I CZ 64/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-11-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 64/14
POSTANOWIENIE
Dnia 17 września 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący)
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa K. Z.
przeciwko Giełdzie […] o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 17 września 2014 r.,
zażalenia powoda na pkt 2 postanowienia Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 14 listopada 2013 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z dnia 14 listopada 2013 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek
powoda K. Z. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku
Sądu Apelacyjnego z dnia 14 lutego 2013 r., oraz odrzucił skargę kasacyjną.
Sąd Apelacyjny stwierdził, że powód z własnej winy uchybił terminowi do
wniesienia skargi kasacyjnej, ponieważ dnia 12 września 2013 r. ustanowił
pełnomocnika z wyboru, a dnia 19 września 2013 r. wystąpił z wnioskiem
o przywrócenie terminu do złożenia skargi kasacyjnej w sytuacji, gdy termin
do wniesienia skargi upłynął już 6 sierpnia 2013 r. Wyrok wraz z uzasadnianiem
doręczony został pierwszemu pełnomocnikowi powoda - ustanowionemu z urzędu,
w dniu 6 czerwca 2013 r. W ocenie Sądu Apelacyjnego podnoszony we wniosku
o przywrócenie terminu fakt odmowy sporządzenia skargi kasacyjnej przez dwóch
kolejnych pełnomocników ustanowionych z urzędu nie stanowił okoliczności
uzasadniającej przywrócenie terminu do jej wniesienia.
Powód zaskarżył zażaleniem postanowienie Sądu Apelacyjnego w części
odrzucającej skargę kasacyjną. Zarzucając naruszenie art. 3986
§ 2 k.p.c. w zw.
z art. 168 § 1 k.p.c. podniósł, że skarga kasacyjna została odrzucona w następstwie
niezasadnego oddalenia wniosku o przywrócenie terminu do jej wniesienia, mimo
że przyczyna uchybienia terminowi do wniesienia skargi kasacyjnej nie została
przez powoda zawiniona. Sąd Apelacyjny nie wziął bowiem pod uwagę faktu,
że opinia o braku podstaw do sporządzenia skargi kasacyjnej została złożona przez
pełnomocnika z urzędu z przekroczeniem dwutygodniowego terminu określonego
w art. 118 § 5 k.p.c. dopiero w dniu 30 lipca 2013 r. tj. na tydzień przed
upływającym w dniu 6 sierpnia 2013 r. terminem do wniesienia skargi kasacyjnej.
Skarżący wniósł o uchylenie postanowienia w zaskarżonej części
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu celem
uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej
i nadania jej dalszego biegu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Adwokat albo radca prawny ustanowiony dla strony przez sąd może
odmówić sporządzenia skargi kasacyjnej, jeżeli byłaby ona niedopuszczalna lub
oczywiście bezzasadna. Pomoc prawna, udzielana stronie zwolnionej od kosztów
przez ustanowionego dla niej adwokata albo radcę prawnego, po wydaniu
w sprawie orzeczenia przez sąd drugiej instancji, nie oznacza bezwzględnego
3
obowiązku sporządzenia skargi kasacyjnej, jeśli tylko strona wyrazi takie żądanie
(uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 września 2000 r.,
III CZP 14/00, OSNC 2001, nr 2, poz. 21). Odmowa wniesienia skargi kasacyjnej
przez wyznaczonego przez sąd z urzędu pełnomocnika jest równoznaczna
ze spełnieniem obowiązku udzielenia stronie pomocy prawnej. Strona, która z niej
skorzystała nie może więc powoływać się na przymus adwokacki jako okoliczność
usprawiedliwiającą brak jej winy w niedochowaniu terminu. Odmowa wniesienia
skargi kasacyjnej nie wpływa bezpośrednio na bieg terminu do wniesienia skargi,
terminy procesowe zawite są bowiem terminami ciągłymi i wobec braku
przepisów szczególnych nie ma podstaw do przyjęcia zawieszenia lub przerwania
tego biegu ze względu na postawę wyznaczonego pełnomocnika (postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2002 r., IV CKN 424/01, OSNC 2004,
nr 3, poz. 39).
Wyznaczony dla powoda w sprawie pełnomocnik z urzędu złożył opinię
o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej, w otwartym terminie do jej
wniesienia. Wnioskodawca otrzymał tę opinię w dniu 30 lipca 2013 r. Skarga
kasacyjna została sporządzona i wniesiona przez kolejnego pełnomocnika -
ustanowionego przez powoda, w ciągu siedmiu dni od udzielania mu
pełnomocnictwa do tej czynności. Wynika z tego, że ustanowienie przez powoda
pełnomocnika z wyboru niezwłocznie po zawiadomieniu go o odmownej opinii
wcześniejszego pełnomocnika ustanowionego przez sąd czyniło realną możliwość
sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej w terminie otwartym do dnia 6 sierpnia
2014 r. Powód nie twierdził jednak, by poza opóźnieniem pełnomocnika z urzędu
w sporządzeniu opinii o bezzasadności sporządzenia skargi kasacyjnej, istniały
jakieś inne, niezależne od niego, obiektywne przeszkody, które uniemożliwiły mu
wcześniejsze niż dopiero w dniu 12 września 2014 r., tj. ponad miesiąc po upływie
terminu do wniesienia skargi, ustanowienie pełnomocnika do sporządzenia skargi
kasacyjnej, a co za tym idzie, że opóźnienia w tym zakresie nie zawinił.
W tym stanie rzeczy Sąd drugiej instancji zasadnie, w konsekwencji
oddalenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, odrzucił
skargę kasacyjną, jako wniesioną po upływie terminu.
