Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CK 261/04
POSTANOWIENIE
Dnia 9 marca 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Strus (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
SSN Iwona Koper
w sprawie z wniosku wierzyciela M. R.
przeciwko dłużnikowi M. H.
o świadczenie pieniężne,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 9 marca 2005 r.,
kasacji dłużnika od postanowienia Sądu Okręgowego w K. z dnia 31 grudnia 2003 r.,
sygn. akt II Cz (…),
oddala kasację.
Uzasadnienie
Kasacja dłużniczki M. H. została wniesiona od postanowienia Sądu Okręgowego
z 31 grudnia 2003 r. oddalającego jej zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego z
11 lipca 2003 r. przysądzającego na rzecz S. J. prawo własności lokalu stanowiącego
odrębną własność (wraz z prawami związanymi), dla którego Sąd Rejonowy w W.
Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w S. prowadzi księgę wieczystą Kw (…).
Sąd drugiej instancji wskazał, że tytuł wykonawczy obejmujący kwotę 23.000 zł został
pozbawiony wykonalności w części równej kwocie 2.695,02 zł, wobec czego nie było
podstaw do umorzenia postępowania egzekucyjnego.
Kasacja oparta została na drugiej podstawie i zarzuca naruszenie art. 998 § 1
k.p.c. i art. 825 pkt 2 k.p.c. polegające na wykładni, iż pozbawienie wykonalności tytułu
wykonawczego w części nie jest podstawą umorzenia postępowania egzekucyjnego. W
2
uzasadnieniu skarżąca podniosła, że przed przysądzeniem własności wpłaciła
wierzycielce kwotę 14.500 zł a zatem ”nastąpiło rozliczenie pomiędzy stronami
wzajemnych zobowiązań”. Dlatego domagała się uchylenia zaskarżonego
postanowienia oraz postanowienia o przysadzeniu własności.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
1. Jeśli chodzi o skutki zapłacenie części długu w toku egzekucji, należy
zwrócić uwagę na treść art. 981 k.p.c., w myśl którego umorzenie tego postępowania
może nastąpić tylko w razie zaspokojenia należności wierzyciela i komornika przed
zamknięciem przetargu (postanowienie SN z 9 sierpnia 2000 r., sygn. I CKN 761/00, Pr.
Bankowe 2000 r., nr 12 oraz powołane tam orzeczenia). Warunek ten nie był spełniony,
dlatego komornik nie mógł umorzyć egzekucji z tej przyczyny.
2. Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego ze względu na
pozbawienie w części wykonalności tytułu wykonawczego, wyrokiem z 25 lutego 2003 r.,
dłużniczka złożyła w Sądzie Rejonowym dnia 2 lipca 2003 r., tj. po zakończeniu
przetargu oraz po uprawomocnieniu się postanowienia o udzieleniu przybicia. Zgodnie z
art. 825 pkt 2 k.p.c. w takiej sytuacji organ egzekucyjny obowiązany jest umorzyć
postępowanie odnośnie do części wierzytelności. W pozostałym zakresie, jak
wyjaśniono w punkcie poprzednim, nie było podstaw do umorzenia.
Ewentualne wątpliwości co do możliwości podejmowania rozstrzygnięć
przewidzianych w art. 825 pkt 2 k.p.c. po udzieleniu przybicia nie byłyby
usprawiedliwione. Przede wszystkim sprzeciwia się temu interes licytanta, który wygrał
przetarg. W art. 826 k.p.c. stwierdza się wyraźnie, że umorzenie postępowania
egzekucyjnego nie może naruszać praw osób trzecich, do których zalicza się również
licytanta wygrywającego przetarg, który po dopełnieniu warunków licytacyjnych uzyskuje
prawo do przysądzenia własności.
Celowość umorzenia postępowania w części, znajduje potwierdzenie
w kategorycznym brzmieniu przepisu, odpowiada wymaganiom porządku prawnego
rozgraniczającym postępowanie rozpoznawcze i wykonawcze (art. 804 k.p.c.),
porządkuje podstawy orzekania podziału sum uzyskanych z egzekucji i orzekania o
kosztach postępowania. Brak takiego orzeczenia nie ma jednak wpływu na treść
postanowienia o przysądzeniu własności, którego przesłankami odpowiadającymi
okolicznościom sprawy były prawomocność przybicia i wykonanie warunków
licytacyjnych.
3
Dlatego kasacja nie została oparta na usprawiedliwionej podstawie i podlegała
oddaleniu na podstawie art. 39312
k.p.c.