II CZ 4/05
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:06-10-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CZ 87/97 II CKN 693/97 II CZ 49/97 V CZ 8/00
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 4/05
POSTANOWIENIE
Dnia 7 kwietnia 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marek Sychowicz
SSA Dariusz Zawistowski
w sprawie z powództwa M. M.
przeciwko W. D., D. D., M. D., J. D., D. D. i małoletniemu A. D. z udziałem interwenienta
ubocznego Gminy S.
o eksmisję,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 7 kwietnia 2005 r.,
zażalenia interwenienta ubocznego na postanowienie Sądu Okręgowego w K. z dnia 13
grudnia 2004 r., sygn. akt VII Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w K. odrzucił kasację wniesioną
przez interwenienta ubocznego - Gminę S. od wyroku tego Sądu, którym oddalono jego
apelacje od wyroku Sądu Rejonowego uwzględniającego powództwo o eksmisje
pozwanych z zajmowanego lokalu i orzekającego o uprawnieniu pozwanych do
otrzymania lokalu socjalnego. Kasację uznał za niedopuszczalną z uwagi na wartość
przedmiotu zaskarżenia (art. 3921
§ 1 zd. 1 k.p.c.), która określona przez powoda na
kwotę dwa tysiące złotych i nie zakwestionowana we właściwym czasie, nie podlega
obecnie ponownemu badaniu.
W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżąca Gmina zarzuciła naruszenie
przepisów postępowania w tym art. 25 § 1 i 2, 23 k.p.c. oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji RP
2
i art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych i wolności. Podnosiła, że
obciążający ją obowiązek dostarczenia pozwanym lokalu mieszkalnego ma charakter
niemajątkowy, a wiec kasacja jest dopuszczalna bez względu na wartość przedmiotu
zaskarżenia. Jednakże również przy przyjęciu jego majątkowego charakteru, wartość
przedmiotu zaskarżenia odpowiada minimalnemu progowi kwotowemu dopuszczalności
kasacji i wynosi dziesięć tysięcy złotych, to jest nie mniej niż dwa tysiące złotych za
dostarczenie prawa do lokalu dla każdego członka rodziny. Wywodziła nadto, że
uboczna kwestia wartości przedmiotu sporu nie może mieć znaczenia przy
rozstrzyganiu o chronionych konstytucyjnie uprawnieniach do zaskarżenia wyroku przez
stronę. Wnosiła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3921
§ 1 k.p.c. obowiązującym w dacie orzekania przez Sąd
Okręgowy kasacja nie przysługuje w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość
przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż dziesięć tysięcy zł. Uzależnienie dopuszczalności
kasacji od wartości przedmiotu zaskarżania dotyczy spraw majątkowych, to jest takich
które mają wartość przedmiotu sporu, a co zatem idzie wartość przedmiotu zaskarżenia.
Ogólnie można stwierdzić, że sprawą majątkową jest sprawa, w której rozpoznawane
żądanie zmierza do realizacji prawa lub uprawnienia mającego bezpośredni wpływ na
stosunki majątkowe stron. Tak rozumianemu pojęciu sprawy majątkowej odpowiada
sprawa, w której rozpoznawane jest żądanie orzeczenia eksmisji z lokalu mieszkalnego.
Dopuszczalność kasacji w sprawie o eksmisję uzależniona jest więc od wartości
przedmiotu zaskarżenia. Wartość tę określa się na podstawie art. 23 k.p.c. stosowanego
wprost (w przypadkach w nim wymienionych) lub odpowiednio w zw. z art. 7 ustawy o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych (w sprawach o opróżnienie lokalu
zajmowanego bez tytułu prawnego lub na podstawie umowy użyczenia - vide
postanowienia SN z dnia 12 lutego 1997 r., nie publ. z dnia 13 sierpnia 1997 r. I CZ
87/97, OSNC 1998, z. 1, poz.15, z dnia 4 kwietnia 2000 r., V CZ 8/00, nie publ.)
