Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borek

Sędziowie: SSO Marcin Świerk

SSO Mariusz Sztorc (spr.)

Protokolant: st.sekr.sądowy Ewa Gronko

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Rzeszowie - Renaty Stopińskiej-Witkowskiej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 maja 2015 r.

sprawy G. C. (1)

oskarżonego o przestępstwo z art. 279 § 1 kk, art. 278 § 1 kk, art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk,

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Dębicy

z dnia 5 grudnia 2014 r., sygnatura akt II K 354/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że w pkt I wyroku uzupełnia podstawę wymiaru kary o art. 58 § 3 kk,

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III.  zwalnia oskarżonego G. C. (1) od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze,

IV.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. Z. - Kancelaria Adwokacka w D. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście i 60/100) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt II Ka 115/15

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Rzeszowie II Wydział Karny wyrokiem z dnia 5 grudnia 2014 r., sygn. akt II K 354/14 uznał oskarżonego G. C. (1) za winnego tego, że:

I.  w nocy z 28/29 sierpnia 2013 r. w D., woj. (...), działając w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, wobec których materiały wyłączono do odrębnych postępowań, dokonał kradzieży z włamaniem do samochodów, z których dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia o łącznej wartości 500 zł na szkodę niżej wymienionych osób, a to w szczególności:

- w nocy 28/29 sierpnia 2013 r. na ul. (...) w D. po uprzednim wybiciu – przez jednego ze współsprawców – szyby trójkątnej w tylnych prawych drzwiach samochodu marki N. (...) nr rej. (...) z jego wnętrza dokonali kradzieży akumulatora oraz torby skórzanej koloru żółtego z zawartością różnego rodzaju kluczy, powodując straty w wysokości 450 zł na szkodę T. C.,

- w nocy 28/29 sierpnia 2013 r. na ul. (...) w D. usiłowali dokonać kradzieży z włamaniem do samochodu marki F. (...) nr rej. (...) w ten sposób, że po uprzednim podważeniu i wyjęciu szyby bocznej – przez jednego ze współsprawców – zamierzali dokonać kradzieży akumulatora na szkodę D. Ś. i J. C., jednakże zamierzonego celu nie osiągnęli z uwagi na spłoszenie przez zapalenie się światła w budynku,

- w nocy 28/29 sierpnia 2013 r. na ul. (...) w D. działając po uprzednim wyrwaniu uchwytu w bagażniku w samochodzie marki G. nr rej. (...) dostał się do jego wnętrza skąd dokonał kradzieży gaśnicy proszkowej 1 kg, linki holowniczej, trójkąta ostrzegawczego z napisem F., apteczki, kluczy nasadowych oczkowych w ilości 5 sztuk, scyzoryk oraz reklamówki o łącznej wartości strat co najwyżej 50 zł oraz usiłował dokonać kradzieży akumulatora, jednakże zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na niemożność pokonania jego zabezpieczenia w wyniku czego powstały straty na szkodę I. B.,

przy przyjęciu, iż czyny te stanowią wypadek mniejszej wagi, to jest za winnego popełnienia przestępstwa z art. 279 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk w zw. z art. 283 kk i za to na mocy art. 283 kk w zw. z art. 91 § 1 kk skazał go na karę 10 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na rzecz społeczności lokalnej w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym (pkt I wyroku), zaś na podstawie art. 46 § 1 kk, orzekł od oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w 1/3 części poprzez zapłacenie pokrzywdzonemu T. C. kwoty 150 złotych (pkt II wyroku);

II.  w nocy 28/29 sierpnia 2013 r. na ul. (...) w D., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, wobec których materiały wyłączono do odrębnych postępowań, z samochodu marki K. (...) nr rej. (...) dokonali kradzieży akumulatora B. (...) (...) powodując straty w wysokości 456 zł na szkodę R. G.,

przy przyjęciu, iż czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi, to jest za winnego popełnienia przestępstwa z art. 278 § 1 i 3 kk i za czyn ten na podstawie art. 278 § 3 kk skazał go na karę 3 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na rzecz społeczności lokalnej w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym (pkt III wyroku).

Na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i § 3 kk w miejsce jednostkowych kar ograniczenia wolności orzeczonych wobec oskarżonego w pkt I i III wyroku orzekł karę łączną w wymiarze 11 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na rzecz społeczności lokalnej w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym (pkt IV wyroku).

