Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II PK 239/09
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 marca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Beata Gudowska (przewodniczący)
SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca)
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z powództwa K. K.
przeciwko Fabryce […] S.A. w W.
o odprawę emerytalną,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 2 marca 2010 r.,
skargi kasacyjnej Rzecznika Praw Obywatelskich od wyroku Sądu Okręgowego w
W.
z dnia 12 lutego 2009 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Okręgowemu w W. do ponownego rozpoznania, pozostawiając
temu sądowi orzeczenie o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
2
Sąd Okręgowy w W. VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem
z dnia 12 lutego 2009 r. w punkcie I oddalił apelację powoda K. K. od wyroku Sądu
Rejonowego w W. VI Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17
października 2007 r. oddalającego powództwo przeciwko Fabryce […] Spółce
Akcyjnej w W. i zasądzającego od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.800 zł
tytułem zwrotu kosztów procesu, oraz w punkcie II zasądził od powoda na rzecz
pozwanej 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji
odwoławczej.
W sprawie tej ustalono, że powód był zatrudniony u pozwanej na podstawie
umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku Przewodniczącego Związku
Zawodowego "Solidarność 80". Z dniem 31 maja 2004 r. umowa o pracę z
powodem została rozwiązana, za zgodą organizacji związkowej (art. 32 ust. 1
ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, jednolity tekst: Dz. U. z
2001 r. Nr 79 poz. 854 ze zm.), na podstawie art. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r.
o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z
przyczyn nie dotyczących pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844, ze zm. zwanej
dalej ustawą o zwolnieniach z pracy), z zastosowaniem skróconego okresu
wypowiedzenia. W dniu rozwiązania stosunku pracy powód nabył prawo do: 1/
odszkodowania za skrócony okres wypowiedzenia w wysokości dwumiesięcznego
wynagrodzenia, w kwocie 24.526,80 zł, 2/ nagrody jubileuszowej za 45 lat pracy
ogółem, w tym 41 lat pracy u strony pozwanej w wysokości 91.021,68 zł, 3/
odprawy z art. 8 ustawy o zwolnieniach z pracy w wysokości trzymiesięcznego
wynagrodzenia w kwocie 12.360 zł, 4/ dodatkowej odprawy z tytułu rozwiązania
stosunku pracy na podstawie ustawy o zwolnieniach z pracy (art. 24 Zakładowego
Układu Zbiorowego Pracy, powoływanego jako zuzp) w wysokości 12 wynagrodzeń
miesięcznych liczonych jako ekwiwalent za urlop w kwocie 147.160,80 zł. Pozwany
pracodawca wypłacił powodowi te świadczenia (częściowo w ratach) w łącznej
kwocie 275.069,28 zł. W dniu 1 czerwca 2004 r. powód wystąpił do organu
rentowego o emeryturę, która została mu przyznana od 1 czerwca 2004 r. decyzją z
dnia 30 czerwca 2004 r.
3
W pozwie z 31 maja 2007 r. powód domagał się zasądzenia od pozwanej
kwoty 50.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 1 czerwca 2004 r. do dnia
zapłaty tytułem jednorazowej odprawy emerytalnej na podstawie załącznika nr 11
do zuzp. Powód utrzymywał, że w związku z zastosowaniem wobec niego
szczególnego trybu rozwiązania umowy o pracę oraz postanowieniami zuzp strona
pozwana była zobowiązana, obok wypłaconych mu świadczeń, zapłacić mu
ponadto kwotę 64.382,50 zł tytułem jednorazowej odprawy emerytalnej na
podstawie punktu 1 załącznika nr 11 do zuzp, w wysokości 700 % podstawy
wymiaru. Tylko z uwagi na brak środków do uiszczenia opłaty sądowej powód
ograniczył powództwo do kwoty 50.000 zł. Powód twierdził, że także na podstawie
art. 921
§ 1 k.p. przysługuje mu prawo do jednorazowej odprawy emerytalnej w
wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia, której pozwany mu nie wypłacił.
