 4 cyt. ustawy nie można stosować w oderwaniu od art. 92 ust. 3, w którym ukształtowano karę grzywny za opisane w nim wykroczenia w formie tzw. widełek, pozwalającą sądowi swobodnie - w granicach ustawy - określać jej wysokość.

W związku z powyższymi rozważaniami przyjąć trzeba, że Sąd Rejonowy wymierzył obwinionemu karę w maksymalnej wysokości przewidzianej ustawą. Kara ta nie jest dostosowana do stopnia winy obwinionego. Uwzględnić bowiem trzeba , że obwiniony w celu dokonania badania technicznego tachografu niewątpliwie wystosował pisemne polecenie do kierowcy ale zaniechał weryfikacji wykonania nałożonego na kierowcę obowiązku. Sąd Okręgowy zważył na powyższe okoliczności jak i na stopień szkodliwości czynu uwzględniając to przy wymierzaniu kary, orzekając tym samym karę 1 000 zł. Jest ona adekwatna do stopnia zawinienia obwinionego, oraz jego warunków osobistych i majątkowych.

W tym stanie rzeczy na podstawie art. 437 § 1 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 118 § 1 kpw w zw. z art. 119 kpw. Na kwotę tę składają się 100 złotych opłaty za obie instancje określonej na podstawie art. 10 ust. 1 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. nr 49 poz. 223 z późn. zm.) oraz 50 złotych z tytułu ryczałtu za doręczenie pism w postępowaniu odwoławczym.

SSO Bogna Kuczyńska