Nadto, na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adwokata M. Z. kwotę 959,40 zł tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną oskarżonemu z urzędu (pkt V wyroku), zaś na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu (pkt VI wyroku).

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego G. C., zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

- obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a w szczególności art. 4 kpk, art. 5 § 2 pk, art. 7 kpk oraz art. 410 kpk polegającą na naruszeniu zasady obiektywizmu, przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów, nieuwzględnieniu przy wyrokowaniu całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej i uwzględnieniu jedynie okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego, a tym samym bezpodstawnemu odmówieniu wiary wyjaśnieniom oskarżonego, a przez to dokonanie nieprawidłowych ustaleń faktycznych, czego konsekwencją było przyjęcie, iż oskarżony dopuścił się czynów zarzucanych mu aktem oskarżenia,

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść poprzez przyjęcie, iż oskarżony dopuścił się czynów zarzuconych mu aktem oskarżenia, w sytuacji, gdy brak jest przekonujących dowodów świadczących o tym, a dowody zebrane w niniejszym postępowaniu w żaden sposób nie dają podstaw do uznania oskarżonego winnym.

Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi
I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna, ale w jej wyniku należało dokonać zmiany zaskarżonego wyroku.

Sąd Rejonowy ujawniony w trakcie rozprawy głównej materiał dowodowy poddał właściwej ocenie. Ponieważ Sąd Rejonowy wskazał na przyczynę, dla której pozytywnie ocenił dowody, na podstawie których dokonał ustaleń faktycznych, jak i wskazał powody, dla których odmówił wiary dowodom przeciwnym, nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych. Tym samym Sąd I instancji nie pozostawił w sprawie wątpliwości, które nie zostałyby usunięte, a tym bardziej rozstrzygnięte na niekorzyść oskarżonego.

Uzasadnienie wyroku Sądu Rejonowego zostało sporządzone stosownie do reguł wynikających z art. 424 kpk. Dało ono Sądowi Okręgowemu podstawę do skontrolowania słuszności rozumowania Sądu I instancji i zgodności tego rozumowania z materiałem dowodowym.

Ocenie zawartej w uzasadnieniu nie można zarzucić, by była sprzeczna ze wskazaniami wiedzy, czy doświadczenia życiowego, by zawierała błędy logiczne. Ocenę tę Sąd Okręgowy w pełni podziela.

Sąd Rejonowy objęte treścią zarzutów zdarzenia przeanalizował w sposób dokładny, a ustalenia stanu faktycznego i opis czynów przypisanych oskarżonemu w wyroku oparł ściśle na tym, co w sposób pewny i nie budzący wątpliwości zostało oskarżonemu dowiedzione.

Wbrew twierdzeniom apelacji podstawy ustaleń dowodowych Sądu I instancji nie stanowiły w głównej mierze dowody z zeznań świadka M. Ś.. Niewątpliwie były dowodem istotnym, ale nie nadrzędnym nad innymi dowodami. Wnikliwie Sąd Rejonowy przeanalizował wiarygodność wyjaśnień oskarżonego i przyczyny zmiany na rozprawie wyjaśnień z postępowania przygotowawczego, w których przyznał się do popełnienia zarzucanych czynów. Wyjaśnienia te zestawił z pozostałymi dowodami w sprawie, w tym z zeznaniami M. Ś.. Wymowa tych dowodów nie pozostawia wątpliwości, że oskarżony uczestniczył w każdym z czynów na równi z pozostałymi sprawcami. Wyjaśnienia oskarżonego z postępowania przygotowawczego spójne są z zeznaniami świadków, z których wynika że oskarżony wiedział, iż celem wyjazdu z M. Ś. i P. Ż. jest dokonanie kradzieży z włamaniem. Role w poszczególnych przestępstwach były przez sprawców ustalone i tylko ich wspólne wypełnienie przez sprawców zapewniło powodzenie w realizacji każdego z czynów. Zgodzić należy się z apelującym, że każdy ze współsprawców starał się umniejszyć swoją rolę w przestępstwie, ale ten element zeznań Sąd I instancji uwzględniał w analizie dowodów i precyzyjnie ustalał okoliczności faktyczne, oddzielając w zeznaniach świadków fikcję od relacji o rzeczywistym przebiegu zdarzeń.

