Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2015r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Bożena Szponar - Jarocka (spr.)

Sędziowie: SO del. Marzanna Rogowska

SA Alicja Sołowińska

Protokolant: Agnieszka Charkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 maja 2015 r. w B.

sprawy z odwołania B. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ponowne ustalenie prawa do emerytury

na skutek apelacji wnioskodawcy B. M.

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 2014 r. sygn. akt IV U 6791/14

I.  oddala apelację,

II.  przyznaje adwokatowi M. C. wynagrodzenie z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu apelacyjnym w kwocie 147,60 (sto czterdzieści siedem 60/100) złotych, w tym należny podatek od towarów i usług i nakazuje wypłacić tę kwotę ze Skarbu Państwa (kasa Sądu Okręgowego w Olsztynie).

Sygn. akt III AUa 345/15

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 12 sierpnia 2014 roku, wydaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227 ze zm.), odmówił B. M. wznowienia postępowania w sprawie prawa do emerytury. Wskazał, że po uprawomocnieniu się decyzji organu rentowego z dnia 6 grudnia 2013 roku, na podstawie której odmówiono prawa do w/w świadczenia, nie zostały przedłożone nowe dowody ani nie ujawniono okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji, które uzasadniałyby zastosowanie instytucji wznowienia postępowania rentowego określonej w art. 114 ust. 1 w/w ustawy. Nadto organ rentowy podniósł, że okres służby wojskowej od dnia 27 października 1973 roku do dnia 11 listopada 1974 roku został wnioskodawcy zaliczony do stażu pracy w decyzji tego organu z dnia 26 listopada 2013 roku.

B. M. w odwołaniu od powyższej decyzji domagał się przyznania prawa do dochodzonego świadczenia. Wniósł o zaliczenie do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu pełnienia służby wojskowej. Nadto domagał się dopuszczenia dowodu z zeznań nowego świadka R. S. na okoliczność warunków pracy i ilości godzin pracy palacza w Ż. Miejskim w O., jak również ponownego przesłuchania świadka D. M. oraz dopuszczenia dowodu z dokumentów na okoliczność wykazania, jaką powierzchnię i kubaturę posiadał budynek, w którym mieścił się żłobek.

