Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mirosława Molenda-Migdalewicz

Protokolant: star. sekr. sądowy Katarzyna Awsiukiewicz

po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2015 r. w Legnicy

sprawy z wniosku M. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy

na skutek odwołania

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 6 sierpnia 2014 r.

znak (...)

oddala odwołanie

Sygn. akt VU 2974/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 6 sierpnia 2014 r., znak (...) odmówił wnioskodawcy M. D. umorzenia należności z tytułu składek: na ubezpieczenie społeczne za okres 01/2008 – 03/2008 i na Fundusz Pracy za okres 02/2008 - 03/2008. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż na dzień zgłoszenia wniosku ubezpieczony posiadał zarówno należności podlegające jak i niepodlegające umorzeniu. W decyzji z dnia 03 czerwca 2013 r. organ rentowy określił należności, które będą podlegały umorzeniu, ze wskazaniem, iż warunkiem umorzenia tych należności jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji o umorzeniu zaległości, niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od 01 stycznia 1999 r., do opłacenia których zobowiązana jest osoba prowadząca pozarolniczą działalność oraz należnych od tych składek odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczanych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego. Decyzja z dnia 03 czerwca 2013 r. uprawomocniła się w dniu 11 lipca 2013 r. i w ciągu 12 miesięcy od tej daty tj. do 11 lipca 2014 r. powinny zostać uregulowane należności niepodlegające umorzeniu, co w powyższej sprawie nie nastąpiło.

W odwołaniu od powyższej decyzji wnioskodawca M. D. zakwestionował fakt nieopłacenia składek niepodlegających umorzeniu, zarzucając błędne postępowanie organu egzekucyjnego. Zarzucił nadto, iż nie otrzymał decyzji z dnia 3 czerwca 2013 r., a wskazane tam kwoty należności podlegające umorzeniu uznał za nieprawidłowe, wskazując, że umorzeniem powinny być objęte wszystkie zaległości, jakie powstały w okresie prowadzenia przez niego działalności gospodarczej, tj. od 1 stycznia 2006 r. do 31 lipca 2008 r. Podniósł też, że zaskarżona decyzja powinna wskazywać kwoty i tytuły należności, jakie podlegają i nie podlegają umorzeniu. W oparciu o tak sformułowane zarzuty, wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i zasądzenie na jego rzecz od organu rentowego kosztów sądowych według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o jego oddalenie, uzasadniając swoje stanowisko jak w zaskarżonej decyzji, podkreślając, że decyzja z dnia 3 czerwca 2014 r., ustalająca warunki umorzenia jest prawomocna i ostateczna, a ewentualne uchybienia w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez organ administracyjny nie podlegają kognicji sądu powszechnego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca M. D. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą i z tego tytułu miał obowiązek opłacać składki na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za okresy: od 9 stycznia 2006 r. do 19 listopada 2006 r. i od 2 stycznia 2007 r. do 31 lipca 2008 r.

Decyzją z dnia 14.01.2010 r.(...)organ rentowy ustalił wysokość zaległych składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wraz z odsetkami na dzień wydania decyzji za okresy 09-10/2006 i 02/2007. Odwołanie wnioskodawcy od powyższej decyzji zostało prawomocnie oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 28 kwietnia 2010 r. w sprawie o sygn. akt VU 223/12.

Decyzją z dnia 22.01.2013 r. (...) organ rentowy ustalił wysokość zaległych składek wraz z odsetkami na dzień wydania decyzji na ubezpieczenie społeczne za okresy 01/2008 – 05/2008 i ubezpieczenie zdrowotne za okresy 11/2006, 02/2007-08/2007 i 05/2008. Decyzja została przez wnioskodawcę odebrana osobiście dnia 31 stycznia 2013 r. i nie została zaskarżona, w związku z czym stała się ostateczna.

W dniu 2 kwietnia 2013 r., w związku z zaprzestaniem prowadzenia działalności gospodarczej, wnioskodawca złożył w ZUS wniosek o umorzenie należności z tytułu nieopłaconych składek jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność na podstawie przepisów ustawy z dnia 9.11.2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (tzw. ustawy abolicyjnej; Dz.U. z 2012 r. poz. 1551) za okres 01.01.2006 r. do 31. 07.2008 r.

Dowód: - akta ZUS : informacja o prowadzonej działalności – k. 9 skoroszytu; decyzja z dn. 14.01.2010 r. – k. 16 skoroszytu (...) 6/84; odpis wyroku z dn. 28.04.2010 r. – skoroszyt (...) 6/84 ; decyzja z dn. 22.01.2013 r. – k. 69; potwierdzenie odbioru – k. 70; wniosek o umorzenie – k. 3 skoroszytu.

Odwołujący na dzień złożenia wniosku o umorzenie zaległości w ZUS posiadał zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek za siebie jako ich płatnik na: Fundusz Ubezpieczeń Społecznych za okresy od 01/2008 do 03/2008, ubezpieczenie zdrowotne za okresy 11/2006, 02/2007-08/2007 i 05/2008 oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okresy od 02/2008 do 03/2008.

