III KK 143/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:03-12-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III KK 143/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 4 listopada 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący)
SSN Edward Matwijów
SSA del. do SN Krzysztof Eichstaedt (sprawozdawca)
Protokolant Anna Korzeniecka-Plewka
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Andrzeja Pogorzelskiego ,
w sprawie A. S.
obwinionego z art. 92 a k. w.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 4 listopada 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Rzecznika Praw Obywatelskich
od wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w Ł.. z dnia 21 lutego 2013 r.
uchyla zaskarżony wyrok nakazowy i na podstawie art. 5 § 1
pkt 4 k.p.w. w zw. z art. 45 § 1 k.w. umarza postępowanie
przeciwko A. S., a kosztami postępowania w sprawie obciąża
Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem nakazowym z dnia 21 lutego 2013 r. wydanym w sprawie […] Sąd
Rejonowy w Ł. uznał A. S. za winnego popełnienia wykroczenia z art. 92a k.w.
polegającego na tym, iż w dniu 9 czerwca 2012r. w miejscowości M. kierując
samochodem marki BMW przekroczył o 64 km/h dopuszczalną prędkość. Za
przypisane wykroczenie sąd meriti wymierzył w/wym. karę grzywny w kwocie 500 zł.
Niniejszy wyrok uprawomocnił się, nie będąc przedmiotem kontroli sądu II instancji.
Od prawomocnego wyroku nakazowego, o którym mowa powyżej, kasację
na korzyść A. S. wniósł Rzecznik Praw Obywatelskich, podnosząc zarzut rażącego
naruszenia prawa procesowego, mogący mieć istotny wpływ na jego treść, to jest
art. 93 § 2 k.p.w., na skutek bezzasadnego uznania, iż okoliczności czynu
przypisanego ukaranemu i jego wina nie budzą wątpliwości, podczas gdy w świetle
dowodów dołączonych do wniosku o ukaranie, zarówno wina, jak i okoliczności
czynu zarzucanego obwinionemu budziły poważne wątpliwości, co winno
skutkować skierowaniem sprawy do rozpoznania na rozprawie i wyjaśnieniem
wszystkich istotnych dla merytorycznego rozstrzygnięcia okoliczności.
W konkluzji wniesionej kasacji jej autor wnosił o uchylenie zaskarżonego
wyroku sądu rejonowego i przekazanie sprawy temu sądowi do ponownego
rozpoznania. Z uwagi na przedawnienie karalności, na rozprawie kasacyjnej
przedstawiciel Rzecznika Praw Obywatelskich wnosił o uchylenie zaskarżonego
wyroku nakazowego sądu rejonowego i umorzenie postępowania. Do wniosku tego
przyłączył się prokurator biorący udział w postępowaniu kasacyjnym przed Sądem
Najwyższym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Rzecznika Praw Obywatelskich zasługiwała na uwzględnienie.
Doszło bowiem do rażącego naruszenia art. 93 § 2 k.p.w., co mogło mieć istotny
wypływ na treść orzeczenia w rozumieniu art. 111 k.p.w. Słusznie skarżący zarzucił,
że nie zostały spełnione wskazane w art. 93 § 2 k.p.w. warunki do wydania wyroku
nakazowego. Przepis ten przewiduje, iż orzekanie w postępowaniu nakazowym
może nastąpić tylko wówczas, jeżeli okoliczności czynu i wina obwinionego nie
budzą wątpliwości. W orzecznictwie wskazuje się, iż brak owych wątpliwości
oznacza, że nie ma ich zarówno odnośnie sprawstwa danego czynu, jak i winy
obwinionego, z uwzględnieniem zarówno jego wyjaśnień, jak i innych dowodów
3
przeprowadzonych w toku czynności wyjaśniających (wyrok Sądu Najwyższego z
dnia 21 lipca 2011 r., III KK 144/11, Lex nr 860609). Postępowanie nakazowe, jest
instytucją prawa procesowego, której stosowanie zastrzeżono do najbardziej
oczywistych przypadków, gdzie materiał dowodowy istniejący w aktach sprawy jest
tak jednoznaczny, że nie nasuwa żadnych istotnych wątpliwości, co do winy i
okoliczności popełniania zarzuconego czynu (por. wyrok SN z dnia 23 września
2009 r., IV KK 59/09, Lex nr 524057).
