Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Skierniewicach IV Wydział Pracy w sprawie z powództwa E. P. Spółdzielni (...) w S. o przywrócenie na poprzednio zajmowane stanowisko oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy oddalił wniosek pełnomocnika powódki o zabezpieczenie roszczeń.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia podniesiono, iż wyrokiem z dnia 10 lutego 2015 roku Sąd Rejonowy w Skierniewicach uwzględnił powództwo E. K. orzekając o jej przywróceniu do pracy w pozwanej Spółdzielni (...) w S. na dotychczasowych warunkach pracy i płacy. Ponadto Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 18.000 zł tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy pod warunkiem podjęcia pracy oraz zasądził na rzecz powódki koszty zastępstwa procesowego. W punkcie 4. Sąd nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia – kwoty 3.053 złotych brutto Pozwana Spółdzielnia (...) w S. wniosła od powyższego wyroku w dniu 18 marca 2015 roku apelację.

Pismem procesowym z dnia 20 kwietnia 2015 roku pełnomocnik powódki wniósł o udzielenie uprawnionej zabezpieczenia roszczenia o zapłatę kwoty 18.000,00 zł przez ustanowienie hipoteki przymusowej na nieruchomości strony obowiązanej położonej w S. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Skierniewicach Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), nadanie postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia klauzulę wykonalności z urzędu, zasądzenie kosztów postępowania w zakresie wniosku o zabezpieczenie od obowiązanej na rzecz uprawnionej według norm przepisanych

Sąd meriti mając na uwadze treść art. 730 § 1, 730 ¹ § 1 i 2, 731 i 747 k.p.c. uznał, iż wniosek nie zasługuje na uwzględnienie z uwagi na brak wykazania interesu prawnego powódki w udzieleniu zabezpieczenia.

W uzasadnieniu wniosku o zabezpieczenie roszczenia pieniężnego w kwocie 18.000,00 zł wskazano na problemy finansowe pozwanej Spółdzielni oraz dużą ilość zobowiązań także w stosunku do swoich członków i pracowników. Strona uprawniona podniosła, że obowiązana nie posiada prawie żadnych składników majątkowych, a w krótkim czasie może zostać wszczętych wobec niej wiele sporów sądowych, a w konsekwencji – egzekucji sądowych, co może spowodować utrudnienie lub uniemożliwienie wykonania wyroku wydanego przez tut. Sąd.

W ocenie Sądu z uwagi na powołane przesłanki nie ma podstaw przypuszczać aby brak udzielenia zabezpieczenia uniemożliwił lub utrudnił wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia. Okoliczności stanowiące - tak jak przywołano je we wniosku – okoliczności hipotetyczne, nie mające póki co miejsca w rzeczywistości, nie mogą bowiem stanowić podstawy dla uwzględnienia wniosku o zabezpieczenie roszczenia. Uprawniona wskazuje na możliwość wystąpienia na tyle trudnej sytuacji obowiązanej, która mogłaby utrudnić lub uniemożliwić wykonanie zapadłego wyroku. Niemniej jednak pozwana Spółdzielnia nadal posiada nieruchomość przy ul. (...) w S. oraz ponadto dwa lokale mieszkalne. Oznacza to, że sytuacja majątkowa pozwanej nie jest aż tak zła aby istniała konieczność udzielania zabezpieczenia zgodnie z wnioskiem pełnomocnika powódki. W ocenie Sądu interes powódki nie jest zagrożony. Sprawa jest na etapie postępowania między instancyjnego. Interes powódki został ponadto częściowo zabezpieczony poprzez nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności do kwoty 3.053 zł – nieprzekraczającej jednomiesięcznego wynagrodzenia.

Zażalenie na powyższe postanowienie, co do całości rozstrzygnięcia, wniósł pełnomocnik powódki, zarzucając mu naruszenie art. 730 ¹ § 2 kpc poprzez błędne uznanie, ze strona powodowa nie udowodniła istnienia interesu prawnego udzieleniu zabezpieczenia.