Pomiędzy ustaniem stosunku pracy i przejściem na emeryturę zachodził związek o
charakterze funkcjonalnym, a zatem została spełniona przesłanka do wypłaty
należnej mu odprawy emerytalnej.
W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa na
podstawie art. 24 pkt 5 zuzp., który stanowi, że w razie zbiegu prawa do odprawy
przewidzianej w art. 8 ustawy o zwolnieniach z pracy oraz prawa do jednorazowej
odprawy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę inwalidzką pracownikowi
przysługuje jedna, korzystniejsza odprawa. Powód jako przewodniczący organizacji
zakładowej znał treść tego postanowienia zuzp, a nadto pomimo złej sytuacji
finansowej pozwana wypłaciła powodowi wszystkie należne mu świadczenia w
łącznej kwocie 275.069,28 zł.
Sąd Okręgowy oddalił apelację powoda, podzielając jako własne ustalenia
faktyczne oraz ich ocenę dokonane przez Sąd Rejonowy. Z treści art. 921
k.p.
wynika, że warunkiem koniecznym do uzyskania odprawy emerytalnej jest to, aby
ustanie zatrudnienia pozostawało w związku przyczynowym z przejściem na
emeryturę. Innymi słowy, pracownik przed ustaniem stosunku pracy powinien
złożyć wniosek o emeryturę lub rentę tak, aby przyznanie tego świadczenia było
czynnikiem determinującym ustanie stosunku pracy. „Jeżeli pracownik nabył prawo
do emerytury lub renty, jednakże nie spełnił warunku przejścia na emeryturę, to nie
ma podstawy do wypłacenia mu odprawy emerytalnej/ rentowej. Zdarzeniem
4
prawnym skutkującym powstanie prawa do odprawy jest ustanie stosunku pracy w
związku z przejściem na emeryturę”.
Przy ocenie zasadności roszczenia o odprawę emerytalną należało stosować
postanowienia zuzp, który zawierał „zdecydowanie korzystniejsze regulacje dla
pracownika”. Powód będący działaczem związkowym znał treść postanowień zuzp.,
w szczególności jego art. 24, który przewiduje w razie zbiegu odpraw z tytułu
zwolnień grupowych i przejścia na emeryturę wypłatę tylko jednego,
korzystniejszego świadczenia. Obowiązujący u pozwanego pracodawcy zuzp
zapewnił powodowi nie tylko minimum odprawy emerytalnej wynikające z
powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy (które w przypadku powoda
wynosiłoby ok. 25.000 zł), ale również korzystniej uregulował prawa pracownicze w
przypadku rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy.
Z tego rozwiązania powód skorzystał, gdyż otrzymał ponad 147.000 zł odprawy,
podczas gdy minimum ustawowej odprawy „na zasadach ogólnych” wyniosłoby
około 25 tysięcy złotych.
Skargę kasacyjną od tego wyroku wniósł Rzecznik Praw Obywatelskich,
zarzucając naruszenie: 1/ załącznika nr 11 pkt 1 zuzp w związku z art. 921
k.p.
przez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że
powodowi nie przysługiwała odprawa emerytalna z uwagi na brak związku ustania
stosunku pracy z przejściem na emeryturę, a także naruszenie art. 24 pkt 5 zuzp w
związku z art. 9 § 2 k.p. przez nieznajdujące oparcia w powszechnych przepisach
prawa pracy przyjęcie, że w razie zbiegu prawa odprawy z tytułu zwolnień
grupowych oraz odprawy emerytalnej powodowi przysługiwała tylko jedna
korzystniejsza odprawa, 2/ art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, „obejmującego ochroną
prawną własność i inne prawa majątków, do których zalicza się odprawę
emerytalną podlegającą prawu dziedziczenia”. Okolicznością uzasadniającą
przyjęcie skargi do rozpoznania jest występowanie w sprawie istotnego
zagadnienia prawnego, „czy w przypadku rozwiązania stosunku pracy z
pracownikiem z przyczyn jego niedotyczących, spełniającym warunki do nabycia
prawa do emerytury, przysługuje mu odprawa emerytalna na warunkach
określonych w art. 921
§ 1 k.p. w sytuacji, gdy rozwiązanie stosunku pracy nie było
jednocześnie poprzedzone złożeniem przez niego wniosku o emeryturę, a
5
pracownik rozpoczyna pobieranie emerytury od pierwszego dnia następującego po
dniu ustania stosunku pracy?”.
