Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 18 czerwca 2015r.

Sąd Okręgowy w S., Wydział IV Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Andrzej Jastrzębski

Sędziowie SO: Wanda Dumanowska (spr.), M. W.

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2015r., w S.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku wierzyciela (...) SA we W.

z udziałem dłużnika M. R.

o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu

na skutek zażalenia wierzyciela (...) we W.

na postanowienie Sądu Rejonowego w C.

z dnia 17 marca 2015r., sygn. akt I Co 170/15

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt IV Cz 300/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) (...) wystawionemu w dniu 11.02.2015r. przez wierzyciela (...) we W., na podstawie którego dłużnik M. R. z tytułu umowy kredytu nr (...) zawartej w dniu 18.03.2014r. powinien zapłacić temu wierzycielowi kwotę 3121,23 zł z odsetkami w wysokości 12% liczonymi od kwoty 2645,85 zł od dnia 12 lutego 2015r. do dnia zapłaty oraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 342,48 zł od dnia 12.02.2015r. do dnia zapłaty, przy czym łączna kwota wszelkich należności objętych niniejszym tytułem wykonawczym nie może przekroczyć wartości 5291,70 zł, oddalając wniosek w pozostałym zakresie. Zdaniem Sądu Rejonowego przedłożony wraz z wnioskiem bankowy tytuł egzekucyjny nie spełnia w pełni wymogów nakreślonych przepisami Prawa bankowego, albowiem nie określono w nim w sposób prawidłowy części odsetek powstałych po dacie wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego, tj. w zakresie odwołującym się do klauzuli opisowej odsetek od należności głównej.

Zażalenie na to postanowienie wywiódł wierzyciel, skarżąc je w części dotyczącej jego pkt 1 w zakresie odsetek w wysokości 12% liczonych od kwoty 2645,85 zł od dnia 12.02.2015r. do dnia zapłaty i w zakresie oddalenia pkt 2 wniosku w pozostałym zakresie oraz wnosząc o zmianę pkt 1 zaskarżonego postanowienia poprzez nadanie klauzuli wykonalności b.t.e. w zakresie dalszych należnych odsetek karnych umownych od należności głównej za okres od dnia 12.02.2015r. do dnia zapłaty w wysokości odsetek maksymalnych (w wysokości czterokrotności kredytu lombardowego NBP), jak i o zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie jest bezzasadne.

W postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu Sąd bada nie tylko przesłanki z art. 786 ² kpc, ale także czy dokument przedłożony przez bank spełnia wynikające z przepisów Prawa bankowego przesłanki ważności i skuteczności bankowego tytułu egzekucyjnego, a nadto inne wymogi, które dotyczą każdego tytułu egzekucyjnego

Stosownie do brzmienia przepisu art. 96 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. (tj. z dnia 13 stycznia 2015 r., Dz. U. z 2015 r. poz. 128) W bankowym tytule egzekucyjnym należy oznaczyć bank, który go wystawił i na rzecz którego egzekucja ma być prowadzona, dłużnika zobowiązanego do zapłaty, wysokość zobowiązań dłużnika wraz z odsetkami i terminami ich płatności, datę wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego, jak również oznaczenie czynności bankowej, z której wynikają dochodzone roszczenia, oraz wzmiankę o wymagalności dochodzonego roszczenia. Bankowy tytuł egzekucyjny należy opatrzyć pieczęcią banku wystawiającego tytuł oraz podpisami osób uprawnionych do działania w imieniu banku.

Odnosząc treść ww. przepisu do realiów niniejszej sprawy, należało zgodzić się z argumentacją Sądu Rejonowego przytoczoną na uzasadnienie zaskarżonego postanowienia. Sąd II instancji podziela pogląd, zgodnie z którym nie jest dopuszczalne w bankowym tytule egzekucyjnym wskazywanie stopy procentowej pośrednio, tj. poprzez użycie klauzuli opisowej, odwołującej się do aktualnej stopy kredytu lombardowego NBP, ponieważ tego rodzaju postępowanie wpływa znacząco na możliwość weryfikacji przez samego dłużnika elementów jego zadłużenia, w szczególności nie klaruje jego wiedzy na temat wysokości jego własnego długu. Problem ten dostrzegł Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7.07.2000r. (III CZP 27/00, OSNC 2001, z. 1, poz. 3), w uzasadnieniu którego wypowiedział się, że z brzmienia art. 96 ust. 2 Prawa bankowego nie wynika, żeby rygory dotyczące odsetek objętych bankowym tytułem wykonawczym różnić się miały w zależności od terminu wymagalności lub sposobu ich wyrażenia. Zróżnicowania takiego nie uzasadniają także względy celowościowe. Wskazanie wysokości i terminów płatności odsetek jest niezbędne dla postępowania egzekucyjnego. W razie wymienienia w tytule egzekucyjnym kwoty należnych odsetek, niespełnienie tych wymogów uniemożliwiałoby weryfikację prawidłowości dokonanego przez wierzyciela obliczenia, jeżeli zaś chodzi o odsetki wyrażone za pomocą stopy procentowej, bez wskazania wysokości i terminów płatności w ogóle nie byłoby możliwe ustalenie kwoty podlegającej egzekucji.

Natomiast w uchwale z dnia 12.02.2009r. wydanej w sprawie III CZP 145/08 (lex nr 478089) Sąd Najwyższy expressis verbis wskazał, że oznaczenie w bankowym tytule egzekucyjnym stopy odsetek za opóźnienie poprzez posłużenie się formułą "czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego" nie spełnia wymagań przewidzianych w art. 96 ust 2 ustawy z 29.8.1997 r. - Prawo bankowe (tj.: Dz. U. z 2002 r., Nr 72 poz. 665 ze zm.).

Potwierdzenie powyższego stanowiska znajduje się również w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 11.09.2014r. (III CZP 53/14). W jej tezie wskazano wprawdzie, że „ Dopuszczalne jest orzeczenie o odsetkach za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas opóźnienia po wydaniu wyroku zasądzającego to świadczenie, także wtedy, gdy wysokość odsetek została określona na podstawie stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego”, niemniej jednak w uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy podtrzymał swój pogląd o tym, że orzeczony w uchwale z dnia 12.02.2009r. w sprawie III CZP 145/08 zakaz posługiwania się przy określaniu stopy odsetek za opóźnienie formułą „czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego” dotyczy wyłącznie bankowego tytułu wykonawczego i ma źródło w art. 96 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 1376 ze zm.)

W ocenie Sądu odwoławczego rozpoznającego niniejszą sprawę uznanie, że możliwość posługiwania się sformułowaniem, odwołującym się do stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, nie jest dopuszczalna w przypadku bankowych tytułów egzekucyjnych wynika z ich istoty: są one wystawiane na podstawie ksiąg banków lub innych dokumentów związanych z dokonywaniem czynności bankowych. Zgodnie z art. 95 ust. 1 Prawa bankowego Księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych. Istotnym przy tym jest, że zgodnie z ust. 1a tego przepisu Prawa bankowego Moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. Zdaniem Sądu Okręgowego specyficzny charakter bankowych tytułów wykonawczych wymaga, by nie powodowały one powstania możliwych wątpliwości co do wysokości posiadanego zadłużenia, a taka sytuacja ma miejsce, gdy b.t.e. posługuje się opisową klauzulą odwołującą się w kwestiach odsetek do czterokrotności stopy kredytu lombardowego.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc orzekł, jak w sentencji.