Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2011r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Gospodarczy XX Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Agata Saryusz Szarska
Protokolant:	St. sekr. sądowy Grzegorz Romanowski

po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2011 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. w Ł. (poprzednia nazwa Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe (...) Sp. z o.o.)

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  Oddala powództwo.

II.  Zasądza od (...) Sp. z o.o. w Ł. na rzecz (...) w W. kwotę 7 217 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w tym opłaty od pełnomocnictwa.

SSO Agata Saryusz Szarska

XX GC 465/09

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24.07.2009 powód Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe (...) Sp. z o.o. w Ł. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) w W. kwoty 4.041.072 zł tytułem zapłaty – zwrotu wierzytelności jakie przysługują powodowi względem pozwanego na podstawie stosunku rachunku bankowego (art. 725 kc w zw. z art. 726 kc).

Powód w pozwie wniósł ponadto o zasądzenie odsetek ustawowych od powyższej kwoty od dnia wniesienia pozwu oraz zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany w odpowiedzi na pozew z 28.09.2009 (k- 107-164) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na pozew pozwany Bank podniósł, iż był uprawniony pokrycia swoich wierzytelności w stosunku do powoda – poprzez obciążenie rachunku powoda do wysokości długu powoda wobec Banku.

Sąd ustalił co następuje:

Bezsporna w sprawie jest okoliczność, że w dniu 2.05.2008 strony zawarły umowę o prowadzenie rachunku bankowego (k- 16-19).

Z treści pkt 9 tej umowy wynika, że do umowy o prowadzenie rachunków mają zastosowanie postanowienia Regulaminu Rachunków dla Przedsiębiorców w(...) S.A.

W punkcie 5.2.8 ww. Regulaminu uregulowana została sprawa ewentualnego „oświadczenia o potrąceniu” (k- 22).

Cytuję „jeżeli jakakolwiek operacja na Rachunku miałaby być uznana za potrącenie, wówczas zapis takiej operacji przedstawiony na wyciągu z Rachunku uważa się za oświadczenie o potrąceniu” (k- 22).

Ponadto bezsporna w sprawie jest okoliczność, że w dniu 8.05.2008 pomiędzy powodem i pozwanym została zawarta Umowa Ramowa Nr. RAM(...)przedmiotem, której było uregulowanie pomiędzy stronami ogólnych zasad współpracy w zakresie zawierania i rozliczania transakcji wymiany walutowej typu Today, Tomorrow, Spot, Forwarol i Transakcji Opcyjnych.

Szczegółowy opis i warunki określał Regulamin Transakcji Rynku Walutowego w (...) S.A.– stanowiący załącznik Nr. 1 do umowy.

Przedmiotem Umowy Ramowej były także inne terminowe operacje finansowe, kasowe, depozyty strukturyzowane których szczegółowy opis i warunki określi odpowiedni regulamin Banku.

Jako zabezpieczenie Umowy Ramowej strony zawarły umowę o linię marżową Nr. (...) z 7.05.2008 (na podstawie § 15 ust 3 pkt c k- 244).

Z treści § 3 ust 1 umowy Ramowej wynika, że powód „oświadczył, że otrzymał Regulamin oraz zapoznał się z jego treścią”.

Strony ustaliły w umowie Ramowej (§ 4 umowy k- 217), że jeśli jakiekolwiek postanowienia umów między Bankiem i powodem zastrzegają dla jakiejś czynności formę pisemną, to w ramach i w związku z wykonywaniem umowy Ramowej może być ona skutecznie zastąpiona oświadczeniami złożonymi za pośrednictwem serwisu telefonicznego Banku.

Zgodnie z § 5 ust 5, § 5 ust 3 i § 6 Umowy Ramowej strony uzgadniały warunki poszczególnych transakcji telefonicznie. Do zawarcia transakcji dochodziło w chwili uzgodnienia i zaakceptowania warunków transakcji – telefonicznie.

Rozmowy te były rejestrowane na nośnikach elektronicznych.

W § 8 umowy Ramowej (k- 218) strony zgodnie ustalił, że:

Wszelkie rozliczenia będą dokonywane za pośrednictwem rachunku powoda prowadzonego w Banku, przy czym Bank w odpowiednim dniu płatności wynikającej z danej Transakcji uzna lub obciąży na swoją rzecz rachunek powoda odpowiednia kwotę płatności.

