Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 90/14
.
POSTANOWIENIE
Dnia 28 listopada 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marta Romańska (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Gminy K.
przy uczestnictwie Skarbu Państwa - Starosty P., W. B., A. B., S. M., B. L., B. J., J.
Z., M. R., S. M., K. Z., M. J., C. S., W. Z., M.S.-K., K. K., G. F., P. F., M. Z., W. K.,
E. M., H. D. i J. Z.
o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 listopada 2014 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania W. K.
na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 7 stycznia 2014 r.
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w W. odrzucił wniosek
uczestniczki W. K. o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia tego
2
Sądu z dnia 5 czerwca 2013 r. Z jego uzasadnienia wynika, że uczestniczka złożyła
wniosek o sporządzenie i doręczenie postanowienia w dniu 10 czerwca 2013 r.
Przesłane drogą pocztową uzasadnienie zwrócone zostało z adnotacją o
dwukrotnym awizowaniu w dniach 5 i 15 lipca 2013 r. Wobec niepodjęcia przesyłki
doszło do uznania przesyłki za doręczoną. Ponowny wniosek uczestniczka złożyła
w dniu 21 listopada 2013 r. Z uwagi na to, że obejmował on takie samo żądanie jak
poprzednie, a do wniesienia go doszło po upływie terminu przewidzianego w art.
328 § 1 k.p.c., został odrzucony.
Uczestniczka w zażaleniu zarzuciła, że nie można uznać doręczenia
za skutecznie dokonane, do czego wymagane jest umieszczenie przez
doręczyciela w drzwiach mieszkania adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej
operatora publicznego zawiadomienia o złożeniu w placówce pocztowej pisma
przesłanego pocztą, którego nie mógł osobiście doręczyć. Jeżeli doręczenie
następuje na nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym, na której
właściciel umieścił oddawczą skrzynkę pocztową, prawidłowe zawiadomienie
o nieudanej próbie doręczenia przesyłki, wymaga pozostawienia pisemnego
zawiadomienia w tej skrzynce, a nie w drzwiach mieszkania. Uczestniczka nie
otrzymała żadnego zawiadomienia o nieudanej próbie doręczenia przesyłki
sądowej. Na przesyłce nie zostały należycie odzwierciedlone wszystkie czynności
przewidziane w art. 139 § 1 k.p.c. i rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia
12 października 2010 r. Domniemanie doręczenia przesyłki objęte art. 139 k.p.c.
może być obalone przez wykazanie, że adresat przesyłki nie otrzymał
i że doręczenie dokonane zostało nieprawidłowo. Jeżeli doręczyciel nie pozostawił
zawiadomienia na drzwiach mieszkania albo w skrzynce listowej, to złożenie pisma
w urzędzie pocztowym nie wywołuje skutków doręczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przepisy o doręczeniach mają charakter obligatoryjny i wyłączają swobodę
w zakresie podejmowania czynności z nim związanych. Nie można uznać
doręczenia za skutecznie dokonane, gdy nie nastąpiło według reguł przewidzianych
w art. 135 i następnych Kodeksu postępowania cywilnego.
Jeżeli doręczenie właściwe pisma sądowego uczestnikowi postępowania
za pośrednictwem operatora pocztowego na adres przez niego wskazany, okazało
3
się niemożliwe, to zgodnie z art. 139 § 1 k.p.c., należy je złożyć w placówce
pocztowej tego operatora, umieszczając zawiadomienie o tym w drzwiach
mieszkania adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej ze wskazaniem, gdzie
i kiedy pismo pozostawiono, oraz pouczeniem, że należy je odebrać w terminie 7
dni od dnia umieszczenia zawiadomienia. Zawiadomienie dla adresata, o którym
stanowi art. 139 § 1, sporządza doręczyciel, wskazując w nim placówkę pocztową
operatora, z którego przesyłkę należy odebrać w ciągu 7 dni, licząc od
pozostawienia zawiadomienia (§ 6 ust. 2 oraz § 7 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 12 października 2010 r. w sprawie szczegółowego trybu
i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym, jedn. tekst: Dz.U.
