II CNP 112/06
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-12-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CNP 112/06
POSTANOWIENIE
Dnia 19 grudnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 19 grudnia 2006 r.,
skargi B.S.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Okręgowego w Z. z dnia 18 kwietnia 2005 r., sygn. akt [...],
wydanego w sprawie z wniosku "I." – G., M. - Spółki Jawnej
przy uczestnictwie dłużnika J.S. wspólnika Spółki Jawnej – „S.” S., N., S.
przy udziale małżonki dłużnika – B.S.
o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Skarżąca, wnosząc o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia, nie wyczerpała toku instancji, ponieważ nie złożyła w terminie
zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego w przedmiocie nadania klauzuli
wykonalności. Zgodnie zaś z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia przysługuje wyłącznie od
prawomocnego orzeczenia sądu drugiej instancji kończącego postępowanie
w sprawie. Jednakże art. 4241
§ 2 k.p.c. przewiduje uprawnienie do wniesienia
skargi w wyjątkowych wypadkach, gdy niezgodność z prawem wynika z naruszenia
podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw
człowieka i obywatela, także od prawomocnego orzeczenia kończącego
postępowanie w sprawie wydanego przez sąd pierwszej lub drugiej instancji, gdy
strony nie skorzystały z przysługujących im środków prawnych.
Według postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2006 r., I CNP
4/06 (OSNC 2006, nr 6, poz. 113), za wypadek wyjątkowy, o którym mowa w art.
4241
§ 2 k.p.c., można uznać - przykładowo – nie skorzystanie przez stronę
z przysługującego jej środka zaskarżenia z powodu ciężkiej choroby, katastrofy,
klęski żywiołowej lub błędnej informacji udzielonej przez pracownika sądu.
W okolicznościach niniejszej sprawy nie występuje taki wyjątkowy wypadek.
Doręczenie zawiadomienia o terminie posiedzenia było prawidłowe, nastąpiło do
rąk męża skarżącej, który podjął się oddać przesyłkę adresatce. Nieobecność
skarżącej na posiedzeniu nie usprawiedliwiała spóźnionego złożenia zażalenia na
postanowienie oraz spóźnionego wystąpienia o przywrócenie terminu na wniesienie
zażalenia. Został odrzucony wniosek skarżącej o przywrócenie terminu,
z powołaniem się na fakt, że skarżąca nie zachowała siedmiodniowego terminu do
wniesienia tego wniosku po uzyskaniu informacji o nadaniu przeciwko niej klauzuli
wykonalności. Twierdzenie zaś skarżącej o dowiedzeniu się o orzeczeniu w dniu
3 lutego 2006 r. nie odpowiada ustaleniom dokonanym przez Sąd Okręgowy
i podzielonym następnie przez Sąd Apelacyjny, że to dowiedzenie się miało
miejsce w dniu styczniu 2006 r.
3
Posiedzenie w sprawie nadania klauzuli wykonalności odbyło się w kwietniu
2005 r., natomiast korzystna dla skarżącej uchwała Sądu Najwyższego w sprawie
III CZP 21/05 („Tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej,
opatrzonemu na podstawie art. 7781
k.p.c. klauzulą wykonalności przeciwko
wspólnikowi tej spółki, sąd nie może nadać klauzuli wykonalności w trybie art. 787
k.p.c. przeciwko jego małżonkowi”) zapadła 12 maja 2005 r., a została
opublikowana w OSNC 2006, nr 4, poz. 58. Należy ponadto podkreślić, że nawet
po wydaniu uchwały Sąd orzekający nie jest związany jej treścią, ale uwzględnia
moc zawartych w niej argumentów. Dlatego odmienne od wydanej później uchwały
Sądu Najwyższego stanowisko Sądu Okręgowego nie może być tylko z tego
powodu uznane za naruszające podstawowe zasady porządku prawnego lub
konstytucyjne wolności albo prawa człowieka i obywatela (art. 4241
§ 2 k.p.c.).
Orzeczenie Sądu nie narusza zasad porządku prawnego, a jedynie zajmuje
stanowisko odmienne od późniejszego stanowiska Sądu Najwyższego, przy czym
samo wystąpienie o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego, wynikiem którego było
podjęcie uchwały w sprawie III CZP 21/05, potwierdza sporność kwestii nadania
klauzuli wykonalności i możliwość reprezentowania różnych stanowisk.
Należy zatem przyjąć, że orzeczenie Sądu Okręgowego nie jest niezgodne
z prawem w znaczeniu przyjmowanym w wykładni przepisów o skardze
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, a przez to nie
zachodzi potrzeba dalszego badania, czy powoduje ono skutki w sferze wolności
i praw skarżącej. Zresztą w postanowieniu z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05
(OSNC 2006, nr 1, poz. 16), Sąd Najwyższy stwierdził, że od postanowienia
w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu skarga
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie przysługuje
(art. 4241
§ 1 k.p.c.).