Sąd Okręgowy w Olsztynie po rozpoznaniu powyższego odwołania wyrokiem z dnia 17 grudnia 2014 roku odwołanie oddalił (pkt I) oraz przyznał pełnomocnikowi adwokat M. C. od Skarbu Państwa wynagrodzenie w kwocie 73,80 złotych, w tym podatek VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (pkt II). Z ustaleń Sądu I instancji wynikało, że decyzją z 26 listopada 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił B. M. prawa do emerytury. Organ rentowy wskazał w decyzji, że wnioskodawca udowodnił wymagany na dzień 1 stycznia 1999 roku 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, jednakże nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych, a jedynie 12 lat, 6 miesięcy i 7 dni. Od powyższej decyzji B. M. wniósł odwołanie do sądu. Jednocześnie przedstawił organowi rentowemu świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych z okresu pracy w (...) w B. oraz P.P.U.P. Poczcie Polskiej Urzędzie Pocztowym w O.. Wskutek przedłożenia tych dokumentów organ rentowy wydał kolejną decyzję z dnia 6 grudnia 2013 roku, na podstawie której ponownie odmówił wnioskodawcy prawa do świadczenia emerytalnego, uznając, że legitymuje się on stażem pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 14 lat, 2 miesięcy i 8 dni. W obu wyżej wymienionych decyzjach organ rentowy nie uwzględnił do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu pracy wnioskodawcy w Ż. Miejskim w O. od dnia 1 września 1971 roku do dnia 15 sierpnia 1975 roku, gdzie był on zatrudniony na stanowisku woźnego-palacza. Sąd Okręgowy w Olsztynie po przeprowadzeniu postępowania dowodowego wyrokiem z dnia 18 lutego 2014 roku w sprawie o sygn. akt IV U 4513/13 oddalił odwołanie, uznając że okres zatrudnienia wnioskodawcy w Ż. Miejskim nie jest okresem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, a tym samym, że nie spełnia on warunków do przyznania mu prawa do emerytury, gdyż nie legitymuje się co najmniej 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych. Jak wynika z uzasadnienia wyroku, wnioskodawca wykonywał obowiązki palacza w tzw. okresach grzewczych, przy czym praca ta nie była wykonywana w pełnym wymiarze czasu pracy. Oprócz obowiązków palacza, wnioskodawca wykonywał bowiem także czynności związane ze stanowiskiem woźnego, które sprowadzały się do codziennego zaopatrywania żłobka w artykuły spożywcze oraz sprzątania posesji, tj. odśnieżania, posypywania piaskiem. Wszystkie wymienione wyżej prace wnioskodawca wykonywał w ramach 8-godzinnego czasu pracy. Ponadto Sąd Okręgowy w Olsztynie orzekający w sprawie o sygn. akt IV U 4513/13 wskazał, że dla uznania pracy palacza za pracę w warunkach szczególnych, poza koniecznością wykonywania jej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, niezbędne jest to, by piec posiadał określone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze właściwości, tj. aby było to urządzenie używane w przemyśle, dla potrzeb procesów technologicznych. Sąd uznał, że takim kotłem nie jest piec centralnego ogrzewania używany do ogrzewania budynku szkoły. Reasumując, Sąd Okręgowy uznał, że wnioskodawca nie udowodnił, aby obsługiwany przez niego piec miał charakter pieca przemysłowego, który służyłby do przeprowadzania procesów technologicznych i aby piec ten był wykorzystywany w przemyśle. Nie wykazał także, by pracę palacza świadczył w pełnym wymiarze czasu pracy. Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 18 czerwca 2014 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt III AUa 639/14 oddalono apelację B. M. od w/w wyroku Sądu I instancji. W lipcu 2014 roku wnioskodawca złożył w ZUS kolejny wniosek o emeryturę, domagając się zaliczenia do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu odbywania służby wojskowej od dnia 27 października 1973 roku do dnia 11 listopada 1974 roku. Wskutek rozpoznania tego wniosku została wydana aktualnie zaskarżona decyzja ZUS z dnia 12 sierpnia 2014 roku. Przechodząc do rozważań prawnych, Sąd Okręgowy wskazał, iż stosownie do treści art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Sąd I instancji stwierdził, iż B. M. we wniosku o emeryturę z lipca 2014 roku wskazał nową okoliczność, a mianowicie fakt pełnienia służby wojskowej. Powołał się na uchwałę składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 roku w sprawie o sygn. akt II UZP 6/13. Wniósł o zaliczenie okresu odbywania służby wojskowej do okresu pracy wymaganego do nabycia wcześniejszej emerytury. W powołanej uchwale Sąd Najwyższy stwierdził, że czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974 roku) zalicza się - na warunkach wynikających z tego przepisu - do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Sąd Okręgowy w pełni podzielił pogląd prawny wyrażony w uchwale. Podkreślił jednak, że czas odbywania zasadniczej służby wojskowej może być zaliczony do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym w ściśle określonych warunkach. Pod rządami ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej i wydanego na jej podstawie (art. 108 ust. 4) rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968 roku w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy, żołnierzowi zatrudnionemu przed powołaniem do czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych (I kategorii zatrudnienia), który po zakończeniu tej służby podjął zatrudnienie w tych samych warunkach, czas odbywania służby wojskowej wliczał się do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem przed powołaniem do służby wojskowej oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie. Oznacza to, że w powyższych okolicznościach taki okres służby wojskowej jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS, ale także okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy stwierdził, że brak jest podstaw do zaliczenia okresu pełnienia przez wnioskodawcę służby wojskowej w latach 1973-1974 do okresu pracy w warunkach szczególnych, gdyż ani przed powołaniem go do tej służby, ani po jej zakończeniu wnioskodawca nie pracował w warunkach szczególnych. wnioskodawca odbywał służbę wojskową w trakcie zatrudnienia w Ż. Miejskim w O.. Charakter pracy wnioskodawcy w Ż. Miejskim w O. w okresie od dnia 1 września 1971 roku do dnia 15 sierpnia 1975 roku był przedmiotem badania w prawomocnie zakończonej sprawie Sądu Okręgowego w Olsztynie o sygn. akt IV U 4513/13. W wymienionej wyżej sprawie, Sąd Okręgowy, jak również Sąd Apelacyjny nie znalazły podstaw do uznania okresu tej pracy za okres pracy wykonywanej w warunkach szczególnych i kwestia ta nie może być przedmiotem ponownego rozpoznania, gdyż Sąd jest związany prawomocnym rozstrzygnięciem wydanym w sprawie IV U 4513/13. Sąd Okręgowy stwierdził nadto, że nie jest możliwe ponowne przesłuchanie w charakterze świadka D. M., której zeznania stanowiły m.in. podstawę poczynionych w sprawie IV U 4513/13 ustaleń faktycznych. Uznał też, że nie ma również podstaw do dopuszczenia dowodu z zeznań świadka R. S., który został zawnioskowany na okoliczność warunków pracy i ilości godzin pracy palacza w Ż. Miejskim w O., ponieważ jego relacje miałyby dotyczyć podstawy faktycznej, która była objęta poprzednim wyrokiem. Niezależnie od powyższego Sąd I instancji podniósł, że wymieniony świadek nie pracował razem z wnioskodawcą (świadek rozpoczął pracę w żłobku dopiero w roku 1985 lub 1987, a zatem na długo po zakończeniu pracy wnioskodawcy w w/w zakładzie pracy). Z tych względów Sąd oddalił wnioski o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków. Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w pkt I sentencji wyroku. Jak w pkt II sentencji wyroku orzeczono na podstawie § 19 w zw. z § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 roku, Nr 163, poz. 1348 ze zm.).