Skarżący podkreślił, że z powołanego przez Sąd Rejonowy wyroku Sądu
Najwyższego z dnia 2 października 1990 r., I PR 284/90, nie wynika, ażeby za datę
przejścia na emeryturę należało przyjąć datę przyznania świadczenia, jeśli
nastąpiło to po rozwiązaniu stosunku pracy na wniosek złożony w czasie
zatrudnienia. Prawo do odprawy nie jest uwarunkowane złożeniem przez
pracownika wniosku o emeryturę w czasie zatrudnienia. Z chwilą przejścia na
emeryturę były pracownik może żądać wykonania na jego rzecz świadczenia (o ile
spełnia jego pozostałe przesłanki) niezależnie od tego czy zakład pracy wiedział o
przejściu na emeryturę. Pojęcie „ustania stosunku pracy w związku z przejściem na
emeryturę" powinno być interpretowane przede wszystkim w kategoriach
obiektywnych, z uwzględnieniem tego, czy pracownik ostatecznie korzysta z
emerytury po zaprzestaniu zatrudnienia. W ocenie skarżącego, pracodawca nie
może odmówić pracownikowi przyznania tej odprawy, jeżeli bezpośrednio po
rozwiązaniu stosunku pracy przez pracodawcę na podstawie ustawy o zwolnieniach
grupowych zmienił się status prawny z pracownika na emeryta.
Skarżący podkreślił, że odprawa emerytalna jest świadczeniem
powszechnym, do którego prawo nabywa każdy pracownik jednokrotnie wówczas,
gdy kończy aktywność pracowniczą i staje się emerytem (rencistą). Przepisy art.
921
§ 1 k.p. i punktu 1 załącznika nr 11 do zuzp nie różnią się w zakresie
przesłanek nabycia prawa do odprawy emerytalnej, a jedynie co do wysokości tego
świadczenia. W obu przypadkach przesłanką nabycia prawa do odprawy jest
ustanie stosunku pracy „w związku" z przejściem na emeryturę. Związek ustania
stosunku pracy z przejściem na emeryturę nie musi być ścisły, przyczynowo-
skutkowy. Do nabycia prawa do odprawy nie jest konieczne, aby rozwiązano
stosunek pracy z powodu przejścia pracownika na emeryturę. Przyczyna
rozwiązania stosunku pracy nie ma wpływu na prawo do odprawy emerytalnej.
