Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 maja 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa G. C. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...)

przeciwko P. A.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 27 stycznia 2015 roku, sygn. akt I C 1773/14 upr

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym i drugim sentencji w ten sposób, że zasądzoną od pozwanego na rzecz powoda kwotę 667,00 złotych podwyższa do kwoty 864,00 (osiemset sześćdziesiąt cztery) złotych oraz zasądzone od pozwanego na rzecz powoda koszty procesu w kwocie 66,00 złotych podwyższa do kwoty 180,00 (sto osiemdziesiąt) złotych;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  znosi między stronami koszty procesu za instancję odwoławcza.

Sygn. akt II Ca 284/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem zaocznym z dnia 27 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowic Tryb. po rozpoznaniu sprawy z powództwa G. C. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) przeciwko P. A. o zapłatę

1.  zasądził od pozwanego P. A. na rzecz powoda G. C. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) kwotę 667,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 01 kwietnia 2014r. do dnia zapłaty oraz kwotę 66,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

3.  nadał wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

P. A. zawarł umowę pożyczki gotówkowej z (...) spółką cywilną (...) z siedzibą w T. reprezentowaną przez B. G.. na kwotę 667 zł. Prowizja od pożyczki wynosiła 34 zł, dodatkowo pozwany zobowiązany został do zapłaty kwoty 83 zł tytułem ustanowienia kwoty zabezpieczenia, zatem całkowity koszt pożyczki wyniósł 117 zł, a roczna rzeczywista stopa oprocentowania wyniosła 6.187,01 % w stosunku rocznym.

Wierzytelność, na którą składały się kwoty 667 zł kapitału. 117,17 zł odsetek. 150 zł opłat windykacyjnych została przeniesiona na powoda.

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości; pożyczka może być umową odpłatną, jeżeli strony tak postanowią w ramach zasady swobody umów (art. 720 i art. 3531 k.c.).

Opłaty w rodzaju pobieranych za: korespondencję z racji nieterminowej spłaty kredytu, czyli szeroko rozumiane czynności windykacyjne. stanowią w istocie próbę dochodzenia kar pieniężnych za nieterminowe spełnienie świadczenia pieniężnego, co jest sprzeczne z ustawą (art. 483 § 1 k.c). Trzeba uwzględnić, kiedy pojawia się konieczność podjęcia wymienionych czynności, obciążonych oplata. Skoro wówczas, gdy dochodzi do uchybienia terminowi zapłaty, to ryczałtowe ustalanie wysokości opłaty - a w istocie odszkodowania za szkodę polegająca na konieczności poniesienia kosztów dokonania tego rodzaju czynności jest niczym innym jak właśnie zastrzeżeniem kary umownej na wypadek nienależytego wykonania świadczenia pieniężnego.

W tym zakresie postanowienia umowy są sprzeczne z ustawą i jako takie nieważne (art. 58 § 1 k.c).

Łącznie zatem, zasadne żądanie powoda to 667 zł (kapitał), to jest kwota dochodzona pozwem 934.17 zł pomniejszona o kwotę 267,17 zł, na którą składają się nienależne kwoty: 50 zł opłaty od wezwania do zapłaty i 100 zł kosztów windykacyjnych oraz 117.17 nienależnych odsetek. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda odsetki ustawowe od 1 kwietnia 2014 roku do dnia zapłaty z uwagi na to, że wezwanie do zapłaty otrzymał pozwany w dniu 24 marca 2014 roku z terminem 7 dni na dokonanie płatności, który upłynął w dniu 31 marca 2014 roku, a zatem od 1 kwietnia 2014 roku roszczenie stało się wymagalne.

Pozwany przegrał sprawę w części, co skutkuje koniecznością stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu (art. 100 zd. 1 k.p.c). Pozwany, który częściowo przegrał sprawę obowiązany jest zwrócić powodowi 66 zł tytułem zwrotu kosztów procesu od uwzględnionej części powództwa (art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c).

