Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Jerzy Menzel

Sędziowie SSO Krzysztof Głowacki

SSR del. do SO Marta Minkisiewicz-Kasprzak (spr.)

Protokolant Artur Łukiańczyk

przy udziale Marka Janczyńskiego Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 14 kwietnia 2015 r.

sprawy P. K.

oskarżonego o przestępstwo z art. 207 § 3 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonego i jego obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Trzebnicy VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w M.

z dnia 28 listopada 2014 roku sygn. akt VI K 155/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. warunkowo zawiesza oskarżonemu wykonanie kary 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności na okres 3 (trzech) lat tytułem próby;

b)  na podstawie art. 73 § 1 k.k. oddaje oskarżonego w okresie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności pod dozór kuratora;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa (Kasa Sądu Rejonowego w Trzebnicy) na rzecz adwokata J. W. kwotę 516,60 złotych (pięciuset szesnastu i ⁶⁰ / 100 , w tym VAT), tytułem nieopłaconej obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt IV Ka 194/15

UZASADNIENIE

P. K. został oskarżony o to, że :

w okresie od lipca 2011r. do sierpnia 2012r.r. w miejscowości P. gm. M., znęcał się psychicznie nad swoją córką A. K. w ten sposób, że znajdując się pod wpływem alkoholu bezpodstawnie wielokrotnie wszczynał awantury, podczas których wyzywał ją słowami wulgarnymi, powszechnie uznawanymi za obelżywe, poniżał, wypowiadał groźby powodujące u niej lęk i obawy, wypędzał z mieszkania, czego następstwem było targnięcie się jej w dniu 15 kwietnia 2012r. na własne życie,

tj. o czyn z art. 207 § 3 kk .

Wyrokiem z dnia 28 listopada 2014 r. w sprawie o sygn. akt VI K 155/13 Sąd Rejonowy w Trzebnicy w VI Zamiejscowym Wydziale Karnym z siedzibą w M.:

I.  uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 207 § 3 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę dwóch lat pozbawienia wolności;

II.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy oskarżonego z urzędu kwotę 1608,84zł tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą obronę;

III.  na podstawie art. 624§ 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych i opłaty.

Wyrok ten w części dotyczącej orzeczenia o karze zaskarżył oskarżony za pośrednictwem swego obrońcy, zarzucając rażącą jej niewspółmierność.

Podnosząc powyższe obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez znaczne obniżenie wymierzonej kary pozbawienia wolności oraz zastosowanie wobec oskarżonego warunkowego zawieszenia wykonania tej kary.

Dalej idącą apelację złożył osobiście sam oskarżony. Zakwestionował on ustalenia poczynione przez Sąd I instancji w zakresie jego winy i sprawstwa. Podniósł , że pominięto, iż córka w okresie objętym zarzutem nie mieszkała z nim w domu, gdyż przebywała u różnych mężczyzn. Odnośnie próby samobójczej córki oskarżony podniósł, że i w tym zakresie Sąd Rejonowy dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych, gdyż córka zdecydowała się na ten krok nie z powodu traktowania jej przez oskarżonego, a z powodu kłótni z chłopakiem. Oskarżony wskazał, iż niniejsza sprawa jej wynikiem zemsty ze strony córki, gdyż zgłosił na policję, że ukradła mu telefon, za co została ukarana. Nadto wskazał też, iż on sam stał się ofiarą przemocy fizycznej ze strony członków rodziny, w tym córki. Z treści apelacji należy wnioskować, że oskarżony wniósł o uniewinnienie go od popełnienia przypisanego mu czynu.

Sąd Okręgowy zważył, że apelacja obrońcy zasługuje na częściowe uwzględnienie. Natomiast osobista apelacja oskarżonego pozbawiona jest słuszności.

Odnosząc się do osobistej apelacji oskarżonego zważyć należy, iż Sąd Rejonowy prawidłowo i w pełni zgromadził materiał dowodowy i poddał go następnie właściwej swobodnej ocenie, zgodnej ze wskazaniami zawartymi w art. 7 kpk, tj. zgodnie z zasadami wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego. Ocena ta jest wolna od błędu dowolności. Sąd I instancji stanowisko swe w sposób wystarczający logicznie uzasadnił.