B. M. zaskarżył powyższy wyrok w całości, zarzucając mu:

1. błędne przyjęcie przez Sąd, iż skarżącemu nie przysługuje prawo do emerytury, podczas gdy spełnia on niezbędne przesłanki do przyznania prawa do emerytury i legitymuje się okresem pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,

2. naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 227 k.p.c. a contrario, które mogło mieć wpływ na wynik orzeczenia, poprzez niedopuszczenie dowodu z przesłuchania zawnioskowanych świadków R. S. i D. M., podczas gdy ich zeznania pozwoliłyby na ustalenie charakteru wykonywanej przez skarżącego pracy, okresów jego zatrudnienia, okresów grzewczych w Miejskim Ż. w O., warunków pracy oraz ilości godzin na stanowisku palacza, a także faktu, iż wypracował on nadgodziny i pracował ponad 8 godzin wyłącznie jako palacz.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku i poprzedzającej go decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 12 sierpnia 2014 roku poprzez przyznanie B. M. prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach oraz przyznania pełnomocnikowi skarżącego ustanowionemu z urzędu kosztów pełnomocnictwa w sprawie, nieuiszczonych w całości ani w części. Ostatecznie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych oraz właściwie zastosował przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Sąd Apelacyjny w całości podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne oraz wykładnię przepisów.

Stwierdzić należy, że w niniejszym postępowaniu zadaniem Sądu, zarówno I jak i II instancji, było dokonanie oceny prawidłowości decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12 sierpnia 2014 roku, odmawiającej B. M. wznowienia postępowania w sprawie prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach w trybie art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Na podstawie decyzji organu rentowego z dnia 26 listopada 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił B. M. prawa do emerytury, uznając, że nie legitymuje się on wymaganym 15-letnim stażem pracy w szczególnych warunkach. Wnioskodawca złożył odwołanie od tejże decyzji, które wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 18 lutego 2014 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt IV U 4513/13 zostało oddalone. Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 18 czerwca 2014 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt III AUa 639/14 oddalił apelację B. M. od w/w wyroku Sądu I instancji.

Stosownie do treści art. 114 ust. 1 w/w ustawy prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Przesłankami ponownej oceny uprawnień ubezpieczeniowych są zatem „nowe dowody” i „ujawnione okoliczności”, istniejące przed podjęciem decyzji rentowej i mające wpływ na ustalenie prawa do świadczeń lub na ich wysokość.