W rozpoznawanej sprawie wina obwinionego budzi jednak wątpliwości,
albowiem podstawowym dowodem w sprawie była fotografia wykonana przez
radarowy przyrząd do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym – Fotorapid
0061, na podstawie której nie można dokonać identyfikacji osoby kierującej
pojazdem i stwierdzić, że był nim A. S., a zatem w realiach niniejszej sprawy brak
było podstaw do wydania wyroku nakazowego. W tym stanie rzeczy nie ulega
najmniejszej wątpliwości, iż Sąd Rejonowy w Ł. wydając w niniejszej sprawie wyrok
nakazowy naruszył w rażący sposób przepis art. 93 § 2 k.p.w., gdyż nie zostały
spełnione przesłanki wynikające z przedmiotowego przepisu do jego wydania, co
niewątpliwie mogło mieć istotny wpływ na treść wydanego przez sąd meriti
orzeczenia.
W dniu wydawania wyroku przez Sąd Najwyższy doszło już do
przedawnienia orzekania w sprawie. Zgodnie z art. 45 § 1 k.w., karalność
wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok; jeżeli zaś w tym
okresie wszczęto postępowanie, a tak stało się w przedmiotowej sprawie, karalność
wykroczenia ustaje z upływem 2 lat od popełnienia czynu. Do popełnienia
zarzucanego obwinionemu czynu dojść miało w dniu 9 czerwca 2012 r. Nastąpił już
zatem upływ także dwuletniego terminu przedawnienia. Wprawdzie art. 45 § 2 k.w.
stanowi, że w razie uchylenia prawomocnego rozstrzygnięcia, przedawnienie
biegnie od daty tego uchylenia, ale przepis ten rozumiany jest tak, że
przedawnienie biegnie na nowo jedynie w sytuacji, w której do upływu terminu
przedawnienia nie doszło w chwili uchylenia prawomocnego wyroku (zob. uchwała
7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2002 r., I KZP 15/02, OSNKW z
2002 r., z. 7-8, poz. 49; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2012 r., II KK
219/12, Lex nr 1220803).
4
W tym stanie rzeczy, obok uchylenia zaskarżonego kasacją wyroku
nakazowego sądu meriti, zasadnym było, zgodnie z dyspozycją art. 5 § 1 pkt 4
k.p.w., umorzenie postępowania w sprawie, wobec upływu terminu przedawnienia
orzekania, a także obciążenie Skarbu Państwa kosztami postępowania w sprawie.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 4 listopada 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący)
SSN Edward Matwijów
SSA del. do SN Krzysztof Eichstaedt (sprawozdawca)
Protokolant Anna Korzeniecka-Plewka
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Andrzeja Pogorzelskiego ,
w sprawie A. S.
obwinionego z art. 92 a k. w.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 4 listopada 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Rzecznika Praw Obywatelskich
od wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w Ł.. z dnia 21 lutego 2013 r.
uchyla zaskarżony wyrok nakazowy i na podstawie art. 5 § 1
pkt 4 k.p.w. w zw. z art. 45 § 1 k.w. umarza postępowanie
przeciwko A. S., a kosztami postępowania w sprawie obciąża
Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem nakazowym z dnia 21 lutego 2013 r. wydanym w sprawie […] Sąd
Rejonowy w Ł. uznał A. S. za winnego popełnienia wykroczenia z art. 92a k.w.
polegającego na tym, iż w dniu 9 czerwca 2012r. w miejscowości M. kierując
samochodem marki BMW przekroczył o 64 km/h dopuszczalną prędkość. Za
przypisane wykroczenie sąd meriti wymierzył w/wym. karę grzywny w kwocie 500 zł.
Niniejszy wyrok uprawomocnił się, nie będąc przedmiotem kontroli sądu II instancji.
Od prawomocnego wyroku nakazowego, o którym mowa powyżej, kasację
na korzyść A. S. wniósł Rzecznik Praw Obywatelskich, podnosząc zarzut rażącego
naruszenia prawa procesowego, mogący mieć istotny wpływ na jego treść, to jest
art. 93 § 2 k.p.w., na skutek bezzasadnego uznania, iż okoliczności czynu
przypisanego ukaranemu i jego wina nie budzą wątpliwości, podczas gdy w świetle
dowodów dołączonych do wniosku o ukaranie, zarówno wina, jak i okoliczności
czynu zarzucanego obwinionemu budziły poważne wątpliwości, co winno
skutkować skierowaniem sprawy do rozpoznania na rozprawie i wyjaśnieniem
wszystkich istotnych dla merytorycznego rozstrzygnięcia okoliczności.
