Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

przy udziale Prokuratora Bożeny Grochowskiej-Małek

po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2015 r.

sprawy L. W.

oskarżonej o przestępstwo z art. 278 §1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach

z dnia 4 lutego 2015 r. sygn. akt II K 479/14

I.  wyrok w zaskarżonej części zmienia w ten sposób, że:

1.  podwyższa wymiar orzeczonej wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności do 3 (trzech) miesięcy;

2.  na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonej L. W. kary grzywny zalicza okres jej rzeczywistego pozbawienia wolności w tej sprawie od 23 do 24 czerwca 2014 roku, przyjmując, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny dwóm stawkom dziennym grzywny;

II.  w pozostałej części wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. R. C. w S. kwotę 516,60 złotych (w tym 96,60 zł podatku VAT) tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonej L. W. w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżoną od opłaty za obie instancje oraz wydatków za postępowanie odwoławcze stwierdzając, że wydatki te ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt II Ka 180/15

UZASADNIENIE

L. W. oskarżona została o to, że:

w dniu 23 czerwca 2014 roku w S. przy ul. (...) z niezamkniętego domu zabrała w celu przywłaszczenia pieniądze w kwocie 4000 zł na szkodę E. P., przy czym w czasie zarzucanego jej czynu zdolność do jego rozpoznania
i pokierowania swoim postępowaniem miała ograniczoną w stopniu znacznym,

to jest o czyn z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk.

Wyrokiem z dnia 4 lutego 2015 roku, sygn. akt II K 479/14, Sąd Rejonowy
w Siedlcach:

I.  oskarżoną L. W. uznał za winną dokonania zarzuconego jej czynu wyczerpującego dyspozycję art. 278 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk i za to na podstawie art. 278 § 1 kk wymierzył jej karę 2 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 p. 1 kk warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2 lata;

II.  na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył oskarżonej karę grzywny w wysokości
50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 10 złotych;

III.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. C. kwotę 619,92 złotych tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu, w tym 115,92 złotych podatku VAT;

IV.  zwolnił oskarżoną z kosztów sądowych, wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł na podstawie art. 425 § 1, 2, 3 kpk oraz art. 444 kpk Prokurator Rejonowy w Siedlcach, zaskarżając ten wyrok na niekorzyść oskarżonej L. W. w części dotyczącej orzeczenia o karze, zarzucając na podstawie art. 427 § 2kpk i art. 438 pkt 1 kpk:

I.  obrazę przepisów prawa materialnego a mianowicie art. 278 § 1 kk poprzez wymierzenie L. W. za czyn wyczerpujący znamiona przestępstwa z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk na podstawie art. 278 § 1 kk kary
2 miesięcy pozbawienia wolności, która jest karą o wymiarze niższym od minimalnego trzymiesięcznego ustawowego zagrożenia przewidzianego przez ustawodawcę za występek z art. 278 § 1 kk;

II.  obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 63 § 1 kk poprzez niezaliczenie L. W. na poczet orzeczonej kary grzywny okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 23-24 czerwca 2014r., pomimo że wymieniony przepis nakłada na Sąd taki obowiązek.

W następstwie tak sformułowanych zarzutów, oskarżyciel publiczny, na podstawie art. 427 § 1 kpk i art. 437 § 1 kpk wniósł o:

- wymierzenie kary pozbawienia wolności za czyn wyczerpujący znamiona przestępstwa
z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk na podstawie art. 278 § 1 kk w rozmiarze 3 miesięcy,

- zaliczenie na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary grzywny L. W. okresu dwóch dni rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie.

W toku rozprawy odwoławczej prokurator poparł apelację Prokuratora Rejonowego
w Siedlcach i wniosek w niej zawarty. Obrońca oskarżonej wniósł o nieuwzględnienie apelacji prokuratora co do zarzutu z pkt I i wniosku o podwyższenie wymiaru kary wobec oskarżonej, natomiast przyłączył się do drugiego wniosku apelacji o zaliczenie na poczet orzeczonej grzywny rzeczywistego pozbawienia wolności oskarżonej w tej sprawie, nadto wniósł o zasądzenie kosztów obrony z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora w całości zasługiwała na uwzględnienie.

Mając na uwadze, że apelacja nie kwestionuje ustaleń faktycznych, kwalifikacji prawnej czynu oskarżonego oraz winy, należało uznać za niecelowe odnoszenie się do tych kwestii. Na potrzeby niniejszego uzasadnienia należało poprzestać tylko na stwierdzeniu, że Sąd Okręgowy w Siedlcach w pełni podziela stanowisko Sądu Rejonowego, w tym zakresie.

