IV CZ 84/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:04-02-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CZ 45/08 I CZ 76/12 I CZ 81/06 II CZ 187/12 II CZ 197/04 II CZ 4/13 II CZ 57/05 II CZ 83/13 II UZ 63/13 III CZ 13/08 IV CZ 109/11 IV CZ 99/11 I CZ 20/01 I CZ 74/01 III CZ 71/04 IV CZ 149/03
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 84/14
POSTANOWIENIE
Dnia 15 stycznia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Anna Kozłowska
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa Banku Spółki Akcyjnej w W.
przeciwko B. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 15 stycznia 2015 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 8 lipca 2014 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Pozwana B. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. w skardze
kasacyjnej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 5 lutego 2014 r. wniosła o
zwolnienie jej w całości od kosztów sądowych w postępowaniu kasacyjnym ze
względu na trudną sytuację materialną.
Postanowieniem z dnia 12 maja 2014 r. Sąd Apelacyjny zwolnił pozwaną od
opłaty od skargi kasacyjnej w części, tj. ponad kwotę 10.000 zł, a w pozostałym
zakresie wniosek oddalił. Orzeczenie to zostało doręczone pełnomocnikowi
pozwanej w dniu 19 maja 2014 r. Zażalenie pozwanej na postanowienie w części
oddalającej wniosek zostało przez Sąd Apelacyjny odrzucone jako niedopuszczalne.
Zaskarżonym obecnie postanowieniem z dnia 8 lipca 2014 r. Sąd ten
odrzucił skargę kasacyjną pozwanej z powodu bezskutecznego upływu terminu do
uiszczenia należnej opłaty sądowej.
W zażaleniu pozwana, wnosząc o uchylenie orzeczenia i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania, zarzuciła, że postanowienie Sądu
odwoławczego z dnia 12 maja 2014 r. zapadło z „naruszeniem art. 103 ustawy
z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (…) poprzez
zwolnienie pozwanej spółki od obowiązku ponoszenia opłaty od skargi kasacyjnej
tylko do wysokości 10.000 zł w sytuacji, gdy pozwany wykazał, iż nie ma środków
na jej uiszczenie”. Skarżąca podniosła ponadto, że „regulacja art. 3941
§ 1 k.p.c.
w zakresie, w jakim nie przewiduje możliwości zaskarżenia postanowienia sądu
II instancji w sprawie odmowy przyznania zwolnienia z obowiązku ponoszenia
opłaty od skargi kasacyjnej jest niezgodna z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3
oraz art. 78 w związku z art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Postanowienie Sądu drugiej instancji w przedmiocie częściowego zwolnienia
pozwanej od opłaty od skargi, nie podlegające zaskarżeniu zażaleniem,
mogło być poddane kontroli Sądu Najwyższego na podstawie art. 380 k.p.c. przy
rozpoznawaniu zażalenia na postanowienie o odrzuceniu skargi z powodu
nieuiszczenia opłaty (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego dnia 10 kwietnia
2001 r., I CZ 20/01, niepubl., z dnia 20 czerwca 2001 r., I CZ 74/01, niepubl., oraz
3
z dnia 17 grudnia 2003 r., IV CZ 149/03, niepubl. Jednak warunkiem rozpoznania
niezaskarżalnego postanowienia dotyczącego zwolnienia od kosztów jest,
stosownie do art. 380 k.p.c., zawarcie w zażaleniu stosownego wniosku.
Sąd Najwyższy w obecnym składzie podziela przyjęte w judykaturze
stanowisko, że w środku zaskarżenia wnoszonym przez profesjonalnego
pełnomocnika wniosek taki powinien być jednoznacznie sformułowany, gdyż nie ma
podstaw do przypisywania pismom wnoszonym przez zawodowych pełnomocników
treści wprost w nich niewyrażonych; zgłoszenie wyraźnego wniosku stanowi
warunek kontroli niezaskarżalnego zażaleniem postanowienia (por. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 23 września 2004, III CZ 71/04, niepubl., z dnia 3 marca
2005 r., II CZ 197/04, niepubl., z dnia 8 lipca 2005 r., II CZ 57/05, niepubl., z dnia
4 października 2006 r., I CZ 81/06, OSNC 2007, nr 2, poz. 36, z dnia 23 kwietnia
2008 r., III CZ 13/08, niepubl., z dnia 4 lipca 2008 r, I CZ 45/08, niepubl., z dnia
23 listopada 2011 r., IV CZ 99/11, niepubl., z dnia 19 stycznia 2012 r., IV CZ 109/11,
niepubl., z dnia 12 lipca 2012 r., I CZ 76/12, niepubl., z dnia 21 marca 2013 r., II CZ
4/13, niepubl., z dnia 4 grudnia 2013 r, II CZ 83/13, niepubl. oraz z dnia 8 stycznia
2014 r., II UZ 63/13, niepubl.).
Zażalenie pozwanej nie zawiera wniosku o rozpoznanie na podstawie art.
380 k.p.c. postanowienia z dnia 12 maja 2014 r. Zważywszy, że skarżący
(niespornie) nie uiścił wymaganej opłaty, Sąd odwoławczy trafnie jego skargę
kasacyjną odrzucił na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c.