Skarga podlegała więc odrzuceniu na podstawie art. 4248
§ 2 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 19 grudnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 19 grudnia 2006 r.,
skargi B.S.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Okręgowego w Z. z dnia 18 kwietnia 2005 r., sygn. akt [...],
wydanego w sprawie z wniosku "I." – G., M. - Spółki Jawnej
przy uczestnictwie dłużnika J.S. wspólnika Spółki Jawnej – „S.” S., N., S.
przy udziale małżonki dłużnika – B.S.
o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Skarżąca, wnosząc o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia, nie wyczerpała toku instancji, ponieważ nie złożyła w terminie
zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego w przedmiocie nadania klauzuli
wykonalności. Zgodnie zaś z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia przysługuje wyłącznie od
prawomocnego orzeczenia sądu drugiej instancji kończącego postępowanie
w sprawie. Jednakże art. 4241
§ 2 k.p.c. przewiduje uprawnienie do wniesienia
skargi w wyjątkowych wypadkach, gdy niezgodność z prawem wynika z naruszenia
podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw
człowieka i obywatela, także od prawomocnego orzeczenia kończącego
postępowanie w sprawie wydanego przez sąd pierwszej lub drugiej instancji, gdy
strony nie skorzystały z przysługujących im środków prawnych.
Według postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2006 r., I CNP
4/06 (OSNC 2006, nr 6, poz. 113), za wypadek wyjątkowy, o którym mowa w art.
4241
§ 2 k.p.c., można uznać - przykładowo – nie skorzystanie przez stronę
z przysługującego jej środka zaskarżenia z powodu ciężkiej choroby, katastrofy,
klęski żywiołowej lub błędnej informacji udzielonej przez pracownika sądu.
W okolicznościach niniejszej sprawy nie występuje taki wyjątkowy wypadek.
Doręczenie zawiadomienia o terminie posiedzenia było prawidłowe, nastąpiło do
rąk męża skarżącej, który podjął się oddać przesyłkę adresatce. Nieobecność
skarżącej na posiedzeniu nie usprawiedliwiała spóźnionego złożenia zażalenia na
postanowienie oraz spóźnionego wystąpienia o przywrócenie terminu na wniesienie
zażalenia. Został odrzucony wniosek skarżącej o przywrócenie terminu,
z powołaniem się na fakt, że skarżąca nie zachowała siedmiodniowego terminu do
wniesienia tego wniosku po uzyskaniu informacji o nadaniu przeciwko niej klauzuli
wykonalności. Twierdzenie zaś skarżącej o dowiedzeniu się o orzeczeniu w dniu
3 lutego 2006 r. nie odpowiada ustaleniom dokonanym przez Sąd Okręgowy
i podzielonym następnie przez Sąd Apelacyjny, że to dowiedzenie się miało
miejsce w dniu styczniu 2006 r.
3
Posiedzenie w sprawie nadania klauzuli wykonalności odbyło się w kwietniu
2005 r., natomiast korzystna dla skarżącej uchwała Sądu Najwyższego w sprawie
III CZP 21/05 („Tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej,
opatrzonemu na podstawie art. 7781
k.p.c. klauzulą wykonalności przeciwko
wspólnikowi tej spółki, sąd nie może nadać klauzuli wykonalności w trybie art. 787
k.p.c. przeciwko jego małżonkowi”) zapadła 12 maja 2005 r., a została
opublikowana w OSNC 2006, nr 4, poz. 58. Należy ponadto podkreślić, że nawet
po wydaniu uchwały Sąd orzekający nie jest związany jej treścią, ale uwzględnia
moc zawartych w niej argumentów. Dlatego odmienne od wydanej później uchwały
Sądu Najwyższego stanowisko Sądu Okręgowego nie może być tylko z tego
powodu uznane za naruszające podstawowe zasady porządku prawnego lub
konstytucyjne wolności albo prawa człowieka i obywatela (art. 4241
§ 2 k.p.c.).
Orzeczenie Sądu nie narusza zasad porządku prawnego, a jedynie zajmuje
stanowisko odmienne od późniejszego stanowiska Sądu Najwyższego, przy czym
samo wystąpienie o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego, wynikiem którego było
podjęcie uchwały w sprawie III CZP 21/05, potwierdza sporność kwestii nadania
klauzuli wykonalności i możliwość reprezentowania różnych stanowisk.
Należy zatem przyjąć, że orzeczenie Sądu Okręgowego nie jest niezgodne
z prawem w znaczeniu przyjmowanym w wykładni przepisów o skardze
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, a przez to nie
zachodzi potrzeba dalszego badania, czy powoduje ono skutki w sferze wolności
i praw skarżącej. Zresztą w postanowieniu z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05
(OSNC 2006, nr 1, poz. 16), Sąd Najwyższy stwierdził, że od postanowienia
w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu skarga
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie przysługuje
(art. 4241
§ 1 k.p.c.).
Skarga podlegała więc odrzuceniu na podstawie art. 4248
§ 2 k.p.c.