Możliwość orzeczenia przez sąd na podstawie art. 14 ustawy z dnia 21 czerwca
2001 r. ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie
Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 71, poz. 733) w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu o
uprawnieniu do otrzymania przez osoby, których nakaz dotyczy lokalu socjalnego, nie
zmienia przedmiotu tej sprawy, pozostającej sprawą o eksmisję (postanowienia SN z
dnia 7 kwietnia 1998 r, II CKN 693/97 nie publ., z dnia 16 kwietnia 1997 r., II CZ 49/97,
OSNC 1997, z.11, poz. 169). Orzeczenie o uprawnieniu do lokalu socjalnego nie tworzy
3
prawa do konkretnego lokalu, a jedynie stwarza po stronie uprawnionego do jego
otrzymania roszczenie o zobowiązanie gminy do zawarcia umowy najmu konkretnego
lokalu socjalnego. Sprawa, w której skarżący kwestionuje w kasacji ustalenie lub
nieustalenie uprawnienia do lokalu socjalnego jest więc sprawą o eksmisje, w której
dopuszczalność kasacji zależy od wartości przedmiotu zaskarżenia określonego według
zasad właściwych dla zaskarżenia orzeczenia o eksmisji. Bez znaczenia dla rozważanej
kwestii dopuszczalności takiej kasacji jest majątkowy charakter uprawnienia do
otrzymania lokalu socjalnego.
W tym stanie rzeczy nie zachodzi podnoszone w zażaleniu naruszenie
w wskazanych w nim przepisów. Zaskarżone postanowienie nie narusza też
deklarowanego w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP prawa każdego do sądu i sprawiedliwego
rozpoznania sprawy, które skarżąca zrealizowała w ramach gwarantowanego
konstytucyjnie dwuinstancyjnego postępowania (art. 176 ust. 1).
O oddaleniu zażalenia orzeczono na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. i art. 3 ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U.
2005 r. Nr 13, poz. 98).
POSTANOWIENIE
Dnia 7 kwietnia 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marek Sychowicz
SSA Dariusz Zawistowski
w sprawie z powództwa M. M.
przeciwko W. D., D. D., M. D., J. D., D. D. i małoletniemu A. D. z udziałem interwenienta
ubocznego Gminy S.
o eksmisję,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 7 kwietnia 2005 r.,
zażalenia interwenienta ubocznego na postanowienie Sądu Okręgowego w K. z dnia 13
grudnia 2004 r., sygn. akt VII Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w K. odrzucił kasację wniesioną
przez interwenienta ubocznego - Gminę S. od wyroku tego Sądu, którym oddalono jego
apelacje od wyroku Sądu Rejonowego uwzględniającego powództwo o eksmisje
pozwanych z zajmowanego lokalu i orzekającego o uprawnieniu pozwanych do
otrzymania lokalu socjalnego. Kasację uznał za niedopuszczalną z uwagi na wartość
przedmiotu zaskarżenia (art. 3921
§ 1 zd. 1 k.p.c.), która określona przez powoda na
kwotę dwa tysiące złotych i nie zakwestionowana we właściwym czasie, nie podlega
obecnie ponownemu badaniu.