Zarzut niekonstytucyjności przepisu art. 3941
§ 1 k.p.c. w zakresie
wskazanym przez skarżącą pozostawał bez wpływu na ocenę trafności
zaskarżonego zażaleniem orzeczenia (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 14 lutego 2013 r., II CZ 187/12, niepubl.).
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. zażalenie oddalił.
POSTANOWIENIE
Dnia 15 stycznia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Anna Kozłowska
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa Banku Spółki Akcyjnej w W.
przeciwko B. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 15 stycznia 2015 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 8 lipca 2014 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Pozwana B. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. w skardze
kasacyjnej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 5 lutego 2014 r. wniosła o
zwolnienie jej w całości od kosztów sądowych w postępowaniu kasacyjnym ze
względu na trudną sytuację materialną.
Postanowieniem z dnia 12 maja 2014 r. Sąd Apelacyjny zwolnił pozwaną od
opłaty od skargi kasacyjnej w części, tj. ponad kwotę 10.000 zł, a w pozostałym
zakresie wniosek oddalił. Orzeczenie to zostało doręczone pełnomocnikowi
pozwanej w dniu 19 maja 2014 r. Zażalenie pozwanej na postanowienie w części
oddalającej wniosek zostało przez Sąd Apelacyjny odrzucone jako niedopuszczalne.
Zaskarżonym obecnie postanowieniem z dnia 8 lipca 2014 r. Sąd ten
odrzucił skargę kasacyjną pozwanej z powodu bezskutecznego upływu terminu do
uiszczenia należnej opłaty sądowej.
W zażaleniu pozwana, wnosząc o uchylenie orzeczenia i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania, zarzuciła, że postanowienie Sądu
odwoławczego z dnia 12 maja 2014 r. zapadło z „naruszeniem art. 103 ustawy
z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (…) poprzez
zwolnienie pozwanej spółki od obowiązku ponoszenia opłaty od skargi kasacyjnej
tylko do wysokości 10.000 zł w sytuacji, gdy pozwany wykazał, iż nie ma środków
na jej uiszczenie”. Skarżąca podniosła ponadto, że „regulacja art. 3941
§ 1 k.p.c.
w zakresie, w jakim nie przewiduje możliwości zaskarżenia postanowienia sądu
II instancji w sprawie odmowy przyznania zwolnienia z obowiązku ponoszenia
opłaty od skargi kasacyjnej jest niezgodna z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3
oraz art. 78 w związku z art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Postanowienie Sądu drugiej instancji w przedmiocie częściowego zwolnienia
pozwanej od opłaty od skargi, nie podlegające zaskarżeniu zażaleniem,
mogło być poddane kontroli Sądu Najwyższego na podstawie art. 380 k.p.c. przy
rozpoznawaniu zażalenia na postanowienie o odrzuceniu skargi z powodu
nieuiszczenia opłaty (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego dnia 10 kwietnia
2001 r., I CZ 20/01, niepubl., z dnia 20 czerwca 2001 r., I CZ 74/01, niepubl., oraz
3
z dnia 17 grudnia 2003 r., IV CZ 149/03, niepubl. Jednak warunkiem rozpoznania
niezaskarżalnego postanowienia dotyczącego zwolnienia od kosztów jest,
stosownie do art. 380 k.p.c., zawarcie w zażaleniu stosownego wniosku.
Sąd Najwyższy w obecnym składzie podziela przyjęte w judykaturze
stanowisko, że w środku zaskarżenia wnoszonym przez profesjonalnego
pełnomocnika wniosek taki powinien być jednoznacznie sformułowany, gdyż nie ma
podstaw do przypisywania pismom wnoszonym przez zawodowych pełnomocników
treści wprost w nich niewyrażonych; zgłoszenie wyraźnego wniosku stanowi
warunek kontroli niezaskarżalnego zażaleniem postanowienia (por. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 23 września 2004, III CZ 71/04, niepubl., z dnia 3 marca
2005 r., II CZ 197/04, niepubl., z dnia 8 lipca 2005 r., II CZ 57/05, niepubl., z dnia
4 października 2006 r., I CZ 81/06, OSNC 2007, nr 2, poz. 36, z dnia 23 kwietnia
2008 r., III CZ 13/08, niepubl., z dnia 4 lipca 2008 r, I CZ 45/08, niepubl., z dnia
23 listopada 2011 r., IV CZ 99/11, niepubl., z dnia 19 stycznia 2012 r., IV CZ 109/11,
niepubl., z dnia 12 lipca 2012 r., I CZ 76/12, niepubl., z dnia 21 marca 2013 r., II CZ
4/13, niepubl., z dnia 4 grudnia 2013 r, II CZ 83/13, niepubl. oraz z dnia 8 stycznia
2014 r., II UZ 63/13, niepubl.).
Zażalenie pozwanej nie zawiera wniosku o rozpoznanie na podstawie art.
380 k.p.c. postanowienia z dnia 12 maja 2014 r. Zważywszy, że skarżący
(niespornie) nie uiścił wymaganej opłaty, Sąd odwoławczy trafnie jego skargę
kasacyjną odrzucił na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c.
Zarzut niekonstytucyjności przepisu art. 3941
§ 1 k.p.c. w zakresie
wskazanym przez skarżącą pozostawał bez wpływu na ocenę trafności
zaskarżonego zażaleniem orzeczenia (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 14 lutego 2013 r., II CZ 187/12, niepubl.).
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. zażalenie oddalił.