Oznacza to, że istnieje możliwość dokonania ponownej oceny uprawnień przez organ rentowy czy odwoławczy w stanie, gdy przedłożone zostaną nowe dowody lub zostaną ujawnione okoliczności istniejące przed wydaniem decyzji, a ujawnione dopiero po jej uprawomocnieniu się. Oznacza to, że wspomniane nowe dowody czy ujawnione okoliczności nie były znane organowi rentowemu w chwili wydawania przez niego decyzji oraz mają one wpływ na prawo do świadczenia czy jego wysokość. Ocena zasadności wniosku o ponowne ustalenie prawa do świadczenia musi więc prowadzić do ustalenia zarówno dowodów czy też okoliczności posiadających przymiot nowości i ujawnionych dopiero po wydaniu uprzedniego wyroku sądowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 11 września 2013 roku w sprawie o sygn. akt III AUa 2146/12, lex numer 1381344). Nie jest natomiast możliwe dokonanie odmiennej oceny dowodów przeprowadzonych w poprzednim postępowaniu.

B. M. we wniosku o emeryturę, będącym w istocie wnioskiem o wznowienie postępowania przed organem rentowym w trybie art. 114 ust. 1 w/w ustawy, złożonym do organu rentowego w dniu 18 lipca 2014 roku, jako nową okoliczność mającą wpływ na ustalenie prawa do emerytury wskazał odbywanie służby wojskowej w okresie od dnia 27 października 1973 roku do dnia 11 listopada 1974 roku, na dowód czego przedłożył zaświadczenie wydane przez Wojskową Komendę Uzupełnień w L.. W odwołaniu od decyzji organu rentowego uszczegółowił, iż domaga się zaliczenia okresu pełnienia służby wojskowej do stażu pracy w warunkach szczególnych. Wniósł również o przesłuchanie w charakterze świadka R. S. na okoliczność ustalenia warunków pracy i ilości godzin pracy palacza w Ż. Miejskim w O. oraz o ponowne przesłuchanie świadka D. M.. Wniósł również o dopuszczenie dowodu z dokumentów (informacji z Urzędu Miejskiego w O. z dnia 13 marca 2014 roku dotyczącej sposobu użytkowania budynku nr (...) przy ulicy (...) w O. oraz informacji Dyrektora Szkoły Podstawowej nr (...) w O. z dnia 17 lutego 2014 roku wskazującej powierzchnię w/w budynku).

Sąd I instancji prawidłowo uznał, że odbywanie przez wnioskodawcę zasadniczej służby wojskowej w okresie od dnia 27 października 1973 roku do dnia 11 listopada 1974 roku stanowi nową okoliczność istniejącą przed wydaniem tej decyzji, o której mowa w art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednakże nie ma ona wpływu na prawo wnioskodawcy do emerytury. Nie było sporne to, że wnioskodawca legitymuje się wymaganym do nabycia prawa do dochodzonego świadczenia 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym. Okres odbywania zasadniczej służby wojskowej mógłby natomiast zostać zaliczony wnioskodawcy do stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, jedynie gdyby stwierdzono, że wnioskodawca przed powołaniem do czynnej służby wojskowej pracował w warunkach szczególnych, zaś po zakończeniu jej odbywania powrócił do tej pracy – przy zachowaniu warunków określonych przepisami ustawy dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968 roku w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin bądź po zakończeniu odbywania służby podjął pracę w takich warunkach (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 roku w sprawie o sygn. akt II UZP 6/13, OSNP 2014/3/42, lex numer 1385939). Wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową od dnia 27 października 1973 roku do dnia 11 listopada 1974 roku, tj. w okresie zatrudnienia w Ż. Miejskim w O., gdzie pracował od dnia 1 września 1971 roku do dnia 15 sierpnia 1975 roku. Jak prawidłowo stwierdził Sąd Okręgowy, skoro okres zatrudnienia w w/w zakładzie pracy nie został wnioskodawcy zaliczony do stażu pracy w szczególnych warunkach w prawomocnie zakończonym postępowaniu Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt IV U 4513/13, zatem aktualnie wskazana nowa okoliczność w postaci odbywania służby wojskowej, przypadającej w okresie zatrudnienia w w/w zakładzie pracy, nie może spowodować zaliczenia wnioskodawcy okresu odbywania tej służby do stażu pracy w szczególnych warunkach.