Szczegółowe warunki rozliczenia Transakcji określa Regulamin lub inny regulamin Transakcji oraz Potwierdzenie.

Powód w § 8 ust 4 umowy Ramowej nieodwołalnie upoważnił Bank do rozliczenia Transakcji w ciężar jego rachunku w przypadkach wskazanych w Regulaminie i innym Regulaminie Transakcji bez konieczności składania odrębnych zleceń przez powoda w tym zakresie.

Zgodnie z § 7 ust 3 Regulaminu Transakcji (k- 241) jeżeli powód stwierdziłby niezgodność między warunkami Transakcji zawartymi w potwierdzeniu (telefaksem lub pocztą elektroniczną) lub dokonanym księgowaniem – w przypadku Transakcji Todey, a uzgodnionymi warunkami transakcji zobowiązany jest poinformować Bank do godziny 15.00 w dniu roboczym następującym po wysłaniu przez Bank potwierdzenia. Brak zastrzeżeń co do treści potwierdzenia lub księgowań w tym terminie uważa się za ich akceptację.

W wykonaniu Umowy Ramowej powód zawarł z Bankiem szereg transakcji walutowych.

Skutkiem ich zawarcia oraz realizacji i rozliczenia były dokonane przez Bank obciążenia rachunku bankowego powoda, ale także uznania rachunku bankowego powoda.

W okresie od 21.08.2008 do 20.03.2009 rachunek powoda został uznany przez Bank (tj. zwiększony) o kwotę 1.253.170 zł. W dniach 29.08.2008 – do 18.03.2009 Bank obciążył rachunek powoda kwotami:

1.100 zł,

18.200 zł,

43.000 zł,

24.400 zł,

7.620 zł,

36.900 zł,

73.960 zł,

82.690 zł,

141.240 zł,

136.080 zł,

115.120 zł,

172.300 zł,

183.040 zł,

158.940 zł,

186.360 zł,

191.200 zł,

159.960 zł,

172.520 zł,

166.440 zł,

221.400 zł,

265.400 zł,

299.600 zł,

12.500 zł,

246.200 zł,

221.200 zł,

253.800 zł,

177.900 zł,

169.200 zł,

98.300 zł,

tj. łącznie 4.041.072 zł.

Podkreślić w tym miejscu należy, że ani powód, ani pozwany nie kwestionują matematycznego wyliczenia ww. kwot.

Dokładne rozliczenie wszystkich transakcji zawartych przez strony zawiera odpowiedź na pozew (k- 118 do 159).

Sąd w toku postępowania ustalił, że umowa z 2.05.2008 o prowadzenie przez Bank rachunku bankowego oraz umowę Ramową Nr. RAM (...) z 8.05.2008 oraz wszystkie umowy transakcji walutowych zawarł działający w imieniu powoda Prezes powodowej Spółki z przedstawicielem banku który legitymował się pełnomocnictwami do działania w imieniu Banku.

Żadna strona nie podnosi, ani też nie wynika to z zebranego materiału dowodowego sprawy aby powód kiedykolwiek zawiadamiał pozwanego w trybie § 7 ust 3 Umowy Ramowej o jakichkolwiek niezgodnościach między warunkami Transakcji zawartymi w potwierdzeniu Transakcji którą przesłał Bank powodowi telefaksem lub drogą elektroniczną.

Zeznający w charakterze strony (dowód dopuszczony z urzędu w celu rozpoznania istoty sprawy) (k- 635 – 640) Prezes powodowej Spółki przyznał, iż pełni tę funkcję od 2002 r. Spółka zajmuje się eksportem i importem międzynarodowym owoców i warzyw mrożonych.

W 80 % do 90 % sprzedaży rozliczana jest w walucie. Prezes powodowej Spółki zeznał: Cyt. „w pierwszej transakcji zawarłem ją w imieniu spółki bo liczyłem na korzystny dla nas kurs sprzedaży walut” i dalej „… jak wpływała waluta to ktoś do mnie dzwonił i pytał czy walutę chcemy sprzedać. Ja starałem się to sprzedać jak najkorzystniej. Pracownik Banku oferował mi różne warianty.”