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając go w części dotyczącej punktu 1 i 2 wyroku, zarzucając mu:

1/. naruszenie przepisów postępowania, a to:

przepisu art. 100 Kpc w związku z art. 98 Kpc, poprzez wadliwe stosunkowe rozdzielenie kosztów; a) przepisu art. 233 Kpc poprzez naruszenie zasad swobodnej oceny dowodów polegający na ocenie mocy i wiarygodności w sposób sprzeczny z zasadami logiki, doświadczenia życiowego i wadliwego kojarzenia faktów, a nadto nierozważenie zebranego materiału dowodowego w sposób wszechstronny, polegające na:

-

wadliwym przyjęciu, że odsetki umowne w kwocie 117,17 zł są powodowi nienależne:

-

wadliwy przyjęciu, że koszty wezwań do zapłaty i czynności windykacyjnych są w istocie kara umowną zastrzeżoną na wypadek niewykonania zobowiązania pieniężnego:

-

wadliwym przyjęciu, że powodowi są należne jedynie odsetki ustawowe, podczas gdy strony w umowie pożyczki gotówkowej wyraźnie zastrzegły, że w razie zwłoki w spłacie zobowiązań przez pozwanego, powodowi będą należne odsetki w wysokości czterokrotności kredytu lombardowego NBP;

-

wadliwym przyjęciu, że powodowi należny jest zwrot kosztów procesu w wysokości 66 zł. podczas gdy powództwo zostało uwzględnione w 71% i przy stosunkowym rozdzieleniu kosztów winny one wynosić 162 zł.

b) przepisu art. 328 § 2 Kpc poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy wskutek naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, polegające na niewłaściwie sporządzonym uzasadnieniu wyroku, w którym Sąd pierwszej instancji nie wskazał przyczyn dla których uznał, że powodowi są nienależne odsetki umowne w kwocie 117,17 zł. Nadto Sąd nie wskazał w jaki sposób ustalił, że powodowi są należne koszty procesu w wysokości 66 zł i co na tą kwotę się składa. Sad nie wskazał również z jakich przyczyn uznał, że powodowi są należne odsetki ustawowe, podczas gdy strony w umowie wyraźnie zastrzegły odsetki umowne.

Biorąc pod uwagę powyższe zarzuty apelujący wnosił o uchylenie w/w wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, względnie zmianę w/w wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty żądanej pozwem wraz z odsetkami umownymi oraz z należnymi kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania przez Sądem II instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja odnosi skutek częściowo.

Lektura akt prowadzi do wniosku, że wierzytelność wobec pozwanego była przedmiotem dwukrotnego przelewu. Pierwszy z nich miał miejsce dnia 19 lipca 2013 roku. Cedentem była wówczas J. P., zaś cesjonariuszem (...) s.c. Z umowy cesji wynika, że przedmiotem przelewu były: należność główna 667 złotych, odsetki umowne 47 złotych, koszty wezwania 50 złotych oraz koszty windykacji 100 złotych (por. § 1 i § 2 umowy k. 21). Kolejna umowa z dnia 17 marca 2014 roku obejmowała: należność główną 667 złotych, odsetki umowne 117,17 złotych, koszty wezwania 50 złotych i koszty windykacji 934,17 złotych (por. k.16 umowa przelewu).

Zestawienie obu w/w umów prowadzi do wniosku, iż nie są one tożsame. Kolejny cesjonariusz- powód nabył większe wierzytelności, niż to wynika z umowy z dnia 19 lipca 2013 roku.

Regułą jest, że nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż jemu samemu służy. Kwota wierzytelności będącej przedmiotem drugiej umowy przelewu winna więc mieścić się w sumie wierzytelności objętej pierwszą umową. Powód- cesjonariusz mógł jedynie nabyć wierzytelności w łącznej kwocie 864 złotych. Brak postanowienia w umowie o przelewie dalszych odsetek umownych, stanowił przeszkodę do ich zasądzenia, czego żąda skarżący.

Z tych przyczyn należało orzec jak w sentencji (art. 386 § 1 k.p.c.). Apelacja w pozostałej części- z przyczyn przedstawionych powyżej- podlegała oddaleniu (art. 385 k.p.c.).

O kosztach procesu orzeczono na postawie art. 98 k.p.c. skoro żądanie zostało uregulowane w zdecydowanej części.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach apelacyjnych stanowi natomiast art. 100 k.p.c., skoro apelacja odniosła skutek częściowo.