W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżąca Gmina zarzuciła naruszenie
przepisów postępowania w tym art. 25 § 1 i 2, 23 k.p.c. oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji RP
2
i art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych i wolności. Podnosiła, że
obciążający ją obowiązek dostarczenia pozwanym lokalu mieszkalnego ma charakter
niemajątkowy, a wiec kasacja jest dopuszczalna bez względu na wartość przedmiotu
zaskarżenia. Jednakże również przy przyjęciu jego majątkowego charakteru, wartość
przedmiotu zaskarżenia odpowiada minimalnemu progowi kwotowemu dopuszczalności
kasacji i wynosi dziesięć tysięcy złotych, to jest nie mniej niż dwa tysiące złotych za
dostarczenie prawa do lokalu dla każdego członka rodziny. Wywodziła nadto, że
uboczna kwestia wartości przedmiotu sporu nie może mieć znaczenia przy
rozstrzyganiu o chronionych konstytucyjnie uprawnieniach do zaskarżenia wyroku przez
stronę. Wnosiła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3921
§ 1 k.p.c. obowiązującym w dacie orzekania przez Sąd
Okręgowy kasacja nie przysługuje w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość
przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż dziesięć tysięcy zł. Uzależnienie dopuszczalności
kasacji od wartości przedmiotu zaskarżania dotyczy spraw majątkowych, to jest takich
które mają wartość przedmiotu sporu, a co zatem idzie wartość przedmiotu zaskarżenia.
Ogólnie można stwierdzić, że sprawą majątkową jest sprawa, w której rozpoznawane
żądanie zmierza do realizacji prawa lub uprawnienia mającego bezpośredni wpływ na
stosunki majątkowe stron. Tak rozumianemu pojęciu sprawy majątkowej odpowiada
sprawa, w której rozpoznawane jest żądanie orzeczenia eksmisji z lokalu mieszkalnego.
Dopuszczalność kasacji w sprawie o eksmisję uzależniona jest więc od wartości
przedmiotu zaskarżenia. Wartość tę określa się na podstawie art. 23 k.p.c. stosowanego
wprost (w przypadkach w nim wymienionych) lub odpowiednio w zw. z art. 7 ustawy o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych (w sprawach o opróżnienie lokalu
zajmowanego bez tytułu prawnego lub na podstawie umowy użyczenia - vide
postanowienia SN z dnia 12 lutego 1997 r., nie publ. z dnia 13 sierpnia 1997 r. I CZ
87/97, OSNC 1998, z. 1, poz.15, z dnia 4 kwietnia 2000 r., V CZ 8/00, nie publ.)
Możliwość orzeczenia przez sąd na podstawie art. 14 ustawy z dnia 21 czerwca
2001 r. ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie
Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 71, poz. 733) w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu o
uprawnieniu do otrzymania przez osoby, których nakaz dotyczy lokalu socjalnego, nie
zmienia przedmiotu tej sprawy, pozostającej sprawą o eksmisję (postanowienia SN z
dnia 7 kwietnia 1998 r, II CKN 693/97 nie publ., z dnia 16 kwietnia 1997 r., II CZ 49/97,
OSNC 1997, z.11, poz. 169). Orzeczenie o uprawnieniu do lokalu socjalnego nie tworzy
3
prawa do konkretnego lokalu, a jedynie stwarza po stronie uprawnionego do jego
otrzymania roszczenie o zobowiązanie gminy do zawarcia umowy najmu konkretnego
lokalu socjalnego. Sprawa, w której skarżący kwestionuje w kasacji ustalenie lub
nieustalenie uprawnienia do lokalu socjalnego jest więc sprawą o eksmisje, w której
dopuszczalność kasacji zależy od wartości przedmiotu zaskarżenia określonego według
zasad właściwych dla zaskarżenia orzeczenia o eksmisji. Bez znaczenia dla rozważanej
kwestii dopuszczalności takiej kasacji jest majątkowy charakter uprawnienia do
otrzymania lokalu socjalnego.
W tym stanie rzeczy nie zachodzi podnoszone w zażaleniu naruszenie
w wskazanych w nim przepisów. Zaskarżone postanowienie nie narusza też
deklarowanego w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP prawa każdego do sądu i sprawiedliwego
rozpoznania sprawy, które skarżąca zrealizowała w ramach gwarantowanego
konstytucyjnie dwuinstancyjnego postępowania (art. 176 ust. 1).
O oddaleniu zażalenia orzeczono na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. i art. 3 ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U.
2005 r. Nr 13, poz. 98).