„… z biegiem czasu kursy walut się rozchodziły, bo kurs proponowany przez Bank był dużo niższy niż rynkowy. Próbowaliśmy rozmawiać jak poczuliśmy że sytuacja jest gorsza. Był to sierpień, wrzesień 2008. Bank powiedział, że trzeba zwiększyć zabezpieczenia”. „… w końcu umowa ta została wypowiedziana w maju lub czerwcu 2009”.

Podkreślić tu należy, że powód wystąpił z pozwem w niniejszej sprawie w dniu 24.07.2009. W którym zanegował swoje zobowiązanie wobec Banku co do kwoty dochodzonej pozwem.

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów powołanych wyżej w uzasadnieniu, oraz na podstawie zeznania Prezesa powodowej Spółki, ale w zakresie wyżej zacytowanym.

Sąd nie dał wiary zeznaniom Prezesa powodowej Spółki, iż podpisując umowę Ramową z 8.05.2008 nie przeczytał jej przed podpisaniem.

Również Sąd nie dał wiary, iż powód nie otrzymał Regulaminu do tej umowy tj. Regulaminu Transakcji Rynku Walutowego w (...) S.A.

Prezes powodowej Spółki zeznał cyt. „ zaczęliśmy pracować z bankiem od początku maja 2008” i jednocześnie prezes powodowej Spółki przyznał, iż podpisał umowę Ramową w której w § 3 znajduje się zapis cyt. „klient oświadcza, że otrzymał Regulamin oraz zapoznał się z jego treścią.”

Okoliczności powyższe pozostają ze sobą w sprzeczności.

Sąd oddalił wniosek pozwanego o przesłuchanie świadka D. W., gdyż okoliczności na jakie miał zeznawać nie były istotne, a ponadto były wyjaśnione innymi dowodami, a jego przesłuchanie jedynie zmierzałoby do przedłużenia postępowania.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 725 i art. 726 kc przez umowę rachunku bankowego bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku na czas oznaczony lub nieoznaczony, do przechowywania jego środków pieniężnych oraz jeżeli umowa tak stanowi do przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych.

Bank może obracać czasowo wolne środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym z obowiązkiem ich zwrotu w całości lub części na każde żądanie, chyba że umowa uzależnia obowiązek zwrotu od wypowiedzenia.

Bezsporna w sprawie jest okoliczność, że powód i pozwany Bank zawarli umowę z 2.05.2008 mocą której Bank prowadził rachunek bankowy powoda (k- 16-19).

Z treści tej umowy (pkt 9) wynika jednoznacznie, że do umowy mają zastosowanie postanowienia Regulaminu Rachunków dla Przedsiębiorców w (...) S.A. Powód nie kwestionuje okoliczności, iż ww. Regulamin otrzymał od Banku.

Z treści punktu 5.2.8 ww. Regulaminu (k- 22) wynika, że „jeżeli jakakolwiek operacja na Rachunku miałaby być uznana za potrącenie, wówczas zapis takiej operacji przedstawiony na wyciągu z Rachunku uważa się za oświadczenie o potrąceniu”.

Sąd ustalił, że strony łączyła także Umowa Ramowa nr. RAM (...) z 8.05.2008 której załącznikiem Nr. 1 był Regulamin Transakcji Rynku Walutowego w (...) S.A. Jako zabezpieczenie Umowy Ramowej strony również zawarły umowę o linię Marżową nr. (...) z 7.05.2008.

Z treści § 3 Umowy ramowej (k- 216) wynika jednoznacznie, iż powód – klient Banku otrzymał Regulamin do Umowy Ramowej i zapoznał się z jego treścią.

Na podstawie Umowy Ramowej oraz Regulaminu do tej umowy strony współpracowały bez żadnych zastrzeżeń od maja 2008 do czerwca 2009.

Z żadnego dowodu nie wynika, aby w trakcie obowiązywania ww. umowy powód żądał wydania mu Regulaminu do umowy.

Po raz pierwszy zarzut ten został dopiero podniesiony w toku niniejszego sporu.