z 2013 r., poz. 1350, dalej: „rozporz.” lub „rozporządzenie”). W postanowieniu
z dnia 4 września 2008 r., IV CZ 71/08 (OSNC-ZD 2009, nr D, poz. 88)
Sąd Najwyższy przyjął, że w sytuacji, gdy doręczenie następuje na nieruchomości
zabudowanej domem jednorodzinnym, na której właściciel umieścił skrzynkę
oddawczą, prawidłowe zawiadomienie go o nieudanej próbie doręczenia przesyłki
sądowej wymaga pozostawienia pisemnego zawiadomienia w tej skrzynce, a nie na
drzwiach mieszkania.
Zgodnie z § 7 ust. 2 rozporz., placówka operatora pocztowego potwierdza
przyjęcie przesyłki i opatruje ją na stronie adresowej adnotacją "nie podjęto
w terminie" oraz odciskiem datownika.
W przypadku bezskutecznego upływu tego terminu, czynność
zawiadomienia należy powtórzyć. Jeżeli osoba uprawniona nie zgłosi się po odbiór
przesyłki złożonej w placówce pocztowej operatora, szczegółowe czynności tej
placówki określa § 8 ust. 2 powołanego rozporządzenia. Przesyłkę niepodjętą
placówka pocztowa operatora opatruje na stronie adresowej adnotacją "nie podjęto
w terminie" oraz odciskiem datownika i wraz z formularzem potwierdzenia odbioru
odsyła sądowi wysyłającemu niezwłocznie po upływie ostatniego dnia do odbioru
przesyłki (§ 10).
W postanowieniu z dnia 7 stycznia 1969 r., II CZ 208/68 (OSNC 1969, nr 9,
poz. 164) Sąd Najwyższy wyraził, akceptowany w rozpoznawanej sprawie pogląd,
który zachował aktualność w obecnie obowiązującym stanie prawnym,
że uchybienie organu doręczającego zawiadomienie wraz z pouczeniem,
4
wymaganym przez art. 139 § 1 k.p.c. nie wywołuje skutków doręczenia
zastępczego. Stanowi on konsekwencję założenia, że przeprowadzenie czynności
doręczenia zastępczego zgodnie z regułami objętymi art. 139 § 1 i rozporządzenia
z dnia 12 października 2010 r. stanowi podstawę do przyjęcia domniemania,
że doręczenie przesyłki sądowej zostało dokonane. Domniemanie doręczenia
pisma adresatowi może być obalone przez wykazanie niepodobieństwa zaistnienia
tego skutku.
W rozpoznawanej sprawie zaistniały podstawy do uznania, że czynności
operatora pocztowego i doręczyciela były prawidłowo podjęte, na co wskazuje
analiza adnotacji poczynionych na zwróconej Sądowi przesyłce. Stwierdzenie
skuteczności doręczenia było prawidłowe. Zarzut uczestniczki, że nie zostały
dopełnione wszystkie wymagane czynności w procesie doręczania, nie został
skonkretyzowany i nie mógł odnieść zamierzonego rezultatu. Badanie kwestii
podnoszonych w zażaleniu, że nie doszło do pozostawienia zawiadomienia
o nadejściu przesyłki i możliwości jej odbioru, nie może być dokonywane
w postępowaniu zażaleniowym. Obalenie bowiem domniemania skuteczności
doręczenia, w odniesieniu do okoliczności, które nie były możliwe do stwierdzenia
na podstawie adnotacji poczynionych na zwróconej przesyłce, nie jest objęte
zakresem postępowania zażaleniowego. Zadaniem tego postępowania jest kontrola
formalnoprawna poprawności postanowienia wydanego przez Sąd Okręgowy.
W odniesieniu do tej sfery kognicji Sądu nie było w zażaleniu uzasadnionych
zarzutów.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy oddalił zażalenie na podstawie art.
39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.