Pełny tekst orzeczenia

UCHWAŁA SĄDU NAJWYŻSZEGO
z dnia 3 sierpnia 2010 r.
III SW 370/10
w sprawie ważności wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
przeprowadzonych w dniach 20 czerwca 2010 r. oraz 4 lipca 2010 r.
Przewodniczący Prezes SN: Walerian Sanetra, Sędziowie SN: Bogusław
Cudowski, Teresa Flemming-Kulesza, Małgorzata Gersdorf, Katarzyna Gonera,
Zbigniew Hajn, Józef Iwulski, Kazimierz Jaśkowski (sprawozdawca), Halina Kiryło,
Zbigniew Korzeniowski, Roman Kuczyński, Jerzy Kuźniar, Jerzy Kwaśniewski,
Zbigniew Myszka, Jolanta Strusińska-Żukowska, Małgorzata Wrębiakowska-Marzec,
Andrzej Wróbel.
Sąd Najwyższy w składzie całej Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i
Spraw Publicznych: z udziałem Prokuratora Generalnego Andrzeja Seremeta i
Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej Stefana J. Jaworskiego, po
rozpoznaniu sprawy na posiedzeniu jawnym w dniu 3 sierpnia 2010 r., biorąc pod
uwagę, że:
1. podstawą prawną przeprowadzenia wyborów jest art. 127 w związku z art.
128 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i ustawa z dnia 27 września 1990 r. o
wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (jednolity tekst: Dz.U. z 2010 r. Nr 72,
poz. 467),
2. w przeprowadzonym w dniu 20 czerwca 2010 r. pierwszym głosowaniu
żaden z kandydatów nie uzyskał wymaganej większości, wynoszącej więcej niż
połowa ważnie oddanych głosów, co stwierdziła Państwowa Komisja Wyborcza w
obwieszczeniu z dnia 21 czerwca 2010 r. (Dz.U. Nr 113, poz. 746); czego
następstwem było przeprowadzenie w dniu 4 lipca 2010 r. ponownego głosowania
na dwóch kandydatów: Jarosława Aleksandra Kaczyńskiego i Bronisława Marii
Komorowskiego, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę głosów,
3. zgodnie z art. 76 ust. 1 ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej Sąd Najwyższy rozstrzyga o ważności jego wyboru na podstawie
sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej oraz po rozpoznaniu protestów
przeciwko ważności wyboru,
4. ze sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej przesłanego do Sądu
Najwyższego w dniu 20 lipca 2010 r. wynika, iż nie stwierdziła ona naruszeń prawa
wyborczego, które mogły wywrzeć wpływ na wyniki głosowania i wynik wyborów
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniach 20 czerwca i 4
lipca 2010 r.,
5. do Sądu Najwyższego wpłynęło 378 protestów przeciwko wyborowi
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Za zasadne w całości lub w części Sąd Najwyższy uznał 16 z nich, lecz w
żadnym przypadku nie stwierdził wpływu naruszenia prawa na wynik wyboru, głównie
z uwagi na różnicę głosów uzyskanych przez kandydatów uczestniczących w
ponownym głosowaniu (1 014 753 głosy). Spośród uzasadnionych protestów można
w szczególności wskazać te, które dotyczą wyjęcia z urny więcej o 98 kart do
głosowania niż wydanych wyborcom w Obwodowej Komisji Wyborczej Nr 23 w
Brukseli, co stanowiło naruszenie przepisów rozdziału 7 ustawy o wyborze
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W jednej sprawie jako kwalifikowane
naruszenie art. 61 ust. 1 pkt 5 tej ustawy Sąd Najwyższy uznał przypisanie przez
Obwodową Komisję Wyborczą nr 759 w Warszawie głosów uzyskanych przez
jednego kandydata drugiemu z nich.
Nieuzasadnionych było 229 protestów. Wśród nich 202 zawierało zarzut
przeprowadzenia wyborów, mimo że w związku z powodzią powinien być ogłoszony
stan klęski żywiołowej, w czasie którego przeprowadzenie wyborów jest
niedopuszczalne. Zdaniem wnoszących protesty stanowiło to naruszenie art. 228 ust.
7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz przepisów ustawy z dnia 18 kwietnia
2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz.U. Nr 62, poz. 558 ze zm.). Nadto zarzucono,
że nastąpiło naruszenie zasady równości wynikającej z art. 4 ustawy o wyborze
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż osoby zamieszkałe na terenach objętych
powodzią miały faktycznie utrudnioną możliwość uczestniczenia w wyborach. Zarzut
naruszenia tego przepisu Sąd Najwyższy uznał za nieuzasadniony, ponieważ
poszczególni wyborcy wnoszący protesty nie wykazali konkretnych okoliczności
faktycznych, które w indywidualnych przypadkach utrudniły udział w wyborach.
Natomiast w odniesieniu do nieogłoszenia stanu klęski żywiołowej, Sąd Najwyższy
pozostawił protesty bez dalszego biegu, gdyż nie opierały się one na zarzucie
naruszenia ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, czego wymaga
jej art. 72 ust. 1.
Bez dalszego biegu Sąd Najwyższy pozostawił 128 protestów. Było to
spowodowane ich wniesieniem przed lub po terminie (54 protesty), niewskazaniem
dowodów uzasadniających zarzuty protestu, niepodniesieniem zarzutów przeciwko
wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej lub podniesieniem zarzutów
nieopartych na ustawie o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (54
protesty), bądź to niespełniających innych wymagań wskazanych w tej ustawie (20
protestów). Wśród tych ostatnich mieści się 5 protestów przesłanych do Sądu
Najwyższego drogą elektroniczną. Sąd Najwyższy uznał, że wniesienie protestu w
takiej formie jest niedopuszczalne, gdyż żaden przepis ustawy tej możliwości nie
wprowadza (art. 125 § 2 k.p.c. w związku z art. 75 ust. 1 ustawy o wyborze
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej).
W odniesieniu do 5 pism nazwanych protestami wyborczymi Sąd Najwyższy
orzekł, że nie stanowią one protestu w rozumieniu ustawy o wyborze Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej,
6. Prokurator Generalny wniósł o podjęcie uchwały, że wybór Bronisława Marii
Komorowskiego na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, dokonany dnia 4 lipca
2010 r. jest ważny,
7. Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej wniósł o stwierdzenie
ważności wyborów na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w
dniu 20 czerwca i 4 lipca 2010 r.,
Na podstawie art. 129 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 76
ust. 1 i 2 ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w związku z
obwieszczeniem Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 5 lipca 2010 r. o wynikach
ponownego głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
(Dz.U. Nr 122, poz. 828)
stwierdza ważność wyboru Bronisława Marii Komorowskiego na
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, dokonanego dnia 4 lipca 2010 r.
========================================