Dowód: akta ZUS: informacja o zaległościach – k. 5-7 skoroszytu.

Pismem z dnia 15 maja 2014 r., doręczonym dorosłemu domownikowi ubezpieczonego w dniu 22 maja 2013 r. organ rentowy poinformował o przysługującym jej prawie do czynnego uczestnictwa w toczącym się na skutek wniosku o umorzenie należności z tytułu nieopłaconych składek postępowaniu, a także prawie wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji co do zebranych dowodów i materiałów.

D o w ó d: w aktach ZUS - pismo z 5 maja 2014 r. z potwierdzenie m odbioru – k. 10-12 skoroszytu. .

ZUS decyzją z dnia 3 czerwca 2014 r., nr (...), określił, iż według stanu na dzień 4.04.2013 r. umorzeniu będą podlegały należności ubezpieczonego z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za okresy: 01/2008-03/2008 i na Fundusz Pracy za okresy: 02/2008-03/2008. W punkcie II tej decyzji organ postanowił, iż warunkiem umorzenia tych należności jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji o umorzeniu zaległości, niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od 01 stycznia 1999 r., do opłacenia których zobowiązana jest osoba prowadząca pozarolniczą działalność oraz należnych od tych składek odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczanych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego.

Dnia 3 czerwca 2014 r. decyzją o nr (...) organ rentowy umorzył jako bezprzedmiotowe postępowanie o umorzenie należności na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy za pozostałe okresy objęte wnioskiem, wobec stwierdzenia, że wnioskodawca nie posiada zadłużenia za te okresy.

Obie decyzje z dnia 3 czerwca 2013 r. odebrał skutecznie dorosły domownik wnioskodawcy dnia 10 czerwca 2013 r. Od tych decyzji ubezpieczony nie złożył odwołań. Decyzje uprawomocniły się dnia 11 lipca 2013 r.

Zaległe składki na ubezpieczenie społeczne istniejące w chwili wydania decyzji z dnia 3 czerwca 2013 r. były przedmiotem niezakończonego postępowania egzekucyjnego, zawieszonego postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2013 r.

Na dzień 11 lipca 2014 r., tj. po upływie 12 miesięcy od uprawomocnienia się decyzji z dnia 3 czerwca 2013 r., pozostały nieuiszczone przez wnioskodawcę zaległe należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okresy: 11/2006, 02-08/2007 i 05/2008 wraz z kosztami egzekucyjnymi i kosztami upomnienia w łącznej kwocie 1692,05 zł oraz zaległe należności z tytułu postępowania egzekucyjnego dotyczącego składek na ubezpieczenie społeczne za maj 2008 (koszty egzekucyjne i koszty upomnienia) w łącznej kwocie 16,20 zł.

D o w ó d: - w aktach ZUS: -postanowienie o zawieszeniu post. Egzekucyjnego – k. 71; decyzje z dn. 3.06.2013 r. z potwierdzeniem odbioru– k. 10-19 skoroszytu;

- w aktach sądowych : -informacja ZUS – k. 38 .

Pismem z dnia 10 lipca 2014 r., doręczonym bezpośrednio ubezpieczonemu w dniu 22 lipca 2014 r., organ rentowy poinformował o przysługującym mu prawie do czynnego uczestnictwa w toczącym się na skutek wniosku o umorzenie należności z tytułu nieopłaconych składek postępowaniu, a także prawie wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji co do zebranych dowodów i materiałów.

D o w ó d: w aktach ZUS - pismo z 10.07.2014 r. z potwierdzeniem odbioru – k. 20-22 skoroszytu.

Zaskarżoną decyzją z dnia 6 sierpnia 2014 r. znak (...) organ rentowy, wobec nieuiszczenia do dnia 11 lipca 2014 r. w.w. zaległości za składki na ubezpieczenie zdrowotne i koszty egzekucyjne, odmówił wnioskodawcy M. D. umorzenia należności z tytułu składek: na ubezpieczenie społeczne za okres 01/2008 – 03/2008 i na Fundusz Pracy za okres 02/2008 i 03/2008.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Wskazać należy, iż Sąd rozpoznając odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest związany zakresem tej decyzji. Z kolei zakres decyzji wyznacza ramy postępowania, co oznacza , że zarzuty dotyczące prawomocnej decyzji dotyczącej wyliczenia należności z tytułu składek z dnia 14 stycznia 2010 r. oraz decyzji ostatecznej w tym samym przedmiocie z dnia 22 stycznia 2013 r. nie mogą być uwzględnione. Podobnie Sąd jest związany ostateczną, bo niezaskarżoną, decyzją z dnia 3 czerwca 2013 r. wydaną na podstawie art. 1 ust. 8 ustawy z dnia 9.11.2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (tzw. ustawy abolicyjnej; Dz.U. z 2012 r. poz. 1551).