Dopiero w toku niniejszego sporu powód podniósł, iż pozwany Bank nie był umocowany do obciążania rachunku powoda, gdyż umowa Ramowa z 8.05.2008 zdaniem powoda nie została zawarta skutecznie – w związku z niedoręczeniem powodowi Regulaminu Transakcji Rynku Walutowego w (...) S.A.

Zdaniem powoda ww. umowa nie istnieje.

Sąd uznał, że umowa Ramowa z 8.05.2008 została zawarta skutecznie prawnie i była wykonywana przez strony bez żadnych zastrzeżeń.

Zdaniem Sądu zarzut powyższy podniesiony przez powoda dopiero po zakończeniu obowiązywania umowy z 8.05.2008 jest nieskuteczny prawnie.

Sąd uznał, że Bank był uprawniony do obciążania rachunku powoda na podstawie pkt 5.2.8 Regulaminu do umowy z 2.05.2008 o prowadzenie rachunku bankowego (k- 22) z którego wprost wynika, że jeżeli jakakolwiek operacja na Rachunku miałaby być uznana za potrącenie wówczas zapis takiej operacji przedstawiony na wyciągu z Rachunku uważa się za oświadczenie o potrąceniu.

Ponadto zapis powyższy jest zgodny z art. 93 ust 2 Ustawy Prawo Bankowe Dz. U. z 2002 nr. 72 poz. 665 z późn. zmianami.

Zdaniem Sądu powód nie udowodnił, że nie otrzymał Regulaminu do umowy z 8.05.2008.

W świetle treści § 3 umowy Ramowej (k- 216) to powoda obciąża dowód, że nie otrzymał dokumentu.

Powód nie zgłosił na tę okoliczność żadnych dowodów. To Sąd dopuścił dowód z urzędu w celu rozpoznania istoty sprawy z zeznania strony powodowej – Prezesa Zarządu powodowej spółki.

Sąd nie dał wiary zeznaniom Prezesa powodowej spółki iż nie otrzymał Regulaminu.

Zeznanie to pozostaje w sprzeczności z pozostałymi zeznaniom Prezesa. Powodowa Spółka istnieje od 2002 zajmuje się działalnością handlową rozliczaną w 80 % - 90% w walucie (handel międzynarodowy). Zatem powód jest przedsiębiorcą doświadczonym w wymianie walut i handlu międzynarodowym.

Wieloletnie istnienie powodowej spółki świadczy o tym, że jest kierowana przez profesjonalne osoby. Twierdzenie, że Prezes powodowej spółki podpisał umowę nie zapoznając się z jej treścią jest całkowicie niewiarygodne.

W ocenie Sądu powód miał pełną świadomość jaką umowę podpisał (umowa Ramowa). Wynika to z zeznania Prezesa powodowej spółki cyt. „na początku było tak, że jak wpływała waluta to ktoś do mnie dzwonił i pytał czy walutę chcemy sprzedać. Ja starałem się to sprzedać jak najkorzystniej. Pracownik banku oferował mi różne warianty sprzedaży … na początku pierwsze dwie, trzy transakcje były korzystne”. (k – 636,637).

Pozwany wyliczył, że na skutek realizacji umowy Ramowej rachunek powoda został uznany kwotą 1.253.170 zł i jednocześnie na skutek rozliczenia innych transakcji rachunek powoda został obciążony łączną kwotą 4.041.072 zł ( na którą składają się 4.036.880 zł z rozliczenia transakcji + 4.192 zł to kapitalizowane odsetki umowne 0,2 % w skali roku). Podkreślić tu należy, że ww. wyliczenia nie są kwestionowane matematycznie ani przez powoda ani przez pozwanego (k- 504 protokół z rozprawy).

Mając na uwadze wszystkie ww. okoliczności Sąd na podstawie art. 725 kc i art. 726 kc w zw. z pkt 5.2.8 Regulaminu Rachunków dla Przedsiębiorców w (...) S.A. będącego załącznikiem do umowy z 2.05.2008 oraz na podstawie § 8 i § 3 umowy Ramowej z 8.05.2008 i art. 498 kc i art. 93 ust 2 ustawy Prawo Bankowe oddalił powództwo w całości uznając je za bezzasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc i rozporz. Min. Sprawiedliwości z 28.09.2002 w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2002 Nr. 163 poz. 1349 z późn. zmianami).

SSO Agata Saryusz Szarska