W konkluzji wniesionej kasacji jej autor wnosił o uchylenie zaskarżonego
wyroku sądu rejonowego i przekazanie sprawy temu sądowi do ponownego
rozpoznania. Z uwagi na przedawnienie karalności, na rozprawie kasacyjnej
przedstawiciel Rzecznika Praw Obywatelskich wnosił o uchylenie zaskarżonego
wyroku nakazowego sądu rejonowego i umorzenie postępowania. Do wniosku tego
przyłączył się prokurator biorący udział w postępowaniu kasacyjnym przed Sądem
Najwyższym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Rzecznika Praw Obywatelskich zasługiwała na uwzględnienie.
Doszło bowiem do rażącego naruszenia art. 93 § 2 k.p.w., co mogło mieć istotny
wypływ na treść orzeczenia w rozumieniu art. 111 k.p.w. Słusznie skarżący zarzucił,
że nie zostały spełnione wskazane w art. 93 § 2 k.p.w. warunki do wydania wyroku
nakazowego. Przepis ten przewiduje, iż orzekanie w postępowaniu nakazowym
może nastąpić tylko wówczas, jeżeli okoliczności czynu i wina obwinionego nie
budzą wątpliwości. W orzecznictwie wskazuje się, iż brak owych wątpliwości
oznacza, że nie ma ich zarówno odnośnie sprawstwa danego czynu, jak i winy
obwinionego, z uwzględnieniem zarówno jego wyjaśnień, jak i innych dowodów
3
przeprowadzonych w toku czynności wyjaśniających (wyrok Sądu Najwyższego z
dnia 21 lipca 2011 r., III KK 144/11, Lex nr 860609). Postępowanie nakazowe, jest
instytucją prawa procesowego, której stosowanie zastrzeżono do najbardziej
oczywistych przypadków, gdzie materiał dowodowy istniejący w aktach sprawy jest
tak jednoznaczny, że nie nasuwa żadnych istotnych wątpliwości, co do winy i
okoliczności popełniania zarzuconego czynu (por. wyrok SN z dnia 23 września
2009 r., IV KK 59/09, Lex nr 524057).
W rozpoznawanej sprawie wina obwinionego budzi jednak wątpliwości,
albowiem podstawowym dowodem w sprawie była fotografia wykonana przez
radarowy przyrząd do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym – Fotorapid
0061, na podstawie której nie można dokonać identyfikacji osoby kierującej
pojazdem i stwierdzić, że był nim A. S., a zatem w realiach niniejszej sprawy brak
było podstaw do wydania wyroku nakazowego. W tym stanie rzeczy nie ulega
najmniejszej wątpliwości, iż Sąd Rejonowy w Ł. wydając w niniejszej sprawie wyrok
nakazowy naruszył w rażący sposób przepis art. 93 § 2 k.p.w., gdyż nie zostały
spełnione przesłanki wynikające z przedmiotowego przepisu do jego wydania, co
niewątpliwie mogło mieć istotny wpływ na treść wydanego przez sąd meriti
orzeczenia.
W dniu wydawania wyroku przez Sąd Najwyższy doszło już do
przedawnienia orzekania w sprawie. Zgodnie z art. 45 § 1 k.w., karalność
wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok; jeżeli zaś w tym
okresie wszczęto postępowanie, a tak stało się w przedmiotowej sprawie, karalność
wykroczenia ustaje z upływem 2 lat od popełnienia czynu. Do popełnienia
zarzucanego obwinionemu czynu dojść miało w dniu 9 czerwca 2012 r. Nastąpił już
zatem upływ także dwuletniego terminu przedawnienia. Wprawdzie art. 45 § 2 k.w.
stanowi, że w razie uchylenia prawomocnego rozstrzygnięcia, przedawnienie
biegnie od daty tego uchylenia, ale przepis ten rozumiany jest tak, że
przedawnienie biegnie na nowo jedynie w sytuacji, w której do upływu terminu
przedawnienia nie doszło w chwili uchylenia prawomocnego wyroku (zob. uchwała
7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2002 r., I KZP 15/02, OSNKW z
2002 r., z. 7-8, poz. 49; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2012 r., II KK
219/12, Lex nr 1220803).
4
W tym stanie rzeczy, obok uchylenia zaskarżonego kasacją wyroku
nakazowego sądu meriti, zasadnym było, zgodnie z dyspozycją art. 5 § 1 pkt 4
k.p.w., umorzenie postępowania w sprawie, wobec upływu terminu przedawnienia
orzekania, a także obciążenie Skarbu Państwa kosztami postępowania w sprawie.