I CZ 74/05
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-11-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:IV PZ 82/86
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 74/05
POSTANOWIENIE
Dnia 28 września 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marian Kocon (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Z. K.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "B.(…)" w W. z udziałem interwenientów
ubocznych W. S. i Krajowej Rady Spółdzielczej z siedzibą w W.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 28 września 2005 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 24 marca 2005 r., sygn.
akt I ACa (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 24 marca 2005 r. oddalił wniosek powoda
Z. K. o przywrócenie terminu do wniesienia kasacji oraz odrzucił jego kasację jako
spóźnioną. W uzasadnieniu postanowienia Sąd Apelacyjny wyjaśnił, że uchybienie
terminowi do wniesienia kasacji nastąpiło z przyczyn zawinionych przez powoda. Nie
zgłosił on bowiem wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w czasie
umożliwiającym dochowanie terminu do wniesienia kasacji. Wystąpił z tym wnioskiem
dopiero w 29 dniu od daty pouczenia go o możliwości jego złożenia, przy czym nie
wykazał żadnych okoliczności, które uzasadniałyby tak późne podjęcie tej czynności.
2
W zażaleniu na wymienione postanowienie powód odwołał się między innymi do
orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 9 października 1986 r., IV PZ 82/86, OSNCP
1988, nr 1, poz. 15, w którym wyrażono następujący pogląd:
Zwlekania z uiszczeniem wpisu do ostatniego, siódmego dnia terminu nie można
traktować jako zawinionego działania strony. W konsekwencji, niezawinione przez
stronę zdarzenie, uniemożliwiające uiszczenie wpisu, choćby zaistniało dopiero w
ostatnim dniu terminu, uznane być musi za okoliczność usprawiedliwiającą przywrócenie
terminu w rozumieniu art. 168 k.p.c.
W ocenie powoda pogląd ten jest odpowiednio aktualny także w rozpoznawanej
sprawie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie można się zgodzić z wyrażonym w zażaleniu zapatrywaniem, że przytoczony
pogląd w okolicznościach niniejszej sprawy powinien prowadzić do uznania, iż
zwlekanie przez powoda ze złożeniem wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu
do ostatnich dni terminu do wniesienia kasacji nie może dawać podstawy do przypisania
powodowi winy. Sytuacja, o którą chodzi w sprawie, różni się istotnie od sytuacji
rozpatrywanej w przytoczonym orzeczeniu Sądu Najwyższego. Rzeczywiście, jeżeli
pewna czynność ma być dokonana w określonym terminie, prawem strony jest jej
dokonanie – tak jak przyjął Sąd Najwyższy we wspomnianym orzeczeniu – nawet w
ostatnim dniu tego terminu, i niezawinione przez stronę zdarzenie uniemożliwiające
dokonanie tej czynności we wspomnianym dniu powinno usprawiedliwiać przywrócenie
terminu do jej dokonania. W niniejszej sprawie chodziło jednak o coś więcej: dokonanie
przez powoda w określonym terminie czynności procesowej polegającej na wniesieniu
kasacji powinno być poprzedzone – jeżeli powód nie miał środków na opłacenie
adwokata lub radcy prawnego – jego wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu,
i wniosek ten powinien zostać złożony niezwłocznie po uzyskaniu stosownego
pouczenia, tak aby – o ile to tylko możliwe - wniesienie kasacji nastąpiło w wymaganym
terminie. W sytuacji, kiedy powód bez usprawiedliwionej przyczyny zwlekał przez 29 dni
ze złożeniem wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, Sąd Apelacyjny zasadnie
dopatrzył się po jego stronie winy w niedochowaniu terminu do wniesienia kasacji.
Mając powyższe na względzie, orzeczono jak w sentencji (art. 39814
w związku z
3941
k.p.c. oraz art. art. 3 ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U. z
2005 r. Nr 13, poz. 98).
POSTANOWIENIE
Dnia 28 września 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marian Kocon (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Z. K.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "B.(…)" w W. z udziałem interwenientów
ubocznych W. S. i Krajowej Rady Spółdzielczej z siedzibą w W.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 28 września 2005 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 24 marca 2005 r., sygn.
akt I ACa (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 24 marca 2005 r. oddalił wniosek powoda
Z. K. o przywrócenie terminu do wniesienia kasacji oraz odrzucił jego kasację jako
spóźnioną. W uzasadnieniu postanowienia Sąd Apelacyjny wyjaśnił, że uchybienie
terminowi do wniesienia kasacji nastąpiło z przyczyn zawinionych przez powoda. Nie
zgłosił on bowiem wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w czasie
umożliwiającym dochowanie terminu do wniesienia kasacji. Wystąpił z tym wnioskiem
dopiero w 29 dniu od daty pouczenia go o możliwości jego złożenia, przy czym nie
wykazał żadnych okoliczności, które uzasadniałyby tak późne podjęcie tej czynności.
2
W zażaleniu na wymienione postanowienie powód odwołał się między innymi do
orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 9 października 1986 r., IV PZ 82/86, OSNCP
1988, nr 1, poz. 15, w którym wyrażono następujący pogląd:
Zwlekania z uiszczeniem wpisu do ostatniego, siódmego dnia terminu nie można
traktować jako zawinionego działania strony. W konsekwencji, niezawinione przez
stronę zdarzenie, uniemożliwiające uiszczenie wpisu, choćby zaistniało dopiero w
ostatnim dniu terminu, uznane być musi za okoliczność usprawiedliwiającą przywrócenie
terminu w rozumieniu art. 168 k.p.c.
W ocenie powoda pogląd ten jest odpowiednio aktualny także w rozpoznawanej
sprawie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie można się zgodzić z wyrażonym w zażaleniu zapatrywaniem, że przytoczony
pogląd w okolicznościach niniejszej sprawy powinien prowadzić do uznania, iż
zwlekanie przez powoda ze złożeniem wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu
do ostatnich dni terminu do wniesienia kasacji nie może dawać podstawy do przypisania
powodowi winy. Sytuacja, o którą chodzi w sprawie, różni się istotnie od sytuacji
rozpatrywanej w przytoczonym orzeczeniu Sądu Najwyższego. Rzeczywiście, jeżeli
pewna czynność ma być dokonana w określonym terminie, prawem strony jest jej
dokonanie – tak jak przyjął Sąd Najwyższy we wspomnianym orzeczeniu – nawet w
ostatnim dniu tego terminu, i niezawinione przez stronę zdarzenie uniemożliwiające
dokonanie tej czynności we wspomnianym dniu powinno usprawiedliwiać przywrócenie
terminu do jej dokonania. W niniejszej sprawie chodziło jednak o coś więcej: dokonanie
przez powoda w określonym terminie czynności procesowej polegającej na wniesieniu
kasacji powinno być poprzedzone – jeżeli powód nie miał środków na opłacenie
adwokata lub radcy prawnego – jego wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu,
i wniosek ten powinien zostać złożony niezwłocznie po uzyskaniu stosownego
pouczenia, tak aby – o ile to tylko możliwe - wniesienie kasacji nastąpiło w wymaganym
terminie. W sytuacji, kiedy powód bez usprawiedliwionej przyczyny zwlekał przez 29 dni
ze złożeniem wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, Sąd Apelacyjny zasadnie
dopatrzył się po jego stronie winy w niedochowaniu terminu do wniesienia kasacji.
Mając powyższe na względzie, orzeczono jak w sentencji (art. 39814
w związku z
3941
k.p.c. oraz art. art. 3 ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U. z
2005 r. Nr 13, poz. 98).