Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CNP 30/06
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 kwietnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Antoni Górski (sprawozdawca)
SSN Grzegorz Misiurek
w sprawie ze skargi Powiatu W.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Okręgowego w Ś.
z dnia 14 kwietnia 2005 r., sygn. akt[...]
w sprawie z powództwa Gminy Miasta B.
przeciwko Powiatowi W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 26 kwietnia 2006 r.,
oddala skargę.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w Ś. wyrokiem z dnia 14 kwietnia 2005 r. zmienił wyrok Sądu
Rejonowego w W. z dnia 20 grudnia 2004 r. w ten sposób, że zasądził od
pozwanego Powiatu W. na rzecz powodowej Gminy Miasta B. 22.990 zł z
ustawowymi odsetkami od dnia 31 maja 2004 r. i obciążył pozwanego kosztami
procesu. Zasądzona kwota stanowi część wynagrodzenia nauczyciela zwolnionego
z obowiązku świadczenia pracy w Szkole Podstawowej w B., ze względu na
pełnioną w okresie od 1 września 2002 r. do 31 marca 2004 r. funkcję
przewodniczącego Zarządu Międzygminnego ZNP, obejmującego swoim zasięgiem
także szkoły i placówki oświatowe prowadzone przez stronę pozwaną. Podstawą
prawną uwzględnienia powództwa był art. 341
ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o
związkach zawodowych (t. jed. Dz. U. 2001, nr 79, poz. 854, ze zm.) - dalej: „uozz”.
Pozwany wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem tego
orzeczenia, zarzucając, iż zostało wydane z naruszeniem art. 34 uozz, art. 3 k.p.
oraz art. 18 i art. 18 a ustawy z dnia 26 listopada o finansach publicznych (t. jed.
Dz. U. 2003, nr 15, poz. 148, ze zm.).
Powód wniósł o odrzucenie, względnie o oddalenie skargi.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W sprawie, której dotyczy skarga, chodziło o rozłożenie kosztów
wynagrodzenia nauczyciela zwolnionego z obowiązku świadczenia pracy w szkole
prowadzonej przez powodowa Gminę - z racji piastowania przez niego funkcji
związkowej w Zarządzie Międzygminnym ZNP - pomiędzy tę szkołę a innymi
placówkami oświatowymi, które obejmowała swoją działalnością organizacja
związkowa. Z pozwem o zasądzenie odpowiedniej kwoty wystąpiła Gmina B.,
prowadząca szkołę, w której zatrudniony był nauczyciel oddelegowany do pracy
związkowej na szczeblu międzygminnym. Pozwanym został Powiat W., do którego
zadań należało prowadzenie placówek, obsługiwanych przez tę organizację
związkową.
3
Wbrew zarzutom skargi, wyrok Sądu Okręgowego zasądzający dochodzone
roszczenie nie narusza wskazanych w niej przepisów prawa. Przepis art. 341
uozz,
mający tu zasadnicze znaczenie, ustanawia materialnoprawną zasadę rozłożenia
kosztów pomiędzy pracodawców objętych działaniem międzyzakładowej organizacji
związkowej, nie przesądzając tego, jak ewentualne roszczenia z tego tytułu mają
być realizowane w procesie. Wedle tej zasady powinno nastąpić dobrowolne
rozliczenie kosztów pomiędzy poszczególnymi szkołami i innymi placówkami
oświatowymi, korzystającymi z działalności międzyzakładowej organizacji
związkowej. Jest zaś rzeczą jasną, że w procesie cywilnym roszczenia te mogą być
dochodzone tylko przez podmiot mający zdolność sądową (tu gmina) przeciwko
podmiotowi wyposażonemu w taki sam przymiot procesowy. Chodzi tu bowiem nie
o należność z zakresu prawa pracy, gdzie zdolność sądowa przysługuje każdemu
pracodawcy, niezależnie od tego czy ma osobowość prawną, lecz o swoiste
roszczenie regresowe, dochodzone na zasadach ogólnych. Dlatego prawidłowo
z roszczeniem tym wystąpiła nie szkoła, która wypłaciła całość wynagrodzenia
zatrudnianemu nauczycielowi oddelegowanemu do pracy związkowej, gdyż nie ma
ona osobowości prawnej, lecz prowadząca tę szkołę gmina. Prawidłowo też został
pozwany powiat, prowadzący placówki oświatowe, obsługiwane przez organizację
związkową na szczeblu międzygminnym, gdyż same te placówki nie mają zdolności
sądowej. Jak bowiem trafnie przyjął Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia
20 lutego 2002 r. III RN 211/00 (OSNP 2002, nr 15, poz. 348), podmiotem
prowadzącym szkołę na podstawie art. 5 ust1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września
1991 r. o systemie oświaty (t. jed. Dz. U. 1996, nr 67, poz. 329, ze zm.) jest
wyposażona w osobowość prawną właściwa wspólnota samorządowa. W sprawie,
której dotyczy skarga, był to Powiat W. Dlatego też zarzut naruszenia przez Sąd
w zaskarżonym wyroku art. 341
uozz jest bezpodstawny.
Chybione są także pozostałe zarzuty skargi. Powołany w skardze art. 3 k.p.
definiuje pojęcie pracodawcy na potrzeby roszczeń ze stosunku pracy. Jak już
o tym wspomniano, skarżony wyrok nie dotyczy tej kategorii spraw, a zatem
stronami w niej nie mogły być placówki oświatowe nie mające osobowości prawnej.
Z kolei art. 18 i art. 18 a ustawy o finansach publicznych regulują sposób
finansowania jednostek budżetowych, nie odnoszą się zaś do zobowiązań
4
powstałych w trakcie prowadzonej przez te jednostki działalności, zatem przepisy
te nie miały zastosowania w sprawie.
W tym stanie rzeczy skarga podlegała oddaleniu (art. 42411
§ 1 k.p.c.).