Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2015 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku B. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji wniesionej przez wnioskodawczynię

od wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie

z dnia 22 października 2014 r. sygn. akt IV U 1178/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok jak też poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. z dnia 18 kwietnia
2014 r. w ten sposób ,że przyznaje wnioskodawczyni B. T. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od
1 kwietnia 2014 r. do 1 kwietnia 2017 r.,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. na rzecz wnioskodawczyni B. T. kwotę 410 zł ( słownie : czterysta dziesięć złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu .

Sygn. akt IIIAUa 907/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 6 maja 2015r.

Decyzją z dnia 18 kwietnia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił wnioskodawczyni B. T. prawa do renty

z tytułu niezdolności do pracy, dochodzonego wnioskiem z dnia 20 lutego 2014r. w trybie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2013r.,poz. 1440). Powołując w podstawie prawnej decyzji art.107 w/w ustawy, organ rentowy stwierdził, że wnioskodawczyni nie spełnia koniecznego warunku do dlaczego pobierania świadczenia rentowego , skoro - w świetle orzeczenia Komisji Lekarskiej Zakładu z dnia 16 kwietnia 2014r. - nie jest już choćby częściowo niezdolna do pracy.

Wnioskodawczyni B. T. odwołała się od decyzji ZUS do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie. W odwołaniu z dnia 5 maja 2014 r. wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie dalszego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, przy zasądzeniu stosownych kosztów procesu , wnioskodawczyni zarzuciła pozwanemu organowi rentowemu błędną ocenę stanu jej zdrowia jako stanu nie sięgającego już granic tak rozumianego inwalidztwa. Podając , iż nieprzerwanie od 1997r.pobierała rentę z powodu epilepsji ( przy wyłącznych kwalifikacjach zawodowych w zawodzie krawcowej) , odwołująca podkreślała , że stan jej zdrowia nie uległ poprawie ,co w pełni uzasadnia żądanie odwołania.

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 15 maja 2014r. r. pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. , wniósł o oddalenie żądania wnioskodawczyni z tego samego względu, jaki powołany został w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie ,po rozpoznaniu odwołania wnioskodawczyni B. T. , wyrokiem z dnia
22 października 2014 r. (sygn. akt I V U 1178/14) oddalił odwołanie. Ograniczając swoje ustalenia do postępowania rentowego wywołanego wnioskiem odwołującej
z dnia 20 lutego 2014r. Sąd Okręgowy ustalił, że zarówno Lekarz Orzecznik ZUS
w orzeczeniu z dnia 17 marca 2014r. jak i Komisja Lekarska Zakładu w orzeczeniu
z dnia 16 kwietnia 2014r. zgodnie uznali ,iż wnioskodawczyni B. T. jest zdolna do pracy , co legło u podstaw – zaskarżonej w niniejszym postępowaniu- decyzji ZUS z dnia 18 kwietnia 2014r. odmawiającej prawa do renty. Z kolei przeprowadzony w postępowaniu sądowym dla weryfikacji tego stanowiska dowód z opinii biegłego lekarza neurologa będącego równocześnie specjalistą z zakresu medycyny pracy -uznany przez Sąd Okręgowy za w pełni miarodajny tak z uwagi na przyjętą pełną fachowość biegłego jak i zupełność wydanej przez niego opinii ( w tym w odniesieniu się przez biegłego do uwag odwołującej) pozwolił Sądowi I instancji na poczynienie w sprawie zasadniczego ustalenia o braku choćby częściowej niezdolności do pracy wnioskodawczyni ( co tym samym stanowiło potwierdzenie prawidłowości stanowiska pozwanego organu rentowego ) .Jak podkreślił bowiem Sąd Okręgowy w Rzeszowie - cytując wprost treść wyżej powołanej opinii biegłego - występująca u B. T. padaczka ma przebieg łagodny ( napady są rzadkie) i nie skutkuje deficytami neurologicznymi , stąd pomimo pewnych przeciwskazań do wykonywania przy tego rodzaju schorzeniu prac przy maszynach i urządzeniach w ruchu , na wysokości czy w charakterze kierowcy ,wnioskodawczyni może wykonywać pracę odpowiadającą jej kwalifikacjom zawodowym , przy zachowaniu zasad ergonomii i BHP. W świetle powyższego ustalenia Sąd I instancji –dokonując oceny prawnej sprawy- uznał żądanie odwołania za nieuzasadnione , a zaskarżoną decyzję ZUS za trafną i odpowiadającą prawu . Powołując bowiem zarówno art.12 jak i art.107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2013r. ,poz. 1440) Sąd Okręgowy w Rzeszowie stwierdził ,że poprawa stanu zdrowia odwołującej w stopniu nie czyniącym ją już niezdolną do pracy uzasadnia odmowę dalszego prawa do renty . W podstawie prawnej wyroku oprócz wyżej wskazanych przepisów prawa materialnego powołany został art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Wyrok Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie z dnia 22 października 2014r. zaskarżony został przez wnioskodawczynię B. T.. W apelacji z dnia 12 listopada 2014r. wnioskodawczyni zarzucając tak naruszenie przepisów prawa materialnego ( tu. art.12, art.57 i art.107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - tekst jednolity Dz. U. z 2013r. ,poz. 1440 przez nieuzasadnioną odmowę prawa do renty ) , jak i prawa procesowego ( w tym wypadku przede wszystkim art.233 §1 k.p.c. przez błędne przyjęcie miarodajności opinii biegłego ,oraz art.278 §1 k.p.c. przez niezasadne oddalenie wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu
z opinii innego biegłego wyłącznie specjalisty z zakresu medycyny pracy) , wnosiła
o zmianę zaskarżonego wyroku jak też poprzedzającej go decyzji ZUS i przyznanie prawa do renty , przy zasądzeniu od pozwanego organu rentowego kosztów procesu , względnie uchylenie wyroku Sądu I instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania temu Sądowi przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego jako części kosztów procesu. W uzasadnieniu wniesionego środka odwoławczego skarżąca podnosiła ,że wbrew stanowisku Sądu Okręgowego w Rzeszowie biegły w opinii uzupełniającej nie wyjaśnił stawianych przez nią zarzutów , ograniczając się jedynie do podtrzymania swego dotychczasowego stanowiska, a zarzuty te były na tyle istotne ,że mogły przesądzić o wyniku sporu. W tym bowiem względzie apelującą zwracała uwagę na treść zasadniczej opinii biegłego w której uznał on istnienie istotnych przeciwskazań do wykonywania pracy przez osoby dotknięte ,tak jak ona , epilepsją m. innymi przy maszynach w ruchu , po czym w opinii uzupełniającej nie wyjaśnił z jakich względów uznał, iż maszyną taką nie jest maszyna do szycia ,którą ewentualnie miałaby obsługiwać wnioskodawczyni jako krawcowa ,nie podsiadając przy tym innych kwalifikacji zawodowych. Wobec tak postawionego zarzutu, skarżąca poddawała pod rozwagę Sądu II instancji możliwość przeprowadzenia dowodu
z opinii innego biegłego specjalisty z zakresu medycyny pracy w postępowaniu odwoławczym.

Pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie apelacji wnioskodawczyni
( oświadczenie pełnomocnika ZUS złożone na rozprawie apelacyjnej).

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie rozpoznając apelację wnioskodawczyni B. T. zważył, co następuje;

W świetle wyników postępowania odwoławczego apelacja wnioskodawczyni okazała się być w pełni zasadna , skutkując wydaniem orzeczenia reformatoryjnego .

Podzielając bowiem w zupełności zarzut zaskarżenia oparcia wyroku Sądu
I instancji na wadliwej opinii biegłego- jako opinii zawierającej wzajemnie sprzeczne
i wykluczające się stwierdzenia ( z jednej strony o zdolności do pracy odwołującej
z drugiej zaś o występującej u niej padaczce jako schorzeniu wykluczającym możliwość wykonywania pracy m. innymi przy maszynach w ruchu ,w sytuacji gdy jedyne kwalifikacje zawodowe wnioskodawczyni dotyczyły zawodu krawcowej -szwaczki) , które nadto nie zostały wyjaśnione w opinii uzupełniającej biegłego , Sąd Apelacyjny – w uwzględnieniu wniosku skarżącej - dopuścił w postępowaniu apelacyjnym dowód
z opinii innego biegłego lekarza specjalisty z zakresu medycyny pracy. W oparciu zaś o ten dowód osobowy Sąd II instancji – odmiennie niż Sąd Okręgowy w Rzeszowie - ustalił, iż odwołująca B. T. jest częściowo niezdolna do pracy na dalszy okres trzech lat od dnia 1 kwietnia 2014r. W tym miejscu dodać bowiem należy- co zupełnie pominął Sąd I instancji w swoich ustaleniach- ,iż wnioskodawczyni przez okres ponad 17 lat pobierała tego rodzaju świadczenie rentowe (do 12 marca 1997r. do 31 marca 2014r. ), przy sześciokrotnych badaniach weryfikacyjnych Lekarzy Orzeczników ZUS , którzy każdorazowo- aż do ostatniego badania z dnia
17 marca 2014r.- potwierdzali istniejący stan niezdolności do pracy wywołany wyłącznie występującą u wnioskodawczyni padaczką. W tym więc kontekście potwierdzenie przez biegłego ,iż schorzenie to nadal istnieje , choćby przy mniejszej częstotliwości napadów , ale napadów o typie grand mal ( tj. tzw. dużych napadów padaczkowych połączonych z utratą świadomości ) prowadzić musi do potwierdzenia utrzymującej się w dalszym ciągu niezdolności do pracy B. T., przy uwzględnieniu posiadanych przez nią jedynych ;tak wyuczonych jak i praktycznych kwalifikacji zawodowych krawcowej- szwaczki. Jak słusznie bowiem podkreślił opiniujący
w postępowaniu apelacyjnym biegły ( od czego zupełnie abstrahował opiniujący biegły w postępowaniu pierwszoinstancyjnym) - praca tego rodzaju jest nierozerwalnie związana z obsługą maszyn w ruchu , co nadto przy często występującym akordowym systemie tej pracy jest dodatkowym czynnikiem sprzyjającym częstości napadów . Tym samym wskazane przez poprzedniego biegłego przeciwskazania do wykonywania przez chorego na padaczkę pracy m. innymi przy maszynach w ruchu należy w całej rozciągłości odnieść do prac wnioskodawczyni na stanowisku krawcowej- szwaczki. Przyjmując pełną miarodajność tak wyrażonego stanowiska biegłego , Sąd Apelacyjny miał na względzie zarówno fachowość opiniującego ( biegły jest wyłącznie specjalistą z zakresu medycyny pracy praktykującym nadto w tej dziedzinie) , zupełność opinii ( odnoszącej się w szczegółowy sposób tak do stanowiska poprzednio opiniującego w sprawie jak i kwalifikacji zawodowych odwołującej w kontekście przewidzianych w art.13 ustawy emerytalno- rentowej przesłanek )- bliżej
