Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 83/06
POSTANOWIENIE
Dnia 7 grudnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Antoni Górski (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku W. K.
przy uczestnictwie K. N.
o podział majątku wspólnego,
po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu niejawnym
w dniu 7 grudnia 2006 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Okręgowego w L.
z dnia 20 czerwca 2006 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 20 czerwca 2006 r. Sąd Okręgowy
w L. odrzucił apelację wnioskodawcy W. K. z powodu niespełnienia wymagań
określonych w art. 368 § 1 pkt 5 k.p.c.
W zażaleniu wnioskodawca wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia
w części dotyczącej odrzucenia apelacji, zarzucając, że zaskarżenie całego
postanowienia w sprawie o podział majątku wspólnego oznaczało, iż skarżący
domagał się przekazania do ponownego rozpoznania całej sprawy, a nie jej
fragmentu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 22 grudnia
2005 r.:
l. dokonał podziału majątku wspólnego W. K. i K. N., w skład którego
wchodzi spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu nr 9, położonego w L. przy ulicy
Ż. 16 - w ten sposób, że spółdzielcze lokatorskie prawo do wyżej opisanego lokalu
przyznał K. N.;
II. tytułem dopłaty zasądził od W. K. na rzecz K. N. kwotę 43.076,62 zł z
ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;
III. zasądził od W. K. na rzecz K. N. z tytułu pobranych pożytków kwotę
5.251,50 z ustawowymi odsetkami od daty uprawomocnienia się orzeczenia do
dnia zapłaty;
IV. ustalił, że wartość majątku wspólnego wynosi 122.286,44 zł, a wpis
określił na 1.743 zł;
V. oddalił wniosek w pozostałej części;
VI. nakazał ściągnąć od wnioskodawcy W. K. na rzecz Skarbu Państwa
tytułem brakującego wpisu kwotę 743,50 zł, zaś od uczestniczki K. N. kwotę 871,50
zł;
3
VII. stwierdził, że każdy z uczestników ponosi koszty postępowania
związane ze swym udziałem w sprawie.
Apelację od powyższego postanowienia wnieśli wnioskodawca
i uczestniczka. W apelacji wnioskodawcy, sporządzonej przez pełnomocnika
będącego adwokatem, wskazano, iż zaskarżeniu podlega postanowienie Sądu
pierwszej instancji w całości. Wnioskodawca wniósł o uchylenie postanowienia
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy odrzucił apelację
wnioskodawcy, jak również oddalił apelację uczestniczki. Odnośnie do apelacji
wnioskodawcy W. K. Sąd stwierdził, że nie odpowiadała ona wymaganiom, o
których mowa w art. 368 § 1 pkt 5 k.p.c. Sąd uznał, że w apelacji sformułowany
został wyłącznie wniosek o uchylenie postanowienia Sądu Rejonowego bez
zaznaczenia zakresu żądanego uchylenia. Sąd podkreślił, że wniosek o zmianę lub
uchylenie postanowienia orzekającego co do istoty sprawy w postępowaniu
nieprocesowym z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia należy do
istotnych elementów apelacji. Uznał, iż zakres żądanego uchylenia, jak również
zmiany, nie może być przez Sąd wyprowadzany z relacji wskazanego zakresu
zaskarżenia i treści zaskarżonego apelacją orzeczenia oraz uzasadnienia apelacji,
ale musi zostać odrębnie określony przez skarżącego.
Należy stwierdzić, że przepis art. 368 § 1 pkt 5 k.p.c. nie może być
rozumiany jako powodujący konieczność powtarzania oczywistych sformułowań.
Jeżeli więc wnioski zawarte w apelacji oraz sformułowanie żądania apelacji
pozwalają na ustalenie, w sposób niebudzący wątpliwości, jaki jest zakres żądań
strony wnoszącej apelację, nie można przywiązywać nadmiernej wagi do braku
stwierdzenia, iż zaskarżony wyrok ma być zmieniony lub uchylony w całości.
Wprawdzie formułując wnioski apelacji nie użyto w niej słowa, iż chodzi o uchylenie
postanowienia w całości, ale wbrew odmiennej opinii Sądu Okręgowego, nie jest to
brak apelacji, który może być podstawą jej odrzucenia. Nie może budzić
wątpliwości, że przedmiotem apelacji jest całe orzeczenie Sądu pierwszej instancji,
wraz ze wszystkimi jego rozstrzygnięciami oraz, że wnioskodawca nie żąda
uchylenia poszczególnych jego rozstrzygnięć, lecz żąda uchylenia całego
4
zaskarżonego orzeczenia. Należy uznać, że takie określenie wniosku apelacyjnego
odpowiada wymaganiom art. 368 §1 pkt 5 k.p.c.
Przywiązywanie do powyższego braku tak daleko idących skutków, jak
uczynił to Sąd Okręgowy, nie pozostaje w zgodzie z ideą racjonalnego
ustawodawcy, który tworzy przepisy postępowania po to, aby ułatwić stronom
i sądowi rozpoznającemu sprawę, jej rozstrzygnięcie, a nie po to, aby przy pomocy
tych przepisów pozbawiać stronę jednego z najważniejszych jej uprawnień jakim
jest możliwość skorzystania z kontroli instancyjnej, przez wykładnię ściśle literalną
tych przepisów, oderwaną od celu jakiemu mają one służyć (por. postanowienie SN
z dnia 5 sierpnia 2005 r., II CZ 68/05, niepubl.).
W tych okolicznościach Sąd Najwyższy uznał, że zażalenie zasługiwało na
uwzględnienie i orzekł jak w sentencji (art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
jc