4
Mając na uwadze powyższe Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 1 i 3 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 17 września 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący)
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa K. Z.
przeciwko Giełdzie […] o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 17 września 2014 r.,
zażalenia powoda na pkt 2 postanowienia Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 14 listopada 2013 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z dnia 14 listopada 2013 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek
powoda K. Z. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku
Sądu Apelacyjnego z dnia 14 lutego 2013 r., oraz odrzucił skargę kasacyjną.
Sąd Apelacyjny stwierdził, że powód z własnej winy uchybił terminowi do
wniesienia skargi kasacyjnej, ponieważ dnia 12 września 2013 r. ustanowił
pełnomocnika z wyboru, a dnia 19 września 2013 r. wystąpił z wnioskiem
o przywrócenie terminu do złożenia skargi kasacyjnej w sytuacji, gdy termin
do wniesienia skargi upłynął już 6 sierpnia 2013 r. Wyrok wraz z uzasadnianiem
doręczony został pierwszemu pełnomocnikowi powoda - ustanowionemu z urzędu,
w dniu 6 czerwca 2013 r. W ocenie Sądu Apelacyjnego podnoszony we wniosku
o przywrócenie terminu fakt odmowy sporządzenia skargi kasacyjnej przez dwóch
kolejnych pełnomocników ustanowionych z urzędu nie stanowił okoliczności
uzasadniającej przywrócenie terminu do jej wniesienia.
Powód zaskarżył zażaleniem postanowienie Sądu Apelacyjnego w części
odrzucającej skargę kasacyjną. Zarzucając naruszenie art. 3986
§ 2 k.p.c. w zw.
z art. 168 § 1 k.p.c. podniósł, że skarga kasacyjna została odrzucona w następstwie
niezasadnego oddalenia wniosku o przywrócenie terminu do jej wniesienia, mimo
że przyczyna uchybienia terminowi do wniesienia skargi kasacyjnej nie została
przez powoda zawiniona. Sąd Apelacyjny nie wziął bowiem pod uwagę faktu,
że opinia o braku podstaw do sporządzenia skargi kasacyjnej została złożona przez
pełnomocnika z urzędu z przekroczeniem dwutygodniowego terminu określonego
w art. 118 § 5 k.p.c. dopiero w dniu 30 lipca 2013 r. tj. na tydzień przed
upływającym w dniu 6 sierpnia 2013 r. terminem do wniesienia skargi kasacyjnej.
Skarżący wniósł o uchylenie postanowienia w zaskarżonej części
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu celem
uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej
i nadania jej dalszego biegu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Adwokat albo radca prawny ustanowiony dla strony przez sąd może
odmówić sporządzenia skargi kasacyjnej, jeżeli byłaby ona niedopuszczalna lub
oczywiście bezzasadna. Pomoc prawna, udzielana stronie zwolnionej od kosztów
przez ustanowionego dla niej adwokata albo radcę prawnego, po wydaniu
w sprawie orzeczenia przez sąd drugiej instancji, nie oznacza bezwzględnego
3
obowiązku sporządzenia skargi kasacyjnej, jeśli tylko strona wyrazi takie żądanie
(uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 września 2000 r.,
III CZP 14/00, OSNC 2001, nr 2, poz. 21). Odmowa wniesienia skargi kasacyjnej
przez wyznaczonego przez sąd z urzędu pełnomocnika jest równoznaczna
ze spełnieniem obowiązku udzielenia stronie pomocy prawnej. Strona, która z niej
skorzystała nie może więc powoływać się na przymus adwokacki jako okoliczność
usprawiedliwiającą brak jej winy w niedochowaniu terminu. Odmowa wniesienia
skargi kasacyjnej nie wpływa bezpośrednio na bieg terminu do wniesienia skargi,
terminy procesowe zawite są bowiem terminami ciągłymi i wobec braku
przepisów szczególnych nie ma podstaw do przyjęcia zawieszenia lub przerwania
tego biegu ze względu na postawę wyznaczonego pełnomocnika (postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2002 r., IV CKN 424/01, OSNC 2004,
nr 3, poz. 39).
Wyznaczony dla powoda w sprawie pełnomocnik z urzędu złożył opinię
o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej, w otwartym terminie do jej
wniesienia. Wnioskodawca otrzymał tę opinię w dniu 30 lipca 2013 r. Skarga
kasacyjna została sporządzona i wniesiona przez kolejnego pełnomocnika -
ustanowionego przez powoda, w ciągu siedmiu dni od udzielania mu
pełnomocnictwa do tej czynności. Wynika z tego, że ustanowienie przez powoda
pełnomocnika z wyboru niezwłocznie po zawiadomieniu go o odmownej opinii
wcześniejszego pełnomocnika ustanowionego przez sąd czyniło realną możliwość
sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej w terminie otwartym do dnia 6 sierpnia
2014 r. Powód nie twierdził jednak, by poza opóźnieniem pełnomocnika z urzędu
w sporządzeniu opinii o bezzasadności sporządzenia skargi kasacyjnej, istniały
jakieś inne, niezależne od niego, obiektywne przeszkody, które uniemożliwiły mu
wcześniejsze niż dopiero w dniu 12 września 2014 r., tj. ponad miesiąc po upływie
terminu do wniesienia skargi, ustanowienie pełnomocnika do sporządzenia skargi
kasacyjnej, a co za tym idzie, że opóźnienia w tym zakresie nie zawinił.
W tym stanie rzeczy Sąd drugiej instancji zasadnie, w konsekwencji
oddalenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, odrzucił
skargę kasacyjną, jako wniesioną po upływie terminu.
4
Mając na uwadze powyższe Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 1 i 3 k.p.c. orzekł jak w sentencji.