W związku z powyższym Sąd nie rozpatrywał podniesionych w odwołaniu zarzutów wnioskodawcy dotyczących kwestii objętych tymi decyzjami. Okoliczność, że wnioskodawca nie zgadza się z wyliczeniami organu rentowego nie zmienia faktu, iż decyzje te są prawomocne i zawarte w niej wyliczenia i postanowienia są obowiązujące.

Zdaniem Sądu zaskarżona decyzja jest prawidłowa. Organ rentowy rozpatrując wniosek o umorzenie zaległości z tytułu składek był ściśle związany przepisami ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność ( Dz.U. z 31.12.2012 r., nr 1551).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy abolicyjnej, na wniosek osoby podlegającej w okresie od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm. ¹⁾):

1) która przed dniem 1 września 2012 r. zakończyła prowadzenie pozarolniczej działalności i nie prowadzi jej w dniu wydania decyzji, o której mowa w ust. 8,

2) innej niż wymieniona w pkt 1

- umarza się nieopłacone składki n a t e u b e z p i e c z e n i a za okres od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r. oraz należne od nich odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, koszty upomnienia, opłaty dodatkowe, a także koszty egzekucyjne naliczone przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego. Zgodnie zaś z ust. 6 cytowanego art. 1 ustawy, umorzenie należności, o których mowa w ust. 1, skutkuje umorzeniem nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Pracy z a t e n s a m o k r e s oraz należnych od nich, za ten sam okres, odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego. Warunkiem umorzenia należności, o których mowa w ust. 1 i 6, jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji, o której mowa w ust. 13 pkt 1 (o umorzeniu należności) niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od dnia 1 stycznia 1999 r., do opłacenia których zobowiązana jest osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub płatnik składek, o którym mowa w ust. 2, oraz należnych od tych składek odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego – ust. 10 art. 1. Zgodnie z art. 1 ust. 11 omawianej ustawy, niepodlegające umorzeniu należności, o których mowa w ust. 10, podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji określającej warunki umorzenia.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, iż zasadą jest umorzenie nieopłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności za okres od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r. oraz należne od nich odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, koszty upomnienia, opłaty dodatkowe, a także koszty egzekucyjne. Umorzenie tych należności skutkuje umorzeniem nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Pracy z a t e n

s a m o k r e s, za jaki umarzane są składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe. Warunkiem umorzenia powyższych należności jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji o umorzeniu należności na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od dnia 1 stycznia 1999 r. Umorzenie nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy jest ograniczone, bowiem umorzeniu z tych tytułów podlegają jedynie i wyłącznie nieopłacone składki za ten sam okres, za jaki objęte są nieopłacone składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe.

Z dokumentacji znajdującej się w aktach ubezpieczeniowych wynika, iż z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy wnioskodawca miał zaległości zarówno za ten sam okres, za jaki miał zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe (podlegające umorzeniu), jak i za inne jeszcze, niepodlegające umorzeniu okresy, tj.: na ubezpieczenie zdrowotne za okresy: 11/2006, 02-08/2007 i 05/2008 r. Ponadto narażony był na koszty związane z trwającym postępowaniem egzekucyjnym w przedmiocie wszystkich zaległych składek na ubezpieczenie społeczne.

Niepodlegające umorzeniu należności na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za wskazane wyżej okresy w terminie do dnia 11 lipca 2014 r. nie zostały zapłacone. Wszelkie twierdzenia i przedłożone dowody w postaci potwierdzeń przelewów zaoferowane przez wnioskodawcę w niniejszej sprawie dotyczą spłat dokonanych przed dniem złożenia przez niego wniosku o umorzenie zaległych składek na podstawie ustawy abolicyjnej. Powyższe powoduje, iż na dzień wydania decyzji o umorzeniu należności wnioskodawca posiadał nieopłacone, niepodlegające umorzeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne i nieopłacone należności powstałe w toku administracyjnego postępowania egzekucyjnego, co stanowi negatywną przesłankę umorzenia nieopłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe, zdrowotne i na Fundusz Pracy za wskazane w zaskarżonej decyzji ZUS okresy.

Dla porządku należy też wskazać, że organ rentowy, wbrew twierdzeniom skarżącego, nie miał obowiązku w zaskarżonej decyzji, ani w decyzji z dnia 3 czerwca 2013 r. wskazywać ponownie kwoty i tytuły należności niepodlegających umorzeniu, bowiem informacje te zawierały prawomocne decyzje ZUS z dnia 14 stycznia 2010 r. i 22 stycznia 2013 r. oraz kolejne administracyjne tytułu wykonawcze. Ponadto w każdym czasie po wydaniu decyzji o ustaleniu kwot podlegających umorzeniu i warunków koniecznych do ich umorzenia z dnia 3 czerwca 2013 r., jak zresztą wskazano w uzasadnieniu tej decyzji, wnioskodawca mógł wystąpić do ZUS o udzielenie informacji o aktualnej wysokości należności, jakie miał spłacić w ciągu 12 miesięcy od doręczenia decyzji.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴§ 1 k.p.c. pozbawione uzasadnionych podstaw odwołanie oddalił.