W dalszej kolejności stwierdzić należy, że zawnioskowane przez B. M. dowody z zeznań świadków D. M. oraz R. S. nie są nowymi dowodami, o jakich mowa w art. 114 ust. 1 w/w ustawy. D. M. została przesłuchana w charakterze świadka na okoliczność ustalenia charakteru pracy wnioskodawcy w Ż. Miejskim w O. w postępowaniu przed Sądem Okręgowym w Olszynie w sprawie o sygn. akt IV U 4513/13. W zeznaniach opisała obowiązki wnioskodawcy oraz wymiar wykonywanej przez niego pracy. Zeznała, iż B. M. był zatrudniony na stanowisku woźnego-palacza. W okresie zimy do jego obowiązków należało palenie w piecu oraz zaopatrzenie żłobka w żywność, zaś w razie potrzeby również w sprzęty i materiały do żłobka. W okresach letnich zajmował się zakupami oraz sprzątał obiekt (k. 20 akt sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie IV U 4513/13). Zeznania świadka były przedmiotem oceny Sądu w prawomocnie zakończonym postępowaniu. B. M. wnioskował także o przesłuchanie w charakterze świadka R. S. w apelacji od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie, wydanego w sprawie IV U 4513/13. Sąd Apelacyjny na rozprawie w dniu 5 czerwca 2014 roku oddalił ten wniosek (k. 36 i 60 akt sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie IV U 4513/13).

Przymiotu nowości w rozumieniu art. 114 ust. 1 w/w ustawy nie mają także dokumenty w postaci informacji z Urzędu Miejskiego w O. z dnia 13 marca 2014 roku dotyczącej sposobu użytkowania budynku nr (...) przy ulicy (...) w O. oraz informacji Dyrektora Szkoły Podstawowej nr (...) w O. z dnia 17 lutego 2014 roku wskazującej powierzchnię w/w budynku, gdyż stanowiły one materiał dowodowy w sprawie IV U 4513/13 (k. 57 i 58 akt sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie IV U 4513/13).

Tym samym Sąd I instancji doszedł do prawidłowego wniosku, że B. M. nie przedłożył nowych dowodów ani nie ujawnił okoliczności, o których mowa w art. 114 ust. 1 w/w ustawy, które miałyby wpływ na jego prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Końcowo należało zaznaczyć, że Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku błędnie stwierdził, że kwestia uznania okresu pracy wnioskodawcy w Ż. Miejskim w O. za pracę w szczególnych warunkach nie może być przedmiotem ponownego rozpoznania, gdyż Sąd związany jest prawomocnym rozstrzygnięciem sprawy IV U 4513/13. Z prawomocnością orzeczenia sądowego (zarówno w ujęciu materialnym jak i formalnym) związana jest powaga rzeczy osądzonej (art. 366 k.p.c.), przy czym jest to konstrukcja prawna odmienna – choć ściśle związana – z regulacją art. 365 § 1 k.p.c. Z uwagi na specyfikę spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych powaga rzeczy osądzonej w odniesieniu do stosunków ubezpieczenia społecznego ma walor szczególny, który ogranicza praktyczne znaczenie wskazanych instytucji. W związku z problemami dotyczącymi stosowania instytucji powagi rzeczy osądzonej zostało wypracowane bogate orzecznictwo sądowe w tym zakresie. Generalnie przyjmuje się w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych, że wyrok nie ma powagi rzeczy osądzonej, jeżeli dotyczy odmowy przyznania świadczenia z ubezpieczenia społecznego, bądź jego wysokości, a po jego uprawomocnieniu się organ rentowy wydał nową decyzję, opartą na nowych dowodach, mających wpływ na ujawnienie rzeczywistego stanu faktycznego i jego prawidłową ocenę, gdyż wydanie nowej decyzji uprawnia ubezpieczonego do złożenia od niej odwołania i zobowiązuje Sąd do sprawdzenia jej prawidłowości (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 1984 roku w sprawie o sygn. akt II URN 131/83, lex numer 1633329). Powyższe rozważania nie mają jednak wpływu na treść rozstrzygnięcia, gdyż wskazane przez wnioskodawcę dowody we wniosku z dnia 18 sierpnia 2014 roku nie mają przymiotu nowości, o którym mowa w art. 114 ust. 1 w/w ustawy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie § 12 ust. 2 i § 13 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 13 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 roku, Nr 163, poz. 1348 ze zm.) - pkt II sentencji wyroku.

A.K.