Wystarczy związek czasowy, to jest przejście na emeryturę bezpośrednio po
ustaniu stosunku pracy. Jeżeli pracownik spełnia warunki do przyznania emerytury
w okresie pozostawania w stosunku pracy (ma wymagany wiek i okres
zatrudnienia) i przechodzi na emeryturę bezpośrednio po zakończeniu zatrudnienia,
6
zmieniając status prawny z pracownika na emeryta, to należy uznać, że z tytułu
ustania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy pracownik
spełnia warunki zarówno do nabycia prawa do odprawy emerytalnej oraz do
odprawy przewidzianej w ustawie zwolnieniach z pracy. Oba te świadczenia są
związane z innymi okolicznościami, mają zatem odmienny charakter i funkcję oraz
przysługują z odrębnych tytułów prawnych. Odprawa emerytalna ma charakter
powszechny, ponieważ przysługuje raz w życiu każdemu pracownikowi po
zakończeniu aktywności zawodowej i przejściu do kategorii emerytów. Natomiast
odprawa pieniężna z ustawy o zwolnieniach grupowych ma charakter szczególny i
zawsze przysługuje wtedy, gdy pracodawca zwalnia pracownika, mimo że ten się
do tego w żaden sposób nie przyczynił. Pracodawca, dysponując dokumentacją
osobową pracowników, ma pełne rozeznanie w zakresie ich uprawnień
emerytalnych. Może zatem przy zwolnieniach grupowych w pierwszej kolejności
inicjować rozwiązanie stosunków pracy z tym pracownikami, którzy spełniają
warunki do uzyskania świadczeń emerytalnych. Wypowiedzenie z tych przyczyn
umowy o pracę pracownikowi spełniającemu warunki do przyznania prawa do
emerytury nie może prowadzić do pozbawienia pracownika prawa do
jednorazowego świadczenia o charakterze powszechnym, jakim jest odprawa
emerytalna, jeżeli od następnego dnia po zakończeniu zatrudnienia pracownik
zostaje emerytem. Brak pracowniczego obowiązku powiadomienia pracodawcy o
zamiarze skorzystania z emerytury nie powinien powodować ujemnych następstw
w zakresie nabycia prawa do odprawy emerytalnej w sytuacji, gdy wniosek o
przyznanie tego świadczenia pracownik złoży już po ustaniu zatrudnienia. Wywiera
on skutek w postaci przyznania emerytury od pierwszego dnia następującego po
rozwiązaniu umowy o pracę, a ponadto pracownikowi przysługuje jednorazowa
odprawa emerytalna w związku z przejściem na emeryturę. Zakwestionowany
wyrok naruszył zasadę z art. 64 ust. 2 Konstytucji RP, tj. prawo własności do
świadczenia o charakterze majątkowym, jaką jest jednorazowa odprawa
emerytalna.
W konsekwencji skarżący wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku
oraz poprzedzającego go wyroku Sądu pierwszej instancji i przekazanie sprawy
7
temu Sądowi do ponownego jej rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach
procesu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna jest usprawiedliwiona co do zasady. W utrwalonym
orzecznictwie przyjmuje się bowiem, że pracownik nabywa prawo do odprawy
emerytalnej lub rentowej, jeżeli jego stosunek ustał w związku w związku z
przejściem na emeryturę lub rentę. Oznacza to, że pracownik nabywa prawo do
odprawy emerytalnej lub rentowej wówczas, gdy staje się emerytem lub rencistą w
związku z ustaniem stosunku pracy. Związek pomiędzy ustaniem stosunku pracy a
przejściem na emeryturę lub rentę może być rozmaicie pojmowany. Niewątpliwie
może być to związek przyczynowo-skutkowy, ale wystarczy także związek czasowy
lub funkcjonalny, który zostaje zachowany, jeżeli ustaniu stosunku pracy
towarzyszy nabycie prawa do emerytury lub renty. Wystarcza zatem, że pracownik
w związku i po ustaniu zatrudnienia nabywa status emeryta lub rencisty, gdyż
zaczyna korzystać z prawa do emerytury lub renty. Decydujące znaczenie dla
nabycia prawa do odprawy emerytalnej lub rentowej ma zatem przejście na
emeryturę lub rentę połączone z definitywnym ustaniem stosunku pracy, czyli
zmiana pracowniczego statusu prawnego na status emeryta lub rencisty przez
pracownika, który w związku z ustaniem stosunku pracy korzysta z uzyskanych
uprawnień emerytalnych lub rentowych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6
czerwca 2000 r., I PKN 700/99, OSNAPiUS 2001 nr 15, poz. 486). Przyczyna
ustania lub rozwiązania pracownika stosunku pracy nie pozbawia prawa do
przysługującej mu powszechnej i jednorazowej odprawy emerytalnej lub rentowej,
skoro art. 921
§ 1 k.p. uzależnia prawo do tej odprawy od przejścia na emeryturę
lub rentę związku z ustaniem stosunku pracy, bez względu na jego przyczynę (por.