W tej sytuacji dowodowej nie zaistniał w sprawie stan określony przez ustawodawcę jako „nie dające się usunąć wątpliwości” (art. 5 § 2 kpk), co stara się wykazać w apelacji obrońca. Stan taki powstaje bowiem w następstwie oceny dowodów. W wyroku Sądu I instancji ocena dowodów jest pełna i nie pozostawia miejsca na wątpliwości. O naruszeniu zasady in dubio pro reo nie można mówić wówczas, gdy Sąd w wyniku pełnej i poprawnie dokonanej oceny dowodów uznał, że brak jest wątpliwości, albo że nie mają one znaczenia dla odpowiedzialności prawnej oskarżonego. Jest jednocześnie dobrym prawem obrońcy oskarżonego mnożenie, a nawet wyolbrzymianie na każdym etapie postępowania takich faktów i ocen, które pozwalają na powątpiewanie w winę oskarżonego, pod warunkiem nieprzeinaczania faktów (lojalności wobec faktów) – por. wyrok SN z 14 maja 1999 r.- IV KKN 714/98, Prokuratura i Prawo 2000 r,, nr 4, poz. 8. W sprawie Sąd I instancji dokonał stanowczych ustaleń i dlatego nie zachodzi obraza art. 5 § 2 kpk, bo według tych ustaleń nie ma wątpliwości. W ocenie Sądu Okręgowego nie powstała też w działaniu Sądu I instancji kwestia, czy ustalenia te są dokonane prawidłowo, czy też błędnie, wobec treści uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego, wskazującego na logiczną i opartą na materiale dowodowym argumentację zajętego stanowiska odnośnie winy oskarżonego.

Przeprowadzając w sposób powyższy postępowanie dowodowe, Sąd Rejonowy nie naruszył reguł wynikających z art. 7 kpk.

Na podstawie prawidłowo dokonanych ustaleń faktycznych przez Sąd I instancji oraz prawidłowej oceny materiału dowodowego, przyjąć należy, że kwalifikacja czynu przypisanego oskarżonemu w zaskarżonym wyroku jest prawidłowa.

Przyjmując spełnienie warunków art. 283 kk i decydując się na wymierzenie oskarżonemu kary ograniczenia wolności Sąd Rejonowy pominął w podstawie skazania powołanie art. 58 § 3 kk.

Zgodnie z treścią art. 58 § 3 kk jeżeli przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat, sąd może orzec zamiast kary pozbawienia wolności grzywnę albo karę ograniczenia wolności do lat 2, w szczególności jeżeli orzeka równocześnie środek karny; karę ograniczenia wolności wymierza się w miesiącach i latach. W literaturze przedmiotu podkreśla się, iż wspomniany przepis stanowi instytucję sądowego wymiaru kary umożliwiającą orzeczenie kary wolnościowej zamiast przewidzianej w ustawowym zagrożeniu kary pozbawienia wolności (zob. komentarz do art.58 kk [w:] G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, P. Kardas, J. Majewski, J. Raglewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, K odeks karny. Część ogólna. Komentarz. Tom I. Komentarz do art. 1-116 kk, Zakamycze, 2004, wyd. II). Przepis ten stwarza zatem możliwość przejścia na karę nieizolacyjną wówczas, gdy nie jest ona przewidziana w ustawowym zagrożeniu za dany typ czynu zabronionego, jeżeli wymagają tego ogólne lub szczególne zasady i dyrektywy wymiaru kary.

Dlatego też powyższe względy wywołały zmianę zaskarżonego wyroku przez uzupełnienie podstawy wymiaru kary o art. 58 § 3 kk.

Wymierzając oskarżonemu kary jednostkowe i karę łączną 11 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na rzecz społeczności lokalnej w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, Sąd I instancji uwzględnił wszystkie przesłanki z art. 53 kk. W pisemnych motywach wyroku stanowisko w tym względzie przekonująco uzasadnił, wskazując na okoliczności przemawiające zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego.

Kara ograniczenia wolności jest w okolicznościach sprawy, karą adekwatną do czynu, nie zawierającą w sobie elementów nadmiernej dolegliwości.

W ocenie Sądu Okręgowego wymierzona oskarżonemu kara spełni cele prewencji ogólnej i szczególnej, zapobiegając popełnieniu przez oskarżonego przestępstwa w przyszłości. Właściwie będzie też oddziaływać na środowisko społeczne oskarżonego, w którym jego czyn jest znany.

Ze względu na to, że oskarżony ma ograniczone możliwości finansowe, Sąd Okręgowy zwolnił go od ponoszenia na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku na podstawie art. 437 § 2 kpk, art. 444 kpk, art. 449 kpk, art. 456 kpk.