Zarzuty podniesione przez oskarżonego mają jedynie charakter polemiczny , pozostający w opozycji do ustaleń Sądu meriti. Argumentacja przedstawiona przez apelującego ma charakter jednostronny, nie poparty dowodami. Oczywistym jest w niniejszej sprawie, że pokrzywdzona nie zamieszkiwała w w/w okresie wraz z oskarżonym bez przerw, gdyż – jak wynika z jej zeznań, na których Sąd I instancji oparł się w całości, oskarżony zamieszkiwanie to utrudniał, a nawet uniemożliwiał. Pomieszkiwała więc u matki, znajomych czy partnera. Nie było zatem tak, jak to twierdzi w apelacji oskarżony. Słusznie Sąd Rejonowy nie dopatrzył się w zachowaniu A. K. motywu zemsty na ojcu. Wręcz przeciwnie: jak wynika z akt sprawy, postępowanie niniejsze zostało zainicjowane z urzędu, na skutek zainteresowania przejawionego z urzędu przez Policję oraz zgłoszenia przez placówkę medyczną, do której trafiła pokrzywdzona po próbie samobójczej. Pokrzywdzona odwiedzała ojca w czasie jego choroby, gdy przebywał w szpitalu, co sam oskarżony przyznaje. Takie zachowanie nie jest charakterystyczne dla osoby realizującej plan odwetu. Oskarżony szczególną wagę przywiązuje do zaboru przez córkę należącego do niego telefonu. Z zeznań A. K. wynika jednak w sposób ewidentny motyw takiego zachowania: wzięła telefon w zamian za pieniądze zabrane jej przez ojca, które pozostawiła w jego mieszkaniu. Takiego motywu nie wyklucza jej ukaranie przez sąd za kradzież. Wreszcie – powód dla którego pokrzywdzona targnęła się na życie – choć oskarżony konsekwentnie temu neguje, jest związany ściśle z jego zachowaniem wobec córki, jej złym traktowaniem, ciągłym poniżaniem, wyzwiskami, zarzucaniem złego prowadzenia się. Oskarżony w niezrozumiały i nieakceptowalny sposób ingerował w życie prywatne dorosłej córki, bezpodstawnie zarzucał jej rozwiązłość, psuł jej opinię nie tylko w rodzinie, ale także wobec jej życiowego partnera. Takie zachowanie oskarżonego z pewnością nie miało innego celu niż ten, który został mu przypisany zaskarżonym wyrokiem.

W ocenie Sądu Odwoławczego, kara dwóch lat pozbawienia wolności, zważywszy na wszystkie okoliczności przywołane w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, nie razi nadmierną surowością. Właściwie oceniony został stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego i jego naganna motywacja. Mając na względzie ustawowe zagrożenie czynu kwalifikowanego z art. 207 § 3 kk karą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności, podkreślić trzeba, iż kara ta wymierzona została w najniższym przewidzianym ustawą wymiarze.

Jednocześnie zważyć należy, że ma rację skarżący- obrońca oskarżonego- domagając się warunkowego zawieszenia wobec oskarżonego orzeczonej kary pozbawienia wolności. Wymogiem koniecznym do zastosowania tego środka probacyjnego jest uznanie przez Sąd, zgodnie ze wskazaniem art. 69 § 1 kk, że będzie to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Sąd ma tu obowiązek brać pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa. ( art. 69 § 2 kk). Sąd meriti uznał, że nie da się przyjąć wobec oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej. Sąd Odwoławczy nie podzielił tego poglądu. Oskarżony był już wprawdzie karany, i to za przestępstwa przeciwko rodzinie. Jednakże za zastosowaniem wobec niego środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności przemawiają w szczególności te okoliczności, które zaistniały już po popełnieniu przestępstwa. W pierwszej kolejności należy tu przywołać fakt trwałego odseparowania się pokrzywdzonej od oskarżonego. Zmieniła się bowiem jej sytuacja życiowa: urodziła dziecko, wraz ze swym życiowym partnerem wyjechała zagranicę. W tych warunkach nie istnieje obawa, by oskarżony mógł w jakikolwiek sposób działać na jej szkodę. Poza tym oskarżony miał już okazję , by przekonać się o nieuchronności kary w przypadku dalszego naruszania porządku prawnego: zarządzono mu wykonane kary warunkowo zawieszonej w toku niniejszego postępowania w związku z dokonaniem czynu na szkodę córki. Można zatem zasadnie założyć, że zastosowanie wobec niego warunkowego zawieszenia orzeczonej kary jest celowe, jako wystarczające dla osiągnięcia wymogów prewencyjnych, w szczególności w zakresie prewencji szczególnej. Podkreślić jednak należy, że Sąd II instancji podchodzi do zastosowanej probacji z pewną dozą sceptycyzmu. Prognoza kryminologiczna w przypadku oskarżonego, zważywszy chociażby na jego uprzednią karalność, uznać należy za umiarkowanie pozytywną. Dlatego też, w oparciu o art. 73 §1 kk Sąd Odwoławczy zadecydował o oddaniu oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora sądowego, by poddać go jak najpełniejszej kontroli i zapewnić szybką i skuteczną reakcję w razie krytycznej oceny przebiegu próby. Jednocześnie 3- letni okres próby powinien dać wystarczającą możliwość zweryfikowania zachowania oskarżonego w pożądanym kierunku i wdrożenia go do przestrzegania porządku prawnego.

W pozostałym zakresie Sąd Odwoławczy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Podstawą orzeczenia w zakresie kosztów obrony udzielonej z urzędu był §14 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Orzeczenie o zwolnieniu oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze oparto na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624§1 k.p.k. i art. 17 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych, uwzględniając jego aktualną sytuację materialną .