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lipca 1999 r., I PKN 174/99, OSNAPiUS 2000
nr 21, poz. 786). Oznacza to, że pracownik, który przechodzi na emeryturę lub
rentę w związku z ustaniem stosunku pracy, mógłby nie nabyć prawa do
jednorazowej i powszechnej odprawy przepisu emerytalnej lub rentowej tylko z
mocy wyraźnego prawa pracy. Może to wystąpić w wyraźnie uregulowanych
prawem sytuacjach, w których dochodzi do zbiegu uprawnień do przysługującej
odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy z równocześnie przysługującą
8
odprawą emerytalną lub rentową w związku z ustaniem stosunku pracy i przejściem
na emeryturę lub rentę, jeżeli ustawodawca wyraźnie przesądza, że przysługuje
tylko jedno korzystniejsze świadczenie wedle przełożenia pozwalającego w istocie
rzeczy na zaliczenie niższego świadczenia - uzyskanej w związku z ustaniem
stosunku pracy odprawy emerytalnej na poczet świadczenia wyższego świadczenia
- przysługującej w związku z rozwiązaniem stosunku pracy wyższej odprawy
pieniężnej. Taką regulację zawierał art. 8 ust. 4 ustawy o zwolnieniach z pracy z 28
grudnia 1989 r. i została ona recypowana (przeniesiona) do art. 24 ust. 5 zuzp
obowiązującego u pozwanego pracodawcy, tyle że wymieniony przepis ustawy z
dniem 1 lipca 2003 r. utracił moc obowiązującą, bo został uchylony przez art. 15
ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z
pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. Nr
90, poz. 844 ze zm.). Równocześnie ta nowa ustawa o zwolnieniach z pracy nie
zawiera już reguły kolizyjnej dotyczącej zbiegających się uprawnień, która
wyłączałaby prawo do uzyskania odprawy emerytalnej lub rentowej w związku z
ustaniem stosunku pracy w przypadku zbiegu tego świadczenia z uprawnieniem do
odprawy pieniężnej w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn
niedotyczących pracownika. Przeciwnie, jej art. 15 wyraźnie pozbawił mocy
obowiązującej wcześniejszą normę kolizyjną zawartą w uchylonym art. 8 ust. 4
ustawy o zwolnieniach z pracy z 28 grudnia 1989 r. Ta zmiana stanu prawnego nie
została uwzględniona przy stosowaniu i wykładni „kolizyjnego” art. 24 ust. 5 zuzp
obowiązującego u pozwanego pracodawcy, który jako mniej korzystny dla
pracowników niż przepisy prawa pracy (art. 18 § 2 k.p.) nie mógł stanowić
podstawy prawnej osądzenia roszczenia powoda domagającego się przyznania mu
prawa do odprawy emerytalnej w związku z ustaniem stosunku pracy. Po utracie
mocy obowiązującej przepisów szczególnych, z których wynikało prawo do
wyższego ze zbiegających się różnych świadczeń przysługujących w związku z
ustaniem (rozwiązaniem) stosunku pracy, dwa świadczenia przysługujące w razie
spełnienia warunków częściowo odmiennego typu, tj. odprawa pieniężna
przysługująca w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn
niedotyczących pracownika oraz odprawa emerytalna przysługująca w związku z
ustaniem stosunku pracy i przejściem na emeryturę są od siebie odrębne i
9
niezależne, co sprawia, że nie mogą być one wzajemnie rozliczone, tj. w
szczególności „zbiegające się” świadczenie o niższej wartości nie może być
zaliczone na poczet świadczenia o wyższej wartości.