Ustosunkowując się w pierwszej kolejności do wskazanej przez autora środka odwoławczego obrazy prawa materialnego, a mianowicie art. 278 § 1 kk, należy podzielić jego uwagi w całej rozciągłości. Sąd Rejonowy wymierzając oskarżonej karę 2 miesięcy pozbawienia wolności, uwzględniając jej wniosek złożony w trybie art. 387 § 1 kpk, orzekł ją poniżej dolnego progu ustawowego zagrożenia przewidzianego przez ustawodawcę za tego typu przestępstwo, mimo że słusznie nie stosował jednocześnie instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary. Prawidłowo orzeczona kara pozbawienia wolności winna zatem mieścić się w granicach czasowych od 3 miesięcy do 5 lat. W tej materii zasadne jest przywołanie poglądu Sądu Najwyższego wyrażonego w wyroku z dnia 20 sierpnia 2009 roku, (sygn. akt IV KK 118/2009, Lex numer 608258) stanowiącego, że orzeczenie kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, przy jednoczesnym niezastosowaniu instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary jest rażącym naruszeniem prawa karnego materialnego, które miało oczywisty wpływ na zapadły wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze.

W kontekście zaprezentowanej tezy brak jest jakichkolwiek wątpliwości, iż na gruncie rozpoznawanej sprawy ewidentnie doszło do obrazy powyższego przepisu prawa. Przeprowadzona kontrola odwoławcza, przy rozważeniu realiów inkryminowanego zdarzenia, oraz przemawiających na korzyść sprawcy okoliczności łagodzących, ale i niosących przeciwny skutek okoliczności obciążających zaprezentowanych w uzasadnieniu Sądu meriti, daje pełne podstawy do orzeczenia wobec L. W., za przypisane jej przestępstwo kradzieży, kary 3 miesięcy pozbawienia wolności, tj. w minimalnym dopuszczalnym ustawowym wymiarze. W ocenie Sądu odwoławczego kara ta jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego czynu, nie przekracza stopnia winy,
a przede wszystkim spełni funkcje kary w zakresie prewencji indywidualnej i wychowawczej przez co skutecznie zapobiegnie podobnym zdarzeniom z udziałem oskarżonej w przyszłości. Odegra również wyznaczoną jej przez normy prawa rolę w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa poprzez potwierdzenie nieopłacalności dokonywania zamachów na cudze mienie.

W świetle przytoczonych argumentów, Sąd Okręgowy wyrok w zaskarżonej części zmienił w ten sposób, że podwyższył wymiar orzeczonej wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności do 3 miesięcy.

Słusznie skarżący zarzucił również Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisu art. 63
§ 1 kk poprzez niezaliczenie oskarżonej L. W. na poczet orzeczonej kary grzywny, okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 23-24 czerwca 2014r.

Zgodnie z dyspozycją art. 63 § 1 kk, na poczet orzeczonej kary zalicza się okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, zaokrąglając do pełnego dnia, przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności, dwóm dniom kary ograniczenia wolności lub dwóm dziennym stawkom grzywny.

Treść powołanego przepisu wskazuje na obligatoryjny charakter rozstrzygnięcia
w przedmiocie zaliczenia okresu rzeczywistego pozbawienia wolności na poczet orzeczonej kary. Przy czym zaliczeniu podlega każde rzeczywiste pozbawienie wolności w sprawie,
a zatem także okres zatrzymania.

Nie ulega wątpliwości, że obowiązek zaliczenia okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie rozciąga się na wszystkie rodzaje kar orzeczonych za przestępstwo. Przy czym powinno następować na poczet kary efektywnie wykonywanej. Dlatego w przypadku orzeczenia grzywny obok kary pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono, zaliczenie rzeczywistego okresu pozbawienia wolności w sprawie powinno nastąpić na poczet efektywnie wykonywanej grzywny. W przeciwnym wypadku zaliczenie byłoby bezprzedmiotowe, a nadto sprzeczne ze wskazanym wyżej celem regulacji art. 63 § 1 kk.

W świetle przytoczonych argumentów oczywistym jest, że Sąd Rejonowy błędnie nie zaliczył na poczet orzeczonej wobec oskarżonej kary grzywny, jej rzeczywistego pozbawienia wolności w tej sprawie, wynikającego z jej zatrzymania.

Należy jedynie zwrócić uwagę, że to przeoczenie mogło zostać konwalidowane
w trybie art. 420 kpk. Skoro jednak tak się nie stało, a wniesiono środek odwoławczy także
w tym zakresie, Sądowi odwoławczemu nie pozostało nic innego, jak zmienić zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonej L. W. kary grzywny zaliczyć okres jej rzeczywistego pozbawienia wolności w tej sprawie od 23 do 24 czerwca 2014 roku, przyjmując, ze jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny dwóm stawkom dziennym grzywny.

Biorąc pod uwagę względy słuszności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżoną od opłaty za obie instancje oraz wydatków za postępowanie odwoławcze, stwierdzając, że wydatki te ponosi Skarb Państwa.

Z tych też względów, na podstawie art. 437 § 1 kpk, Sąd Okręgowy w Siedlcach orzekł jak w wyroku.