W uzasadnieniu swego stanowiska skarżący podniósł, iż we wniosku o udzielenie zabezpieczenia strona skarżąca powołała konkretne okoliczności świadczące o kłopotach finansowych pozwanej oraz o krokach zmierzających do jej likwidacji i wyzbywaniu się przez nią majątku. Skarżący podniósł, iż powódka pomimo skierowania wyroku w zakresie objętym rygorem natychmiastowej wykonalności do egzekucji komorniczej nie może uzyskać dochodzonych roszczeń, co wobec zajęcia rachunku bankowego i wszelkich możliwych wierzytelności świadczy o braku jakichkolwiek środków pieniężnych po stronie pozwanej. Co prawda pozwana wypłaca wynagrodzenie pracownikom jednakże dwukrotnie zwołała Walne Zgromadzenie Członków celem podjęcia uchwały o likwidacji pozwanej oraz sprzedania majątku – lokali. W chwili obecnej posiada wyłącznie dwa lokale, do których sprzedaży dąży. Tym samym uprawnionej przysługuje interes prawy w udzieleniu zabezpieczenia, w razie bowiem jego braku uniemożliwione będzie wykonanie wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Skierniewicach.

Z uwagi na powyższe skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Sąd Okręgowy w Łodzi, zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Art. 730 § 1 kpc. stanowi, że w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Zgodnie zaś § 2 ww. artykułu sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku.

Z art. 730 ¹ § 1 kpc. wynika, iż udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. W § 2 tego artykułu wskazano, iż interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę (§ 3).

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia, oprócz wskazania sposobu i sumy zabezpieczenia, powinien zawierać również uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek. Suma zabezpieczenia nie może być wyższa od dochodzonego roszczenia liczonego wraz z odsetkami do dnia wydania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia oraz z kosztami wykonania zabezpieczenia. Suma ta może obejmować także przewidywane koszty postępowania. (art. 736 § 1pkt 1 i 2 oraz § 3 k.p.c.).

Uprawdopodobnienie roszczenia dotyczy faktu jego istnienia. Przez uprawdopodobnienie należy rozumieć wykazanie faktów, które może się odbyć bez zachowania szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym (art. 243 kpc). Środkami uprawdopodobnienia mogą być również oświadczenia stron czyli środki prostsze niż środki dowodowe.

Ocena interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia możliwa jest jedynie w kontekście skonkretyzowanego, dochodzonego przez powoda roszczenia, a nie abstrakcyjnie.

(Postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 8 lutego 2013 r. I ACz 181/13 LEX nr 1283522). Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia ogranicza się wyłącznie do enumeratywnie wymienionych sytuacji, tj. istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Najczęściej interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia określa się jako obiektywną w świetle obowiązujących przepisów, czyli wywołaną rzeczywistą koniecznością ochrony określonej sfery prawnej, potrzebę uzyskania orzeczenia sądowego odpowiedniej treści. W związku z tym, że celem zabezpieczenia jest udzielenie tymczasowej ochrony prawnej podmiotom potrzebującym, interes prawny istnieje w przypadku, gdy zachodzi potrzeba zapewnienia uprawnionemu "należytej ochrony prawnej", zanim uzyska on ochronę definitywną (ostateczną), czyli zanim zostanie osiągnięty cel postępowania w sprawie, w związku z którym następuje udzielenie zabezpieczenia. Z kolei "należyta ochrona prawna" polega na usunięciu naruszenia albo zagrożenia naruszenia praw uprawnionego. (postanow. s.apel. w Poznaniu 2013.02.01 I ACz 165/13 LEX nr 1271931). Na gruncie przepisów zawartych w art. 730 i n. k.p.c., celem udzielenia zabezpieczenia jest zatem zwiększenie skuteczności postępowania cywilnego poprzez zapewnienie, że pomimo upływu czasu koniecznego dla rozstrzygnięcia sprawy możliwym będzie osiągnięcie zamierzonych przez stronę celów tego postępowania. W tym też szeroko pojmowanym zakresie dokonywać należy oceny łącznego zaistnienia przesłanek określonych w art. 730[1] § 1 k.p.c., a warunkujących udzielenie zabezpieczenia w postaci uprawdopodobnienia roszczenia i interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia, zdefiniowanego w § 2 cytowanego przepisu. (wyrok s.apel. w Szczecinie 2013.05.08 I ACa 113/13 LEX nr 1378844). Przyczynami zagrażającymi w poważnym stopniu osiągnięciem celów postępowania w sprawie jest zła kondycja finansowa dłużnika, która przejawia się w zaprzestaniu regulowania zobowiązań, wyzbywaniu się majątku, ograniczaniu zakresu działalności, zaciąganiu pożyczek lub kredytów zabezpieczonych majątkiem i zachwianiu możliwości ich spłaty. (postanow. s.apel w R. 2012.12.27 III APz 12/12 LEX nr 1240043). W przypadku roszczeń o świadczenia pieniężne obawa co do wykonywania orzeczenia może powstać w związku z tym, że zagrożona jest wypłacalność obowiązanego, w szczególności gdy nie ma on dostatecznego majątku. W razie zabezpieczenia roszczeń pieniężnych nie chodzi o teoretyczną możliwość utraty majątku przez dłużnika, ale o realną obawę, że taki fakt nastąpi. (postanow. s.apel w G. 2012.10.12 III APz 32/12 LEX nr 1220764).

W ocenie Sądu II instancji na gruncie rozpoznawanej sprawy Sąd Rejonowy zasadnie przyjął, iż powódka nie ma interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Zdaniem Sądu nie istnieje ryzyko, że pomimo upływu czasu koniecznego dla rozstrzygnięcia sprawy niemożliwym będzie osiągnięcie zamierzonych przez stronę celów tego postępowania. Podnieść należy iż skarżąca nie uprawdopodobniła by strona pozwana zaprzestała regulowania zobowiązań, wyzbywała się majątku, bądź też ograniczyła czy zaprzestała prowadzenia działalności. O powyższym w żadnym razie nie świadczy ani fakt zwołania Walnego Zgromadzenia Członków celem powzięcia uchwał o likwidacji czy próba sprzedaży wchodzących w zasób pozwanej lokali. Likwidacja nie jest bowiem równoważna z niewypłacalnością, a sprzedaż lokali nie jest tożsama z wyzbywaniem się majątku. Jak wynika z argumentacji podniesionej przez samą skarżącą pozwana na bieżąco reguluje należności z tytułu wynagrodzeń za pracę. Powódka dochodzi zabezpieczenia swych roszczeń tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy. Wobec więc regulowania tego typu należności przez pozwaną nie sposób uznać, iż brak zabezpieczenia roszczeń powódki w tym zakresie będzie stanowić jakiekolwiek zagrożenie dla jej interesów. Ponadto nie uprawdopodobniono, iż próba sprzedaży dwóch lokali wobec niezaprzeczalnego faktu posiadania przez pozwaną nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Skierniewicach Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), stwarza realną a nie tylko teoretyczną obawę utraty majątku, który mógłby posłużyć zaspokojeniu zgłoszonych przez powódkę roszczeń których zabezpieczenia się domaga. W ocenie Sądu dopiero gdy poprzez zrealizowanie uchwał zgromadzenia członków doszłoby do wyzbycia się przez spółkę jedynego wartościowego składnika jej majątku, co mogłoby prowadzić do pokrzywdzenia powódki uzasadnionym byłoby udzielenie zabezpieczenia. Pozwana ma majątek i działalność gospodarczą –choć być może z zamiarem jej zamknięcia – kontynuuje. Tym samym udzielenie dochodzonego przez skarżącą zabezpieczenia nie wydaje się być uzasadnione.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie powódki, jako pozbawione uzasadnionych podstaw.

Przewodnicząca: Sędziowie:

Z. odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powódki i pozwanemu.