Powyższe sprawiało, że w rozpoznawanej sprawie powodowi przysługuje
odprawa emerytalna. Równocześnie jednak do określenia wysokości tego
świadczenia nie wystarcza gramatyczna wykładnia pkt 1 załącznika Nr 11 do zuzp,
z którego wynika, że jeżeli pracownik (tak jak powód) przepracował u pozwanego
pracodawcy ponad 40 lat, to przysługuje mu odprawa emerytalna w wysokości
700% podstawy wymiaru. Przy osądzie wysokości należnej odprawy emerytalnej
istotne jest to, że pozwany prawodawca obok wypłaconej powodowi odprawy
pieniężnej w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn niedotyczących
pracownika wysokości ustawowej - 12.360 zł, wypłacił powodowi także dodatkową
odprawę pieniężną w wysokości 147.160,80 zł (w wysokości 12 miesięcznych
wynagrodzeń liczonych jak ekwiwalent za urlop), która wszakże przysługiwała „w
razie rozwiązania stosunku pracy na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r.”
(art. 24 ust. 1 zuzp) i w razie zbiegu odprawy emerytalnej z ustawową oraz
dodatkową odprawą pieniężną z tytułu rozwiązania stosunku pracy przysługiwała
„jedna korzystniejsza dla pracownika odprawa” (art. 24 ust. 5 zuzp). Według Sądu
Najwyższego, zasada prawa pracy stanowiąca, że wynagrodzenie przysługuje za
pracę wykonaną, a za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do
wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa tak stanowią (art. 80 k.p.),
znajduje zastosowanie także przy ustalaniu prawa do świadczeń ze stosunku
pracy, do których wyliczenia uwzględnia się wynagrodzenie za pracę. Skoro powód
mógł nabyć prawo do dodatkowej odprawy pieniężnej na podstawie szczególnego
przepisu prawa pracy - art. 24 ust. 1 zuzp - wyłącznie „w razie rozwiązania
stosunku pracy na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r.”, to wedle
gramatycznej wykładni tego przepisu w związku z art. 80 k.p. możliwe było
zakwestionowanie zasadności przyznania powodowi dodatkowej 12 miesięcznej
odprawy pieniężnej w razie rozwiązania umowy o pracę na podstawie innego aktu
ustawowego, tj. na podstawie obowiązującej w dacie przyznania tego dodatkowego
świadczenia ustawy o zwolnieniach z pracy z 2003 r. Równocześnie regulacje
zawarte w ust. 1 oraz w ust. 5 art. 24 zuzp pozostały ze sobą w takim ściśle
10
określonym związku normatywnym, że pomimo utraty mocy obowiązującej ust. 5
tego przepisu, w związku z uchyleniem art. 8 ust. 4 ustawy o zwolnieniach z pracy z
1989 r., wypłacenie powodowi tej dodatkowej odprawy pieniężnej, która
przysługiwała „w razie rozwiązania stosunku pracy na podstawie ustawy z dnia 28
grudnia 1989 r.”, nie może być - w rozpoznawanej sprawie - pominięte przy ocenie
wysokości roszczeń z tytułu należnej mu odprawy emerytalnej. Ostatecznie w tych
złożonych okolicznościach sprawy Sąd Najwyższy uznał, że powodowi należy się
odprawa emerytalna na podstawie pkt 8 załącznika Nr 11 do zuzp w związku z art.
921
§ 1 k.p. w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia „liczonego jak
ekwiwalent za urlop”, co odpowiada także regułom wyrażonym w art. 8 k.p. W celu
ustalenia wysokości należnej powodowi odprawy emerytalnej liczonej od
wynagrodzenia za pracę powoda, którego wysokość w sprawie nie została
jednoznacznie ustalona (12.360 zł czy 12.263 zł) oraz dla rozstrzygnięcia o
kosztach postępowania Sąd Najwyższy wyrokował jak w sentencji na podstawie art.
39815
k.p.c.