o tak określonych kryteriach oceny dowodu z opinii biegłego w orzeczeniach Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1990 r. I PR 148/90 OSP 1991 nr 11-12, poz. 300,
14 września 1995 r. II URN 31/95 OSNAP 1996 r., nr 7, poz.103, czy z dnia 7 listopada 2000r. I CKN 1170/98- OSNC 2001/4/64- jak i brak skutecznych procesowo zarzutów pozwanego organu rentowego do treści omawianego dowodu osobowego . Za takie bowiem nie mogły być uznane zarzuty Zastępcy Przewodniczącego Komisji Lekarskich ZUS w R. , ponieważ ten -w świetle przepisów Kodeksu postępowania cywilnego -nie jest pełnomocnikiem organu rentowego , a jego uprawnienie do przedstawiania stanowiska z zakresu orzecznictwa o niezdolności do pracy
w sprawach , w których toczy się sądowe postępowanie odwoławcze - § 10 ust.6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia (...). w sprawie orzekania o niezdolności do pracy Dz. U. Nr 273, poz. 2711 ze zm.- z uwagi na pod ustawową rangę , rozumieć należy jako wyłącznie uprawnienie wewnętrzne . Tym samym aby pozwany ZUS mógł skutecznie powoływać się na tego rodzaju zarzuty winien to uczynić poprzez ustanowionego do konkretnej sprawy pełnomocnika , a tak się w niniejszej sprawie nie stało ( podobne stanowisko zajął Sąd Apelacyjny również w wyroku z dnia 18 grudnia 2014r. w sprawie o sygn. akt III AUa 463/14 ). Inna rzecz ,że także merytoryczna treść omawianego wystąpienia Zastępcy Przewodniczącego Komisji Lekarskich ZUS w R. nie mogła w żaden sposób podważyć stanowiska biegłego ,skoro jedyne wątpliwości w/w dotyczyły tego czy maszyna do szycia może być uznana za maszynę w ruchu stanowiącą zagrożenie dla chorującej na padaczkę odwołującej . Ustalając tym samym w postępowaniu odwoławczym, że wnioskodawczyni B. T. jest częściowo niezdolna do pracy na kolejny okres trzech lat począwszy od dnia wstrzymania wypłaty renty tj. od dnia 1 kwietnia 2014r., Sąd Apelacyjny w Rzeszowie –dokonując oceny prawnej sprawy- stwierdzić musiał ,iż odwołująca po wyżej wskazanej dacie spełniła wszystkie przesłanki nabycia prawa do dochodzonego świadczenia rentowego przewidziane w art.57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2013r. ,poz. 1440 ze zm.)

Mając zaś powyższe na uwadze i na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzeczono jak w pkt I sentencji wyroku .Końcowy wynik sprawy uzasadniał z kolei przyjęte w pkt. II sentencji wyroku tut. Sądu rozstrzygnięcie o obciążeniu pozwanego ZUS poniesionymi przez wnioskodawczynię kosztami procesu na łączną kwotę 410 zł , zgodnie
z przedłożony spisem kosztów ( w tym 30 zł oplata od apelacji oraz 380 zł koszty zastępstwa procesowego za obie instancje), stosownie do art.98 §1 k.p.c. w zw.
z art.108 §1 k.p.c.