Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 8/05
POSTANOWIENIE
Dnia 18 lutego 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Wielobranżowego I.(…) Spółki Jawnej w D.
przeciwko F.(...) S.A. w K.
o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 18 lutego
2005 r., zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 31
sierpnia 2004 r., sygn. akt I ACa (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny w Katowicach, na podstawie art.
16 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, odrzucił kasację strony
powodowej z powodu nie uiszczenia należnej od niej opłaty. Postanowieniem z dnia 12
lipca 2004 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek powoda o zwolnienie od kosztów
sądowych w zakresie wpisu od kasacji, wobec niewykazania, że powód nie ma
dostatecznych środków na te koszty (art. 113 § 2 k.p.c.).
W zażaleniu powód wniósł o rozpoznanie przez Sąd Najwyższy postanowienia o
odmowie przyznania zwolnienia od wpisu od kasacji i uchylenie zaskarżonego
postanowienia oraz przyjęcie kasacji do rozpoznania. Zarzucił, że przyjęty przez Sąd
Apelacyjny za podstawę odmowy zwolnienia od wpisu od kasacji, a w konsekwencji jej
odrzucenia fakt uzyskania przez powoda w 2003 r. przychodu netto w kwocie
3.693.453,11 zł i w okresie do 30 kwietnia 2004 r. w kwocie 548.185,98 zł został mylnie
2
zinterpretowany jako osiągniecie przez Spółkę czystego zysku w tej wysokości, podczas
gdy okresy te zamknęła ona stratą w kwotach odpowiednio 116.859, 37 zł i 156.752, 41
zł.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nietrafne jest, poparte obszernymi wywodami, twierdzenie skarżącego, iż wobec
uznania, że postanowienie sądu drugiej instancji odmawiające zwolnienia od opłaty od
kasacji, jako niekończące postępowanie w sprawie nie podlega zaskarżeniu do Sądu
Najwyższego, poza jakąkolwiek kontrolą pozostają motywy jakimi kierował się ten sąd
„pozbawiając de facto stronę możliwości wniesienia kasacji”, jeżeli nie posiada ona
wystarczających środków na jej opłacenie. W postępowaniu wywołanym zażaleniem na
postanowienie sądu drugiej instancji odrzucające kasację Sąd Najwyższy może bowiem
na wniosek strony rozpoznać nie podlegające zaskarżeniu postanowienie o oddaleniu
wniosku o zwolnienie jej od wpisu od kasacji (art. 380 k.p.c. w zw. z art. 39319
k.p.c.).
Wniosek taki zawarł skarżący w zażaleniu.
Dla wydatków związanych z prowadzeniem procesu strona powinna znaleźć
pokrycie w odpowiednich dochodach. Koszty dochodzenia przed sądem roszczeń
związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej stanowią dla strony ją
prowadzącej koszty tej działalności, które musi ona uwzględniać w racjonalnym
planowaniu wydatków. Nie ma przy tym uzasadnionych podstaw, by co do zasady uznać
preferencję dla innych wydatków, w tym związanych z pokryciem bieżących kosztów jej
funkcjonowania jako przedsiębiorstwa w stosunku do należnych od niej kosztów
sądowych. Przy osiąganym poziomie dochodów i przy uwzględnieniu wysokości
należnego od strony powodowej wpisu od kasacji, fakt zadysponowania posiadanymi
środkami Finansowymi na pokrycie innych jej zobowiązań nie może więc uzasadniać
przyznania zwolnienia od kosztów sądowych w zakresie należnego od kasacji wpisu.
Taki stan rzeczy uprawniał Sąd Okręgowy do oddalenia wniosku w tym
przedmiocie, a w konsekwencji także do odrzucenia kasacji, od której mimo wezwania
nie została uiszczona należna opłata.
O oddaleniu zażalenia orzeczono na podstawie art. 39314
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 3 ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy –Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych Dz.U.
2005 r. Nr 13, poz. 98).